lOMoARcPSD|36212343
MÔ HÌNH 5 ÁP LỰC ( 5 FORCES MODEL ) I.
Mô hình 5 áp lực cạnh tranh là gì?
Mô hình 5 áp lực cạnh tranh của Michael Porter (hay Porter’s Five Forces) là một khuôn khổ
chiến lược giúp xác định và phân 琀ch năm lực lượng ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty
trong bất kỳ ngành nào. Mô hình này được xây dựng theo giả thuyết của Porter rằng việc
hiểu rõ cả các lực lượng cạnh tranh đang diễn ra và cơ cấu tổng thể của ngành là rất quan
trọng để đưa ra quyết định chiến lược, hiệu quả và phát triển chiến lược cạnh tranh hấp dẫn cho tương lai. Bao gồm
( Sự cạnh tranh của ngành, sức mạnh của nhà cung cấp, sức mạnh của khách hàng, mối đe doạ
của đối thủ 琀椀ềm ẩn, mối đe doạ của sản phẩm hoặc dịch vụ thay thế : cái ni mí bà ko cần bỏ vô
slide mà thuyết trình thẳng trên hình cũm đc )
Sự cạnh tranh của ngành
Lực lượng này kiểm tra mức độ cạnh tranh khốc liệt trên thị trường và xem
xét số lượng đối thủ cạnh tranh hiện có cũng như những gì mỗi đối thủ có t
hể làm. Khi mức độ cạnh tranh cạnh tranh cao, các cuộc chiến về quảng cá
o và giá cả sẽ xảy ra, điều này có thể gây tổn hại đến lợi nhuận của doanh n ghiệp.
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Sức mạnh của nhà cung cấp
Lực lượng này phân tích mức độ quyền lực của nhà cung cấp doanh nghiệp hợp t
ác và mức độ kiểm soát của họ đối với khả năng tăng giá, từ đó làm giảm lợi nhu
ận của doanh nghiệp. Nó cũng đánh giá số lượng nhà cung cấp đầu vào và các ng
uồn lực khác hiện có, tức là càng có ít nhà cung cấp thì họ càng có nhiều quyền l
ực. Ngược lại, doanh nghiệp sẽ ở vị thế tốt hơn khi có nhiều nhà cung cấp.
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Sức mạnh của khách hàng
Lực lượng này kiểm tra sức mạnh của người tiêu dùng và ảnh hưởng của họ đến g
iá cả cũng như chất lượng. Người tiêu dùng sở hữu quyền lực khi có nhiều người
bán một sản phẩm/dịch vụ trong khi số lượng người tiêu dùng ít hơn và dễ dàng
thay đổi sang thương hiệu khác. Ngược lại, sức mua thấp khi người tiêu dùng mu
a sản phẩm với số lượng ít và sản phẩm của người bán có điểm khác biệt so với s
ản phẩm của đối thủ cạnh tranh.
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Mối đe dọa của đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn
Lực lượng này xem xét việc các đối thủ cạnh tranh tham gia thị trường diễn biến s
uôn sẻ hay khó khăn. Đối thủ cạnh tranh mới càng dễ dàng gia nhập thì nguy cơ t
hị phần của một doanh nghiệp uy tín trước đó bị cạn kiệt càng lớn. Rào cản gia n
hập bao gồm lợi thế tuyệt đối về chi phí, khả năng tiếp cận đầu vào, tính kinh tế
nhờ quy mô và độ nhận diện thương hiệu mạnh.
This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY-SA-NC
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Mối đe dọa của sản phẩm hoặc dịch vụ thay thế
Lực lượng này nghiên cứu xem người tiêu dùng có dễ dàng chuyển từ sản phẩm h
oặc dịch vụ của doanh nghiệp sang sản phẩm hoặc dịch vụ của đối thủ cạnh tran
h hay không. Nó kiểm tra số lượng đối thủ cạnh tranh, giá cả và chất lượng cũng
như lợi nhuận mà các đối thủ cạnh tranh đó kiếm được là bao nhiêu, điều này sẽ
xác định liệu doanh nghiệp có thể giảm chi phí hơn nữa hay không. Mối đe dọa c
ủa các sản phẩm thay thế được thể hiện bằng chi phí chuyển đổi ngắn hạn và dài
hạn, đi kèm với xu hướng thay đổi của người tiêu dùng.
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Lợi ích của mô hình 5 áp lực cạnh tranh
- Các tổ chức có thể 琀m hiểu cách phân chia lợi nhuận giữa 5 áp lực;
- Giúp xác định được đâu là thực thể, yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất, đó là nhà cung cấp, khách
hàng hay đối thủ cạnh tranh. Công ty dựa vào đó để đưa ra quyết định và chiến lược phù hợp
để xử lý những yếu tố này;
- Cung cấp cho các nhà quản trị của công ty cái nhìn sâu sắc và cơ sở để đánh giá điểm mạnh và điểm yếu của công ty;
- Cung cấp một cái nhìn tổng thể về mỗi một ngành nghề, từ đó, giúp các nhà chiến lược, nhà
hoạch định xác định các yếu tố quan trọng nhất có thể ảnh hưởng đến vị trí của công ty, doanh nghiệp trong ngành;
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
- Hỗ trợ các nhà quản trị suy xét toàn diện hơn đến cấu trúc của ngành nghề và khám phá
những cơ hội 琀椀ềm tàng để có thể thu hút các nhà cung cấp cũng như lôi kéo khách hàng về với
công ty và vun đắp cho sự phát triển trong tương lai của công ty.
