Lý thuyết chương 10 đo lường thu nhập quốc gia | Môn kinh tế vĩ mô

lOMoAR cPSD| 47206071
CHƯƠNG 10 : ĐO LƯỜNG THU NHẬP QUỐC GIA
- Kinh tế vĩ mô : nghiên cứu về tổng thể nên kinh tế giải thích những thay đổi kinh tế có
ảnh hưởng đồng thời đến nhiều hộ gia đình, nhiều doanh nghiệp và các thị trường.
+ Tổng sản phẩm quốc nội (GDP)
+ Tốc độ tăng trưởng kinh tế
+ Tỷ lệ giảm phát, lạm phát + Tỷ lệ thất nghiệp + Cán cân thương mại
Thu nhập và chi tiêu của nền kinh tế:
- GDP đo lường 2 chỉ tiêu:
+ Tổng thu nhập của tất cả mọi người trong nền kinh tế
+ Tổng chi tiêu cho sản lượng hàng hóa và dịch vụ
- Đối với nền kinh tế tổng thể : Tổng thu = Tổng chi Vì mỗi giao dịch đều có người mua và người bán. -
Biểu đồ dòng chu chuyển:
- GDP = tổng chi tiêu của gia đình = tổng thu nhập được trả bởi doanh nghiệp (tiền lương,
tiền thuê và lợi nhuận)
- Nền kinh tế trong thực tế: phức tạp hơn
+ Các hộ gia đình không chi tiêu tất cả thu nhập của họ
• Nộp thuế cho chính phủ Tiết kiệm cho tương lai
+ Các hộ gia đình không mua tất cả hàng hóa và dịch vụ
• Một số được chính phủ mua
• Một số được doanh nghiệp mua để sản xuất
Đo lường tổng sản phẩm quốc nội: lOMoAR cPSD| 47206071
- Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) là giá trị thị trường của tất cả các hàng hóa và dịch vụ
cuối cùng được sản xuất trong một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định.
+ là giá trị thị trường: quy ra bằng tiền và bao gồm cả thuế
VD: giá một quả táo gấp đôi giá một quả cam quả táo đóng góp vào GDP nhiều gấp đôi quả cam.
+ của tất cả: bao gồm tất cả các mặt hàng được sản xuất trong nền kinh tế và được bán
hợp pháp trên thị trường (hàng hóa, dịch vụ)
• Bao gồm giá nhà thuê. Với trường hợp người sở hữu ngôi nhà mà họ đang ở, CP tính
dịch vụ nhà ở vào GDP bằng cách ước tính giá trị cho thuê của nó. Trên thực tế, GDP
giả định rằng chủ sở hữu đang cho chính mình thuê nhà, tiền thuê được tính vào cả
trong chi tiêu và thu nhập của họ được tính vào GDP
• Những mặt hàng không được đưa vào GDP: hầu hết các mặt hàng được sản xuất và
bán ngầm, bất hợp pháp (thuốc phiện), các mặt hàng được sản xuất và tiêu thụ tại nhà (rau, quả tự trồng)
• Khi Karen và Doug kết hôn, tiền Doug cắt cỏ không được tính vào GDP GDP giảm.
+ hàng hóa và dịch vụ: bao gồm hàng hóa hữu hình (thực phẩm, quần áo, xe hơi) và dịch
vụ vô hình (cắt tóc, khám sức khỏe, xem ca nhạc).
+ cuối cùng: sản xuất giấy dùng giấy để sản xuất thiệp mừng
giấy là hàng hóa trung gian, thiệp mừng là hàng hóa cuối cùng.
GDP chỉ bao gồm giá của hàng hóa cuối cùng (vì giá của hàng hóa trung gian đã được tính
vào giá của hàng hóa cuối cùng).
• Ngoại lệ: hàng hóa trung gian được sản xuất thay vì được sử dụng thì đưa vào hàng
tồn kho của 1 doanh nghiệp để sử dụng hoặc bán về sau được tính là hàng hóa cuối
cùng hàng tồn kho được tính vào GDP.
+ được sản xuất: bao gồm những hàng hóa và dịch vụ hiện đang được sản xuất.
VD: bán một chiếc xe hơi mới tính vào GDP bán một chiếc xe hơi đã sử dụng
cho người khác không được tính vào GDP
+ trong phạm vi 1 quốc gia: những mặt hàng được tính vào GDP của một quốc gia nếu
chúng được sản xuất trong nước, không phân biệt quốc tịch của nhà sản xuất.
VD: một công dân Canada làm việc tại Hoa Kỳ tính vào GDP của Hoa Kỳ một
công dân Mỹ sở hữu nhà máy tại Haiti tính vào GDP của Haiti
+ trong một khoảng thời gian nhất định: GDP thường được tính trong 1 khoảng thời gian
cụ thể, thường là 1 năm hoặc 1 quý (3 tháng) lOMoAR cPSD| 47206071
• Khi CP báo cáo GDP cho 1 quý, CP thường thể hiện GDP theo tỷ lệ hàng năm con
số được báo cáo của GDP theo quý là khoản thu nhập và chi tiêu trong quý nhân với 4.
