Kiến thức về hư hỏng - sửa chữa | Tài liệu Môn Công nghệ kĩ thuật Ô tô Trường đại học sư phạm kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh
Lượng tiêu hao nhiên liệu tang lên thường là do các điều kiện sử dụng xe và đường xá hơn là do hư hỏng xe, Do đó, điều quan trọng là phải hiển chính xác thói quen sử dụng và mức yêu cầu của khách hang. Trong chương này, sẽ giải thích các mục vè dự đoán các nguyên nhân làm tang lượng tiêu hoa nhiên liệu. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Công nghệ kĩ thuật oto (OTO21)
Trường: Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
L!îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng Kh¸i qu¸t L:î g n tiªu a h o h n i n ª liÖu t¨ng l n ª th:ê g n lµ do c¸c ®iÒu i k n Ö sö d n ô g xe vµ ®: n ê g x¸ ¬ h n lµ d o h: háng c a ñ xe. Do ã ® , ®i u Ò qu n a träng lµ ph i ¶ i h Óu chÝnh ¸ x c t ã h i quen sö ô d ng vµ ø m c ª y u c u Ç c a ñ k ¸ h ch hµng. Tro g n ch:¬ g n nµy, sÏ gi i
¶ thÝch c¸c môc vÒ dù ®o¸n c¸c ngu ª y n
nh©n lµm t¨ng l:îng tiªu hao nhiªn liÖu. • Tõ khi nµo? HiÓu : ® îc è m i qu n a hÖ i g ÷a i v c Ö h©m nã g n ® n é g c¬ vµ i v Öc sö ô d ng
A/C, sù thay ®æi vÒ t×nh tr¹ng cña xe vµ h: háng.
• So s¸nh víi c¸i g×?
T×m ra sù kh¸c biÖt gi÷a e x chuÈn mµ kh c ¸ h hµ g n so s¸nh v i í xe cña
anh ta vµ chÈn ®o¸n nguyªn nh©n lµm t¨ng l:îng tiªu hao nhiªn liÖu.
• Nhiªn liÖu ®!îc sö dông nh! thÕ nµo? ChÈn ®o¸n n u g yªn n © h n cña l: n î g tiªu hao n i h n ª liÖu t¨ng c¨n cø vµo
viÖc sö dông cña kh¸ch hµng.
• §o nhiªn liÖu nh! thÕ nµo?
ChÈn ®o¸n nguyªn nh©n viÖc ®o sai cña kh¸ch hµng. (1/1)
L!îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng Tõ khi nµo?
1. L!îng tiªu hao nhiªn liÖu thay ®æi theo mïa K i h dï g n m¸y ®iÒu o h µ h k «ng khÝ tr n o g m a ï hÌ, l î : ng tiªu a h o n i h ªn li u Ö t¨ng lªn. ø M c t¨ng µ n y phô t u h éc µ v o h
p ô t¶i cña m¸y ®iÒu hoµ kh« g n k Ý h tuú thu c é v o
µ nhiÖt ®é vµ ®é Èm. VÒ ï m a ® n « g, l î : ng itªu hao nhiªn liÖu cò g
n t¨ng lªn, v× thùc hiÖn ch¹y h k «ng t¶i nh n a h l©u
h¬n b×nh th:êng ®Ó h©m nãng ®éng c¬.
2. L!îng tiªu hao nhiªn liÖu thay ®æi theo thêi gian Ti n Õ g gâ xuÊt hiÖn v× m é
u i than tÝch tô trong buå g n ®èt trong mét thêi gi n a dµi. ViÖc h k è g n chÕ tiÕng gâ lµm mu n é thêi i ® Óm ®¸nh löa, lµm t¨ng l î : ng tiªu h o a nhiªn li u Ö . N u Õ thêi i ® Óm ¸ ® nh löa muén h k o n ¶ g 5 ®é, th× l î : ng tiªu a h o n i h n ª liÖu t¨ng gÇn % 6 . K i h e x míi g n u ª y n c ¹ h y gÇn 5.000 ® n Õ 10.000 m k , l:îng tiªu hao n i h ªn li u Ö gi¶m tõ 5 ®Õn
10%. §ã lµ v× ma s¸t cña ®éng c¬, hÖ thèng truyÒn lùc, c¸c l p è , v.v.... ®· gi¶m.
3. L!îng tiªu hao nhiªn liÖu thay ®æi nhanh “L:î g n ti u ª h o a h n i n ª li u Ö ®· t n ¨ g nhiÒu o s í v i ¨ n m n o g ¸i”, Bç “ ng nhiªn l: n î g ti u ª a h o h n i n ª liÖu ®· t¨ g n lªn,” cã thÓ ®· x y È ra mét lo¹i h: háng cña xe. (1/1) -1-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
L!îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng
So s¸nh víi c¸i g×?
1. Sù kh¸c biÖt vÒ ®éng c¬
• Nãi chung, l:îng tiªu hao nhiªn l iÖu l ín h ¬n k hi d ung t Ých x ilanh c ña
®éng c¬ lín h¬n. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do lùc ma s¸t t¨ng lªn v×
®éng c¬ lín h¬n vµ träng l:îng cña xe nÆng h¬n.
• L:îng tiªu hao nhiªn liÖu trong ph¹m vi b×nh th:êng hÇu nh: gièng
nhau, bÊt kÓ c¸c ®Æc tÝnh cña ®éng c¬; dï lµ ®éng c¬ cã m«men
quay lín ë tèc ®é thÊp hay cã m«men quay lín ë tèc ®é cao. ë tèc
®é thÊp tû sè truyÒn cña ®éng c¬ cã m«men quay cao ®:îc ®Æt nhá
h¬n, tuy nhiªn, trong tr:êng hîp nµy cã thÓ nãi lµ l:îng tiªu hao nhiªn liÖu gi¶m xuèng.
• Trong mét ®éng c¬ ®:îc trang bÞ mét tuabin t¨ng ¸p/m¸y nÐn t¨ng
¸p, ng:êi l¸i xe th:êng nhÊn bµn ®¹p ga h¬n møc cÇn thiÕt, v× ph¶n
øng chËm cña nã vµo lóc khëi ®éng vµ t¨ng tèc. Do ®ã c¸c ho¹t
®éng, khëi ®éng vµ t¨ng tèc cña tuabin t¨ng ¸p/ m¸y nÐn t¨ng ¸p
lín h¬n møc cÇn thiÕt, vµ l:îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn. Gîi ý:
L!îng tiªu hao nhiªn liÖu nhá nhÊt L:î g n ti u ª h o a n i h n ª li u Ö nhá nhÊt : ® îc t Ó h i h n Ö b»ng ®:êng cong tÝnh n n ¨ g c a ñ ® n é g c¬ h k i b:ím ga ®:îc më h µ o n toµn vµ kh« g n ph i ¶ lu n « lu n
« b»ng l:îng tiªu hao nhiªn liÖu trong ph¹m vi sö dông b×nh th:êng. (1/5)
2. Sù chªnh lÖch vÒ träng l!îng xe K i h träng l î : ng xe lín ¬ h n, l î : ng itªu hao n i h ªn liÖu t¨ g n lªn. ViÖc t¨ng träng l: n î g cña xe kh« g n ¶nh h:ëng n i h Òu ®Õn møc tiªu hao nhiªn li u Ö trong k i h xe ch¹y ë mét tèc é ® k « h ng ®æi tr n ª mét : ® ê g n b»ng ph¼ng. Nh:ng h k i khëi é ® ng h n iÒu l n Ç , t¨ng tèc vµ l o e dèc, träng
l:îng cña xe sÏ ¶nh h:ëng nhiÒu ®Õn l:îng tiªu hao nhiªn liÖu.
3. Sù kh¸c biÖt vÒ kiÓu d¸ng (khÝ ®éng lùc häc) Søc ¶ c n ñ c a k « h ng h k Ý t n ¨ g l n ª theo b×nh p : h ¬ g n tèc ®é c a ñ xe. Do ®ã, khi xe h c ¹y ë tèc ®é h t Êp, søc c n ¶ cña k « h ng h k Ý kh n « g ¶ h n h:ëng ®Õn l:î g n tiªu a h o n i h n ª liÖu, n : h ng h k i xe ch¹y ë è t c ®é c o a , sÏ ¶nh
h:ëng nhiÒu ®Õn l:îng tiªu hao nhiªn liÖu. Gîi ý: Søc ¶ c n ñ c a k « h ng k Ý h tû lÖ th Ë u n theo cÊp sè nh n © cña trÞ sè Cd cña di n Ö tÝch mÆt c i h Õu tr í : c. N i ã k ¸ h c i ® , mÆc dï trÞ sè Cd n á h , diÖn tÝch mÆt víi Ýtch sè c n ¶ cña k « h ng khÝ trë ª
n n lín. V× vËy, mÆc dï trÞ sè Cd trong phÇn l n
í c¸c xe lµ nhá, søc c¶n cña k « h ng khÝ kh n « g ph i ¶ lu«n lu n « nhá. Nãi tãm l¹i, kh n « g thÓ n i ã r»ng l:î g n tiªu hao n i h ªn li u Ö sÏ gi¶m ®i. (2/5) -2-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
L!îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng
So s¸nh víi c¸i g×?
4. Sù kh¸c nhau vÒ hép sè vµ tû sè truyÒn
• Nãi chung khi tû sè truyÒn nhá, tèc ®é cña ®éng c¬ gi÷ ë møc thÊp
vµ ®é më cña b:ím ga lín ®Ó cho xe ch¹y víi c«ng suÊt ®Òu. Do
®ã sù tæn thÊt vÒ b¬m cña ®éng c¬ gi¶m ®i vµ l:îng tiªu hao nhiªn liÖu gi¶m ®i.
