Phân tích môi trường ngành của các doanh nghiệp ngành Dược phẩm | Bài tập môn Quản trị nhân lực

Phân tích môi trường ngành của các doanh nghiệp ngành Dược phẩm | Tiểu luận môn Quản trị nhân lực được siêu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuận bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đón xem!

35 18 lượt tải Tải xuống

Chia sẻ Báo cáo tài liệu

lOMoARcPSD| 45834641

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÀI TẬP MÔN QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC

Đề tài: “Phân tích môi trường ngành của các doanh nghiệp ngành Dược phẩm”

Tên thành viên

Trần Minh Huyền Trần Bảo Huyền

Nguyễn Thị Ngọc Khuyên Nịnh Dương Hân

Trần Thị Thu Hà Chu Thị Giang

Vũ Mai Hương Eam Inoeu

Tạ Thùy Dương Phạm Văn Hoàng

Mạ Thị Huệ Leang Huy

A, TỔNG QUAN VỀ NGÀNH DƯỢC PHẨM

1, Ngành dược ở Việt Nam tăng trưởng nhanh

lOMoARcPSD| 45834641

Hiện nay Việt Nam trở thành thị trường dược phẩm lớn thứ hai tại Đông Nam Á,

là một trong 17 nước xếp vào nhóm có mức tăng trưởng ngành Dược cao nhất.

Theo thống kê mới nhất cho thấy chi tiêu bình quân đầu người dành cho thuốc tại

Việt Nam đã tăng 37,97 USD vào năm 2015, khoảng 56 USD năm 2017 và duy

trì chi tiêu dành cho dược phẩm ở mức tăng ít nhất 14%/năm cho tới năm 2025.

Có thể nói, ngành Dược Việt Nam hiện nay đang phát triển với tốc độ nhanh với

sự dịch chuyển lớn về số lượng và chất lượng, hứa hẹn tiếp tục tăng trưởng hai con

số trong vòng 5 năm tới, đạt 7,7 tỷ USD tổng giá trị ngành vào 2021 (theo thống

kê từ Cục quản lý Dược Việt Nam (DAV)), và đạt 16, 1 tỷ USD năm 2026 (theo

IBM), với tỷ lệ tăng trưởng kép lên tới 11% tính theo đồng Việt Nam.

Tổng quan ngành dược Việt Nam 2020 – Sản lượng tiêu thụ dược phẩm theo dự

báo của BMI (Nguồn: SSI, IBM)

Trong vòng 5 năm tiếp theo, ngành dược Việt Nam được dự đoán sẽ tiếp tục

nằm trong nhóm 20 quốc gia có mức tăng trưởng mạnh và ổn định nhất thế giới.

2, Hạn chế về công nghệ trong dây chuyền sản xuất, giá nguyên phụ liệu tăng

cao:

Mặc dù có nhiều tiềm năng phát triển là thế, nhưng theo nhận định, công nghiệp

Dược Việt Nam hiện nay chỉ mới đáp ứng được khoảng 50% nhu cầu sử dụng thuốc

tân dược của người dân, còn lại phải nhập khẩu.

Nguyên nhân:

Do Việt Nam chưa phát triển cũng như áp dụng được công nghệ hóa dược hiện

đại.

chưa thành lập các vùng chuyên sản xuất dược liệu đảm bảo tiêu chuẩn.

Chi phí đầu tư công nghệ và nghiên cứu tốn kém.

Việt Nam hiện đang phải phụ thuộc quá nhiều vào nguyên liệu nhập khẩu cho sản

xuất dược phẩm, có tới 90% nguyên liệu phải nhập khẩu. Phần lớn doanh nghiệp

lOMoARcPSD| 45834641

tập trung sản xuất những loại thuốc thông thường, chưa có nhiều doanh nghiệp đầu

tư sản xuất các loại thuốc có dạng bào chế đặc biệt và thuốc chuyên khoa đặc trị.

Số liệu thống kê năm 2019 bởi SSI (Nguồn: SSI, IQVIA)

Theo SSI, các công ty trong ngành dược có thể phải đối mặt với việc giá nguyên

phụ liệu tăng cao, cũng như đối mặt với rủi ro tỷ giá.

3, Chặng đua khốc liệt của các chuỗi bán lẻ dược phẩm tại Việt Nam: Hiện

nay, hệ thống phân phối thuốc được trải rộng khắp cả nước với trên 2.200 đơn vị

và 43.000 cơ sở bán lẻ.

Pharmacity có lẽ là một trong những cái tên được nhắc đến nhiều nhất kể từ thời

điểm dịch Covid-19 được công bố mức độ nguy hiểm hồi cuối tháng 1 vừa qua,

nhờ chiến dịch bình ổn giá khẩu trang, nước sát trùng cùng việc tự công bố mức

đầu tư 31,8 triệu USD (hơn 700 tỷ đồng) từ đối tác.

Tính đến thời điểm hiện tại, Pharmacity có hơn 250 cửa hàng trên toàn quốc và

đang phấn đấu đạt con số 350 vào cuối năm nay. Tuyên bố mới nhất từ nhà đầu tư

Mekong Capital hồi tháng 5/2019, họ còn có “tham vọng” đạt hơn 1.000 cửa hàng

vào năm 2021.

Tình hình ngành dược hiện nay (Nguồn: SSI)

Cạnh tranh gay gắt là thế, nhưng xét về mặt lâu dài, nếu muốn tồn tại và phát triển,

các doanh nghiệp không nên chỉ tập trung vào việc chạy đua tăng độ phủ, mà còn

phải liên tục nâng cao chất lượng, tuân thủ các quy định của pháp luật và bảo

vệ sức khỏe của khách hàng. Đó mới là mục tiêu hàng đầu các chuỗi bán lẻ dược

phẩm nên theo đuổi.

lOMoARcPSD| 45834641

4, Tạm kết.

