



Preview text:
Khi đưc yêu cu nh li xô xt gn đây nht m cc em liên quan v cho bi t cc em co
chu"n b# cho xô xt đo không, kho&ng mô 't n(a cc em h)c sinh co xô xt cho bi t xô xt đo co
t+nh b,c đ-ng, hai bên đ.u không chu"n b# g/, như tr/nh by c1 th2 3 bi2u đ- dưi đây: 1 Mưc đ ô chuân bi cua h c
o sinh trong xô xat gân đây nhât cac em co liên quan 60 50.9 50 40 30 27.4 20 10.9 9.7 10 0 Ngu-n: Kh&o st 2013
Tuy nhiên, co ti mô 't phn năm cc h)c sinh co xô xt (20.6%) co chu"n b# 3 môt 'mCc
đô' nht đ#nh cho xô xt đo. C1 th2, 10.9% co sF chu"n b# trưc, nhưng không nhi.u, v 9.7% co
đi.u tra trưc v. gia th cHa đ,i phương trưc khi lên k hoch tn công. Con s, 27.4% cho bi t
cc em không chu"n b# m b# tn công bt ngK trên thFc t cLng noi lên sF duy lM cHa hnh vi
gây hn, th2 hiê 'n 3 viê 'c đ,i phương cHa cc em đN t+nh ton v tn công khi cc em không co sF
chu"n b# v. tinh thn cLng như lFc lưng.
Trong nhom co chu"n b# cho viê 'c xô xt, quan st tham dF cho thy sF chu"n b# cHa cc
em trong nhi.u t/nh hu,ng phCc tp hơn ci m Lockwood (1989) g)i l ‘thSa thuâ 'n’ (hai bên
g(i thông điê 'p hUn thKi gian v đ#a đi2m xô xt). Đă '
c biê 't, vi nhom nW sinh, viê 'c hUn gă 'p nhi.u
khi không đưc đ#nh hưng ti viê 'c xô xt v. th2 cht m chX đ#nh hưng ti viê 'c hai bên noi 1 Missing thông tin: 1.1%
chuyê'n đ2 lm sng tS mâu thuZn giWa hai bên, mă 'c d[ cLng không +t cc cuô 'c hUn gă 'p ny b#
đ"y thnh xô xt bo lFc trong qu tr/nh trao đ\i noi chuyê 'n, như v+ d1 đi2n h/nh mô t& 3 TrưKng
hp 2. V viê 'c chu"n b# ny không chX bao g-m viê 'c g(i thông điê 'p hUn thKi gian v đ#a đi2m,
m c^n liên quan ti viê 'c cân nh_c cch thCc gi&i quy t mâu thuZn khi gă 'p nhau (noi chuyê 'n
gi&ng h^a hay xô xt), cân nh_c rH thêm ai đi c[ng hay đi môt' m/nh… Trong đa s, t/nh hu,ng,
ti n tr/nh chu"n b# ny không chX liên quan ti hai h)c sinh đang co mâu thuZn, m c^n liên quan
ti nhi.u h)c sinh khc, đă 'c biê 't l cc bn c[ng lp. Cc bn ny đong vai tr^ như nhWng sC gi&
thông tin, t/m hi2u v. bên kia v bo li cho chH th2 (bên kia đ#nh sa đi bao nhiêu ngưKi, co
mang vL kh+ g/ đi không…), nhK th , cc em co sF chu"n b# ph[ hp nht đ#nh.
Hôm đy no nh_n tin cho em, hUn em gă 'p no 3 ngoi trưKng sau giK h)c thêm. My bn
b&o em l nghe thy no g)i điê 'n thoi g)i bn đ n gicp, nên em đon l sa co đnh nhau.
Th l em cLng g)i bn em đ n (Nam, lp 12, h)c lFc trung b/nh)
T+nh duy lM trong viê 'c s( d1ng xô xt như mô 't h/nh thCc gi&i quy t mâu thuZn bn bd th2
hiê'n re nft nht 3 nhom 9.7% cc em không nhWng chu"n b# cho xô xt, m c^n t/m hi2u trưc
v. gia th đ,i phương trưc khi quy t đ#nh co xô xt không, hoă ' c xô xt như th no.