• Khi CP báo cáo theo quý, sô liệu đó đã được điều chỉnh điều chỉnh yếu tố mùa vụ.
Số liệu không được điều chỉnh cho thấy rõ ràng nền kinh tế sản xuất nhiều hàng hóa
và dịch vụ hơn ở một số khoảng thời gian trong năm so với những khoảng thời gian
khác (mùa vụ, mùa mua sắm)
Khi đánh giá điều kiện của nền kinh tế, các nhà kinh tế và các nhà hoạch định chính
sách thường muốn nhìn xa hơn những thay đổi theo mùa vụ này những người làm
công tác thống kê điều chỉnh số liệu để loại bỏ chu kỳ theo mùa Số liệu GDP trên
bản tin đã được điều chỉnh.
Những thước đo thu nhập:
- Tổng sản phẩm quốc dân (GNP): tổng thu nhập kiếm bởi các công dân của một quốc gia,
tính cả thu nhập của công dân làm việc ở nước ngoài và loại ra thu nhập của người nước
ngoài làm việc trong nước
- Sản phẩm quốc dân ròng (NNP): tổng thu nhập của các cư dân một nước (GNP) trừ phần
mất đi do khấu hao (sự hao mòn trữ lượng các nhà xưởng và thiết bị của nền kinh tế)
- Thu nhập quốc dân: tổng thu nhập kiếm được bởi cư dân của một nước trong quá trình
sản xuất hàng hóa, dịch vụ. Giống hệt sản phẩm quốc dân ròng (khác nhau do sai số thống kê)
- Thu nhập cá nhân: thu nhập mà các hộ gia đình và các hoạt động sản xuất kinh doanh nhỏ
lẻ nhận được. Không bao gồm các khoản thu nhập giữ lại, khoản thu nhập mà cty kiếm
được nhưng không trả cho chủ sở hữu, trừ đi các khoản thuế kinh doanh gián tiếp, thuế
thu nhập doanh nghiệp, các khoản đóng bảo hiểm xã hội. Bao gồm thu nhập từ tiền lãi mà
các hộ gia đình nhận được từ những chương trình chuyển nhượng của chính phủ (phúc lợi, an sinh xã hội)
- Thu nhập cá nhân khả dụng: thu nhập mà các hộ kinh doanh và các hoạt động sản xuất
kinh doanh nhỏ lẻ còn lại sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ đối với chính phủ.
Các thành phần của GDP:
- Phương trình đồng nhất thức : Y = C + I + G + NX Y: GDP C: tiêu dùng I: đầu tư
G: mua sắm của chính phủ NX: xuất khẩu ròng
- Tiêu dùng (C): chi tiêu của các hộ gia đình cho hàng hóa và dịch vụ, ngoại trừ việc mua nhà mới.
+ Hàng hóa lâu bền: xe hơi, trang thiết bị
+ Hàng hóa không lâu bền: thực phẩm, quần áo lOMoAR cPSD| 47206071
+ Dịch vụ (sản phẩm vô hình): cắt tóc, khám bệnh
+ Chi tiêu cho giáo dục cũng được tính vào tiêu dùng
- Đầu tư (I): việc mua hàng hóa mà sẽ được sử dụng trong tương lai để sản xuất thêm các hàng hóa và dịch vụ.
+ Nó là tổng các khoản mua sắm thiết bị sản xuất, hàng tồn kho và các công trình xây
dựng (bao gồm chi tiêu cho nhà ở mới).
+ Dell sản xuất máy tính và thêm nó vào hàng tồn kho coi như Dell tự mua lại máy
tính đó cho chính họ máy tính được cho là một phần đầu tư của Dell. + Không bao
gồm đầu tư vào các tài sản tài chính (trái phiếu, cổ phiếu).
- Mua sắm của chính phủ (G): bao gồm chi tiêu cho các hàng hóa và dịch vụ bởi chính
quyền địa phương, tiểu bang và liên bang.
+ Nó bao gồm tiền lương cho những người làm việc khu vực chính phủ (chi thường xuyên)
và chi tiêu cho các hoạt động công (chi đầu tư, xây dựng cơ sở hoạt động). + CP chi trợ
cấp an sinh xã hội cho người cao tuổi hoặc bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động: chi
chuyển nhượng, không phải mua sắm của CP chúng được chi không phải để đổi lấy một hàng hóa hay dịch vụ.
+ Chi chuyển nhượng làm thay đổi thu nhập hộ gia đình nhưng không phản ánh sự sản
xuất của nền kinh tế chi chuyển nhượng được coi như là một loại thuế âm.
- Xuất khẩu ròng (NX): bằng chi tiêu của người nước ngoài cho hàng hóa sản xuất trong
nước (xuất khẩu) trừ cho chi tiêu của người trong nước cho hàng hóa nước ngoài (nhập khẩu).
Xuất khẩu ròng (NX) = Xuất khẩu – Nhập khẩu
+ Bán hàng hóa trong nước cho người mua nước ngoài Xuất khẩu tăng NX tăng
+ Nhập khẩu tăng Xuất khẩu ròng giảm nhưng C, I, G tăng Y không đổi.
