


Preview text:
  lOMoAR cPSD| 48599919 
Lý luận về liên minh giai cấp và tầng lớp trong cách mạng xã hội chủ nghĩa 
là một trong những vấn đề cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, gắn liền với xây dựng 
chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa. Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, hệ lý luận 
về liên minh giai cấp và các tầng lớp trong xã hội được Đảng ta kiên định thực hiện 
và bổ sung, phát triển, xây dựng nền tảng khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong sự 
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 
Mác và Ph.Ăngghen đã luận bàn đến liên minh công - nông và đi đến kết luận 
rằng, những cuộc cách mạng sắp tới chỉ có thể thu được những thắng lợi nếu giai 
cấp nông dân ủng hộ những cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản, nếu không thì bài 
“đơn ca” cách mạng của giai cấp vô sản sẽ trở thành bài “ai điếu”. 
Kế thừa, bổ sung và phát triển quan điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen về vị trí, vai 
trò của liên minh công - nông, V.I.Lênin cho rằng, liên minh giữa giai cấp công nhân 
với giai cấp công nhân và tầng lớp trí thức là nguyên tắc tối cao của chuyên chính  vô sản. 
V.I.Lênin chỉ rõ: “Chuyên chính vô sản là một hình thức đặc biệt của liên 
minh giai cấp giữa giai cấp vô sản, đội tiên phong của những người lao động, với 
đông đảo những tầng lớp lao động không phải vô sản (tiểu tư sản, tiểu chủ, nông 
dân, trí thức, v.v.) hoặc với phần lớn những tầng lớp đó; liên minh nhằm chống lại 
tư bản, liên minh nhằm lật đổ hoàn toàn tư bản, tiêu diệt hoàn toàn sự chống cự của 
giai cấp tư sản và những mưu toan khôi phục của giai cấp ấy, nhằm thiết lập và củng 
cố vĩnh viễn chủ nghĩa xã hội” 
Như vậy, theo quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin, liên minh giữa giai cấp công 
nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức không chỉ là nhu cầu nội tại của cách 
mạng xã hội chủ nghĩa, mà nó còn xuất phát từ những cơ sở khách quan khác, cụ 
thể: Thứ nhất, liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp 
trí thức là điều kiện đảm bảo vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân, là điều kiện 
quyết định thắng lợi trong cuộc đấu tranh giành chính quyền và công cuộc cải tạo 
và xây dựng xã hội mới. Thứ hai, liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp 
nông dân và tầng lớp trí thức là mối liên hệ tự nhiên gắn bó và sự thống nhất lợi ích 
cơ bản của tất cả các giai cấp, tầng lớp. Thứ ba, liên minh giữa giai cấp công nhân 
với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức là do sự gắn bó thống nhất giữa sản xuất      lOMoAR cPSD| 48599919 
công nghiệp, nông nghiệp với khoa học kỹ thuật. Nếu không có sự liên minh chặt 
chẽ của cả 3 lực lượng này thì các ngành kinh tế sẽ khó phát triển. Đúng như V.I. 
Lênin đã khẳng định: “… thực hiện liên minh công nông là một việc khó, nhưng vô 
luận thế nào đó cũng là khối liên minh vô địch duy nhất để chống lại bọn tư bản” 
Tại sao giai cấp nông dân không thể là giai cấp lãnh đạo cách mạng? 
Giai cấp nông dân là lực lượng đông đảo nhất trong xã hội nhưng chỉ đóng vai 
trò là lực lượng tham gia cách mạng. Giai cấp nông dân không thể là giai cấp lãnh  đạo cách mạng vì:  • 
Tư tưởng cách mạng không triệt để. Không triệt để là do giai cấp nông dân vẫn 
còn tư liệu sản xuất của mình như ruộng đất, hoặc làm thuê cho địa chủ phong 
kiến. Chính vì vậy mà họ chỉ đấu tranh khi bị sưu cao thuế nặng, cuộc đấu tranh 
sẽ dừng khi đòi được những quyền lợi như giảm tô, giảm thuế.  • 
Không có hệ tư tưởng độc lập, không được tiếp thu trực tiếp nhưng tư tưởng tiến 
bộ của chủ nghĩa Mác-lenin. Là những người nông dân có học thức hạn chế, họ 
không có điều kiện tiếp xúc với tư tưởng tiến bộ của chủ nghĩa Máclenin. Do 
vậy, họ không thể hình thành hệ tư tưởng cấp tiến, không thể thành lập chính  đảng của riêng mình.  • 
Mang nặng tư tưởng phong kiến. Là một giai cấp cũ, họ có những tư tưởng phong 
kiến ăn sâu bén rễ qua nhiều đời. Suy nghĩ của họ gắn liền và bó buộc với ruộng 
đất, với thôn quê, một phần đã quen với sự áp bức của địa chủ nên họ không có 
tầm nhìn xa trong việc giải phóng bản thân, đòi lại tự do cho mình.  • 
Không đại diện cho phương thức sản xuất tiến bộ. Khác với công nhân, nông dân 
không được làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp, không có điều kiện tiếp xúc 
với máy móc, phương thức sản xuất tiến tiến. 
Liên hệ Việt Nam: nghiên cứu quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về liên minh 
giai cấp, tầng lớp trong cách mạng xã hội chủ nghĩa đối với Việt Nam hiện nay 
* Quá trình nhận thức của Đảng ta về liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông 
dân và đội ngũ trí thức 
Trung thành, vận dụng và phát triển sáng tạo quan điểm của chủ nghĩa Mác 
Lênin về liên minh giai cấp, tầng lớp trong cách mạng xã hội chủ nghĩa,tư tưởng      lOMoAR cPSD| 48599919 
Hồ Chí Minh về liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ 
trí thức vào điều kiện cụ thể cách mạng Việt Nam, ngay từ văn kiện Đại hội lần thứ 
II của Đảng Lao động Việt Nam năm 1951, Đảng ta đã chỉ rõ: “Chính quyền của 
nước Việt Nam dân chủ cộng hòa là chính quyền dân chủ của nhân dân… Lấy liên 
minh công nhân, nông dân và lao động trí thức làm nền tảng do giai cấp công nhân  lãnh đạo”. 
Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở 
Việt Nam năm 1991, Đảng ta xác định: xây dựng khối liên minh công - nông - trí 
làm nền tảng cho khối đại đoàn kết toàn dân tộc. 
Đại hội IX của Đảng chỉ rõ: “Động lực chủ yếu để phát triển đất nước là khối 
đại đoàn kết toàn dân trên cơ sở liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông 
dân và trí thức do Đảng lãnh đạo”17. 
Tổng kết thành tựu của 25 năm đổi mới, trong văn kiện Đại hội XI, Đảng ta 
đã chỉ một trong năm bài học kinh nghiệm lớn là: “Sự nghiệp cách mạng là của nhân 
dân, do nhân dân và vì nhân dân. Chính nhân dân là người làm nên những thắng lợi  của lịch sử”. 
Hiện nay, vấn đề liên minh công - nông đã được mở rộng thành liên minh giữa 
giai cấp công nhân với giai cấp nông dân, đội ngũ trí thức và trở thành nòng cốt của 
khối đại đoàn kết dân tộc. Đại hội XII của Đảng tiếp tục khẳng định, phải “tăng 
cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng liên minh giai cấp công nhân với 
giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức do Đảng lãnh đạo”, để lực lượng này thực sự 
trở thành nền tảng của khối đại đoàn kết dân tộc, vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, 
dân chủ, công bằng, văn minh”.