Nội Dung Sứ Mệnh Lịch Sử Giai Cấp Công Nhân VN - Chủ nghĩa xã hội khoa học | Đại học Kinh tế kỹ thuật công nghiệp
Nội dung và điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân? Liên hệ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam? Quy luật hình thành, phát triển và vai trò của Đảng cộng sản trong quá trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân? Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!
Môn: Chủ nghĩa xã hội khoa học(CNXH-KH) 35 tài liệu
Trường: Đại học Kinh tế kỹ thuật công nghiệp 1 K tài liệu
Tác giả:
Preview text:
lOMoAR cPSD| 45470709
1. Nội dung và điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân? Liên hệ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam?
+Kn GIAI CẤP CN:là một tập đoàn xã hội xã hội ổn định, hình thành và phát triển
cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại; đây là giai cấp đại diện
cho lực lượng sản xuất tiên tiến, là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ
từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội.
+ND Sứ Mệnh Lịch sử của GCCN: là những nhiệm vụ mà giai cấp công nhân cần
phải thực hiện với tư cách là giai cấp tiên phong ,là lực lượng đị đầu trg cuộc cách
mạng xác lập hình thái kinh tế -XH CSCN +NỘI DUNG;
*Kinh Tế:- là nhân tố hàng đầu của LLSX xã hội hóa cao, giai cấp công nhân
cũng là đại biểu cho QHSX mới , tiên tiến dựa trên chế dộ công hữu về tự liệu sx,đại
biểu cho PTSX tiến bộ nhát thuộc về xu thế phát triển của lịch sử XH
-Vai trò chủ thể của giai cấp công nhân, trước hết là chủ thể của quá trình sản xuất
vật chất để sản xuất ra của cải vật chất ngày càng nhiều đáp ứng nhu cầu ngày càng
tăng của con người và xã hội. Bằng cách đó, giai cấp công nhân tạo tiền đề vật chất
kỹ thuật cho sự ra đời của xã hội mới.
-Mặt khác, tính chất xã hội hóa cao của LLSX đòi hỏi một QHSX mới, phù hợp với
chế độ công hữu các tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội là nền tảng, tiêu biểu cho
lợi ích của toàn xã hội. Giai cấp công nhân đại biểu cho lợi ích chung của xã hội.
-Chỉ có giai cấp công nhân là giai cấp duy nhất không có lợi ích riêng với nghĩa
là tư hữu. Nó phấn đấu cho lợi ích chung của toàn xã hội. Nó chỉ tìm thấy lợi ích
chân chính của mình khi thực hiện được lợi ích chung cho cả xã hội.
-Ở các nước XHCN, giai cấp công nhân thông qua quá trình công nghiệp hóa
và thực hiện “một kiểu tổ chức xã hội mới về lao động” để tăng năng suất lao
động xã hội và thực hiện các nguyên tắc sở hữu, quản lý và phân phối phù hợp
với nhu cầu phát triển sản xuất, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.
-Trên thực tế, hầu hết các nước XHCN lại ra đời từ phương thức phát triển rút ngắn,
bỏ qua chế độ TBCN. Do đó, để thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình về nội dung
kinh tế, giai cấp công nhân phải đóng vai trò nòng cốt trong quá trình giải phóng
LLSX (vốn bị kìm hãm, lạc hậu, chậm phát triển trong quá khứ), thúc đẩy LLSX
phát triển để tạo cơ sở cho QHSX mới, XHCN ra đời.
-CNH là một tất yếu có tính quy luật để xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của
CNXH. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp công nhân phải là lực lượng lOMoAR cPSD| 45470709
đi đầu thực hiện CNH, cũng như hiện nay, trong bối cảnh đổi mới và hội nhập quốc
tế, yêu cầu mới đặt ra đòi hỏi phải gắn liền CNH với HĐH, đẩy mạng CNH gắn với
phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên, môi trường.
*CHÍNH TRỊ XÃ HỘI: -GCCN cùng với NDLD dưới sự lãnh đạo của ĐCS, tiến hành
CM chính trị để lật đổ quyền thống trị của GCTS, xóa bỏ chế độ bóc lột, áp bức của CNTB,
giành quyền lực về tay GCCN và NDLD. Thiết lập NN kiểu mới, mang bản chất GCCN
xây dựng nền dân chủ XHCN, thực hiện quyền lực của ND, quyền dân chủ và làm chủ XH
của tuyệt đại đa số NDLD.
-GCCN và NNLD sử dụng NN của mình, do mình làm chủ như một công cụ có hiệu lực
để cải tạo XH cũ và tổ chức xây dựng XH mới, phát triển KT và VH, xây dựng nền chính
trị dân chủ - pháp quyền, quản lý KT- XH và tổ chức đời sống XH phục vụ quyền và lợi
ích cuả NDLD, thực hiện dân chủ, công bằng, bình đẳng và tiến bộ xã hội, theo lý tưởng và mục tiêu của CNXH.
*TƯ TƯỞNG , VĂN HÓA;- Thực hiện sứ mệnh của mình, GCCN trong tiến trình cách
mạng cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên lĩnh vực văn hóa, tư tưởng cần phải tập
trung xây dựng hệ giá trị mới: lao động; công bằng; dân chủ; bình đẳng và tự do.
Hệ giá trị mới này là sự phủ định các giá trị tư sản mang bản chất tư sản và phục vụ cho
giai cấp tư sản; những tàn dư các giá trị đã lỗi thời, lạc hậu của các xã hội quá khứ.
Hệ giá trị mới thể hiện bản chất ưu việt của chế độ mới XHCN sẽ từng bước phát triển và hoàn thiện
Phát triển VH, xây dựng con người mới XHCN, đạo đức và lối sống mới XHCN là một
trong những nội dung căn bản mà cách mạng XHCN trên lĩnh vực văn hóa tư tưởng đặt ra
đối với sứ mệnh lịch sử GCCN hiện đại
** ĐIỀU KIỆN KHÁCH QUAN :
-DO ĐỊA VỊ KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA GCCN:
+ GCCN đại diện cho lực lượng sx tiên tiến,là lực lượng quyết định trong việc phá
vỡ quan hệ sx TBCN,XD phương thức sx mới cao hơn PTSX TBCN
+ trong XH TBCN, GCCN không có TLSX chủ yếu, phải bán sức LD cho các nhà
TB và bị bóc lột giá trị thặng dư nên có lợi ích cơ bản đối lập trực tiếp với giá trị của GCTB lOMoAR cPSD| 45470709
+Điều kiện làm việc và điều kiện sống của GCCN tạo điều kiện cho họ đoàn kết chặt chẽ với nhau
+ Có lợi ích cơ bản thống nhất với các giai tầng lao động khác tạo thành liên minh lâu dài
+GCCN là con đẻ của nền sx CN HD, được tôi luyện, đoàn kết, có tổ chức, bị bóc
lột nặng nề, có lợi ích cơ bản đối kháng với lợi ích của GCTS nên họ có tinh thần
đấu tranh của GCTS nên họ có tinh thần đấu tranh để chống áp bức bóc lột TB
-DO ĐẶC ĐIỂM CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI CỦA GCCN
+GCCN là giai cấp tiên tiến nhất
+GCCN là giai cấp có ý thức tổ chức kỷ luật cao
+GCCN là giai cấp có tinh thần CM triệt để
+GCCN có bản chất quốc tế VÌ:
+GC TIÊN PHONG: GC tiên phong vì họ đại diện cho PTSX tiến tiến gắn liền với
những thành tự KH – CN hiện đại, được trang bị lý luận khoa học,cách mạng và đi
đầu trong việc xóa bỏ chế độ cũ lạc hậu xây dựng xã hội mới tiến bộ hơn.