• Khi so s¸nh mét xe cã hép sè th:êng (sau ®©y gäi t¾t lµ xe M/T) víi
mét xe cã hép sè tù ®éng sau ®©y gäi t¾t lµ xe A/T), khi xe ch¹y ë
tèc ®é thÊp l:îng tiªu hao nhiªn liÖu cña xe A/T lín h¬n møc tiªu
thô cña xe M/T v× bé biÕn m« bÞ tr:ît. MÆt kh¸c, khi xe ch¹y ë tèc
®é cao khi cã c¸c chøc n¨ng kho¸ biÕn m«, l:îng tiªu hao nhiªn
liÖu ë c¶ hai lo¹i xe nµy b»ng nhau. (3/5) Gîi ý: Tæn thÊt b¬m
Tæn thÊt b¬m lµ søc c¶n h k i ®é g n c¬ hót kh«ng k Ý h vµo. Khi é ® më cña
b:ím ga nhá, tæn thÊt b¬m sÏ lín. 5. Sù kh¸c nhau vÒ lèp Lý do v× s o
a lèp xe ¶nh h:ëng ®Õn l: n î g tiªu h o a nhiªn li u Ö lµ ë chç ®a sè søc c¶n l¨n trong h k i xe ch¹y lµ s c ø c¶n ë l p è . Søc c¶n l¨n cña
lèp thay ®æi theo ¸p suÊt lèp hoÆc lo¹i lèp (4/5)
6. Sù kh¸c nhau gi÷a xe thùc tÕ vµ c¸c sè liÖu trong catalog L:î g n tiªu hao n i
h ªn liÖu trong catalog ®: c î ®o l ê : ng trong ®i u Ò kiÖn quy ®Þnh. V× Ë v y, trong n i h Òu tr:êng hîp, c c ¸ ®iÒu i k Ön ch y ¹ xe h k ¸c i ® do i v Öc t ù h c i h n Ö c a ñ kh c ¸ h h n µ g, l:î g n ti u ª h o a h n i n ª liÖu t¨ng t e h o c¸c ®iÒu i k Ön, tèc ®é h c y ¹ trung b× h n thÊp, tû lÖ d n õ g xe c o a , t¨ng tèc ®ét ngét, v.v...
* C¸c nguyªn nh©n do ®!êng x¸ vµ m«i tr!êng xung quanh
NhiÖt ®é vµ ®é Èm kh¸c nhau ¶nh h:ëng cña giã
Tèc ®é thay ®æi lín do ®é dèc, ®é nghiªng vµ ®é gå ghÒ trªn ®:êng.
* Nguyªn nh©n vÒ phÝa xe
Träng l:îng cña xe kh¸c nhau
Khã duy tr× ®é më cña b:ím ga kh«ng thay ®æi kÓ c¶ khi xe ch¹y v i í tèc ®é kh«ng thay ®æi.
Thay ®æi theo thêi gian (ma s¸t cña xe thay ®æi, sù tÝch tô muéi than) (5/5) -3-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
L!îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng
ViÖc sö dông cña kh¸ch hµng?
1. H©m nãng vµ qu·ng ®!êng ch¹y Th i ê i g an h©m ã n ng d i µ Ï s lµm l n · g p Ý h h n iªn li u Ö . K i h ®é g n c¬ l n ¹ h, cÇn n i h u Ò nhiªn li u Ö h¬n vµ tèc ®é c ¹ h y kh n « g t¶i cao do h c ¹y k « h ng t¶i nh n a h. C¨n ø c vµo ¸ c c sù ki n Ö n y µ , khi u q · g n : ® êng ch¹y ng¾n, tû lÖ th i ê gian ch¹y k i h ® n é g c¬ l n ¹ h t¨ g n lªn µ v l î : ng tiªu a h o h n i n ª liÖu t¨ng lªn. Gîi ý: H©m nãng §Ó ¶ c i t i h Ön tÝnh i k nh tÕ h n i n ª liÖu, p ¶ h i i g ¶m t ê h i i g an h©m nãng cµng nhiÒu c n µ g tèt. ThËm h c Ý trong mïa ® n « g, p ¶ h i n õ g ng h m © nã g n khi ®ång hå b o ¸ nhiÖt ®é n í : c b¾t ®Çu dÞch c u h yÓn n ( hiÖt ®é n:íc tõ 40 ®Õn 500C)
2. §iÒu kiÖn chÊt hµng (t¶i) vµ sè ng!êi trªn xe K i h t¶i tr n ä g µ v sè ng ê : i trªn xe t¨ g n lªn, träng l î : ng ñ c a e x trë nªn
nÆng h¬n vµ l:îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn. (1/5)
3. ViÖc sö dông m¸y ®iÒu hoµ kh«ng khÝ K i h ch¹y m¸y nÐn cña ¸ m y ®i u Ò hoµ n i h Öt ®é, c«ng suÊt cña ®é g n c¬ ®: c
î sö dông, lµm t¨ng l:î g n tiªu hao n i h ªn liÖu. Møc h ¹ o t ®éng c a ñ m¸y nÐn t¨ng l n ª khi n i
h Öt ®é vµ ®é Èm lªn cao h¬n. L: n î g kh n « g khÝ gi¶m x è u ng h
k i tèc ®é xe gi¶m ®i vµ i h u Ö suÊt lµm l¹ h n cña i g n µ ng n : g kÐm ®i. V× Ë v y, t¶i träng cña ®éng c¬ t¨ g n l n
ª . §o ®ã, trªn mét ®:êng bÞ t¾c k i h nhiÖt ®é cao, l: n
î g tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn kho¶ng 20 ®Õn 30%. 4. Phô t¶i ®iÖn
Phô t¶i cña m¸y ph¸t ®iÖn t¨ng lªn khi l:î g n ®iÖn n¨ng sö d n ô g t¨ng lªn, n n ª l:î g n tiªu hao h n i n ª liÖu t¨ng lªn. (2/5)
5. Xe ch¹y trong thµnh phè vµ trªn c¸c ®!êng bÞ ¸ch t¾c giao th«ng Xe ch y ¹ trong c¸c ®i u
Ò kiÖn nµy lµm t¨ng l:¬ g n ti u ª hao nhiªn liÖu, v× tèc ®é trung b× h
n cña xe thÊp, thêi gian dõ g n xe trë nªn l u © h¬n, vµ th:êng ph i ¶ th c ù i h Ön t¨ g n tèc vµ gi¶m tèc. §: n ê g bÞ t¾c ng Ï h n t n õ g lóc n n ª ph i ¶ th: n ê g xuy n ª t¨ng tèc vµ gi m ¶ tèc, l î : ng ti u ª hao n i h ªn li u Ö sÏ lín ¬ h n k i h xe c ¹ h y trªn ®: n ê g mµ tèc é ® cña xe : ® îc o c i lµ thÊp.
• Tèc ®é trung b×nh cña xe Cã thÓ Ýtnh tèc ®é tru g n b×nh c a ñ xe mét ¸ c ch ¬ ® n i g ¶n b»ng c¸ h c c i h a qu· g n ® ê : ng cho t ê h i gian. Nh: g n k i h xe ch y ¹ u q ·ng ®: n ê g µ d i, cã c¸c ® ¹ o n : ® ê g n bÞ t¾c n h g Ïn vµ c¸c : ® ê g n kh n « g bÞ t¾c g n h n Ï trong khi ch y
¹ , v× vËy cÇn ph¶i lÊy mçi trÞ sè b»ng c¸ch t¸ch thµnh tõng ®o¹n nµo ®ã. Tro g n tr:êng h p î nµy cÇn p ¶
h i t¸ch râ tû lÖ gi÷a c¸c qu·ng
®:êng ch¹y víi tèc ®é cao vµ tèc ®é thÊp. • Thêi gian dõng xe K i h dõ g n xe, vÉn tiªu t ô h nhiªn li u Ö , tuy nhiªn u q · g n ®: n ê g xe ch¹y lµ 0 km, v× vËy hiÖu s Ê u t cña nhi n
ª liÖu trë thµnh 0 km/LÝt. Khi thêi i g an
dõng xe l©u h¬n, hiÖu suÊt cña nhiªn liÖu sÏ kÐm h¬n. (3/5) -4-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
L!îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng
ViÖc sö dông cña kh¸ch hµng?
6. Ch¹y trªn ®!êng cao tèc Trªn c¸c ® ê
: ng cao tèc, khi xe ch¹y ë tèc ®é kh«ng ®æi, l î : ng ti u ª hao h n iªn liÖu th ê : ng t¨ng. Nh:ng khi t n ¨ g tèc ®é, l:î g n tiªu thô n i h ªn liÖu sÏ t¨ g n lª . n N i ã ch n u g, k i
h gi¶m tèc ®é tõ 100 km/h u x èng 80 km/h, l: n î g tiªu hao n i h n ª liÖu gi¶m k o h ¶ g n 0 1 ®Õn 30%
7. Khëi ®éng vµ t¨ng tèc Khëi ®é g n nha h
n hoÆc t¨ng tèc ®ét ngét tiªu thô
nhiÒu nhiªn liÖu h¬n møc b× h n th:êng khi c ¹ h y cïng qu¶ g n ®: n ê g hoÆc tèc ®é. N i ã chu g n , viÖc khëi ®éng h n a h n vµ t¨ng tèc é ® t ngét tiªu thô n i h ªn liÖu t:¬ng : ® ¬ g n v i í l: n î g ti u ª thô k i h h c ¹y gÇn 100 m. §Ó i g ¶m l:î g n tiªu h o a h n i n ª liÖu, ph i ¶ duy tr× mét kho n ¶ g c c ¸ h n o µ ®ã tõ xe nµy ® n Õ xe kia vµ i g ÷ tèc ®é kh«ng ®æi. (4/5)
8. Thao t¸c t¨ng tèc g©y l·ng phÝ
ViÖc t¨ng tèc tiªu thô l: n î g n i h ªn liÖu t:¬ g n ® ¬ : ng
víi l:îng ®Ó ch¹y gÇn 50 m 9. Thao t¸c chuyÓn sè N i ã c u h ng, trõ k i h tÝ h n n n ¨ g c ¹ h y xe kÐm i ® , n : h sù xuÊt hi n Ö cña ti n Õ g gâ, d n ï g sè cao h n ¬ vµ gi¶m tèc ®é cña ® n é g c¬ Ï s gi m ¶ ®:îc l:î g n tiªu a h o n i h ªn liÖu. (5/5)
L!îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng
§o nhiªn liÖu nh! thÕ nµo? N i h Òu kh c ¸ h hµ g n tÝnh to¸n l:î g n tiªu thu nhi n ª liÖu b»ng h p : n ¬ g p ¸ h p tÝ h n theo × b nh h c øa h n iªn liÖu ®Çy. Tuy n i
h ªn, viÖc tÝnh to¸n theo ph ¬ : ng p ¸ h p nµy
cã thÓ dÉn ®Õn c¸c kÕt u q ¶ k ¸ h c h n au. V× vËy cÇn
ph¶i chó ý ®Õn c¸c ®iÓm sau ®©y.