Nhìn chung, ngành dược ở Việt Nam còn rất nhiều tiềm năng phát triển, tuy nhiên

hiện nay việc đầu tư mở rộng, tăng công suất, hoạt động nghiên cứu và phát triển,

các chiến lược marketing còn hạn chế.

Các doanh nghiệp trong ngành dược cần xây dựng chiến lược kinh doanh phù

hợp, tăng cường công tác quản trị rủi ro đặc biệt là công tác dự trữ nguyên liệu,

ứng dụng công nghệ thông tin trong sản xuất và kinh doanh, nhằm đạt được mục

tiêu phát triển của từng doanh nghiệp cũng như xu hướng phát triển của ngành

và hội nhập kinh tế toàn cầu.

B, PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG NGÀNH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP

NGÀNH DƯỢC PHẨM

I, ĐỐI THỦ CẠNH TRANH TIỀM ẨN NGÀNH DƯỢC PHẨM.

Đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn là các doanh nghiệp chưa xuất hiện trên lĩnh vực của

bạn hoặc đã xuất hiện nhưng chưa cung cấp bất kỳ sản phẩm hay dịch vụ nào cho

thị trường. Đây được xem là mối đe dọa lớn có thể ảnh hưởng tới thị trường và

lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp trong tương lai.

Khả năng cạnh tranh của các đối thủ này được đánh giá qua rào cản gia nhập. Nếu

chi phí tham gia vào ngành của đối thủ tiềm ẩn bỏ ra càng cao thì rào cản gia

nhập càng lớn.

Đặc điểm của đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn

Đối thủ tiềm ẩn cạnh tranh với doanh nghiệp thường có đặc điểm về tài chính mạnh

và công nghệ mới.

• Về tài chính, họ sẽ sử dụng các chương trình khuyến mãi hoặc quảng cáo ồ

ạt để đẩy nhanh tốc độ chiếm lĩnh thị trường. Khách hàng sẽ dễ dàng bị thu

hút bởi các chương trình hấp dẫn đó và dùng thử sản phẩm trước khi đưa ra

quyết định mua hàng.

• Về công nghệ, họ đã có một khoảng thời gian dài tìm hiểu về các doanh

nghiệp hoạt động trong ngành và sự vận hành của thị trường để gia nhập

với những bước tiến về công nghệ mới có chất lượng vượt trội hơn hẳn so

với các doanh nghiệp khác.

Lợi ích khi phân tích đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn

lOMoARcPSD| 45834641

Khi tiến hành phân tích các đối thủ tiềm ẩn, doanh nghiệp có thể nhận được một số

những lợi ích nhất định dưới đây.

Nhìn nhận được đối thủ cạnh tranh

Khi đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn gia nhập thị trường sẽ tiến hành gia tăng năng lực

cung ứng, lực lượng sản xuất và nhanh chóng cạnh tranh với các doanh nghiệp

khác bằng các chương trình khuyến mãi, tiện ích dịch vụ và thuộc tính của sản

phẩm.

Khi phân tích và nắm rõ được sự gia nhập của các đối thủ tiềm ẩn, doanh nghiệp

sẽ có được những phương án dự phòng và phát triển kịp thời cho giai đoạn kế tiếp.

Xác định được rào cản khi tham gia thị trường

Phân tích đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn giúp doanh nghiệp có thể nhanh chóng xác

định được rào cản tham gia thị trường của mình. Bởi những rào cản mà đối thủ gặp

phải cũng chính là rào cản mà doanh nghiệp bạn cũng phải đối mặt. Bạn cần phải

có sự phân tích kịp thời để đánh giá tốc độ phát triển của doanh nghiệp.

Cải thiện chất lượng sản phẩm kịp thời

Doanh nghiệp sẽ nhận thêm áp lực khi xuất hiện thêm các đối thủ cạnh tranh. Đây

được xem là động lực để doanh nghiệp của bạn có thể gia tăng năng suất hoạt động,

phát triển thêm nhiều tiện ích, nhiều tính năng mới.

Bên cạnh đó, chất lượng sản phẩm được cải thiện để có thể phục vụ và đáp ứng

được những nhu cầu cao hơn của khách hàng. Đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn ngành

dược phẩm:

Đối với ngành Dược nguy cơ từ đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn là không cao vì

rào cản xâm nhập ngành hiện nay còn cao do ngành chịu tác động mạnh bởi sự

quản lý của nhà nước và các tổ chức thế giới.

Theo quyết định 27/2007/ QĐ – BYT của bộ y tế và yêu cầu của tổ chức y tế thế

giới thì các doanh nghiệp muốn sản xuất thuốc phải đáp ứng các tiêu chuẩn

nhất định như: GMP theo khuyến cáo của WHO, hệ thống bảo quản kho đạt tiêu

chuẩn GSP, thực hành tốt thí nghiệm về vacxin và sinh phẩm (GLP), thực hành tốt

và phân phối tốt (GDP) và thực hành tốt về quản lý nhà thuốc GPP,

=> Chỉ có các doanh nghiệp đáp ứng được các yêu cầu trên thì mới có thể tồn tại

và phát triển được. Vì vậy nguy cơ xuất hiện đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn của ngành

dược phẩm là không cao.

lOMoARcPSD| 45834641

II, KHÁCH HÀNG

1. Sơ lược về khách hàng ngành dược.

a, Định nghĩa khách hàng.

• Khách hàng thường là những người có tiềm năng tiêu thụ hàng hóa hoặc

dịch vụ y tế, dược phẩm và chăm sóc sức khỏe. Những người này có thể là

bất kỳ ai có nhu cầu hoặc mong muốn — và có khả năng chi trả — cho một

sản phẩm (một hàng hóa hoặc dịch vụ) có thể được coi là một khách hàng

tiềm năng.