+Tinh thần CM: GCCN không gắn với tư hữu do vậy họ kiên định trong con đường
cải tạo XHCN kiên quyết đấu tranh chống áp bức bóc lột, xóa bỏ chế độ tư hữu, xây
dựng chế độ công hữu về TLLSX
+Thứ 3: GCCN là giai cấp có ý thức tổ chức kỷ luật cao: GCCN lao động trong nền
SX đại công nghiệp với hệ thống SX mang tính chất dây chuyền và nhịp độ làm việc
khẩn trương buộc giai cấp này phải tuân thủ nghiêm ngặt kỷ luật lao động, cùng với
cuộc sống đô thị tập trung đã tạo nên tính tổ chức, kỷ luật chặt chẽ cho GCCN
+Thứ4: GCCN có bản chất quốc tế: GCTS là lực lượng quốc tế. Do đó để chống lại
GCTS trên TG phải đoàn kết lại với nhau. Lê-nin viết: “ Tư bản là 1 lực lượng quốc
tế.Muốn thắng nó cần có sự liên minh quốc tế”.
- XU HƯỚNG VẬN ĐỘNG CỦA MÂU THUẪN TRONG CNTB
* LIÊN HỆ GCCN VIỆT NAM
+ GCCN VN :là 1 lực lượng xã hội to lớn và đg phát triển bao gồm những người LĐ
tay chân người LĐ trí óc những người làm công trong mô hình sản xuất kinh doanh dịch vụ
+Đặc điểm sứ mệnh lịch sử của GCCN VN - KINH TÊ
GCCN VN Là nguồn lục chủ yếu tham gia vào việc thúc đẩy phát triển kinh
tế thị trường định hướng XHCN lấy kh-cn làm động lực quan trọng, quyết định lOMoAR cPSD| 45470709
tăngNSLD, chất lượng, hiệu quả. Đảm bảo tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ
và CBXH, thực hiện hài hòa lợi ích cá nhân - tập thể và XH -
1. GCCN VN phát huy vài trò và trách nhiệm của LL đi đầu trong sự nghiệp
CNH,HDH đất nước.Thực hiện thắng lợi mục tiêu CNH, HĐH, làm cho nước ta
trở thành một nước CN theo hướng HĐ, có nền CNHĐ, định hướng XHCN trong
một, hai thập kỉ tới, với tầm nhìn tới giữa thế kỷ XXI (2050) đó là trách nhiệm
của toàn Đảng, toàn dân mà GCCN là nòng cốt. CNH, HĐH ở Việt Nam phải gắn
liền với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ TN và MT.
- GCCN VN phát huy vai trò của GCCN, của CN, thực hiện khối liên minh công
nông - trí thức để tạo ra những động lực phát triển nông nghiệp - nông thôn và nông
dân ở nước ta theo hướng PT bền vững, HDH, chủ động hội nhập QT, nhất là hội
nhập kinh tế QT, bảo vệ TN và MT sinh thái
2. CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
- “Giữ vững bản chất GCCN của Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tưtưởng
chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”
- đội ngũ cán bộ đảng viên trong GCCN phải nêu cao trách nhiệm tiên phong, đi đầu,
góp phần củng cố và PT cơ sở CT – XH
- (thông qua hệ thống tổ chức công đoàn) chủ động, tích cực tham gia XD, chỉnhđốn
Đảng, làm cho Đảng thực sự tỏng sạch, vững mạnh, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ XHCN để bảo vệ nd
3. VĂN HÓA- TƯ TƯỞNG - XD và phát triển nền VH Việt Nam tiên tiến, đậm
đà bản sắc DT có ND cốt lõi là XD con người mới XHCN, GD đạo đức CM , rèn
luyện lối sống, tác phong CN, văn minh, HĐ , XD hệ giá trị và con ng VN, hoàn thiện nhân cách
-tham gia vào cuộc đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng lý luận để bảo vệ sự trong sáng
của CNMác-Lênin và TT HCM, đó là nền TT của Đảng chống lại những quan điểm
sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch, kiên định lý tưởng, mục tiêu và con
đường cách mạng độc lập DT và CNXH
-giáo dục cho các thế hệ CN và LD trẻ em ở nước ta về ý thức GC, bản lĩnh chính
trị, CN yêu nước và CN quốc tế, củng cố mối liên hệ mật thiết giữa GCCN với DT,
đoàn kết GC gắn liền với đoàn kết DT và đoàn kết QT
2. Quy luật hình thành, phát triển và vai trò của Đảng cộng sản trong quá
trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân? Liên hệ vai trò
Đảng cộng sản Việt Nam? lOMoAR cPSD| 45470709
-Quan niệm về ĐCS: là đội tiên phong lấy từ GCCN và nhân dân lao động -
Quy luật hình thành, phát triển của Đảng cộng sản:
ĐCS là sự kết hợp giữa CN Mác và phong trào đấu tranh của GCCN * Vai trò của ĐCS: -
Đảng Cộng sản là nhân tố bảo đảm cho giai cấp công nhân hoàn thành thắng
lợisứ mệnh lịch sử của mình. -
Đảng Cộng sản là lãnh tụ chính trị của giai cấp công nhân và nhân dân lao
động.Nhờ có lý luận tiên phong của chủ nghĩa Mác-Lênin, Đảng đã vận dụng vào
điều kiện cụ thể để đề ra đường lối chiến lược, sách lược, một cương lĩnh cách mạng
đúng đắn cho cả quá trình cách mạng cũng như cho từng giai đoạn cách mạng. -
Đảng Cộng sản đại biểu trung thành cho lợi ích của giai cấp công nhân, nhân
dânlao động và của cả dân tộc, vì giai cấp công nhân và toàn thể nhân dân lao động
đưa ra những chủ trương, đường lối trong phong trào đấu tranh -
Đảng Cộng sản là bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân. Đây là nơi
tổchức, lôi cuốn, giáo dục, động viên giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân
lao động thực hiện cương lĩnh cách mạng đã đề ra.