Những hạn chế của mô hình 5 áp lực cạnh tranh
- Chỉ theo dõi và tập trung vào nhà cung cấp, khách hàng, sự thay thế, cạnh tr
anh mới cũng như cạnh tranh cũ. Những yếu tố công nghệ, chiến lược kinh d
oanh khác đều không được nhắc đến. Ví dụ như sự phát triển công nghệ hiện
nay cũng là một trong những mối đe dọa lớn đối với các doanh nghiệp.
- Không có phương pháp tích hợp để tiến hành phân tích định lượng các yếu t
ố bên ngoài. Mô hình này không hỗ trợ định lượng về độ sâu cũng như tác độ
ng của 5 áp lực. Không có kết luận nào về 1 trong số 5 áp lực trên, đâu là áp l
ực quan trọng nhất, đâu là kém quan trọng nhất.
- Trên thực tế, rất khó sử dụng khung phân tích này cho một công ty có danh
mục sản phẩm lớn và hoạt động ở nhiều phân khúc thị trường khác nhau.
- Không thể áp dụng cho tất cả các ngành, lĩnh vực trên toàn cầu, ví dụ như c
ác công ty phi lợi nhuận không thể sử dụng phương pháp này đế phân tích, n
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
goài ra, các công ty tiến hành hoạt động R&D (nghiên cứu và phát triển) cũng
không thu được lợi ích gì từ mô hình này. VINAMILK
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Đối thủ cạnh tranh trong ngành
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn) lOMoARcPSD|36212343
Tại thị trường sữa Việt Nam, mức độ cạnh tranh là tương đối lớn. Những đối thủ lớn trong nước
có thể kể đến TH True milk, Mộc châu, Cô gái Hà Lan. Ngoài ra còn có nhiều hãng sữa nước
ngoài tham gia vào thị trường. Chẳng hạn như Nestle, Abbo琀琀,…
Đối thủ 琀椀ềm ẩn
Nhìn chung thị trường sữa khá phức tạp nên không có nhiều đe dọa từ đối thủ mới. Vì sản
phẩm sữa có ảnh hưởng trực 琀椀ếp đến sức khỏe người dùng nên khách hàng thường ưu 琀椀ên lựa
chọn những hãng lớn, có uy 琀n từ lâu. Do đó, để gia nhập vào thị trường là một điều rất khó khăn. Nhà cung ứng
Vinamilk đã tự xây dựng 12 hệ thống trang trại lớn với hàng trăm nghìn con bò. Bên cạnh đó, họ
cũng sử dụng nguồn cung cấp từ trang trại của các hộ gia đình. Nhưng nó chỉ chiếm một phần
nhỏ. Vì thế, Vinamilk hầu như không phải chịu nhiều áp lực từ phía nhà cung ứng. Khách hàng
Sữa là một mặt hàng phổ biến với mức độ 琀椀êu thụ cao. Do đó người 琀椀êu dùng luôn có vô vàn
lựa chọn. Điều này đồng nghĩa với áp lực từ khách hàng đối với Vinamilk là rất lớn. Sản phẩm thay thế
Những sản phẩm thay thế cho mặt hàng sữa của Vinamilk đang ngày càng đa dạng. Chẳng hạn
như các loại nước giải khát, ngũ cốc,… Tuy nhiên sữa là mặt hàng đặc thù giúp bổ sung dinh
dưỡng thiết yếu. Vì thế vị trí cúa sản phẩm trên thị trường khá vững vàng. Do vậy những mặt
hàng thay thế này chưa ảnh hưởng lớn đến hoạt động của Vinamilk.
Downloaded by Di?p DN - Chuyên Viên R&D (diepdn@bibabo.vn)
Document Outline

• Sự cạnh tranh của ngành
• Lực lượng này kiểm tra mức độ cạnh tranh khốc liệt trên thị trường và xem xét số lượng đối thủ cạnh tranh hiện có cũng như những gì mỗi đối thủ có thể làm. Khi mức độ cạnh tranh cạnh tranh cao, các cuộc chiến về quảng cáo và giá cả sẽ xảy ra, điều này có thể gây tổn hại đến lợi nhuận của doanh nghiệp.
• Sức mạnh của nhà cung cấp
• Sức mạnh của khách hàng
• Mối đe dọa của đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn
• Mối đe dọa của sản phẩm hoặc dịch vụ thay thế
• Lợi ích của mô hình 5 áp lực cạnh tranh
• Những hạn chế của mô hình 5 áp lực cạnh tranh