• Tuy nhiên, điều đáng lưu ý ở đây đó là khách hàng ngành y tế, dược phẩm

và chăm sóc sức khỏe có nhiều điểm khác biệt với khách hàng, người tiêu

dùng thông thường.

2. Đặc thù của khách hàng ngành dược.

a, Cân nhắc kỹ càng

• Đầu tiên, việc mua và lựa chọn các sản phẩm y tế, dược phẩm và chăm sóc

sức khỏe phần lớn là đều cần cân nhắc kỹ càng, do hậu quả tiêu cực ó thể

xảy ra nếu họ không quyết định hoặc quyết định không được cân nhắc, xem

xét kỹ càng.

b, Người lựa chọn dịch vụ có thể không phải là khách hàng

• Thứ hai, một chuyên gia y tế thường là người đề xuất hoặc yêu cầu các dịch

vụ, hàng hóa vì lợi ích của bệnh nhân – đây là một điểm rất khác biệt và duy

nhất chỉ có ở ngành này. Thông thường, hàng hóa hoặc dịch vụ có trước

được lên lên danh sách cho người tiêu dùng và sau đó người tiêu dùng sẽ

tuân thủ điều trị theo quy định.

c, Giá – đôi khi không quan trọng

• Ở ngành y tế, chăm sóc sức khỏe, giá đôi khi công còn là yếu tố cân nhắc

như chúng ta thường thấy ở các ngành khác. Khách hàng lựa chọn và sử

dụng dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe thường không biết giá của dịch vụ mà

họ sử dụng. Tuy nhiên, không thể vì lý do đó mà doanh nghiệp cung cấp sản

phẩm (hàng hóa, dịch vụ) bỏ qua chiến lược định giá khi định hướng chiến

lược marketing, kinh doanh được.

d, Trải nghiệm khách hàng

• Một nhược điểm của ngành y tế, dược phẩm, chăm sóc sức khỏe đó là sự

hạn chế trong việc khách hàng có ít hoặc gần như không có trải nghiêm thử

trực tiếp với sản phẩm (hàng hóa, dịch vụ), chưa kể đến các loại dịch vụ y

tế, chăm sóc sức khỏe vô hình.

lOMoARcPSD| 45834641

• Do khách hàng thường có ít hiểu biết hoặc không có trải nghiệm trực tiếp

trước khi ra quyết định lựa chọn nên họ thường có ít cơ sở để đánh giá chất

lượng của các dịch vụ họ nhận được và thường là các đánh giá mang tính

chủ quan. Chính vì vậy, đôi khi khách hàng lựa chọn một phòng khám/bệnh

viện chỉ bởi nơi đó tiện lợi khi đỗ xe hoặc nhân viên thân thiện,

…

e, Cảm xúc khi lựa chọn

• Một đặc điểm vô cùng khác biệt của khách hàng ngành y tế, chăm sóc sức

khỏe đó là yếu tố, thành phần cảm xúc trong quá trình sử dụng sản phẩm

(hàng hóa, dịch vụ). Rõ ràng rằng, khi một khách hàng sử dụng sản phẩm y

tế, chăm sóc sức khỏe thường liên quan đến tâm lí, cảm xúc như lo lắng, sợ

hãi, hy vọng,…đây đều là những yếu tố ảnh hưởng đến hành vi và quyết

định của bệnh nhân và gia đình họ.

2 . Chi phí và sức ép của khách hàng trong ngành dược.

a, Chi phí của khách hàng trong ngành dược.

Theo thống kê của IMS Health, sau đây là chi của khách hàng dành cho ngành

dược của 17 quốc gia đang phát triển trong ngành, được chia thành 3 nhóm:

• Nhóm 1: Trung Quốc, quốc gia này ghi nhận hơn 40 tỷ USD tổng tiền sử

dụng thuốc trong năm 2013. Tăng trưởng chính chủ yếu đến từ các thuốc

generic được sản xuất và tiếp thị bởi các doanh nghiệp nội địa, bên cạnh nhu

cầu đối với các thuốc phát minh mới ngày càng tăng cao, đặc biệt là tại khu

vực thành thị.

• Nhóm 2: Brazil, Nga, Ấn Độ. Nhóm quốc gia này ghi nhận tổng tiền sử dụng

thuốc từ 5 – 15 tỷ USD trong năm 2013. Brazil và Nga đang đạt được mức

tăng trưởng “hai con số” trong các năm gần đây, trong khi Ấn Độ ghi nhận

sự nổi lên của nhóm dân cư thuộc tầng lớp trung lưu với sự cải thiện đáng

kể của hệ thống cơ sở hạ tầng y tế và nhận thức về chăm sóc sức khỏe.

• Nhóm 3: Gồm 13 quốc gia: Venezuela, Ba Lan, Argentina, Thổ Nhĩ Kỳ,

Mexico, Việt Nam, Nam Phi, Thái Lan, Indonesia, Rumani, Ai Cập, Pakistan

và Ucraina. Các quốc gia này ghi nhận tổng tiền thuốc sử dụng từ 1 – 5 tỷ

USD trong năm 2013. Nhóm này cũng có mức tăng trưởng nhanh nhất trong

3 nhóm, có thể đến 20%/năm với sự linh hoạt và chủ động thay đổi để thích

nghi với các biến động trong chính sách, vốn chưa được hoàn thiện, của cơ

quan quản lý sở tại.

Tốc độ tăng trưởng.

lOMoARcPSD| 45834641

b, Phân tích sức ép của khách hàng trong ngành dược.