=> Như vậy, chỉ có dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân và
nhân dân lao động mới có được sự thống nhất về tư tưởng, tổ chức và hành động;
mới chuyển từ đấu tranh tự phát sang đấu tranh tự giác, đảm bảo cho cách mạng xã
hội chủ nghĩa thắng lợi.
* LIÊN HỆ Vai trò của Đảng cộng sản Việt Nam trong quá trình thực hiện sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam:
- Đảng cộng sản Việt Nam ra đời là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác - Lê-
Nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước
- Đảng Cộng sản là lãnh tụ chính trị của giai cấp công nhân và nhân dân lao động-
Đảng cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, đại
biểu trung thành cho lợi ích của công nhân, nhân dân lao động Việt Nam.
- Đảng Cộng sản là bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân
Tuy nhiên trong thời kì hiện nay thì vai trò của Đảng Cộng Sản có một số những lưu ý:
•Thứ nhất :ĐCS là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội Trong hệ thống chính trị
của VN hiện nay Đảng chính là hạt nhân lãnh đạo của hệ thống chính trị, đảng lãnh
đạo những lĩnh vực cụ thể từ kính tế, chính trị, văn hóa, xã hội các cấp các ngành
Thứ hai: đảng là thành viên trong hệ thống chính trị, đảm bảo sự ổn định của hệ lOMoAR cPSD| 45470709
thống chính trị do đảng có mqh chặt chẽ với nhà nước, mặt trận tổ quốc, toàn thể
nhân dân và toàn thể xã hội để giúp cho hệ thống chính trị tồn tại và phát triển
3. Quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin về những đặc trưng cơ bản của chủ
nghĩa xã hội. Liên hệ về các đặc trưng cơ bản của mô hình chủ nghĩa xã
hội mà nhân dân ta đang xây dựng? Đặc trưng
1,Cơ sở vật chất của CNXN phải được tạo ra bởi một nền sản xuất tiên tiến ,hiện đại
- Là đặc trưng cơ bản nhất trong số các đặc trưng của chủ nghĩa xã hội
-khi phương thức sx tư bản chủ nghĩa được củng cố và phát triển thì nó sẽ tạo ra một
lượng của cải rất là lớn cho xã hội và làm cho cục diện xã hội thay đổi - tuy nhiên
nó có một hạn chế là được xây dựng trên chế độ tư hữu về tư liệu sx và chế độ tư
hữu về tư liệu sx nó là nguồn gốc dẫn đến áp bức bóc lột thế nên phương thức sx
TBCN không phải là phương thức sx nội bộ và cta hướng tới đó là một xh tốt đẹp
xây dựng trên nền sx tiên tiến hiện đại nhưng phải hướng tới công bằng dân chủ cho
tất cả m.n.vậy muốn cho con người có cs ấm no thì phải phát triển sx phát triển llsx,
xã hội đó phải được xây dựng trên một nền sx tiên tiến, hiện đại thì ms đảm bảo
được cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho tấ cả m.n
2, CNXH từng bước xóa bỏ chế độ tư hữu về tư liệu sx đồng thời tiến hành thiết
lập chế độ công hữu về các TLSX
- Đây là điều kiện tiên quyết để giải phóng người lao động ra khỏi các quan hệ bóclột
tư bản chủ nghĩa, đồng thời cũng là tiền đề quan trọng để thực hiện tổ chức quản
lý sản xuất và thực hiện phân phối công bằng trong chế độ mới => việc xóa bỏ chế
độ sở hữu tư nhân tiến tới thiết lập chế độ công hữu về các tư liệu sản xuất là đặc
điểm nổi bật của chế độ xã hội chủ nghĩa về kinh tế
-Đối với các quốc gia trong quá trình đi lên chủ nghĩa xã hội với xuất phát điểm của
nền kinh tế cònở trình độ thấp thì việc thực hiện chế độ kinh tế đa sở hữu chỉ là bước
phát triển tạm thời để tiến tới chế độ công hữu dưới chủ nghĩa xã hội khi đủ điều kiện chín muồi
3CNXH tạo ra cách thức tổ chức lao động và kỷ luật lao động mới với năng suất cao
- Chủ nghĩa xã hội cần phải tạo ra một cách thức tổ chức lao động và kỷ luật mớicho
người lao động với năng suất cao lOMoAR cPSD| 45470709
- Quan niệm về kỷ luật lao động mới không đồng nghĩa với với việc tăng cườngkhả
năng, kiểm tra, kiểm soát đối với người lao động. Trái lại, cách thức lao động mới
của người lao động dưới chủ nghĩa xã hội dựa trên tinh thần hăng say, tự giác và sáng tạo
- Lao động của họ giờ đây không còn là sự cưỡng bức hay lao động “tự tha hóa”mà
hoạt động lao động trong xã hội mới đối với mỗi người giờ đây thực sự là lao động
“vì mình”, lao động “cho mình”, lao động là vinh quang
-Để có được cách tổ chức lao động mới vớiý nghĩa lao động tự giác sáng tạo đối với
bản thân mỗi người lao động thì cần phải thực hiện chế độ kiểm kê, kiểm soát toàn
dân. Hình thức tổ chức lao động và kỷ luật lao động đó được vận dụng hết sức linh
hoạt dựa trên nguyên tắc tự giác, tự nguyện song có sự kiểm kê, kiểm soát toàn dân
đối với việc sản xuất và phân phối sản phẩm đảm bảo lợiích của đa số người lao động
4,Chủ nghĩa xã hội thực hiện nguyên tắc phân phối theo lao động
-Nguyên tắc phân phối của cải trong xã hội chủ yếu dựa vào lao động với khẩu hiệu:
"làm theo năng lực, hưởng theo lao động” => dựa trên cơ sở của chế độ công hữu về
tư liệu sản xuất mà chế độ người bóc lột người bị xoá bỏ. Người lao động làm chủ
những tư liệu sản xuất nên tất yếu cũng làm chủ phân phối theo thu nhập. Lao động
đang trở thành cơ sở quyết định địa vị và phúc lợi vật chất của mỗi người.