1. Ph!¬ng ph¸p ®æ dÇy vµ sù chªnh lÖch K i h n p ¹ n i h n ª li u Ö v o µ b× h n s u a k i h h c ¹y, l:îng nhiªn liÖu h p i
¶ b»ng l:îng nhiªn liÖu tr:íc h k i h c ¹y. Tuy n i h ªn, khi xe bÞ ng i h ªng, ng: i ê ®æ nhiªn liÖu, tèc ®é æ ® , v.v... kh« g n gi n è g h n au, × v Ë v y l:îng nhiªn liÖu ®æ v o
µ sÏ kh¸c nhau. Do ®ã, kÕt qu¶ tÝnh
møc tiªu thô nhiªn liÖu sÏ kh¸c nhau. (1/3) -5-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
L!îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng
§o nhiªn liÖu nh! thÕ nµo?
2. Thêi gian n¹p nhiªn liÖu vµ sù kh¸c nhau K i h n¹p h n iªn liÖu µ v o lóc, míi tiªu thô é m t l: n î g nhiªn liÖu n á h , qu· g n ® ê : ng ch y ¹ còng ng¾n. Do ®ã, cã thÓ tÝnh : ® îc l:î g
n nhiªn liÖu tiªu thô trong ®i u Ò ki n Ö c ¹ h y nµy. N i ã kh¸c i ® , khi ®æ n i h n ª liÖu vµo lóc × b h n n i h n ª li u Ö gÇn h n : r n ç g, th× qu n · g ®:ê g n ®· ch¹y d i µ vµ xe ®· thùc hi n Ö c c ¸ i ® Òu i k Ön ch¹y h k ¸c nh u a . V× v y Ë Õ k t qu¶ tÝnh to n ¸ h n i n ª liÖu
sÏ lµ sè trung b×nh cña tæng c¸c kÕt qu¶. (2/3)
3. C¸c ®iÓm quan träng lµ ph¶i nhí khi ®o l!êng §Ó tÝ h
n to¸n chÝnh x¸c l:îng ti u ª hao n i h ªn liÖu, ph i
¶ thùc hiÖn mét kiÓm tra xe trªn ®:êng c¨n cø
vµo viÖc ®iÒu tra tr:íc chÈn ®o n ¸ , b»ng ® n å g hå ®o l: n î g ti u ª h o a nhiªn liÖu vµ m¸y h c Èn ®o n ¸ cÇm tay
vµ ghi sè liÖu thÓ hiÖn sù thay ®æi vÒ l î : ng ti u ª hao nhiªn li u Ö trong c¸c ®i u Ò kiÖn kh c ¸ n a h u ñ c a : ® êng
x¸ vµ c¸c ph:¬ng ph¸p ch¹y xe.
C¸c ®iÓm ®Ó ®o l:êng vµ vÝ dô cô thÓ (Xem h p ô lôc D-1 c a ñ ch: n ¬ g “Ki n Õ thøc Ò v h: háng” ë phÇn “Ki n
Õ thøc c¬ b¶n vÒ kh¾c phôc h:
háng – file PDF (2 trong 2)) (3/3)
L!îng tiªu hao dÇu t¨ng Kh¸i qu¸t L:î g n dÇu ® n é g c¬ tÊt nhiªn sÏ gi m ¶ khi xe c ¹ h y. C¸c ®:ê g n dÉn dÇu
®Ó b«i tr¬n cho mçi bé p Ë h n cña ®éng c¬ gåm cã : ® êng dÉn ®Õn c¸cte dÇu vµ dÉn ®Õn b å u ng è ® t hoÆc ®i v o
µ khÝ x¶ mµ kh«ng trë l¹i c c ¸ te
dÇu. DÇu ®éng c¬ ®i vµo buång ®èt vµ khÝ x¶ th× bÞ ®èt ch¸y.
§!êng dÉn dÇu trong ®ã l!îng dÇu gi¶m ®i
• §:êng dÉn dÇu b«i tr¬n cho thµnh xilanh ®i vµo buång ®èt.
• §:êng dÉn vµo buång ®èt tõ khe hë gi÷a ®u«i xup¸p vµ b¹c lãt cña èng dÉn h:íng xup¸p.
• §:êng dÉn dÇu cã khÝ thæi qua bÞ hót vµo buång ®èt cïng víi khÝ.
• §:êng dÉn dÇu b«i tr¬n cho æ ®ì cña tua bin t¨ng ¸p ®i tõ phÝa m¸y
nÐn ®Õn buång ®èt vµ tõ phÝa tuabin ®Õn èng x¶.
Nguyªn nh©n ¶nh h!ëng ®Õn l!îng dÇu tiªu thô
• L:îng dÇu ®i vµo buång ®èt t¨ng do sù cè cña ®éng c¬.
• Sù cè cña ®éng c¬ xuÊt hiÖn do kh«ng duy tr× ®:îc l:îng dÇu cÇn thiÕt.
• L:îng dÇu tiªu thô thay ®æi theo thãi quen sö dông vµ ph:¬ng ph¸p ch¹y xe. (1/2) -6-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
L!îng tiªu hao dÇu t¨ng Kh¸i qu¸t
Nh÷ng ®iÓm quan träng ph¶i nhí khi ®o l!êng møc dÇu Thêi ®iÓm kiÓm tra Ng y a sau khi d n
õ g ®éng c¬, dÇu ch:a ho n
µ toµn trë vÒ c¸cte dÇu tõ n¾p xylanh, do ®ã møc Ç d u thÊp h¬n. C n ò g nh: Ë v y, khi ®æ dÇu, ph¶i mÊt thêi gian Ó ® d u Ç i ® Õ ® n c c ¸ te d u
Ç . Do ®ã, nÕu kiÓm tra møc dÇu
ngay sau khi ®æ dÇu th× sÏ thÊy møc dÇu thÊp. NhiÖt ®é dÇu K i h nhiÖt ®é dÇu c o
a , dÇu gi·n në, nªn møc dÇu trë nªn cao. Khi n i h Öt ®é dÇu thÊp o d h©m nã g n ch:a ®ñ, ®é n í h t cao µ v l:î g n dÇu trë vÒ
c¸cte dÇu tõ n¾p xylanh bÞ gi¶m. Do ®ã møc dÇu trë nªn thÊp. N¬i kiÓm tra K i
h ®ç xe ë mét n¬i cã ®é ng i h ª g
n , bÒ mÆt dÇu trong c¸cte dÇu bÞ
nghiªng vµ kh«ng thÓ ®o møc dÇu ®:îc chÝnh x¸c. (2/2)
L!îng tiªu hao dÇu t¨ng Kh¸i qu¸t
(1) Møc dÇu trong c¸c te dÇu kh¸c nhau theo ®é nghiªng cña xe, nhiÖt
®é dÇu vµ l:îng dÇu trë vÒ tõ n¾p quy l¸t. Nªn thùc hiÖn viÖc kiÓm
tra trong c¸c ®iÒu kiÖn nh: nhau.
C¸c ®iÒu kiÖn kiÓm tra møc dÇu
• BÒ mÆt dÇu th¨ng b»ng.
• H©m nãng ®éng c¬ (nhiÖt ®é n:íc lµ 800C)
• §o møc dÇu sau khi ®éng c¬ dõng 5 phót
(2) Cã thÓ tÝnh chu kú ®o dÇu cÇn thiÕt theo qu·ng ®:êng ch¹y vµ
l:îng tiªu thô dÇu cña kh¸ch hµng trong mét th¸ng.
(3) §o l:îng dÇu ®æ vµo chÝnh x¸c b»ng mét xi lanh ®o Gîi ý: Trong viÖc ®o l: n ê g cña kh¸ch h n
µ g, cã sù chªnh lÖch lín vµ ®é tin cËy thÊp, do ®ã, cÇn h p i ¶ ®o l:î g n tiªu thô mét c c ¸ h chÝnh x¸c. CÇn ph i ¶ dôa v o µ kÕt qu¶ n y µ ®Ó ph¸n ® ¸ o n xem l: n î g tiªu thô cã thÝch hîp hay kh«ng. (1/1) -7-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
L!îng tiªu hao dÇu t¨ng Kh¸i qu¸t
Sù xuèng cÊp cña dÇu vµ ®é mµi mßn bªn trong ®éng c¬
NÕu kh«ng thay dÇu vµ bé läc dÇu ®Þnh kú, dÇu ®éng
c¬ sÏ bÞ xuèng cÊp. Khi dÇu bÞ xuèng cÊp kh«ng chØ
l:îng tiªu thô t¨ng lªn mµ sù mµi mßn bªn trong ®éng
c¬ sÏ t¨ng nhanh vµ l:îng dÇu tiªu hao tiÕp tôc t¨ng lªn.
• Sù xuèng cÊp cña dÇu
NÕu c¸c oxit, c¸c m¹t kim lo¹i, muéi than, ®é Èm, v.v...
ph¸t sinh bëi hçn hîp ch¸y lÉn vµo trong dÇu, dÇu sÏ
bÞ xuèng cÊp vµ tÝnh n¨ng lµm s¹ch hoÆc b«i tr¬n bÞ
gi¶m ®i. Trong ®éng c¬ ®iªzen, muéi than lÉn vµo dÇu
lµm ®é nhít cña dÇu cao h¬n, hiÖu suÊt g¹t dÇu b«i
tr¬n xylanh bÞ kÐm ®i. Do ®ã, l:îng dÇu bÞ lÉn vµo buång ®èt t¨ng lªn.