• Khách hàng là những cá nhân tổ chức có nhu cầu về sản phẩm hay dịch vụ

mà doanh nghiệp cung cấp. Mối quan hệ giữa doanh nghiệp với khách hàng

là mối quan hệ giữa người mua và người bán là mối quan hệ tương quan thế

lực. Khách hàng là đối tượng có ảnh hưởng rất mạnh trong các chiến lược

kinh doanh, quyết định sự tồn tại và phát triển lâu dài của các doanh nghiệp.

• Trong ngành dược, áp lực đến từ 2 trường hợp khách hàng sau:

• Khách hàng nhỏ lẻ: Là người tiêu thụ tiêu dùng qua 2 kênh chính là từ sự kê

toa thuốc của bác sĩ tại các phòng khám, trung tâm y tế và bệnh viện hoặc

mua từ các nhà thuốc bên ngoài. Tại đây, sự tiêu dùng của các loại thuốc

hoàn toàn phụ thuộc vào bác sĩ, dược sĩ bởi đây là lĩnh vực đặc thù, người

tiêu dùng rất ít hiểu biết về các loại thuốc nên phải mua thuốc với giá được

ấn định sẵn. Đồng thời thuốc là hàng hóa, là nhu cầu cần thiết của toàn thế

giới mà không có sản phẩm nào thay thế được. Bởi vậy khách hàng không

thể thương lượng, mặc cả cho sức khỏe và tính mạng của mình.

=> Áp lực, sức ép gây ra thấp.

• Khác hàng là tổ chức: Trường hợp này, khách hàng là các bệnh viện, phòng

khám, trung tâm y tế, nhà thuốc tư nhân với lượng thuốc mua vào lớn để

phân phối tới các nhà tiêu dùng nhỏ lẻ. Đây là những kênh phân phối mà các

doanh nghiệp sản xuất thuốc thường nhắm vào để cung cấp bán ra số lượng

lớn thuốc, đây cũng là những vị khác mà các doanh nghiệp cung cấp rất ưu

ái. Với lí do như vậy và với bản chất là các tổ chức, trường hợp khách hàng

này có thể liên kết với nhau và mặc cả, ép giá đến các doanh nghiệp.

=> Áp lực, sức ép gây ra lớn.

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan

(pvanduy64@gmail.com)

III. SẢN PHẨM THAY THẾ

Sản phẩm thay thế là hàng hóa, dịch vụ có thể thay thế các loại hàng hóa, dịch vụ

khác có cùng một giá trị lợi ích công dụng.

Sự tồn tại của sản phẩm thay thế luôn là rào cản hạn chế mức lợi nhuận tiệm năng

của ngành với một ngưỡng giá tối đa mà các doanh nghiệp trong ngành có thể đặt ra.

Điều này được các nhà kinh doanh và các nhà khoa học kinh tế gọi là “độ co giãn

chéo”. Do các sản phẩm có khả năng thay thế cho nhau nên chúng cạnh tranh với

nhau để được khách hàng lựa chọn.

Điều kiện đe dọa bởi sản phẩm thay thế : Doanh nghiệp sẽ bị đe dọa nghiêm trọng

bởi các ngành kinh doanh khác cung cấp các sản phẩm có thể thay thế cho sản phẩm

của doanh nghiệp trong các điều kiện sau:

Xuất hiện những công nghệ mới sẽ làm cho những công nghệ hiện tại lỗi thời.

Sự thay đổi sản phẩm nhanh chóng, liên tục xuất hiện những sản phẩm mới dựa

trên đột biến công nghệ có thể làm biến mất nhiều ngành kinh doanh truyền thống.

Chúng ta dễ nhận thấy nhiều nghề truyền thống đã và đang mất đi vì đã bị những

ngành sản xuất hiện đại thay thế.

Một chiến lược marketing trong dài hạn phải tính đến sản phẩm thay thế. Biến sản

phẩm của doanh nghiệp thành một sản phẩm khó có khả năng thay thế là ý tưởng

mang tính chiến lược giúp doanh nghiệp tồn tại lâu hơn và thành công hơn trên

thương trường.

Sự đe dọa của sản phẩm thay thế ngành dược phẩm :

Nếu thuốc vẫn còn trong thời kỳ sáng chế, không có sự thay thế. Tuy nhiên, một

khi thời hạn bằng sáng chế hết hạn, sản xuất chung của nó bắt đầu và một số sản

phẩm thay thế phát triển.

Mối đe dọa thứ hai là các loại thuốc thay thế và phương pháp điều trị cho các loại

thuốc này bao gầm yoga, thiền, và các liệu pháp khác. Ngoài ra, phương pháp

điều trị từ các thảo dược là một thay thế cho các loại thuốc được sản xuất bời các

công ty dược phẩm. Thúc đẩy lối sống lành mạnh hơn như chế độ ăn uống cân

bằng, tập thể dục và các hoạt động thể chất khác là sự thay thế cho nhiều loại

thuốc.

IV. NHÀ CUNG ỨNG CHO DƯỢC PHẨM

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan (pvanduy64@gmail.com)

Các thành phần chính của mạng lưới phân phối, cung ứng dược phẩm là nhà sản xuất,

nhà phân phối bán buôn và hệ thống bán lẻ (nhà thuốc).

1. Nhà sản xuất kê đơn dược phẩm

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan

(pvanduy64@gmail.com)

Nói chung, các nhà thuốc thuộc các nhóm sản xuất sau:

Biệt dược (sản phẩm được cấp bằng sáng chế). Ví dụ như Pfizer, Merck, Novartis.