-Theo V.I.Lênin, phân phối theo lao động là cách thức phân phối trong giai đoạn thấp
của xã hội cộng sản chủ nghĩa. Cách thức phân phối theo lao động là thích hợp nhất
với chủ nghĩa xã hội, bởi vì nó được dựa trên chế độ công hữu về tư liệu sản xuất
5,Nhà nước dưới chủ nghĩa xã hội là nhà nước mang bản chất giai cấp công nhân,
nhưng cũng đồng thời mang tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc - Nhà
nước mang bản chất giai cấp công nhân: nhằm thực hiện các chức năng thống trị
chính trị của giai cấp công nhân, là một tổ chức thông qua đó đảng của giai cấp công
nhân thực hiện vai trò lãnh đạo của mình đối với toàn xã hội => nhà nước xã hội chủ
nghĩa là một nhà nước kiểu mới thay thế nhà nước tư sản nhờ kết quả của cuộc cách
mạng xã hội chủ nghĩa; là hình thức chuyên chính của giai cấp vô sản được thực
hiện trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội -Nhà nước mang tính nhân dân rộng rãi:
+ Là tổ chức thể hiệný chí và quyền lực của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân,
là công cụ quản lý do chính đảng của giai cấp cộng nhân lãnh đạo nhân dân tổ chức
ra nhằm thực hiện quyền lực và lợiích của nhân dân lOMoAR cPSD| 45470709
+vừa là cơ quan quyền lực, vừa là bộ máy hành chính, vừa là tổ chức quản lý kinh
tế, văn hóa xã hội của nhân dân
+không chỉ là nơi “tập hợp được quần chúng công nông và lôi cuốn họ tham gia sinh
hoạt chính trị”, mà còn là nơi để quần chúng nhân dân tham gia quản lý đất nước, quản lý xã hội -
Nhà nước mang tính dân tộc sâu sắc: không chỉ bảo vệ lợiích giai cấp mà
cònphải biết bảo vệ lợiích dân tộc, biết giải quyết các vấn đề giai cấp từ các vấn đề
dân tộc. Đặc biệt, trong thế giới đa cực phức tạp như hiện nay, các mối quan hệ giai
cấp, dân tộc và quốc tế đan xen phức tạp đòi hỏi nhà nước xã hội chủ nghĩa phải
xem xét một cách biện chứng linh hoạt
6,Mục tiêu cao nhất của chủ nghĩa xã hội giải phóng và phát triển con người toàn diện -
Giải phóng con người khỏi sựáp bức về chính trị, về kinh tế và đời sống văn
hóa.Chỉ khi được giải phóng hoàn toàn trên các phương diện đó, con người mới thực
sự hoàn toàn có được cuộc sống tự do -
Chủ nghĩa Mác – Lênin cho rằng, chủ nghĩa xã hội chính là đích đến của
nhữngcon người tự do. Dưới chủ nghĩa xã hội, các quan hệáp bức, bóc lột và bất
công hoàn toàn được xóa bỏ, nhân dân lao động thực sự được giải phóng và tham
gia làm chủ trong các quan hệ chính trị, kinh tế và văn hóa
-Ph.Ăngghen cho rằng, mục đích cao cả của chủ nghĩa xã hội sự phát triển xã hội là
phát triển con người toàn diện, nâng cao năng lực và phẩm giá con người, giải phóng
con người, loại trừ ra khỏi cuộc sống con người mọi thứ “tha hóa” giải phóng con người về mặt xã hội
=> chỉ có chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản mới làm cho “Sự phát triển tự do
của mỗi người là điều kiện cho sự phát triển tự do của tất cả mọi người”
* LIÊN HỆ đặc trưng của mô hình CNXH nhân dân ta đang xây dựng:
- dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh - do nhân dân làm chủ
- có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ cônghữu
về các tư liệu sản xuất chủ yếu.
- có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
- con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàndiện.
- các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúpnhau cùng phát triển. lOMoAR cPSD| 45470709
- có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhândân
do Đảng Cộng sản lãnh đạo.
- có quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân các nước trên thế giới.
4 . Quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin về các đặc điểm cơ bản của thời kỳ quá
độ lên chủ nghĩa xã hội? Liên hệ thực tiễn cách mạng nước ta hiện nay?
* ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN
Về kinh tế: - thời kì quá độ là thời kì tất yếu tồn tại một nền kinh tế nhiều thành phần
- Nền kinh tế nhiều thành phần trong thời kỳ quá độ lên CNXH được xác lập trêncơ
sở khách quan của sự tồn tại nhiều loại hình sở hữu về tư liệu sản xuất - đan xen
hỗn hợp và tương ứng với nó là những hình thức phân phối khác nhau, trong đó
hình thức phân phối theo lao động tất yếu ngày càng giữ vai trò là hình thức phân phối chủ đạo.
Về chính trị: - kết cấu giai cấp đa dạng ,phức tạp bao gồm: giai cấp công nhân,
nông dân, tầng lớp trí thức, những người sản xuất nhỏ, tầng lớp tư sản và một số
tầng lớp xã hội khác tuỳ theo từng điều kiện cụ thể của mỗi nước.
- Các giai cấp, tầng lớp này vừa hợp tác, vừa đấu tranh với nhau.
Về tư tưởng - văn hoá: - tồn tại nhiều yếu tố tư tưởng và văn hoá khác nhau. - Bên
cạnh tư tưởng XHCN còn tồn tại tư tưởng tư sản, tiểu tư sản, tâm lý tiểu nông, v.v..
- Trên lĩnh vực văn hoá cũng tồn tại các yếu tố văn hoá cũ và mới, chúng
thườngxuyên đấu tranh với nhau.
*LIÊN HỆ THỰC TIỄN NƯỚC TA HIỆN NAY
- thời kì quá độ lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN ở VN là con đường tất yếu củacách mạng VN
- quá độ lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN là bỏ qua việc xác lập quan hệ sx và
kiếntrúc thượng tầng TBCN- quan hệ sở hữu bóc lột nhưng chúng ta lại kế thừa
những thành tựu mà nhân loại đã đạt được trong thời kì TBCN , đb là về khoa học
và công nghệ để thúc đẩy LLSX phát triển nhanh hướng tới xây dựng nền kinh tế hiện đại
- quá độ lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN sẽ tạo ra cho chúng ta những biến đổi
vềchất, về XH trên tất cả các lĩnh vực lOMoAR cPSD| 45470709
5. Đặc điểm quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam bỏ qua chế độ tư bản chủ
nghĩa? Đăc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội và phương hướng xây dựng ̣ chủ
nghĩa xã hội ở Viêt Nam hiệ n nay?̣
* Đăc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội ở Việ t Nam hiện naỵ
- Do nhân dân lao động làm chủ;
- Có một nền kinh tế phát triển cao dựa trên LLSX hiện đại và chế độ công hữu vềcác TLSX chủ yếu;
- Có nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hoá dân tộc;
- Con người được giải phóng khỏi áp bức, bóc lột, bất công, làm theo năng lực,hưởng
theo lao động, có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện cá nhân;
- Các dân tộc trong nước bình đẳngđoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ; - Có
quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân tất cả các nước trên thế giới.
* phương hướng xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Viêt Nam hiệ n naỵ
Một là, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước gắn với phát triển kinh tế
tri thức, bảo vệ tài nguyên, môi trường.
Hai là, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Ba là, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; xây dựng con người,
nâng cao đời sống nhân dân, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội. Bốn là, bảo đảm
vững chắc quốc phòng và an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.
Năm là, thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác
và phát triển; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế.
Sáu là, xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, thực hiện đại đoàn kết toàn dân tộc,
tăng cường và mở rộng mặt trận dân tộc thống nhất.