So s¸nh víi ®éng c¬ x¨ng, nhiªn liÖu ®iªzen chøa
nhiÒu l:u huúnh vµ c¸c axit h¬n ®:îc t×m thÊy trong khÝ ®· ch¸y.
Do ®ã dÇu ®éng c¬ ®iªzen dÔ bÞ xuèng cÊp h¬n dÇu
®éng c¬ x¨ng. NÕu chu kú thay dÇu cña ®éng c¬
®iªzen gièng nh: ®éng c¬ x¨ng, th× ®é mµi mßn ®éng
c¬ sÏ t¨ng lªn bÊt th:êng.
• §é mµi mßn bªn trong ®éng c¬
Khi dÇu bÞ xuèng cÊp, sÏ ph¸t sinh cÆn, v.v...Do ®ã, ®é
mµi mßn bªn trong ®éng c¬ sÏ t¨ng nhanh, vµ l:îng
dÇu tæn thÊt qua c¸c xÐc m¨ng vµ c¸c èng dÉn h:íng xup¸p sÏ xÈy ra.
(1) Tæn thÊt dÇu qua c¸c xÐc m¨ng
NÕu thµnh xylanh hoÆc xÐc m¨ng bÞ mßn, hiÖu suÊt g¹t
dÇu cña chóng kÐm ®i. V× vËy l:îng tiªu hao dÇu t¨ng l ªn.
NÕu xÐc m¨ng vµ r·nh xÐc m¨ng bÞ mßn, i h Öu suÊt b¬m
cña xÐc m¨ng t¨ng lªn vµ l î
: ng dÇu ®:îc b¬m vµo buång
®èt t¨ng lªn. Do ®ã, l:îng dÇu tiªu hao t¨ng lªn.
(2) Tæn thÊt dÇu qua c¸c èng dÉn h!íng xup¸p
NÕu ®u«i xup¸p, b¹c lãt èng dÉn h:íng xup¸p vµ phít
dÇu bÞ mßn, l:îng dÇu lät vµo buång ®èt sÏ t¨ng lªn. o D
®ã l:îng dÇu tiªu hao t¨ng lªn
C¸c ph!¬ng ph¸p kiÓm tra
KiÓm tra l:îng dÇu thÊt tho¸t qua c¸c xÐc m¨ng, tæn thÊt
dÇu qua c¸c èng dÉn h:íng xupap
(H·y xem “KiÕn thøc c¬ b n
¶ vÒ kh¾c phôc h: háng ®
C¸c Kü n¨ng c¬ b¶n ® Kh¾c phôc h: háng”) (1/1)
L!îng tiªu hao dÇu t¨ng
Nguyªn nh©n lµm t¨ng møc tiªu hao dÇu
1. C¸c ®iÒu kiÖn chÊt t¶i
Khi sè ng:êi ngåi trªn xe vµ hµnh lý t¨ng lªn, t¶i träng
cña ®éng c¬ trë nªn lín h¬n. Do ®ã, bµn ®¹p ga
th:êng ®:îc nhÊn nhiÒu h¬n b×nh th:êng. V× vËy, ¸p
suÊt nÐn vµ ¸p suÊt ®èt trë nªn cao h¬n.
Do ®ã lùc nÐn pist«ng xuèng hoÆc ¸p suÊt t¨ng ®ét
ngét trë nªn lín h¬n, pitt«ng bÞ Ðp vµo xylanh hoÆc
h×nh d¹ng cña xÐc m¨ng bÞ thay ®æi, v× vËy tÝnh n¨ng
b«i tr¬n b»ng tÐ dÇu cña nã kÐm ®i. H¬n n÷a v× nhiÖt
®é cña xylanh vµ pÝtt«ng trë nªn cao h¬n, dÇu ®éng c¬
bèc h¬i vµ l:îng tiªu hao t¨ng lªn.
Trong ®éng c¬ ®iªzen, v× l:îng phun nhiªn liÖu t¨ng
lªn khi t¶i träng nÆng, sÏ sinh ra nhiÒu muéi than h¬n
vµ tèc ®é xuèng cÊp cña dÇu t¨ng lªn. (1/2) -8-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
L!îng tiªu hao dÇu t¨ng
Nguyªn nh©n lµm t¨ng møc tiªu hao dÇu
2. Tæn thÊt dÇu khi sö dông phanh b»ng ®éng c¬ K i h ¸p dô g n pha h
n b»ng ®éng c¬, ¸p suÊt ch©n kh«ng cao, do ®ã
l:îng dÇu lät vµo buång ®èt t¨ng lªn vµ møc tiªu hao dÇu t¨ng lªn. K i h xe ch¹y trªn : ® ê g n a c o tèc hoÆc l n ª è d c, tèc ®é c a ñ xe th: n ê g ®:îc ®iÒu ch n Ø h b»ng th o a t¸c t¨ g n tèc, o d ®ã tÇn suÊt sö d n ô g h p anh
b»ng ®éng c¬ trë nªn cao vµ l:îng dÇu tiªu hao t¨ng lªn.
3. Tèc ®é ®éng c¬ cao K i h tèc ®é cña ® n é g c¬ a c o h¬n, pitt« g n dÞch chu Ó y n nh n a h h n ¬ . Do ®ã, vi c Ö xÐc ¨ m ng ¹ g t Ç d u ®Ó «
b i tr¬n bªn trong thµnh x l y a h n k ã h kh¨n h¬n. H¬n n÷a, l: n î g Ç d u mµ t ô r c khuûu ¹ g t ®i cò g n t¨ g n l n ª vµ l: n î g Ç d u
cung cÊp t¨ng lªn. Do ®ã l:îng dÇu tiªu hao sÏ t¨ng lªn.
4. Trong tr!êng hîp xe cã tua bin t¨ng ¸p Trong tr: n ê g h p î xe cã u t a bin t¨ng ¸p, d u Ç chÞu nhiÖt ®é cao (x p Ê xØ
7000C), nªn dÇu bÞ xuèng cÊp nhanh h¬n H¬n n÷a, tua i b n t¨ g n ¸p lµm c o h phô t i ¶ t¨ng lªn nªn l m µ cho møc dÇu tiªu thô lín h¬n. (2/2)
TiÕng ån bÊt th!êng cña ®éng
TiÕng ån c¬ häc bÊt th!êng c¬ §é g n c¬ bao gåm n i
h Òu bé phËn, vµ mçi bé p Ë h n cã chuy n Ó ®éng tr:ît hoÆc qu y a . P Ç h n tr î : t hoÆc ch y u Ón ®é g n qu y a ®Òu cã h k e hë, vµ
khi khe hë nµy lín h¬n quy ®Þnh, cã thÓ nghe thÊy tiÕng ån bÊt th:êng.
TiÕng ån ph¸t sinh tõ ù s mµi trong ®éng ¬ c cã c¸c ® c Æ ®iÓm sau ®©y 1. §iÒu kiÖn xuÊt hiªn
• Khi ®éng c¬ nguéi, tiÕng ån lín.
• Khi ®é nhít cña dÇu kh«ng ®ñ, tiÕng ån lín.
• Khi ¸p suÊt thuû lùc thÊp, tiÕng ån lín
• Khi t¨ng tèc, tiÕng ån lín.
• Khi phô t¶I nÆng, tiÕng ån lín 2. C¸c lo¹i tiÕng ån
• TiÕng ®éng do bé phËn tr:ît: lµ tiÕng ®éng cña c¸c vËt cä vµo nhau
• TiÕng va ch¹m: lµ tiÕng ®éng ph¸t sinh tõ va ch¹m
• C¸c tiÕng ®éng kh¸c: th:êng kh«ng râ vµ lµ c¸c tiÕng ®éng phøc t¹p Gîi ý:
• TiÕng ån khi ch¹y kh«ng t¶i (Xem h p ô lôc D-2 cña h c :¬ g n “KiÕn thøc Ò v : h háng” ë p Ç h n “ i k Õn
thøc c¬ b¶n vÒ quy tr×nh kh¾c phôc h: háng”- file PDF)
• TiÕng ån trong ph¹m vi tèc ®é quy ®Þnh cña ®éng c¬ (Xem h p ô lôc D-3 cña h c :¬ g n “KiÕn thøc Ò v : h háng” ë p Ç h n “ i k Õn
thøc c¬ b¶n vÒ quy tr×nh kh¾c phôc h: háng”- file PDF)
• TiÕng ån ë c¸c ph¹m vi tèc ®é cña ®éng c¬ (Xem h p ô lôc D-4 cña h c :¬ g n “KiÕn thøc Ò v : h háng” ë p Ç h n “ i k Õn
thøc c¬ b¶n vÒ quy tr×nh kh¾c phôc h: háng”- file PDF) (1/1) -9-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
TiÕng kªu vµ tiÕng ån bÊt
Nguyªn nh©n g©y ra tiÕng kªu vµ tiÕng ån do sù ch¸y kh«ng b×nh
th!êng cña ®éng c¬ th!êng 1. TiÕng gâ
Trong khi t¨ng tèc, ph¸t ra m«t ©m thanh/tiÕng gâ lín.
PÝtt«ng vµ xup¸p chÞu ¶nh h:ëng xÊu vµ ®éng c¬ cã thÓ bÞ h: háng. Nguyªn nh©n chÝnh
• ChÊt l!îng cña nhiªn liÖu kÐm
Sè èctan cña nhiªn liÖu thÊp h¬n yªu cÇu.
• Thêi ®IÓm ®¸nh löa sím
NÕu thêi ®iÓm ®¸nh löa sím, sù ch¸y ®:îc th c
ù hiÖn ®ét ngét. Do ®ã, tiÕng gâ xuÊt hiÖn. • Háng bugi ®¸nh löa
Bugi bÞ qu¸ nãng trë thµnh mét ®èm nhiÖt vµ g©y ra ®¸nh löa sím.