Thuốc gốc (generic, Roxane, Barr)

Sản phẩm sinh học

Sản phẩm tương tự sinh học (các sản phẩm tương tự sinh học của sản phẩm sinh học)

Các nhà sản xuất thuốc biệt lập dược (đa số là các tập đoàn đa quốc gia: GSK, Sanofi,

Merck, …dành một phần ngân sách của họ cho việc nghiên cứu và phát triển các liệu pháp

điều trị bằng thuốc mới trong khi các nhà sản xuất thuốc gốc thì không. Các nhà sản xuất

thuốc gốc tập trung vào sản xuất các hợp chất gốc cạnh tranh trực tiếp với phiên bản được

cấp bằng sáng chế ban đầu sau khi bằng sáng chế tương ứng hết hạn.

Các nhà sản xuất dược phẩm quản lý việc phân phối các sản phẩm thuốc từ nơi sản xuất

đến các nhà phân phối thuốc và trong một số trường hợp, trực tiếp phân phối tới các nhà

thuốc, nhà thuốc chuyên khoa, kênh bệnh viện.

Các nhà sản xuất kê đơn có ảnh hưởng lớn nhất đến việc định giá thuốc theo toa. Họ phân

tích mức độ cạnh tranh trong tương lai và dự báo chi phí tiếp thị để định giá bán niêm yết,

trước khi áp dụng bất kỳ khoản chiết khấu, giảm giá hoặc giảm giá nào khác. Đây là giá

cơ bản mà tại đó các nhà phân phối bán buôn mua các sản phẩm thuốc theo đơn. Các nhà

sản xuất có thể áp dụng một số chiết khấu và giảm giá dựa trên các yếu tố bao gồm thị

phần, % thanh toán nhanh chóng. Các nhà phân phối bán buôn được trả phí dịch vụ phân

phối cho các dịch vụ của mình, dựa trên tỷ lệ phần trăm thanh toán giá niêm yết. Phí dịch

vụ phân phối bao gồm quản lý tài chính, dịch vụ phân phối, quản lý hàng tồn kho và xử lý

dữ liệu. Thỏa thuận hợp đồng giữa nhà phân phối bán buôn và nhà sản xuất có thể bao

gồm chiết khấu khi thanh toán nhanh chóng và số lượng mua lớn.

1. Nhà phân phối bán buôn dược phẩm.

Vai trò của nhà phân phối trong quản lý chuỗi cung ứng ngành dược phẩm và chăm sóc

sức khỏe là làm cho quá trình mua sản phẩm thuốc từ các nhà sản xuất dược phẩm trở nên

hiệu quả hơn. Các nhà phân phối bán buôn kết nối khoảng 60.000 nhà thuốc trên toàn

quốc. Điều này cho phép các nhà sản xuất vận chuyển số lượng lớn thuốc đến một khối

lượng tương đối nhỏ các kho của nhà phân phối so với việc vận chuyển đến hàng chục

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan (pvanduy64@gmail.com)

nghìn nhà thuốc. Một số nhà phân phối chuyên kinh doanh một số nhóm sản phẩm cụ thể

chẳng hạn như sinh học hoặc cho các nhóm khách hàng cụ thể hoặc theo khu vực/vùng

miền.

Ngày nay các nhà phân phối bán buôn cung cấp một loạt dịch vụ chuyên biệt như phân

phối thuốc đặc biệt đóng gói lại sản phẩm thực phẩm, dán nhãn phụ, dịch vụ đơn hàng

trực tuyến online, chương trình mua lại hay thu hồi sản phẩm thuốc, dịch vụ quản lý bệnh

nhân.

Bằng cách kết hợp sức mua, nhà phân phối có thể giúp các nhà thuốc nhỏ hơn đàm phán

tốt hơn với các nhà sản xuất thuốc gốc. Doanh thu của các nhà phân phối dược phẩm

thường được tính dựa trên sự chênh lệch giữa số tiền họ dự kiến phải trả cho nhà sản xuất

dược phẩm và số tiền họ nhận được khi bán thuốc cho khách hàng bán lẻ (nhà thuốc) hoặc

nhóm khách hàng khác.

Do áp lực giảm chi phí, các nhà phân phối bán buôn hiện tập trung vào việc chuyển đổi

từng bước mô hình phân phối truyền thống thành một mô hình kinh doanh có tỷ suất lợi

nhuận thấp. Điều này được thực hiện bằng cách tối đa hóa lợi thế theo quy mô, tối ưu hóa

hiệu quả vận hành trong mô hình phân phối và ghi nhận hiệu quả tài chính như chiết khấu

thanh toán nhanh chóng.

2. Kênh bán lẻ (Nhà thuốc)

Kênh bán lẻ nhà thuốc có thể bao gồm các nhà thuốc độc lập hoặc chuỗi nhà thuốc

Kênh nhà thuốc chiếm khoảng 30% thị trường thuốc kê đơn. Kênh bệnh viện (bệnh viện

công, bệnh viện tư nhân, phòng khám) chiếm khoảng 70% thị trường thuốc kê đơn còn lại

.Trong chục năm qua, chuỗi nhà thuốc đã có những bước phát triển đáng kể.

Dẫn đầu thị trường là chuỗi Pharmacity. Đến thời hết năm 2022, đơn vị này sẽ có 1.750

nhà thuốc, mục tiêu đến năm 2025 sẽ có một hệ thống 5.000 nhà thuốc trên toàn quốc.

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan

(pvanduy64@gmail.com)

Cạnh tranh sít sao với Pharmacity là chuỗi nhà thuốc FPT Long Châu. Chuỗi nhà thuốc

FPT Long Châu chính thức vượt mốc 600 nhà thuốc ngay trong tháng 4-2022, hoàn

thành 60% kế hoạch mở rộng quy mô hệ thống của cả năm 2022.