Bảy là, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
Tám là, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
6. Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về dân chủ, bản chất nền dân chủ xã
hội chủ nghĩa và nhà nước xã hội chủ nghĩa? Mối quan hê giữa dân chủ xã hộ
ị chủ nghĩa và Nhà nước xã hôi chủ nghĩa? Liên hệ thực tiễn Việt Nam hiệṇ nay?
* Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về dân chủ: lOMoAR cPSD| 45470709 -
về phương diện quyền lực, dân chủ là quyền lực về nhân dân, nhân dân là
chủnhân của đất nước -
về phướng diện chế độ xã hội và trong lĩnh vực chính trị, dân chủ là một
hìnhthức hay hình thái nhà nước -
trên phương diện tổ chức và quản lí xã hội, dân chủ là một nguyên tắc - nguyêntắc dân chủ
* sự ra đời và phát triển của nền dân chủ: - dân chủ sơ khai:
+ nằm trong xã hội đầu tiên - xã hội công xã nguyên thủy.
+ ở xã hội này người ta chưa đề cập đề khái niệm dân chủ nhưng cách xử sự của
người dân rất là dân chủ vì m.n cùng làm và cùng chia sẻ sản phẩm.
+ đây là hình thức dân chủ trực tiếp, nó chính là phôi thai cho sự xh quan niệm về
dân chủ và nền dân chủ sau này.
- dân chủ chiếm hữu nô lệ:
+ ra đời cùng với sự ra đời của giai cấp và nhà nước: Trong xã hội chiếm hữu nô lệ
, bắt đầu xuất hiện giai cấp và nhà nước nên nó gắn với nền dân chủ chiếm hữu nô lệ.
+ Dân chủ này là cho giai cấp chủ nô, quý tộc
- dân chủ quân chủ chuyên chế XH phong kiến: đây là bước lùi lịch sử về dân chủ
trong xh phong kiến vì quyền lực tối cao thuộc về người đứng đầu đó là nhà vua
- dân chủ tư sản: cho giai cấp tư sản
- dân chủ vô sản: cho tuyệt đại đa số quần chúng nhân dân
* dân chủ XHCN: là nền dân chủ cao hơn về chất so với những nền dân chủ đã có trong lịch sử
*Bản chất của dân chủ XHCN được thể hiện ở những điểm sau: - về chính trị
+ đảm bảo quyền lực thực sự thuộc về nhân dân
+ Lenin còn nhấn mạnh rằng: Dân chủ XHCN là chế độ mà nhân dân ngày càng
tham gia nhiều vào công việc nhà nước. Do vậy, dân chủ XHCN vừa mang bản chất
giai cấp công nhân, vừa mang tính nhân dân rộng rãi và tính dân tộc sâu sắc. - Bản chất kinh tế
+ Dân chủ XHCN có cơ sở kinh tế là QHSX XHCN đảm bảo, dựa trên chế độ công
hữu về những TLSX chủ yếu, đáp ứng phát triển ngày càng cao của LLSX trên cơ lOMoAR cPSD| 45470709
sở khoa học, công nghệ hiện đại nhằm thỏa mãn ngày càng cao nhu cầu vật chất và
tinh thần của toàn thể nhân dân lao động.
+ Bản chất kinh tế của nền dân chủ XHCN dù khác về bản chất kinh tế của các chế
dộ tư hữu, áp bức, bóc lột nhưng cũng như toàn bộ nền kinh tế XHCN nó cũng là sự
kế thừa và phát triển mọi thành tựu nhân loại đã tạo ra trong lịch sử, đồng thời loại
bỏ những nhân tố lạc hậu, tiêu cực, kìm hãm của các chế độ kinh tế trước đó, nhất
là bản chất tư hữu, áp bức, bóc lột…
+ Thực hiện dân chủ trong kinh tế là tiền đề, cơ sở để thực hiện dân chủ về chính trị
và văn hóa – tư tưởng. Thực hiện dân chủ trên lĩnh vực kinh tế có ý nghĩa cơ bản.
- Bản chất tư tưởng – văn hóa
+Nền dân chủ XHCN lấy CN Mác – Lenin làm nền tảng tư tưởng, đồng thời kế thừa,
phát huy những tinh hoa văn hóa, tư tưởng của nhân loại. Do đó, đời sống tư tưởng
– văn hóa của nền dân chủ XHCN rất phong phú, đa dạng, toàn diện và ngày càng
trở thành một nhân tố hàng đầu, thành mục tiêu và động lực cho quá trình xây dựng
CNXH. Bởi nó phát huy cao độ tính tự giác và sức sáng tạo to lớn của con người
trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
* Mối quan hê giữa dân chủ xã hộ i chủ nghĩa và Nhà nước xã hội chủ nghĩạ -
Giữa dân chủ XHCN và nhà nước XHCN có mối quan hệ thống nhất tac độngqua lại lẫn nhau
-Dân chủ XHCN là cơ sở, nền tảng cho việc xây dựng và hoạt động của nhà nước XHCN -
Nền dân chủ XHCN sẽ kiểm soát 1 cách có hiệu quả quyền lực của
nhànước,ngăn chăn được sự tha hóa của quyền lực nhà nước có thể dễ dàng đưa khỏi cơ quan nhà nước -
Hai là: Nhà nước XHCN trở thành công cụ quan trọng cho việc thực thi
quyềnlàm chủ của người dân
* LIÊN HỆ Ở VIỆT NAM
+Dân chủ xhcn ở việt nam là nền dân chủ có quyền lực thuộc về nhân dân, nhà nước
đại diện cho quyền làm chủ của nhân dân
+Bản chất dân chủ ở VN là dựa vào nhà nước XHCN và sự ủng hộ, giúp đỡ của nhân dân
+Trong giai đoạn hiện nay cta đang xây dựng đảng trong sạch, xây dựng nhà nước
pháp quyền xhcn, nâng cao vai trò của các tổ chức chính trị- xã hội,xây dựng và từng lOMoAR cPSD| 45470709
bước hoàn thiện hệ thống giám sát, hoàn thiện xã hội để phát huy quyền làm chủ của nhân dân
7. Nội dung định hướng xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam?
*Quan niệm về nhà nước pháp quyền XHCN
+ là nhà nước thượng tôn pháp luật,nhà nước hướng tới những vấn đề về phúc lợi
cho m.n, tạo điều kiện cho cá nhân được tự do, bình đẳng, phát huy hết năng lực của mình
+ là nhà nước của dân, do dân, vì dân
*Nội dung cơ bản xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam.
* Những đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam -
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của nhân dân,do nhân
dân, vì nhân dân, thể hiện quyền làm chủ của nhân dân. -
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam tổ chức và hoạt động trên
cơ sởHiến pháp, tôn trọng và bảo vệ Hiến pháp. -
Nhà nước pháp quyền Việt Nam quản lý xã hội bằng pháp luật, bảo đảm vị trí
tốithượng của pháp luật trong đời sống xã hội. -
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam tôn trọng và bảo vệ quyền
conngười, các quyền và tự do của công dân, giữ vững mối liên hệ giữa Nhà nước và
công dân, giữa Nhà nước và xã hội. -
Trong nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quyền lực nhà nước
làthống nhất, có sự phân công và phối hợp kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước
trong việc thực hiện các quyền: lập pháp, hành pháp và tư pháp, có sự kiểm tra,giám
sát chặt chẽ việc thực hiện quyền lực nhà nước. -
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước do Đảng Cộng sảnViệt Nam lãnh đạo.