NhiÖt ®é thÝch hîp cña bugi: kho¶ng 4500 ®Õn 9500C (nhiÖt ®é tù lµm s¹ch)
• Sù tÝch tô muéi than trong buång ®èt
NÕu muéi than tÝch tô trong buång ®èt, muéi than sÏ c¶n trë viÖc t¶n nhiÖt vµ ®éng c¬ bÞ qu¸ nãng.
PhÇn bÞ sÊy nãng trë thµnh mét ®èm nhiÖt vµ g©y ra ®èt sím.
• Hçn hîp kh«ng khÝ-nhiªn liÖu nh¹t
ë tèc ®é cao vµ t¶i träng nÆng, nÕu hçn hîp kh«ng khÝ-nhiªn liÖu nh¹t, dÔ xuÊt hiÖn tiÕng gâ. • Lµm viÖc qu¸ t¶i
Khi phô t¶I cña ®éng c¬ qu¸ møc, dÔ xuÊt hiÖn tiÕng gâ Gîi ý:
NÕu xe tiÕp tôc ch¹y trong khi tiÕng gâ xuÊt i
h Ön, c¸c sù cè d:íi ®©y cã thÓ xÈy ra. • Qu¸ nãng
• Kim lo¹I bÞ h: háng do ®éng c¬ qu¸ nãng
• L:îng tiªu hao nhiªn liÖu t¨ng lªn do hiÖu suÊt nhiÖt gi¶m.
• Bugi, pÝtt«ng vµ xup¸p bÞ nung ch¶y.
• Gio¨ng cña n¾p quy l¸t bÞ háng. (1/4)
2. Tù ®èt ch¸y (®Iªzen ho¸)
§©y lµ mét hiÖn t:îng trong ®ã xÈy ra qu¸ tr×nh tù ch¸y. HiÖn t:îng nµy xuÊt
hiÖn khi nhiªn liÖu bÞ hót vµo bëi qu¸n tÝnh cña trôc khuûu hoÆc b¸nh ®µ, bugi
bÞ qu¸ nãng ®èt phÇn khÝ c : h a ch¸y vµ mu i é than tÝch t ô trong buång ®èt trë
thµnh mét nguån nhiÖt kÓ c¶ sau khi ®· t¾t OFF kho¸ ®iÖn. Gîi ý:
Trong mét ®éng c¬ EFI, khi bËt kho¸ ®iÖn ON, nhiªn liÖu sÏ bÞ ng¾t. Do ®ã,
hiÖn t:îng tù ®èt ch¸y kh«ng xÈy ra. Nguyªn nh©n chÝnh
• Nhiªn liÖu kh«ng thÝch hîp
NhiÖt ®é tù bèc ch¸y hoÆc sè èctan cña nhiªn liÖu thÊp.
• NhiÖt ®é khÝ n¹p cao
NhiÖt ®é cña hçn hîp kh« g
n khÝ nÐn-nhiªn liÖu trë nªn cao h¬n nhiÖt ®é tù ch¸y.
• ¸p suÊt nÐn cao (xe ch¹y ë tèc ®é cao, t¶i träng cao)
NhiÖt ®é ch¸y vµ nhiÖt ®é ë thµnh buång ®èt ®Òu cao
Khi ¸p suÊt cao, nhiÖt ®é c a
ñ hçn hîp kh«ng khÝ nÐn-n i h ªn liÖu còng trë nªn cao.
• Muéi than tÝch tô bªn trong buång ®èt
Khi muéi than Ýtch tô ë bªn trong buång ®èt, muéi th n a sÏ ng¨n c¶n nhiÖt
khuyÕch t¸n vµ ®éng c¬ sÏ qu¸ nãng.
PhÇn qu¸ nãng nµy sÏ trë thµnh mét ®èm nhiÖt. • Háng bugi
Bugi qu¸ nãng vµ trë thµnh mét ®èm nhiÖt
• Tèc ®é ch¹y kh«ng t¶i cao
L:îng kh«ng khÝ hót vµo lín khi b:ím ga bÞ ®ãng hoµn toµn. • §éng c¬ qu¸ nãng
NhiÖt ®é cña c¸c bé phËn trong buång ®èt trë nªn cao h¬n.
• Thêi ®IÓm ®¸nh löa muén NhiÖt ®é ®èt c c ù ®¹I i g ¶m x è
u ng, nh:ng thêi gian ®èt trë nªn dµi h¬n vµ nhiÖt
®é khÝ x¶ trë nªn cao h¬n.
NhiÖt ®é gÇn xup¸p x¶ t¨ng lªn vµ trë thµnh nguån nhiÖt g©y ra hiÖn t:îng tù ch¸y. (2/4) -10 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
TiÕng kªu vµ tiÕng ån bÊt
Nguyªn nh©n g©y ra tiÕng kªu vµ tiÕng ån do sù ch¸y kh«ng b×nh
th!êng cña ®éng c¬ th!êng 3. Ch¸y sau Hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn -
liªu kh«ng ®:îc ®èt ch¸y hoµn oµn t bªn trong buång
®èt. KhÝ kh«ng ®:îc ®èt nµy bÞ x¶ muén t ong r
hÖ thèng x¶ vµ sÏ bÞ ®èt ch¸y kÌm theo tiÕng næ.
Khi hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn - liÖu qu¸ ®Ëm, vµ hêi t
®IÓm ®¸nh löa h¬i muén, hiÖn t:îng nµy cã thÓ xÈy ra. Nguyªn nh©n chÝnh
• Hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu qu¸ ®Ëm
ThiÕu l:îng «xy vµ kh«ng thÓ ®èt ch¸y hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu nµy hoµn toµn.
KhÝ kh«ng ®:îc ®èt ch¸y bÞ sÊy nãng t ong r
èng x¶, vµ hiÖn t:îng “ch¸y sau” xÈy ra.
• T¨ng tèc vµ xuèng sè ®ét ngét ¸p suÊt ch©n kh«ng cña èng n¹p bçng nhiªn t¨ng lªn vµ hçn hîp nhiªn liÖu kh«ng - khÝ trë nªn qu¸ ®Ëm
V× hiÖu suÊt n¹p còng kÐm ®i, kh«ng ho¶ t
m·n hai yÕu tè lµ “nÐn tèt” vµ “hçn hîp
kh«ng khÝ-nhiªn liÖu èt”. t
Do ®ã, qu¸ tr×nh ®èt trë nªn kh«ng æn ®Þnh vµ hiÖn t:îng
“ch¸y sau” th:êng xÈy ra.
• Thêi ®iÓm ®¸nh löa muén
Thêi gian ch¸y trë nªn l©u h¬n, qu¸ t ×nh r
ch¸y tiÕp tôc cho ®Õn cuèi hµnh t ×nh r næ
vµ hiÖn t:îng ch¸y sau xÈy ra.
• HiÖn t!îng bá m¸y
§«i khi hiÖn t:îng bá m¸y xÈy ra do cã h: háng trong hÖ thèng ®¸nh löa
KhÝ kh«ng ®:îc ®èt bÞ sÊy nãng trong èng x¶ vµ hiÖn t:îng ch¸y sau xÈy ra. (3/4) 4. Næ ng!îc
HiÖn t:îng nµy xÈy ra do hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu ®ang ®:îc dÉn vµo bÞ ®èt
ch¸y. §ã lµ v× qu¸ t ×nh r
ch¸y vÉn cßn kÐo dµi kÓ c¶ khi qu¸ r×nh t ch¸y trong xilanh
trë nªn chËm vµ khi xup¸p n¹p më ra trong tr:êng hîp hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn
liÖu qu¸ nh¹t hoÆc thêi ®iÓm ®¸nh löa bÞ muén v.v… “næ ng:îc” h:êng t
xÈy ra khi khëi ®éng ®éng c¬ cßn l¹nh, khi t¨ng èc t trong lóc h©m nãng ®éng c¬. Nguyªn nh©n chÝnh
• Hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu qu¸ nh¹t
Qu¸ tr×nh ch¸y trë nªn chËm vµ thêi gian ch¸y trë nªn dµi h¬n. Khi qu¸ tr×nh ch¸y kh«ng kÕt thóc t ong r
hµnh tr×nh næ vµ tiÕp ôc t kÐo dµi sang hµnh t ×nh r n¹p kÕ iÕp t , “næ ng:îc” xÈy ra.
• §èm nhiÖt xuÊt hiÖn
Khi ®èm nhiÖt xuÊt hiÖn do qu¸ nãng, hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu bÞ ®èt trong hµnh t ×nh r
n¹p. Hçn hîp kh«ng khÝ nhiªn liÖu bÞ ®èt t ong r
®:êng èng n¹p vµ “hiÖn t:îng næ ng:îc” xÈy ra.
• Thêi ®iÓm ®ãng më xup¸p vµ thêi ®iÓm ®¸nh löa kh«ng thÝch hîp NÕu c¸c hêi ®iÓm nµy t kh«ng
chÝnh x¸c do ho¹t ®éng sai, hiÖn t:îng næ ng:îc xÈy
ra vµ ®éng c¬ kh«ng ch¹y. (4/4)
Xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn Kh¸i qu¸t
Nguyªn nh©n cña hiÖn t:î g
n xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn ®«i khi xÈy ra do
phÝa xe, ®«i khi do tr¹ng t ¸
h i cña ®:êng x¸ hoÆc do t ã h i quen sö dông cña kh¸ch hµng.
Khi thùc hiÖn kh¾c phôc h: háng ®èi víi hiÖn t:îng xe kÐo lÖch sang mét bªn,
®iÒu quan träng lµ ph¶i hiÓu nguyªn nh©n cña nã.
Ph¸n ®o¸n hiÖn t!îng xe kÐo lÖch sang mét bªn
Khã ph¸n ®o¸n ®:îc hiÖn t:îng xe kÐo lÖch b»ng mét d n ô g cô thö ®iÖn v.v….
Do ®ã, cÇn thùc hiÖn viÖc l i
¸ t hö xe trªn ®:êng vµ ®¸nh gi¸ xem ®©y cã ph¶i lµ mét h: háng hay kh«ng.