+ Xuất khẩu ròng âm XK – NK < 0 NK > XK
GDP thực so với GDP danh nghĩa:
- Nếu tổng chi tiêu tăng lên từ năm này sang năm tiếp theo, ít nhất một trong hai điều sau phải đúng:
+ Nền kinh tế đang sản xuất một lượng hàng hóa và dịch vụ lớn hơn
+ Hàng hóa và dịch vụ đang được bán với giá cao hơn
Các nhà kinh tế muốn một thước đo cho tổng sản lượng hàng hóa và dịch vụ mà nền
kinh tế đang sản xuất ra nhưng không bị ảnh hưởng bởi những thay đổi về giá cả.
- GDP thực cho biết sản lượng hàng hóa và dịch vụ của nền kinh tế thay đổi như thế nào
qua thời gian với việc đánh giá sản lượng hiện hành bằng mức giá cố định trong quá khứ.
- GDP danh nghĩa: GDP tính theo giá trị lượng hàng hóa và dịch vụ với mức giá hiện hành.
- GDP thực: sản lượng hàng hóa và dịch vụ tính theo mức giá cố định của năm cở sở.
- GDP danh nghĩa = GDP thực ở năm cơ sở. lOMoAR cPSD| 47206071
- GDP thực không bị ảnh hưởng bởi những giá cả GDP thực chỉ phản ảnh sự thay đổi của
số lượng hàng hóa và dịch vụ được sản xuất GDP thực là thước đo sản lượng hàng hóa
và dịch vụ của nền kinh tế.
- GDP thực phản ánh năng lực của nền kinh tế trong việc đáp ứng nhu cầu và mong muốn
của người dân GDP thực là thước đo phúc lợi kinh tế tốt hơn GDP danh nghĩa.
- Khi các nhà kinh tế nói về GDP của nền kinh tế GDP thực
- Khi nói về sự tăng trưởng của nền kinh tế, họ đo lường bằng sự thay đổi phần trăm của
GDP thực từ thời kỳ này sang thời kỳ khác.
Chỉ số giảm phát GDP:
- GDP danh nghĩa phản ánh cả sản lượng và giá cả, GDP thực chỉ phản ánh sản lượng Chỉ
số giảm phát GDP phản ánh giá cả của hàng hóa và dịch vụ. Chỉ số giảm phát GDP =
- Ở năm cơ sở, chỉ số giảm phát GDP = 100.
- Chỉ số giảm phát GDP của những năm tiếp theo đo lường sự thay đổi của GDP danh nghĩa so với năm cơ sở.
- Thuật ngữ lạm phát mô tả tình huống mà mức giá chung của nền kinh tế đang tăng.
- Tỷ lệ lạm phát là phần trăm thay đổi trong thước đo mức giá từ giai đoạn này sang giai đoạn kế tiếp.
Tỷ lệ lạm phát năm 2 =
- Chỉ số giảm phát là thước đo mà các nhà kinh tế sử dụng để theo dõi mức giá trung bình
của nền kinh tế theo dõi tỷ lệ lạm phát
- GDP thực sụt giảm 2 quý liên tiếp được xem là suy thoái
- Suy thoái không chỉ gắn liền với thu nhập thấp hơn mà còn đi đôi với những hình thức
khác của tình trạng khốn cùng kinh tế: thất nghiệp gia tăng, lợi nhuận sụt giảm, … lOMoAR cPSD| 47206071
GDP có phải là một thước đo tốt về phúc lợi kinh tế?
- GDP bình quân đầu người cho chúng ta biết thu nhập và chi tiêu trung bình của một người
trong nền kinh tế thước đo tự nhiên về phúc lợi kinh tế trung bình của cá nhân
- GDP không trực tiếp đo lường những điều làm cho cuộc sống có giá trị nhưng nó đo lường
khả năng của chúng ta để có được nhiều đầu vào phục vụ cho một cuộc sống tốt đẹp.
- Tuy nhiên, GDP không phải thước đo hoàn hảo về phúc lợi.
- Một số thứ góp phần tạo nên một cuộc sống tốt đẹp bị loại khỏi GDP:
+ Thời gian nghỉ ngơi: thời gian nghỉ ngơi ít thì mới sản xuất được nhiều hàng hóa dịch vụ hơn.
+ Giá trị của hầu hết các hoạt động diễn ra bên ngoài thị trường: hàng hóa và dịch vụ sản
xuất tại nhà (đầu bếp nấu cho gia đình mình ăn, cha mẹ trông con ở nhà), những hoạt động
tình nguyện đóng góp vào phúc lợi của người dân cũng không được tính vào GDP. + Chất
lượng môi trường: CP loại bỏ tất cả các quy định về môi trường doanh nghiệp sản xuất
mà không xem xét đến tình trạng ô nhiễm GDP tăng lên những phúc lợi giảm. + Sự phân
phối thu nhập: một xã hội 100 người với thu nhập 50k USD có GDP bình quân đầu người
bằng một xã hội có 10 người với thu nhập 500k USD và 90 không có thu nhập. Mỗi người
có hoàn cảnh khác nhau GDP không phản ánh hết được.