*Xây dựng nnc pháp quyền XHCN ở việt nam
+Một là xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam trong sạch vững mạnh với tư cách điều
kiện tiên quyết để xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa Việt Nam
+Hai là xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam vững mạnh với
tư cách điều kiện để thực thi dân chủ xã hội chủ nghĩa lOMoAR cPSD| 45470709
+Ba là nâng cao vai trò của các tổ chức chính trị xã hội trong xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa
+Bốn là xây dựng và từng bước hoàn thiện các hệ thống giám sát và phản biện xã
hội đẹp phát huy quyền làm chủ của nhân dân
8. Cơ cấu xã hội - giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội? Liên hệ
thực tiễn Việt Nam?
* Khái niệm cơ cấu xã hội và cơ cấu xã hội - giai cấp
- Cơ cấu xã hội là những cộng đồng người cùng toàn bộ những mối quan hệ xã hội
do sự tác động lẫn nhau của các công đồng ấy tạo ra.
•- Cơ cấu xã hội – giai cấp là hệ thống các giai cấp, tầng lớp xã hội tồn tại khách
quan trong một chế độ xã hội nhất định, thông qua những mối quan hệ về sở hữu tư
liệu sản xuất, về tổ chức quản lí quá trình sản xuất, về địa vị chính trị - xã hội… giữa
các giai cấp và tầng lớp đó
Đặc điểmtrong thời kì quá độ lên CNXH:
Cơ cấu xã hội- giai cấp là tổng thể các giai cấp, các tầng lớp với nhau,các nhóm xh
có mqh gắn bó, hợp tác để cải tiến xã hội cũ, xây dựng xh ms- xã hội XHCN
* Vị trí của cơ cấu xã hội – giai cấp trong cơ cấu xã hội
+Có vị trí quan trọng hàng đầu, chi phí các loại hình cơ cấu xã hội khác vì:
-Liên quan đến các đảng phái chính trị và nhà nước; đến quyền sở hữu tư liệu sản
xuất, quản lý tổ chức lao động, vấn đề phân phối thu nhập…
-Sự biến đổi của cơ cấu xã hội – giai cấp tất yếu sẽ ảnh hưởng đến sự biến đổi của
các cơ cấu xã hội khác và tác động đến sự biến đổi của toàn bộ cơ cấu xã hội -Là
căn cứ cơ bản để từ đó xây dựng chính sách phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của
mỗi xã hội trong từng giai đoạn lịch sử cụ thể
-> mặc dù cơ cấu xh-gc giữ vị trí quan trọng song không vì thế mà tuyệt đối hóa,
xem nhẹ các loại hình cơ cấu khác, từ đó có thể dẫn đến tùy tiện muốn xóa bỏ nhanh
chóng các giai cấp, tầng lớp xh một cách đơn giản theo ý muốn chủ quan
*Sự biến đổi có tính qui luật của cơ cấu xã hội – giai cấp trong thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã hội
Cơ cấu xã hội – giai cấp của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội thường xuyên có
những biến đổi mang tính quy luật:
•Một là, cơ cấu xã hội – giai cấp biến đổi gắn liền và bị quy định bởi cơ cấu kinh tế
của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội lOMoAR cPSD| 45470709
•Hai là, cơ cấu xã hội – giai cấp biến đổi phức tạp, đa dạng, làm xuất hiện tầng lớp xã hội mới
•Ba là, cơ cấu xã hội – giai cấp biến đổi trong mối quan hệ vừa đấu tranh, vừa liên
minh, từng bước xóa bỏ bất bình đẳng xã hội dẫn đến sự xích lại gần nhau
LIÊN HỆ SỰ BIẾN ĐỔI CỦA CƠ CẤU XÃ HỘI- GIAI CẤP VÀ NHỮNG
VẤN ĐỀ ĐẶT RA TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY:
Từ sau Đại hội VI (1986), chúng ta đã chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao
cấp sang xây dựng kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, phát triển kinh tế thị trường
định hướng XHCN, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tích cực, chủ động hội
nhập quốc tế. Quá trình này đã dẫn đến những biến đổi vĩ mô trong CCXH giai cấp,
nghề nghiệp, dân số, lãnh thổ, dân tộc, tôn giáo..., đặc biệt trong cơ cấu xã hội giai
cấp có sự biến đổi rõ rệt:
-Giai cấp công nhân tăng nhanh về mặt số lượng, chất lượng, Hàm lượng lao động
có trình độ cao, tay nghề cao gia tăng một cách đáng kể.
-Giai cấp nông dân vẫn tăng mạnh về mặt số lượng song tỷ trọng trong dân cư giảm
-Năm 2018, sản phẩm xuất khẩu nông nghiệp nước ta đã cán đích trên 10 tỷ USD.
Trong tương lai, nông nghiệp nước ta còn tiếp tục bứt phá và triển vọng sẽ trở thành
một trong 30 nước có nền nông nghiệp phát triển nhất thế giới.
->Điều này dẫn đến những biến đổi trong cơ cấu lao động - việc làm.Lao động dịch
vụ tăng cùng sự gia tăng nhanh chóng thành phần kinhtế tư nhân, trong đó có sự lớn
mạnh đáng kể của tầng lớp doanh nhân(cả nước hiện có trên 3 triệu hộ sản xuất kinh
doanh, gần một triệu doanh nghiệp với đội ngũ đông đảo doanh nhân).
-Quá trình đổi mới đất nước, mở cửa hội nhập, phát triển kinh tế thị trường đã dẫn
đến nhiều biến đổi kinh tế- xã hội to lớn. Bên cạnh những thành tựu đạt được có ý
nghĩa lịch sử thì đó là quá trình phân hóa, phân tầng xã hội mạnh mẽ. Từ một cấu
trúc về cơ bản và phổ biến là ngang bằng nhau trước đổi mới (thời bao cấp) thì cho
tới nay đã xuất hiện một xã hội có “cấu trúc tầng bậc” ngày càng rõ ràng.
Như vậy, đặc điểm cơ cấu xã hội nước ta hiện nay là một xã hội đa cơ cấu - giai tầng
xã hội; trong mỗi giai cấp, tầng lớp lại có sự đan xen đa dạng, đa cấu trúc. Các giai
cấp và tầng lớp xã hội đang trong quá trình biến động, chưa định hình, khó xác định và khó nhận diện lOMoAR cPSD| 45470709
9. Cơ cấu xã hội - giai cấp và nội dung, phương hướng liên minh các giai cấp,
tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam?