• So s¸nh víi mét xe kh¸c cïng kiÓu
• §o ®o¹n ®:êng xe bÞ kÐo lÖch ®i trong mét kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh. Gîi ý:
§o xem qu·ng ®:êng xe bÞ lÖch ®i bao nhiªu mÐt trong 100 m
Nguyªn nh©n cña hiÖn t!îng xe kÐo lÖch • Lùc sinh ra do lèp
• ¶nh h:ëng cña gãc ®Æt b¸nh xe
• ¶nh h:ëng cña mÆt ®:êng (1/1) -11 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng
Xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn Lùc sinh ra do lèp Lùc si h
n ra ë lèp cã thÓ lµm cho xe bÞ kÐo lÖch a s ng mét bªn. HiÖn
t:îng ®IÓn h×nh ®:îc tr×nh bµy d:íi ®©y.
• Lùc kÐo ngang líp sîi
Lùc theo chiÒu ngang ph¸t sinh do chiÒu cña líp sîi trong ®ai cña lèp. K i h c¸c l p
è l¨n th¼ng vÒ phÝa tr:íc, lùc ã c xu h: n í g lµm c o h ¸ c c lèp chuy n Ó ®é g n theo chiÒu g n ang d c ä theo l p í sîi bè ®:îc c i o lµ lùc kÐo ngang líp sîi.
• Lùc vuèt c«n hoa lèp K i h t¸c ®é g
n mét lùc n»m ngang vµo bÒ mÆt cña é m t lèp th¼ng ®øng,
phÇn tiÕp xóc víi mÆt ®Êt sÏ thay ® i æ h×nh d n ¹ g ® n å g ®Òu. Tuy n i h n ª , sù kh n « g ® n å g ® u Ò cña o h a l p
è , lùc kÐo nã trë l¹i h× h n d¹ g n ban ®Çu kh« g
n b»ng nhau. NÕu l¨n lèp trong ®iÒu kiÖn nµy, lèp sÏ l¨n theo chi u Ò cã ph¶n lùc nhá h n ¬ . Trong ®IÒu ki n Ö nµy l c ù theo chiÒu n a g ng
nµy ®:îc gäi lµ lùc vuèt c«n hoa lèp. C¸c ph ¬ : ng h p ¸p i k Óm t a r xem l c ù p ¸ h t sinh ë é m t lèp cã t¸c ®é g n
®Õn hiÖn t:îng xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn hay kh«ng.
• Thay ®æi c¸c lèp ë bªn ph¶i vµ bªn tr¸i. HoÆc th¸o lèp ra khái vµnh xe vµ xoay ng:îc l¹i.
Lùc kÐo ngang líp sîi: H:íng kh«ng thay ®æi chót nµo
Lùc vuèt c«n hoa lèp: H:íng cã thay ®æi (1/1)
Xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn
¶nh h!ëng cña gãc ®Æt b¸nh xe HiÖn t:î g n xe bÞ kÐo lÖ h c sang mét bªn ¶ x y ra khi cã sù h k « g
n c©n b»ng gi÷a c¸c lùc: dÞch chuyÓn
sang bªn ph¶i vµ bªn tr¸i.
Gãc ®Æt b¸nh xe phï hîp í v i hiÖn t!îng xe bi kÐo lÖch sang mét bªn
• Sù chªnh lÖch gi÷a Camber bªn ph¶i vµ bªn tr¸i
DÞch chuyÓn sang phÝa d:¬ng (+)
• Sù chªnh lÖch gi÷a Caster bªn ph¶i vµ bªn tr¸i
DÞch chuyÓn sang phÝa nhá h¬n
• Sù chªnh lÖch gi÷a gãc Kingpin bªn ph¶i vµ bªn tr¸i
DÞch chuyÓn sang phÝa ©m khi phanh (1/1)
Xe bÞ kÐo lÖch sang mét bªn
¶nh h!ëng cña mÆt ®!êng § i è v i í h k o n ¶ g c s a ter, n u Õ t©m tiÕp xóc b¸ h n xe í v i mÆt Ê ® t gi÷a ª b n ph i ¶ vµ bªn tr i ¸ h k ¸c n a h u, th× ®é lÖch Kin p g in ª b n tr¸i vµ ª b n h p ¶i kh¸c nh u a . Do ®ã, v× m«men qua h n trôc Kin p g in h k ¸c nh u a gi÷a bªn
ph¶i vµ bªn tr¸i, v« l¨ng sÏ dÞch chuyÓn vÒ bªn cã m«men lín h¬n.
C¸c ®iÒu kiÖn ¶nh h!ëng
• §é s©u cña c¸c kho¶ng caster: Khi kho n ¶ g caster trë nªn s ©u h¬n, ®é kÐo l c Ö h xe a s ng mét bªn sÏ trë nªn lín h¬n. • §é réng cña lèp:
Khi ®é réng cña lèp lín h¬n, ®é kÐo lÖch xe trë nªn lín h¬n. • §é cøng cña hoa lèp
Khi ®é cøng cña hoa lèp cao h¬n, ®é kÐo lÖch xe trë nªn cao h¬n. Gîi ý: Mét sè ®: n ê g ¬ h i è
d c ®Ó tho¸t n:íc. V× thÕ, q ¸ u tr×nh l¸i chØ trë nªn kh« g
n æn ®Þnh ë mét vÞ trÝ cô thÓ, hoÆc h: n í g l¸i bÞ kh¸c i ® k i h l¸i a s ng
mét h:íng nµo ®ã råi trë l¹i vÞ trÝ ban ®Çu. (1/1) -12 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng TiÕng rÝt cña phanh Kh¸i qu¸t
TiÕng rÝt cña phanh lµ g×?
TiÕng rÝt cña phanh lµ triÖu chøng rung ®éng g©y ra bëi lùc ma s¸t gi÷a
c¸c m¸ phanh vµ r«to. §é rung nµy ®:îc chuyÓn thµnh mét ©m thanh.
HiÖn t:îng nµy ®:îc gäi lµ “sù rung ®éng tù kÝch thÝch” vµ kh¸c víi “sù
rung ®éng c:ìng bøc,” nh: sù rung ®éng cña th©n xe. Sù rung ®éng tù
kÝch thÝch lµm nã rung thªm vµ khi ®é rung trë nªn m¹nh h¬n, th× n¨ng
l:îng nµy trë nªn lín h¬n.
Sù ph¸t sinh tiÕng kªu vµ tiÕng kªu nµy truyÒn ®i nh! thÕ nµo
So s¸nh tiÕng rÝt cña phanh víi mét hiÖn t:îng rÝt. HiÖn t:îng rÝt ph¸t sinh
bëi qu¸ tr×nh sau ®©y: Mét ©m thanh ®i vµo micr« tõ loa, ®:îc bé t¨ng ©m
khuyÕch ®¹i, liªn tôc ph¸t ra tõ loa nµy, vµ cuèi cïng trë thµnh ©m thanh
lín h¬n. NÕu so s¸nh hiÖn t:îng nµy víi mét phanh, cã thÓ vÝ nh: sau. Loa: r«to. Micr«: C¸c m¸ phanh
Møc ©m l:îng cña bé t¨ng ©m: hÖ sè ma s¸t cña m¸ phanh
Kho¶ng c¸ch gi÷a micr« vµ loa: Sù gi¶m dÇn (hiÖu qu¶ cña c¸c miÕng ®Öm) (1/1) TiÕng rÝt cña phanh
CÊu t¹o cña phanh vµ tiÕng rÝt cña phanh
Trong tr:êng hîp dao ®éng tù kÝch thÝch, t¹o ra mét rung ®éng, rung ®éng nµy ®:îc khuy c
Õ h ®¹i vµ trë nªn lín h¬n. V× c:êng ®é cña nã trë nªn lín h¬n, cÇn
®Õn sù gi¶m rung ®éng lín h¬n ®Ó ng¾t rung ®éng nµy. Trong cÊu t¹o cña
phanh, c¸c m¸ phanh vµ r«to tiÕp xóc s¸t nhau, nªn khã gi¶m ®:îc rung ®éng nµy. TÇn sè ph¸t sinh
Trong tr:êng hîp cã tiÕng rÝt phanh, tÇn sè ph¸t sinh sÏ thay ®æi. MÆc dï tiÕng
rÝt cña phanh ë mét tÇn sè nµo ®ã ®:îc gi¶m xuèng, mét tiÕng rÝt phanh kh¸c
sÏ ®:îc t¹o ra ë tÇn sè kh¸c. TÇn sè nµy thay ® i
æ theo kiÓu xe vµ khã cã thÓ
gi¶m nhiÒu h¬n møc rung ®éng chung. §«i khi vi c Ö gi m ¶ nµy cã hiÖu qu¶,
nh:ng ®«i khi kh«ng cã hiÖu qu¶.
Mèi quan hÖ gi÷a tiÕng rÝt cña phanh vµ phanh
TiÕng rÝt cña phanh ph¸t si h n bëi l c ù ma s¸t i g ÷a m¸ p a h nh vµ r«to, nªn cã
mét t:¬ng quan gi÷a hÖ sè ma s¸t cña m¸ phanh vµ tiÕng rÝt cña phanh.
Do ®ã, viÖc ng¨n chÆn tiÕng rÝt cña phanh vµ viÖc t¨ng hiÖu qu¶ cña phanh rÊt
khã ®¹t ®:îc cïng mét lóc. Trong thùc tÕ, mét l:îng n¨ng l:îng lín ®:îc
truyÒn ®Õn r«to qua c¸c m¸ phanh, nªn tiÕng rÝt cña phanh th:êng xuÊt hiÖn. (1/2)
C¸c ®iÒu kiÖn cã xu h!íng g©y ra tiÕng rÝt cña phanh
• Khi cho xe ®Ó l©u kh«ng dïng hoÆc phanh bÞ nguéi
TiÕng rÝt cña phanh th:êng xuÊt hiÖn khi hÖ sè ma s¸t c a ñ m¸ phanh t¨ng lªn
do sù «xy ho¸ c¸c bÒ mÆt cña m¸ phanh vµ r«to hoÆc sù hÊp thô h¬I Èm cña m¸ phanh.