‘B)n cp III thưKng hay t+nh ton trưc khi đnh nhau, b)n no không b,c đ-ng như b)n
cp II. Nhi.u đCa c^n đi.u tra v. đ,i phương nWa cơ. N u b)n no thy ‘ôi b, thing đy l
ông X, mU thing đy l b Y, n u m/nh đnh no th/ hâ ' u qu& cHa m/nh sa l th ny th
n)…’, co khi b)n no li không đnh nWa’ (NW, lp 12, h)c lFc trung b/nh)
SF duy lM khi s( d1ng bo lFc trong mô 't nhom h)c sinh (kho&ng môt ' phn năm s, h)c
sinh co xô xt vi bn bd) cLng gop phn cho thy mCc đô ' nghiêm tr)ng cHa hiê 'n tưng bo lFc
h)c đưKng. Re rng, vi nhWng em ny, hnh vi gây hn không đơn gi&n l sF nong n&y thi u
ki.m ch cHa tu\i v# thnh niên, m l mô 't công c1 đưc cc em s( d1ng mô 't cch co cân nh_c
đ2 đt m1c đ+ch. Chi.u cnh duy lM ny cLng gi M cho thy, bên cnh cc chương tr/nh hn tr ky
năng ki2m sot cơn giâ 'n đ2 gi&m thi2u hnh vi bo lFc co t+nh b,c đ-ng cHa mô 't s, h)c sinh, cc
trưKng h)c cLng cn tri2n khai cc chương tr/nh can thiê 'p đ. cao Cng d1ng cch ti p câ 'n nhâ 'n
thCc – hnh vi, trong đo chc M ti viê 'c đi.u chXnh nhâ 'n thCc cHa h)c sinh v. M nghqa v hê 'qu&
cHa bo lFc, v đ#nh hưng lFa ch)n cc gi&i php thay th bo lFc. Đ a đi m xô x t
Như tr/nh by trong bi2u đ- dưi đây, co đ n mô 't n(a cc v1 xô xt dirn ra trong khuôn
viên trưKng h)c, v môt' khi dirn ra trong trưKng h)c, th/ đa s, cc xô xt ny x"y ra trong lp h)c. Đia đi m ê diên ra xô xat 0 5 10 15 20 25 30 35 40 Trong lơp ho c 35.4 Ngoai lơp ho c, nh ư ng trong khuôn viên tr ươ ng 16.6 Gâ!n cô ng tr ươ ng 13 Qu#n café, qu#n internet.. 1.7 Công viên, sân vâ n đ ô ng.. 3.9 Trên đươ ng, trong ngo 24.9 Đia điê m kh#c 3.4 Ngu n: Kh o s t 2013
K t qu& kh&o st v. đ#a đi2m x&y ra xô xt giWa h)c sinh vi nhau kh tương đ-ng vi
cc nghiên cCu v. bo lFc h)c đưKng 3 My 3 kh+a cnh l rt +t xô xt dirn ra trong cc khu lp
h)c. Tuy nhiên, n u như kh&o st 3 My cho thy đi đa s, cc v1 bo lFc h)c đưKng thưKng dirn
ra hoă 'c 3 trên xe bus cHa trưKng, hoă 'c ti n hnh trong hoă 'c gn khuôn viên trưKng h)c (Barri
1994, Harvard Metlife survey); th/ kh&o st ti H Nô ' i li cho thy kho&ng 50% xô xt dirn ra 3
kh xa trưKng như 3 qun caff/internet, công viên, sân vâ 'n đô 'ng, hoă 'c trong nge/đưKng no đo.
SF khc biê 't ny co th2 do h tng cơ s3 cHa trưKng h)c 3 My v Viê 't Nam rt khc nhau.
w Viê 't Nam, cc trưKng h)c co khuôn viên nhS hơn 3 My rt nhi.u, v không gian cho cc khu
vFc công cô 'ng như sân chơi, ph^ng th2 d1c… cLng rt hn ch , như co th2 thy trong phn mô t&
đ#a bn trưKng C. N u h)c sinh xô xt ngoi phm vi lp h)c, cc em rt dr b# pht hiê 'n v b# ky luâ't.
yt khi b)n no đnh nhau trong trưKng. ThưKng th/ b)n no sa hUn nhau 3 ngoi trưKng.
N u đnh nhau trong trưKng, thy cô pht hiê 'n th/ sa b# đu\i h)c. V/ th +t khi trong
trưKng l_m. N u co th/ chX l va chm v v"n (Nam, lp 12, h)c lFc Kh)
Ch+nh v/ vâ 'y, n u như xô xt trong trưKng, cc em thưKng l xô xt trong lp h)c, v co kdm
theo mô 't s, biê ' n php đ2 ph^ng trnh sF pht hiê 'n cHa thy cô, như mô t& dưi đây cHa cc em: R-i [em đ t ng tham gia mô
t xô x t]. H-i đy lp 11. Thing đy mi chuy2n vo lp
em. Lcc đu no chưa h^a đ-ng. B)n em cLng không th+ch t+nh thing ny. Ln đy đ n
lưt lp em trFc nhật. B)n em g)i no ra trFc nhật, v/ hôm đy t\ no trFc nhật m. Nhưng
no li tS thi độ không mu,n. Lcc đu b)n em chX b&o no ‘Vo lp mi ông ph&i h^a
đ-ng. Không th/ cC c"n thận đy’. No vZn không nghe. Không ch#u lm. B)n em mi
đnh no. Đnh trong lp, b)n em đong c(a li (Nam, lp 12, h)c lFc kh)
CLng vZn co [đ nh nhau trong khuôn viên trư"ng] đy. Như mi năm ngoi đy. Lp 12
g)i 30-40 đCa, mang c& dao ki m xu,ng đnh một thing lp 11. Em cLng đi c[ng cc anh
y. Thy cô không bi t, v/ b)n em c( ngưKi đCng ngoi canh. Đnh xong li v. h)c như
b/nh thưKng (Nam, lp 12, h)c lFc trung b/nh)
ThFc t th/ mô 't n(a cc xô xt cHa h)c sinh dirn ra ngoi khuôn viên trưKng h)c. Viê 'c đa s, cc
xô xt x&y ra ngoi khuôn viên trưKng mô 't mă 't cho thy đa s, cc v1 viê 'c bo lFc h)c đưKng +t
nhi.u co sF t+nh ton duy lM, nhưng mă 't khc, cLng gi M cho thy co mô 't kho&ng thKi gian nht
đ#nh giWa thKi đi2m cc em n&y sinh mâu thuZn cho ti thKi đi2m cc em xô xt vi nhau, v do
đo, vi nhWng trưKng hp ny, cơ hô 'i đ2 co can thiê 'p sm đ2 hn ch xc sut x&y ra va chm
giWa cc em l không ph&i không co.