*Cơ cấu xã hội -giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
-Từ khi cả nước bước vào thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đặc biệt là sau hơn
30 năm đổi mới, cơ cấu xã hội -giai cấp có những biến đổi sau:
+Một là, sự biến đổi cơ cấu xã hội -giai cấp vừa mang tính quy luật phổ biến, vừa
mang tính đặc thù của Việt Nam. Sự biến đổi mang tính quy luật bị chi phối bởi
những biến đổi trong cơ cấu kinh tế.
+ Hai là, trong sự biến đổi của cơ cấu xã hội -giai cấp, vị trí, vai trò của các giai cấp,
tầng lớp trong xã hội ngày càng được khẳng định. Gồm:
*Giai cấp công nhân có vai trò quan trọng đặc biệt, là giai cấp lãnh đạo cách mạng
thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam và là lực lượng nòng cốt trong
liên minh công – nông -trí.
*Giai cấp nông dân có vị trí chiến lược trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa nông nghiệp, nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới, góp phần xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm an ninh quốc phòng. *
Đội ngũ trí thức là lực lượng lao động quan trọng trong quá trình công nghiệp
hóa, hiện đại hóa với nền kinh tế tri thức phát triển mạnh, càng ngày càng tăng lên
cả về số lượng và chất lượng. *
Đội ngũ thanh niên mang trong mình sứ mệnh của chủ nhân tương lai của
đất nước như Bác Hồ đã viết: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà *
Liên minh giai cấp, tầng lớp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
+Nội dung kinh tế của liên minh: Đây là nội dung cơ bản, quyết định nhất là cơ sở
vật chất -kỹ thuật vững chắc của liên minh trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
và được cụ thể hóa như sau:
Phải xác định đúng thực trạng, tiềm năng kinh tế, nhu cầu kinh tế và sự hợp tác quốc
tế, từ đó xác định đúng cơ cấu kinh tế. Tăng cường phát triển kinh tế tri thức, từ đó
mà tăng cường liên minh công -nông -trí thức +Nội dung chính trị của liên minh:
Một là, giữ vững lập trường chính trị -tư tưởng của giai cấp công nhân, đồng thời
giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với khối liên minh và
với toàn thể xã hội. Có như vậy thì mới thỏa mãn được nhu cầu, lợi ích của cả ba
giai cấp, tầng lớp công nhân, nông dân, trí thức và của toàn dân. lOMoAR cPSD| 45470709
Hai là, xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng; hoàn thiện, phát huy dân
chủ xã hội chủ nghĩa và quyền làm chủ của nhân dân; không ngừng củng cố, phát
huy khối đại đoàn kết dân tộc; tăng cường sự đồng thuận xã hội.
Ba là, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
+Nội dung văn hóa, xã hội của liên minh: Đảm bảo phát triển kinh tế gắn liền với
phát triển văn hóa, xây dựng con người, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; Nâng
cao dân trí, xóa đói giảm nghèo, thực hiện tốt các chính sách xã hội; khắc phục các
tệ nạn xã hội, các thủ tục lạc hậu và các biểu hiện tiêu cực như tham nhũng, quan
liêu; giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc.
*Phương hướng liên minh:
Một là, đẩy mạnh CNH, HĐH; giải quyết tốt mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế
với đảm bảo tiến bộ, công bằng xã hội tạo môi trường và điều kiện thúc đẩy biến đổi
cơ cấu xã hội - giai cấp theo hướng tích cực
Hai là, xây dựng và thực hiện hệ thống chính sách xã hội tổng thể nhằm tác động
tạo sự biến đổi tích cực cơ cấu xã hội, nhất là các chính sách liên quan đến cơ cấu xã hội-giai cấp:
Ba là, tạo sự đồng thuận và phát huy tinh thần đoàn kết thống nhất giữa các lực
lượng trong khối liên minh và toàn xã hội
Bốn là, hoàn thiện thể chế KTTT định hướng XHCN, đẩy mạnh phát triển khoa học
và công nghệ, tạo môi trường và điều kiện thuận lợi để phát huy vai trò của các chủ thể trong khối liên minh
Năm là, đổi mới hoạt động của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhằm
tăng cường khối liên minh và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân
10. Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về những đặc trưng cơ bản của sự
phát triển dân tộc và nội dung Cương lĩnh dân tộc của chủ nghĩa Mác Lênin?
Liên hệ đặc điểm và quan hệ dân tộc ở Việt Nam hiện nay? * K/N DÂN TỘC
• Thứ 1 DT hay 1 quốc gia dân tộc chỉ có một cộng đồng người ổn địnlàm thành
nhân dân 1 nước có nền kinh tế thống nhât quốc ngữ chung có ý thức về sự thống
nhất của mìn gắn bó với quền lợi chính trị kinh tế văn hóa truyền thống đấu tranh
chung trong suốt quá trình lịch sử lâu dài dựng nước và giữ nước dân 1 nước -Đặc trưng lOMoAR cPSD| 45470709
+ có chung phương thức sinh hoạt kinh tế đây là đặc trưng quan trọng nhất và là cơ
sở liên kết các bộ phận các thành viên của dân tộc tạo nên nền tảng vững chắc của cộng đồng dân tộc
+có lãnh thổ chung ổn định không bị chia cắt Đây là địa bàn sinh tồn và phát triển
của cộng đồng dân tộc có sự quản lý của nhà nước nhà nước dân tộc độc lập +có
ngôn ngữ chung của quốc gia nằm công cụ giao tiếp trong xã hội trong cộng đồng
+có nét đặc thù tâm lý biểu hiện qua nền văn học dân tộc và tạo nên bản sắc văn hóa riêng của dân tộc
• Thứ 2 DT – tộc người dung để chỉ 1 cộng đồng người có mối liên hệ chặt chẽ và
bền vững có chung sinh hoạt kinh tế có ngôn ngữ riêng văn hóa có tính đặc thù
xuất hiện các bộ lạc bộ tộc và thể hiện thành ý thức tự giác tộc ng của đân cư cộng đòng đó -Đặc trưng
+cộng đồng và Ngôn ngữ đây là tiêu chí cơ bản để phân biệt các tộc người khác nhau
và luôn được các dân tộc cọi trọng và giữ gìn
+cộng đồng văn hóa văn hóa ở mỗi dân tộc phản ánh truyền thống lối sống phong
tục tập quán tín ngưỡng tôn giáo của các dân tộc đó lịch sử phát triển của các dân
tộc gắn liền với truyền thống văn hóa của ho
+ý thức tự giác tộc người đây là tiêu chí quyết định nhất để phân định một tộc người
và có vị trí quyết định đối với tồn tại và phát triển của mỗi tộc người * NỘI DUNG
Cương lĩnh dân tộc của chủ nghĩa Mác - Lênin -
Các dân tộc hoàn toàn bình đẳng. bình đẳng là cơ sở để xóa bỏ tình trạng độ
dịcháp bức dân tộc từng bước giữa các dân tộc khắc phục sự chênh lệch về sự phát
triển của các dân tộc xây dựng sự bình đẳng toàn riêng giữa các dân tộc về mọi lĩnh
vực ngoài được thực hiện một cách đích thực trong đời sống -
Các dân tộc được quyền tự quyết. quyền tự quyết là quyền làm chủ của mỗi
dântộc có quyền tự quyết định vận mệnh của dân tộc mình quyền tự lựa chọn chế độ
chính trị và con đường phát triển của dân tộc mình -
Liên hiệp giai cấp công nhân của các dân tộc. liên hiệp công dân của dân tộc
thựcchất là đoàn kết thống nhất của lực lượng tiến bộ đấu tranh vì hòa bình vì sự
nghiệp giải phóng giai cấp và dân tộc
*LIÊN HỆ đặc điểm và quan hệ dân tộc ở Việt Nam hiện nay -Thứ
nhất, có sự chênh lệch về số dân giữa các tộc người.