• Khi phanh nguéi ®i trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é cao
Khi nhiÖt ®é m¸ phanh cao h¬n 2000C, nhùa ë bªn trong vËt liÖu m¸ phanh bÞ
ph©n gi¶i vµ bÒ mÆt cña m¸ mÊt ®é nh¸m cña nã. K i h nhiÖt ®é nµy i g ¶m
xuèng, hÖ sè ma s¸t t¨ng lªn, do ®ã tiÕng rÝt cña phanh th:êng xuÊt hiÖn Gîi ý:
Khi nhiÖt ®é m¸ phanh trë nªn cao, s¬n ë h i
a bªn mÐp ®«I khi trë nªn h¬I
tr¾ng gióp cho sù ph¸n ®o¸n qu¸ tr×nh nhiÖt.
• Khi kh«ng thÓ nh×n thÊy vªt mµi trªn r«to
Khi c¸c m¹t mµi cña m¸ phanh dÝnh vµo bÒ mÆt cña r«to, bÒ mÆt cña r«to bÞ
mµi ®i t:¬ng øng. Khi bÒ mÆt nµy bÞ mßn kh«ng ®ång ® u Ò , hÖ sè ma s¸t t¨ng
lªn. Do ®ã tiÕng rÝt cña phanh th::ßng xuÊt hiÖn. Gîi ý:
Thö t¸i hiÖn tiÕng rÝt cña phanh
• Thùc hiÖn thö nghiÖm nµy b»ng c¸ch thay ®æi lùc nhÊn bµn ®¹p trªn mét ®o¹n dèc.
• T¨ng nhiÖt ®é phanh vµ ®Ó yªn trong 30 phót. Sau ®ã tiÕn hµnh thö nghiÖm nµy
• §Ó phanh qua ®ªm ®Ó gi¶m nhiÖt ®é cña phanh. Sau ®ã thùc hiÖn phÐp thö nµy. (2/2) -13 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng TiÕng rÝt cña phanh
Ph!¬ng ph¸p gi¶m tiÕng rÝt cña phanh
• KiÓm tra miÕng chèng ån vµ b«i mì
KiÓm tra hiÖn t:îng trãc vµ cong vªnh c a ñ cao su trªn bÒ mÆt i m Õ g n ® m Ö h c èng ån. B«i mì v o µ kh y a mì vµ m u Ê cña i m n Õ g ®Öm c è h ng n å n y µ . B»ng c¸ch b i « mì, Ï s c i ¶ t i h Ön ®:îc l c ù i g ¶m Ýrt p a h nh µ v lµm thay ® i æ sù tiÕp xóc gi÷a cµ g n ph n a h vµ m¸ phanh. • PÝtt«ng phanh Ðp pitt«ng ë l: g n cµ g n h p anh Ó ® hiÖu chØ h n h n µ h tr×nh ®Èy cña pitt« g
n vµ ®Èy tr:ît nã tr¬n tru gióp
duy tr× sù tiÕp xóc æn ®Þnh cña c¸c m¸ phanh. (1/2)
• KiÓm tra vµ söa ch÷a líp ®Öm l!ng m¸ phanh KiÓm tra sù co g n vªnh ë líp ®Öm l: g n m¸ p a h nh.
NÕu thÊy cong vªnh, ph¶i mµi líp ®Öm nµy. Ph ¬ : ng h p ¸p n y µ gióp h c o sù tiÕp xóc cña i p tt«ng
vµ vÊu cña cµng phanh víi c¸c m¸ ®:îc ®Òu.
• Giòa vµ b«i mì vµo bÒ mÆt tiÕp nhËn m«men cña c¸c m¸ phanh KiÓm tra vÕt tiÕp xóc. N u Õ sù tiÕp xóc c a ñ c¸c m¸ kh« g n ®Òu, p ¶ h i i g òa Ò
b mÆt nµy b»ng giÊy r¸p ®Ó söa l i ¹ sao c o
h sù tiÕp xóc víi mÆt l¾p ghÐp cña
cµng phanh ®:îc ®ång ®Òu.
B«i mì vµo bÒ mÆt tiÕp nhËn m«men nµy. Ph ¬ : ng ph p ¸ nµy gióp l m µ gi¶m a m s¸t ñ c a Ò b mÆt
tiÕp nhËn m«men vµ lµm æn ®Þnh m¸ phanh. (2/2) HiÖu suÊt phanh kÐm Kh¸i qu¸t HiÖu u s Êt p a h nh kÐm k « h ng h n ÷ g n chØ biÓu hiÖ n trong tr:êng hîp pha h n kh« g
n ho¹t ®éng g× c¶ mÆc dï ®· nh n Ê bµn ®¹p ph n a h, mµ
trong c¶ tr:êng hîp hiÖu qu¶ ph n a h yÕu ®èi v i í l c ù nhÊn hoÆc kh n « g
c¶m thÊy ph¶n lùc cña bµn ®¹p. K i h kh¾c h p ôc : h háng Ò v hi u Ö suÊt ph n a h kÐm, i ® Òu cèt y u Õ lµ h p i ¶
bæ sung ®Çy ®ñ vÒ c¸c ph:¬ g
n diÖn kü thuËt nh»m hiÓu ®:îc v× sao hiÖu suÊt phanh kÐm ®i. HiÖu suÊt ph n a h kÐm h
c ñ yÕu xÈy ra trong nh÷ng ®i u Ò ki n Ö sau ®©y.
1. Cã h: háng trong hÖ thèng phanh
2. Khi kh«ng duy tr× ®:îc ¸p suÊt ch©n kh«ng trong bé trî lùc phanh.
3. Khi hiÖn t:îng mßn m¸ phanh hoÆc nghÏn èng v× bät h¬i (kho¸ h¬i )xÈy ra
4. Khi t¨ng tæng träng l:îng cña xe do sè hµnh kh¸ch vµ träng l:îng cña hµng t¨ng lªn.
5. Khi xe ch¹y trªn ®:êng ngËp n:íc
6. Khi hÖ sè ma s¸t gi÷a lèp vµ mÆt ®:êng thay ®æi (1/1) -14 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng HiÖu suÊt phanh kÐm HiÖu suÊt phanh kÐm
1. Trong tr!êng hîp cã h! háng trong hÖ thèng phanh Sù cè trong hÖ thèng ph n
a h th:êng xÈy ra trong c¸c chi tiÕt b»ng c o
a su cña hÖ thèng thuû lùc n : h è g n dÉn dÇu ph n a h, cup e p n pha h n , v.v… Sö dông c¸c chi tiÕt b»ng a c o u s cña Ö h thèng tro g n mét thêi i g an dµi Ï s dÉn ®Õn u x è g n c p Ê vµ lµm cho dÇu h p a h n rß rØ. H¬n n a ÷ viÖc h p a h n k È h n cÊp cã thÓ lµm h c o mét bé ph n Ë ®· bÞ h n
á g bÞ vì ®ét ngét, lµm h c o hÖ t è h g n pha h n mÊt ®i u Ò k i h Ón. Cã a h i hÖ t è h ng thuû lùc pha h n trong hÖ th n è g p a h nh ¶ ® m b o ¶ sù an toµn. Tuy nhiªn, k i h é m t trong c¸c Ö h thè g n µ n y cã h:
háng, phanh sÏ bÞ ¶nh h:ëng (1/9)
2. Khi kh«ng duy tr× ®!îc ¸p suÊt ch©n kh«ng
trong bé trî lùc phanh NÕu ®é g n c¬ bÞ chÕt m¸y trong k i h xe ch¹y, sÏ kh« g n duy tr× : ® îc p ¸ s Ê u t ch©n k « h ng tro g n bé trî lùc phanh. Trong tr ê : ng hîp kh n « g ¶ ® m b¶ o ® î : c ¸ p suÊt trong bé trî lùc p a h nh, p a h nh chØ h ¹ o t ®éng c Ý h h n x¸c mét lÇn. SÏ c m ¶ thÊy bµn ¹ ® p ph n a h nÆng vµ phanh d:ê g n nh: h ¹ o t ®éng k « h ng hiÖu q ¶ u sau lÇn ®¹p thø hai. Gîi ý: ThËm h c Ý h k i bé trî lùc pha h n kh n « g o h ¹t ®éng, kh« g n cã nghÜa lµ ph n a h kh«ng cã i h Öu u q ¶. NÕu ng: i ê l¸i xe h n Ên bµn ® p ¹ pha h n ®Õn ï c ng, h p anh sÏ cã t¸c dông mÆc ï d møc gi¶m tèc kÐm ¬ h n b× h n th:êng. (2/9)
3. Trong tr!êng hîp cã hiÖn t!îng mßn m¸
phanh hoÆc nghÏn èng v× bät h¬i (kho¸ h¬i) xuÊt hiÖn
HiÖn t!îng mßn m¸ phanh ChÊt h n ùa ã c trong c¸c vËt li u Ö ma s¸t cña m¸ pha h n vµ gu c è ph n a h t¹o ra khÝ khi h n iÖt ®é cña m¸
phanh vµ guèc phanh t¨ng lªn. HiÖu u s Êt p a h nh kÐm cßn x¶y a r n u Õ k Ý h µ n y t¸c ®éng h n : mét l ¹ o i c Ê h t b«i tr¬n lµm i g ¶m Ö h sè ma s¸t. HiÖn t î : ng mßn ¸ m pha h n n y µ th ê : ng xÈy r , a ®Æc biÖt trong gi i a ®o¹n ®Çu v× m¸ p a h nh vµ u g èc pha h
n cã c¸c ®iÒu kiÖn thÝch h p î ®Ó s¶n ra lo¹i khÝ nµy. (3/9) -15 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng HiÖu suÊt phanh kÐm HiÖu suÊt phanh kÐm Gîi ý: Cã thÓ kiÓm tra qu¸ tr× h n n i h Öt b»ng c¸ch th¸o rêi
côm phanh cã hiÖn t:îng mßn m¸ phanh. (4/9)
HiÖn t!îng nghÏn èng v× bät h¬i (kho¸ h¬i) Ng ê : i l i ¸ xe kh n « g ¶ c m thÊy bÊt ø c mét p ¶ h n lùc nµo tõ µ b n ®¹p ph n a h, µ v hiÖu u s Êt c a ñ p a h nh bÞ gi¶m h k i ã c c¸c bät h i ¬ u x Êt hi n Ö trong Ç d u h p anh. C¸c bät h i
¬ nµy ®:îc t¹o ra khi nhiÖt trong m¸ phanh vµ gu c è pha h n ®: c î truyÒn vµo d u Ç pha h n vµ lµm cho dÇu phanh s«i.