Đóng vai trò quan trọng giữa các nhà sản xuất và nhà phân phối bán buôn, các nhà thuốc

tạo điều kiện thuận lợi cho thông tin, tư vấn sản phẩm thuốc, lập hóa đơn và thanh toán

của người tiêu dùng. Các nhà sản xuất thuốc cạnh tranh để bán thuốc cho các nhà

thuốc. Do các nhà thuốc dự trữ nhiều loại thuốc trong kho để có thể chuẩn bị đáp ứng

nhu cầu của người tiêu dùng ngay lập tức, nên họ có ít đòn bẩy hơn trong việc thương

lượng giảm giá hoặc chiết khấu với các nhà sản xuất thuốc kê đơn.

Thông thường, các nhà thuốc mua thuốc kê đơn từ những người bán buôn với mức chiết

khấu theo hợp đồng từ mức giá niêm yết của nhà sản xuất. Tỷ lệ thay đổi tùy theo quy mô

và sức mua của nhà thuốc. Các nhà thuốc ký hợp đồng với nhà phân phối bán buôn để dự

trữ thuốc kê đơn và thỏa thuận sử dụng với điều kiện thanh toán đầy đủ, kịp thời cho việc

mua sản phẩm thuốc và thực hiện các nghĩa vụ khác để đổi lấy chiết khấu.

Thuốc nhập khẩu chính ngạch (mũi tên màu xanh dương):

Nhập khẩu -> Nhà phân phối hoặc nhập khẩu nước ngoài/nội địa ->Đấu thầu bệnh viện

-> bệnh nhân

Nhập khẩu -> Nhà phân phối hoặc nhập khẩu nước ngoài/nội địa ->Nhà thuốc/phòng

mạch -> bệnh nhân

Nhập khẩu -> Nhà phân phối hoặc nhập khẩu nước ngoài/nội địa -> Chợ sỉ -> Nhà

thuốc/phòng mạch -> bệnh nhân

Thuốc sản xuất tại Việt Nam (mũi tên màu xanh lá cây):

Thuốc sản xuất -> Đầu thầu -> Bệnh viện -> Bệnh nhân

Thuốc sản xuất -> Nhà thuốc/phòng mạch -> Bệnh nhân

Thuốc sản xuất -> Nhà phân phối sỉ nước ngoài/nội địa -> Chợ sỉ -> Nhà thuốc/phòng

mạch -> Bệnh nhân

Thuốc sản xuất -> Chợ sỉ -> Nhà thuốc/phòng mạch -> Bệnh nhân

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan (pvanduy64@gmail.com)

Ngoài ra còn có thuốc kém chất lượng, thuốc nhái, thuốc lậu (mũi tên màu da cam):

Nhóm thuốc này chủ yếu qua kênh chợ sỉ rồi phân phối cho các nhà thuốc/phòng mạch

hoặc bán trực tiếp cho người tiêu dùng

V. CÁC ĐỐI THỦ CẠNH TRANH HIỆN TẠI

Cơ hội cho các DN trong nước thời kì COVID

Đại dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu đã cho thấy tầm quan trọng hàng đầu của

việc chăm sóc sức khỏe và ngành công nghiệp chăm sóc sức khỏe theo những cách

chưa từng có trong tiền lệ. Một mặt, nó nhấn mạnh vai trò quan trọng của ngành dược

phẩm và các loại thuốc cải tiến trong việc đảm bảo an toàn và an ninh toàn cầu.

Mặt khác, nó cũng bộc lộ những lỗ hổng trong nền kinh tế toàn cầu, bao gồm cả các

dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Trước tác động của đại dịch, ngành dược cũng gặp những

khó khăn nhất định khi đứt gãy chuỗi cung ứng, giá nguyên liệu và vận chuyển tăng

cao, sự thay đổi thói quen, nhu cầu sử dụng thuốc cùng với đó là các quy định phòng

chống dịch bệnh siết chặt của Chính phủ, người dân hạn chế đến các cơ sở điều trị

bệnh đã làm cho thị trường dược phẩm bị trì trệ nặng nề.

Nhưng bên cạnh những tác động tiêu cực, đại dịch cũng mở ra cơ hội lớn thúc đẩy các

doanh nghiệp trong ngành dược tái cấu trúc hoạt động và chuỗi cung ứng, số hóa các

quy trình, tăng cường công tác quản trị rủi ro, chuẩn bị sẵn sàng cho thời kỳ bình

thường tiếp theo.

Tuy vậy, trong “cái khó ló cái khôn”, khi đại dịch Covid-19 bùng phát, nhiều doanh

nghiệp trong nước đã nhạy bén, biến nguy thành cơ, nhanh chóng nghiên cứu, sản xuất

các sản phẩm mới như tăng cường sức đề kháng, sát khuẩn, trang thiết bị y tế nhằm

khai thác thị trường tiềm tăng mới không chỉ trong nước mà còn xuất khẩu sang các

thị trường có yêu cầu rất nghiêm ngặt như: Mỹ, Đức, Nhật… trong bối cảnh dịch bệnh.

Một trong những tiến bộ của ngành dược phẩm trong đại dịch chính là công nghệ nano

trong sản xuất vắc-xin mRNA Covid-19. Đây là một kỹ thuật mới đã được hai hãng

Moderna và BiONTech phát triển thành công, mRNA mã hóa cho một protein được

tìm thấy trên bề mặt của vi-rút buộc các tế bào của cơ thể sản xuất ra protein đó, từ đó

thúc đẩy phản ứng của hệ thống miễn dịch và giúp cơ thể chống lại vi-rút Covid-19.

Hiện nay, có 5 loại vắc-xin phòng Covid-19 đang được nghiên cứu, sản xuất tại Việt

Nam, trong đó 2 loại vắc-xin do chính Việt Nam nghiên cứu phát triển đã bước đầu

cho kết quả khả quan.