-Thứ hai, các dân tộc cư trú xen kẽ nhau. lOMoAR cPSD| 45470709
-Thứ ba, các dân tộc thiểu số ở Việt Nam phân bố chủ yếu ở địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng.
-Thứ tư, các dân tộc Viêt Nam có trình độ phát triển không đồng đều.
-Thứ năm, các dân tộc Việt Nam có truyền thống đoàn kết gắn bó lâu đời trong cộng
đồng - quốc gia thống nhất.
-Thứ sáu, mỗi dân tộc có bản sắc văn hóa riêng, góp phần tạo nên sự phong phú đa
dạng của nền văn hóa Việt Nam thống nhất.
11. Quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin trong việc giải quyết vấn đề dân tộc? Liên
hệ thực tiễn ở Việt Nam?
* Quan điểm giống câu 10
* LIÊN HỆ Thực tiễn ở VIỆT NAM
+ Về chính trị: Thực hiện bình đẳng, đoàn kết tôn trọng, giúp đỡ nhau cùng phát
triển giữa các dân tộc.Chính sách dân tộc này góp phần nâng cao tính tích cực chính
trị của công dân; nâng cao nhận thức của đồng bào các dân tộc thiểu số về tầm quan
trọng của vấn đề dân tộc, đoàn kết các dân tộc, thống nhất mục tiêu chung là độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
+ Về kinh tế: Tập trung phát triển kinh tế ở các vùng dân tộc thiểu số phù hợp với
điều kiện và đặc điểm của từng vùng, khai thác được thế mạnh của các vùng dân tộc.
Đây là chính sách quan trọng nhất để giảm dần sự chênh lệch về phát triển kinh tế
giữa các vùng, giữa các dân tộc. Tại Đại hội Trung ương khóa IX đảng ta đã đề ra
chính sách phát triển kinh tế cụ thể:
@ Thực hiện chính sách giao đất, giao rừng tạo điều kiện cho đồng bào chủ động
sản xuất, gắn bó với đất và rừng. Cần “Có chính sách thu hút dân cư đến sinh sống
ở vùng biên giới, hải đảo còn thưa dân”4.
@ Thực hiện chính sách định canh định cư cho đồng bào dân tộc thiểu số. @ Đẩy
mạnh phân công lao động xã hội để hình thành cơ cấu dân cư mới ở các vùng dân
tộc thiểu số, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế.
@ Chăm lo xây dựng đời sống vật chất, tinh thần, xóa đói giảm nghèo và chú trọng
các cơ sở hạ tầng ở miền núi.
Việc thực hiện các nội dung kinh tế thông qua các dự án, chương trình phát triển
kinh tế ở các vùng dân tộc thểu số góp phần thúc đẩy quá trình phát triển KTTT định hướng XHCN. lOMoAR cPSD| 45470709
+ Về văn hóa: Phát triển văn hóa, giáo dục của mỗi dân tộc thiểu số, tạo điều kiện
xóa mù chữ, phổ cập giáo dục cũng như tạo điều kiện cho từng dân tộc khai thác
phát huy và gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc, xây dựng đời sống
văn hóa ở cơ sở, nâng cao trình độ văn hóa cho nhân dân các dân tộc.
+ Về xã hội: Thực hiên chính sách xã hôi, đảm bảo an sinh xã hội trong vùng đồng
bào dân tộc thiểu số. Từng bước thực hiện bình đẳng xã hội, công bằng thông qua
việc thực hiện chính sách phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, dân số, y
tế, giáo dục trên cơ sở chú ý đến tính đặc thù mỗi vùng dân tộc. Phát huy vao trò của
hệ thống chính trị cơ sở và ở miền núi, vùng dân tộc thiểu số.
+ Về an nình quốc phòng: Tăng cường sức mạnh bảo vệ tổ quốc trên cơ sở đảm bảo
ổn định chính trị, thực hiện tốt an ninh chinhs tri, trật tự an toàn xã hội. Phối hợp
chặt chẽ các lực lượng trên từng đụa bàn. Tăng cường quan hệ quân dân, tạo thế
tranh quốc phòng toàn dân trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.
12. Quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin về nguồn gốc, bản chất của tôn giáo và
nguyên tắc giải quyết vấn đề tôn giáo? Liên hệ thực tiễn ở Việt Nam?
* Chủ nghĩa Mác Lênin cho rằng “tất cả mọi tôn giáo chẳng qua chỉ là sự phản
ánh hư ảo vào đầu óc của con người những lực lượng ở bên ngoài chi phối cuộc
sống hàng ngày của họ chỉ là sự phản ánh trong đó những lực lượng ở trân thế đã
mang hình thức những lương lực lượng siêu trần thế”
* Nguồn gốc của tôn giáo -
Nguồn gốc tự nhiên, kinh tế - xã hội: Sự bất lực của con người trước các thế
lựctự nhiên, thế lực xã hội. -
Nguồn gốc nhận thức: do khả năng nhận thức của con người về tự nhiên, xã
hộivà bản thân con người là có giới hạn nên đã thần thánh hoá những điều chưa nhận thức được.
-Nguồn gốc tâm lý: đó là ảnh hưởng của yếu tố tâm lý (cả tích cực và tiêu cực) đến
sự ra đời của tôn giáo. Đặc biệt là sự bất lực trong đời sống, trong nhận thức, tạo ra
sự sợ hãi, bi quan. Đó là những tình cảm làm nảy sinh và duy trì niềm tin tôn giáo.
* Bản chất của tôn giáo -
tôn giáo, tín ngưỡng là một loại hình thái ý thức xã hội phản ánh hư ảo hiện
thựckhách quan, chứa đựng những yếu tố tiêu cực, lạchậu nhất định. -
Tôn giáo là một hiện tượng xã hội - văn hoá do con người sáng tạo ra. Con
ngườisáng tạo ra tôn giáo vì mục đích, lợi ích của họ, phản ánh những ước mơ,
nguyện vọng, suy nghĩ của họ.