§iÒu kiÖn g©y ra hiÖn t!îng kho¸ h¬i
• Sau khi dõng xe, phanh kh«ng nguéi ®i dï cã ®ñ l:îng giã lµm m¸t.
• Kh«ng thay dÇu phanh trong mét thêi gian dµi Gîi ý: Ph¶i khö ä b t h¬i trong Ç d u phanh. Mét khi i h n Ö t:î g n kho¸ h i ¬ x y È ra, c c ¸ ä b t h¬i l u : l¹i tr n o g : ® ê g n èng, mÆc dï l c ù ®i u Ò khiÓn µ b n ®¹p p a h nh trë l i ¹ b×nh
th:êng sau khi phanh ®· nguéi. (5/9)
4. Trong tr!êng hîp t¨ng tæng träng l!îng cña
xe do sè hµnh kh¸ch hoÆc träng l!îng hµng t¨ng lªn K i
h träng l:îng xe trë nªn nÆng h¬n, qu¸n tÝnh dõng xe trë nªn lín h n ¬ . Qu·n g ®:êng õ d ng e x sÏ d i µ h¬n
mÆc dï bµn ®¹p phanh ®:îc nhÊn b»ng lùc n : h nhau. (6/9) -16 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng HiÖu suÊt phanh kÐm HiÖu suÊt phanh kÐm
5. Trong tr!êng hîp xe ch¹y trªn ®!êng bÞ ngËp n!íc HiÖu u s Êt p a h nh bÞ gi¶
m t¹m thêi do hÖ sè ma s¸t thÊp g©y ra bëi t¸c é ® ng b«i tr¬n c a ñ n: c í k i h Ë v t li u
Ö ma s¸t trong phanh bÞ Èm :ít. Ph¶i ® p ¹ phanh vµi lÇn ®Ó : n íc bèc h i ¬ vµ lÊy l¹i hiÖu u s Êt cña phanh b»ng nhiÖt ma s¸t. (7/9)
6. Khi hÖ sè ma s¸t gi÷a lèp vµ mÆt ®!êng thay ®æi Lèp th: n ê g bÞ tr:ît vµ q · u ng ® ê : ng dõng xe trë n n ª dµi h¬n k i h xe ch¹y trªn ®:ê g n Èm :ít hoÆc bÞ phñ tuyÕt hay ö s dô g n c¸c l p è ®· mßn. N u Õ ®¹p phanh khÈn Ê c p trong c c ¸ tr¹ng th¸i µ n y, c¸c lèp sÏ bÞ kho¸ cøng lµm cho xe kh n
« g æn ®Þnh vµ dÉn ®Õn hi n Ö t:îng xe bÞ quay. (8/9) Tham kh¶o
KiÓm tra lùc ®iÒu khiÓn bµn ®¹p vµ phanh
1. KiÓm tra lùc phanh lín nhÊt
§o lùc phanh b»ng mét dông cô thö phanh §iÒu kiÖn Kh n « g ® î : c cã sù k ¸ h c i b Öt khi o s s¸nh í v i mét xe kh¸c cïng kiÓu.
2. So s¸nh lùc phanh vµ lùc ®iÒu khiÓn bµn ®¹p §o lùc ph n
a h vµ lùc ®IÒu khiÓn bµn ®¹p b»ng é m t
®ång hå ®o lùc bµn ®¹p vµ dông cô thö phanh. §iÒu kiÖn Kh n « g ® î : c cã sù k ¸ h c i b Öt khi o s s¸nh í v i mét xe kh¸c cïng kiÓu. (9/9) -17 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng Bài tập
Hãy sử dụng các bài tập này để kiểm tra mức hiểu biết của bạn về các tài liệu trong chương nà . y Sau khi trả
lời mỗi bài tập, bạn có thể dùng nút tham khảo để kiểm tra các trang liên quan đến câu hỏi về câu hỏi đó. Khi
các bạn có câu trả lời đúng, hã
y trở về văn bản để duyệt lại tài liệu à
v tìm câu trả lời đúng. Khi đã trả lời đúng
mọi câu hỏi, bạn có thể chuyển sang chương tiếp theo. -18 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng Câu hỏi- 1
Câu nào trong các câu sau đâ
y liên quan đến lượng tiêu hao dầu tăng lên là Đúng?
1. Lượng dầu động cơ không giảm đi d o chạy xe.
2. Lượng dầu động cơ hồi về cácte dầu giảm đ
i khi động cơ không đựơc hâm nóng đầy đủ. Đo đó phải
đo mức dầu sau khi động cơ đã được hâm nóng đầy đủ.
3. Nếu dầu bị xuống cấp, lượng tiêu hao dầu do sự xuống cấp này tăng lên, nhưng không có tương quan
gì với sự mài mòn bên trong động cơ.
4. Khi tốc độ của động cơ cao, lượng dầu tiêu hao tăng lên, nhưng khi phanh động cơ, dầu không bị tiêu hao. Câu hỏi- 2
Câu nào trong các câu sau đâ
y liên quan đến hiện tượng xe bị kéo lệch sang một bên là Đúng?
1. Sự ổn định về hiện tượng xe bị kéo lệch sang một bên có gâ y ra hư hỏng cho xe ha y không không thể
phán đoán được bằng cách dùng dụng cụ thử.
2. Nếu lực do lốp tạo ra làm xe bị kéo lệch, xe sẽ luôn luôn dịch chuyển theo chiều ngược lại sau khi đảo
lốp giữa các bên phải à v trái.
3. Nếu có sự chênh lệch giữa Camber, Caster à v góc Kingpin bên trái à
v phải, thì hiện tượng xe bị kéo
lệch sang một bên sẽ xuất hiện.
4. Các khoảng caster hoặc các độ nghiêng của đường không ảnh hưởng đến hiện tượng xe bị kéo lệch sang một bên. Câu hỏi- 3
Câu nào trong các câu sau đâ
y liên quan đến hiện tượng rít của phanh là Đúng? 1. Hiệu suất phanh à
v tiếng rít của phanh có tương quan với nhau, do đó các má phanh không có hiệu
lực làm cho các tiếng rít nà y dễ phát sinh.
2. Nhiệt độ phanh cao dễ gây r a c ác t iếng r ít p hanh.
3. Tiếng rít của phanh xuất hiện ở một tần số. Do đó, âm thanh nà
y chắc chắn sẽ dừng lại nếu thực hiện
quá trình làm tắt dần ở tần số đó.
4. Trong một số trường hợp, làm thay đổi sự tiếp xúc giữa má phanh à
v càng phanh bằng cách bôi mỡ
vào bình chứa mỡ và vấu miếng đệm chống ồn sẽ làm tắt dần các tiếng rít này. -19 -
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n cao cÊp - KiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chÈn ®o¸n KiÕn thøc vÒ h: háng Câu hỏi- 4
Hãy đánh dấu Đúng hoặc Sai cho mỗi câu sau đâ . y ả No. Câu hỏi Đúng hoặc Sai Các câu tr lời đúng
1. Nếu mức tiêu hao nhiên liệu tăng lên nhanh khi không thay đổi thói
quen sử dụng của khách hàng, có thể dự đoán rằng đã c ó ộ m t hư hỏng Đúng Sai xẩy ra với xe.
2. Khi dầu động cơ kém phẩm chất, tạo ra cặn, . v … v à v làm tắc kẹt khu
vực bị mòn ở bên trong động cơ. Do đó, lượng tiêu hao dầu tạm thời Đúng Sai giảm đi.
3. Hiện tượng xe bị kéo lệch sang một bên xẩy ra khi các lực để di chuyển
về phía trước ở bên phải à
v bên trái được cân bằng. Đ úng Sai
4. Tiếng rít của phanh do ma sát g iữa m á p hanh à v r ôto p hanh g ây r a. Đúng Sai
5. Khi hiện tượng khoá hơi xuất hiện à
v hiệu suất phanh bị giảm, dầu phanh ba
y hơi. Vì vậy, phải nạp thêm dầu phanh. Đ úng Sai Câu hỏi- 5
Hãy đánh dấu Đúng hoặc Sai cho mỗi câu sau đâ . y ả No. Câu hỏi Đúng hoặc Sai Các câu tr lời đúng
1. Lượng tiêu hao nhiên liệu tăng lên chủ yếu do sự cố của xe gâ y ra mà
không phụ thuộc theo điều kiện về thói quen sử dụng của khách hàng Đúng Sai hoặc đường xá.
2. Về sự cố làm tăng mức tiêu hao dầu, việc đo lượng dầu tiêu hao mà
khách hàng thực hiện không chính xác, do đó không thể tin cậy. Vì vậy
cần phải đo lượng dầu tiêu thụ chính xác và căn cứ à v o kết quả này Đúng Sai
phán đoán xem có sự cố ha y không.
3. Vì không thể phán đoán chủ quan về tính ổn định kém của cơ cấu lái
bằng một dụng cụ thử, cần phải tiến hành chạy thử trên đường để kiểm Đúng Sai
tra xem có sự cố về tính ổn định của cơ cấu lái ha y không.
4. Tiếng rít của phanh do lực ma sát giữa lốp à v mặt đường gâ y ra khi phanh rung động, à v rung động này đ
ược chuyển thành một âm thanh. Đ úng Sai
5. Hiệu suất phanh kém không chỉ thể hiện khi phanh không có hiệu lực
mặc dù đã nhấn bàn đạp phanh, mà cả khi hiệu suất phanh kém hơn so
với điều kiện bình thường, hoặc khi không cảm nhận được phản ứng True False khi nhấn bàn đạp phanh. -20 -