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan

(pvanduy64@gmail.com)

Sự tăng tốc của các thủ tục cấp phép thuốc:

Do nhu cầu cấp thiết, một số nhà phát triển vắc-xin đã nén quá trình lâm sàng cho

SARS-CoV-2 bằng cách chạy đồng thời các giai đoạn thử nghiệm và quá trình nộp hồ

sơ đến các cơ quan y tế được tiến hành cùng lúc với quá trình thử nghiệm lâm sàng.

Điều này đã giúp cho vắc-xin Covid-19 được tăng tốc quy trình cấp phép trong chưa

đầy một năm so với thời gian trước đây phải cần đến 10 năm.

Theo thông tin từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO), đến ngày 26/11/2021, trên thế giới có

326 loại vắc-xin đang được nghiên cứu, trong đó 132 loại vắc-xin đang được thử

nghiệm lâm sàng bằng các công nghệ khác nhau, có 24 loại vắc-xin đã được phê duyệt

sử dụng ở các nước, trong đó có 8 loại được WHO cấp phép.

Có hơn 25 phương pháp điều trị đã và đang được tiếp cận. Đến thời điểm này, Việt

Nam có 9 loại vắc-xin Covid-19 được Bộ Y tế cấp phép sử dụng khẩn cấp và Chính

phủ cũng đang thúc đẩy việc tăng tốc sản xuất vắc-xin Covid-19 trong nước. Bên cạnh

đó, quy trình phê duyệt nhiều loại thuốc khác cũng đang diễn ra nhanh hơn nhiều so

với trước đây.

Theo thống kê từ cơ quan chức năng và SSI, số lượng phê duyệt thuốc đã tăng lên từ

171 trường hợp trong 8 tháng năm 2020 lên 335 trường hợp trong 8 tháng năm 2021

và thời gian phê duyệt trung bình đối với một số loại thuốc đã giảm từ 22 tháng xuống

18 tháng.

Tăng cường sự hợp tác giữa các hãng dược phẩm trên toàn cầu:

Đại dịch cho thấy ngành dược phẩm có thể vừa cạnh tranh vừa hợp tác như thế nào.

Covid-19 tấn công, đe dọa toàn nhân loại, nhưng cũng cho thấy những nỗ lực toàn

cầu, đoàn kết và sẻ chia để đẩy lùi đại dịch. Nhiều hãng dược đã cùng nhau hợp tác

để sản xuất vắc-xin, mặc dù trước đó có thể là đối thủ của nhau.

Bên cạnh vắc-xin Covid-19 được nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, thử nghiệm lâm

sàng trong nước như Nano Covax, COVIVAC, ARCT-154, HIPRA, Sputnik V, vắc-

xin do Công ty Shionogi (Nhật Bản) phát triển, Bộ Y tế đang hướng dẫn các đơn vị

trong việc chuyển giao công nghệ sản xuất vắc-xin Covid-19 từ các quốc gia khác như

Cuba, Ấn Độ… và có thư gửi WHO giới thiệu các đơn vị của Việt Nam tham gia

chương trình tiếp nhận chuyển giao công nghệ mRNA của WHO.

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan (pvanduy64@gmail.com)

Đẩy mạnh số hóa trong ngành dược phẩm:

Ngành công nghiệp dược phẩm đã áp dụng cách kỹ thuật số hóa trước khi đại dịch xảy

ra, và Covid-19 đã tạo cú hích mạnh mẽ hơn cho tiến trình số hóa của ngành. Các công

ty dược phẩm hàng đầu đang trang bị cho nhân viên của họ các công cụ kỹ thuật số

giúp họ tiếp tục làm việc từ các địa điểm xa. Các công cụ kỹ thuật số cũng giúp các

công ty truy cập dữ liệu đã phân loại theo yêu cầu mà không ảnh hưởng đến việc vi

phạm tính bảo mật. Số hóa cũng giúp các chính phủ theo dõi các đợt tiêm chủng, dữ

liệu chăm sóc sức khỏe cộng đồng và quản lý các cơ sở y tế quốc gia một cách hiệu

quả như việc triển khai ứng dụng PC Covid.

Các chương trình, quyết sách của Chính phủ:

Nghị định 155/2018/NĐ-CP có hiệu lực vào tháng 11/2018 đã giúp các doanh nghiệp

tiếp cận thị trường dược phẩm nhanh chóng hơn, với các quy định cấp giấy phép nhập

khẩu trở nên rõ ràng và đơn giản hơn. Theo nghị định, để được cấp phép nhập khẩu,

không cần phải có đầy đủ tài liệu lâm sàng về hiệu quả và độ an toàn. Trường hợp

thuốc đã được cấp phép nhập khẩu trước đó thì không cần nộp hồ sơ lâm sàng khi đề

nghị cấp phép nhập khẩu mới, trừ trường hợp thuốc đã có những thay đổi lớn trong

thành phần…

Việc nới lỏng các tiêu chí nhập khẩu và dự kiến có sự gia tăng hiện diện của các nhà

sản xuất dược phẩm toàn cầu sẽ thúc đẩy thị trường dược phẩm và chăm sóc sức khỏe

phát triển hơn. Ngoài ra, trong nỗ lực thu hút hơn nữa các công ty dược, Chính phủ đã

ban hành luật, theo đó chỉ các cơ sở kinh doanh dược phẩm mới được phép thuê đại

diện y tế: về cơ bản, văn phòng đại diện không được thuê đại diện y tế mới, như định

nghĩa của cơ sở kinh doanh thuốc không bao gồm văn phòng đại diện. Những thay đổi

về chính sách cùng với một số xu hướng thuận lợi, chẳng hạn như dân số ngày càng

tăng và già hóa, việc triển khai ổn định hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn dân sẽ nâng

cao sự tích cực trong giới kinh doanh dược phẩm.

* Chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu sản xuất trong nước

Để góp phần đảm bảo tốt hơn công tác chăm sóc sức khỏe toàn dân, Chính phủ Việt

Nam xác định trong thời gian tới sẽ tập trung đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp

dược trong nước, đặc biệt là đẩy mạnh tính chủ động trong nguồn nguyên liệu sản

xuất. Trên tinh thần đó, tháng 3/2021, Chính phủ đã ban hành quyết định số 376/QĐ-

TTg, phê duyệt Chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu sản xuất trong

nước đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2045.

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan

(pvanduy64@gmail.com)

*Chương trình cũng đặt ra các mục tiêu cụ thể:

Đến năm 2025, thuốc sản xuất trong nước đạt 75% số lượng sử dụng và 60% giá trị

thị trường, tỷ lệ sử dụng dược liệu nguồn gốc trong nước, thuốc dược liệu tăng thêm

ít nhất 10% so với năm 2020. Xây dựng được 08 vùng khai thác bền vững dược liệu

tự nhiên. Xây dựng được 02 - 05 vùng trồng sản xuất dược liệu quy mô lớn, mỗi vùng

khai thác hoặc vùng trồng có 01 - 02 chuỗi liên kết nghiên cứu, nuôi trồng, chế biến

sản xuất dược liệu tuân thủ nguyên tắc, tiêu chuẩn Thực hành tốt trồng trọt và thu hái

cây thuốc của Tổ chức Y tế thế giới (GACP-WHO).

Đến năm 2030, thuốc sản xuất trong nước đạt khoảng 80% số lượng sử dụng và 70%

giá trị thị trường, tỷ lệ sử dụng dược liệu nguồn gốc trong nước, thuốc dược liệu tăng

thêm ít nhất 30% so với năm 2020, phát triển được 10 - 15 dược liệu di thực đáp ứng

nhu cầu trong nước. Phục tráng, nhập nội, di thực, phát triển được 10 - 15 giống cây

dược liệu có nguồn gốc nhập khẩu số lượng lớn. Chuyển giao công nghệ sản xuất ít

nhất 100 thuốc phát minh còn bản quyền, vắc xin, sinh phẩm y tế và thuốc mà Việt

Nam chưa sản xuất được. Trở thành trung tâm sản xuất dược phẩm giá trị cao trong

khu vực. Phấn đấu giá trị xuất khẩu thuốc sản xuất trong nước đạt khoảng 01 tỷ USD.

Đến năm 2045, Việt Nam có thuốc phát minh từ nguồn dược liệu đặc hữu được nghiên

cứu, sản xuất và đăng ký bản quyền. Phấn đấu tổng giá trị ngành công nghiệp dược

đóng góp vào GDP trên 20 tỷ USD.

Nhằm đạt được các mục tiêu trên, Chương trình đề ra các nhóm nhiệm vụ và giải pháp

chủ yếu về: Thể chế, pháp luật; Đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh; Khoa học công

nghệ, nhân lực và đào tạo; Kiểm soát thị trường thuốc, dược liệu; Hợp tác và hội nhập

quốc tế; Thông tin và truyền thông.

Trong đó, Chương trình áp dụng các ưu đãi đặc biệt theo quy định của pháp luật đối

với hoạt động đầu tư nghiên cứu, chuyển giao, sản xuất nguyên liệu làm thuốc đặc

biệt là nguyên liệu làm thuốc nguồn gốc sinh học, nguyên liệu làm thuốc sử dụng

nguồn dược liệu có giá trị kinh tế cao trong nước. Tiếp tục thúc đẩy đầu tư nghiên cứu,

thử nghiệm, sản xuất thuốc. Quy hoạch và dành quỹ đất xây dựng các khu công nghiệp

để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước sản xuất các thuốc phát minh còn bản

quyền, thuốc chuyên khoa đặc trị, thuốc generic có dạng bào chế công nghệ cao, vắc

xin, sinh phẩm y tế đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

lOMoARcPSD| 45834641

Downloaded by van duy phan (pvanduy64@gmail.com)

Để chủ động nguồn nguyên liệu sản xuất trong nước, Chương trình tập trung đầu tư

phát triển vùng trồng, vùng khai thác, chế biến dược liệu của Việt Nam theo hướng

sản xuất hàng hóa quy mô lớn; tăng đầu tư cho chương trình bảo tồn, phát triển nguồn

gen cây thuốc, quý, đặc hữu trên cơ sở tăng cường đầu tư trang thiết bị công nghệ tiên

tiến đánh giá chất lượng nguồn gen và chọn tạo giống cây thuốc.

Nhằm nâng cao năng lực sản xuất trong nước, trong thời gian tới sẽ huy động mọi

nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư phát triển sản xuất thuốc

trong nước, sản xuất thuốc nhượng quyền, chuyển giao công nghệ, vắc xin, sinh phẩm

y tế và các sản phẩm từ dược liệu. Chú trọng đầu tư, phát triển chương trình hóa dược

để sản xuất nguyên liệu làm thuốc phục vụ sản xuất thuốc trong nước, giảm sự phụ

thuộc vào nguyên liệu nhập ngoại.

Với hàng loạt các giải pháp cụ thể trên của Chương trình phát triển công nghiệp dược,

dược liệu sản xuất trong nước đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2045, cùng với các

yếu tố nền kinh tế trong nước mở cửa trở lại, giá hoạt chất đầu vào dược phẩm toàn

cầu (API) trên thị trường dược phẩm thế giới “hạ nhiệt” do Ấn Độ đã nối lại sản xuất

và chuẩn bị tăng thêm công suất kéo theo đó giá nguyên liệu đầu vào giảm xuống,

ngành dược Việt Nam được kỳ vọng sẽ phục hồi và tăng trưởng trở lại ngay trong

những tháng cuối năm 2021 và những năm tiếp theo.

IV. Cơ hội cho các DN trong nước thời kì COVID