Quản trị chuỗi cung ứng - bai tap Môn Quản trị chuỗi cung ứng | Trường Đại học Tài chính - Marketing

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
QUẢN TRỊ CHUỖI CUNG ỨNG LOGISTICS NGƯỢC
Nhóm sinh viên thực hiện:
1. Nguyễn Tuyết Nhi – 2021003631
2. Dương Thanh Quân - 2021002898
3. Trần Tuyết Nhi – 2021002933
4. Lê Thị Vân Khánh – 2021003379
5. Nguyễn Thị Bình – 2021007790
6. Nguyễn Thị Quế Trân – 2021002895
7. Nguyễn Thị Kim Tuyền - 2021003447
8. Nguyễn Trần Gia Hân - 2021007829 MỤC LỤC 1.
LOGISTICS NGƯỢC LÀ GÌ? ........................................................................................................ 3 1.1
Khái niệm .......................................................................................................... 3 1.2
Ví dụ .................................................................................................................. 4 2.
LOGISTICS NGƯỢC ẢNH HƯỞNG NHƯ THẾ NÀO ĐẾN DOANH NGHIỆP VÀ CHUỖI
CUNG ỨNG? .......................................................................................................................................... 5
2.1 Ảnh hưởng của logistics ngược đối với doanh nghiệp .......................................... 5
2.2 Ảnh hưởng của logistics ngược đối với toàn chuỗi cung ứng sản phẩm ............... 7 3.
MỘT DOANH NGHIỆP HAY CHUỖI CUNG ỨNG SẼ NÊN ỨNG XỬ NHƯ THẾ NÀO KHI
CÓ HIỆN TƯỢNG LOGISTICS NGƯỢC XẢY RA? DOANH NGHIỆP NÊN CẦN LÀM GÌ KHI
HIỆN TƯỢNG LOGISTICS NGƯỢC XẢY RA? .................................................................................. 8 3.1
Nguyên nhân và giải pháp khi xuất hiện logistics ngược .................................. 8
3.1.1 Sản phẩm trả về từ hoạt động sản xuất: .............................................................. 8
3.1.2 Sản phẩm trả về từ hoạt động phân phối: ........................................................... 8
3.1.3 Sản phẩm thu hồi trong quá trình tiêu dùng: ...................................................... 9
3.2 Quy trình của doanh nghiệp khi xảy ra tình trạng logistics ngược ..................... 11 4.
CÂU CHUYỆN THU HỒI VÀ TÁI SẢN XUẤT CỦA ‘ÔNG TRÙM’ LINH KIỆN Ô TÔ –
GKN ...................................................................................................................................................... 12 4.1
Bối cảnh ........................................................................................................... 12 4.2
Quá trình Logistics Ngược .............................................................................. 12 4.3
Nhận xét .......................................................................................................... 14 5.
KẾT LUẬN ................................................................................................................................... 15
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................................................... 17 3
QT CHUỖI CUNG ỨNG – LOGISTICS NGƯỢC
1. LOGISTICS NGƯỢC LÀ GÌ?
1.1 Khái niệm
Hiện nay, thị trường Logistics được đánh giá ngày càng trở nên năng động, phức
tạp và không ổn định. Cạnh tranh ngày một gia tăng ở hầu hết các thị trường và gay
gắt hơn trước rất nhiều. Vòng đời sản phẩm ngày một ngắn đi và điều kiện kinh doanh
thì luôn thay đổi. Tất cả những yếu tố này buộc các công ty phải thay đổi chiến lược
kinh doanh của mình. Đa số chúng ta đều biết rằng Logistics có vai trò lập kế hoạch,
thực hiện và quản lý hiệu quả quá trình sản xuất từ thu mua nguyên vật liệu, hoàn
thành sản phẩm, lưu kho đến phân phối sản phẩm từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. Vậy
nếu sản phẩm bị lỗi, hư hỏng, không đảm bảo được chất lượng sản phẩm theo yêu cầu
trong hợp đồng hoặc hết hạn sử dụng cần phải thu hồi từ tay người tiêu dùng đến nhà
máy thì chúng ta phải làm như thế nào? Đó chính là nhiệm vụ mà Logistics ngược phải thực hiện.
Chắc hẳn mọi người cũng nhận ra việc thu hồi hàng hóa, phế liệu sản xuất, bao bì là
một hiện tượng khá phổ biến mà các nhà sản xuất, nhà bán buôn, bán lẻ truyền thống
và trực tuyến cũng như các nhà cung cấp dịch vụ logistics thường xuyên phải đối diện.
Đặc biệt, dưới áp lực cạnh tranh gay gắt và vấn đề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng
như hiện nay, Logistics ngược (Reverse Logistics) sẽ là một trong những giải pháp
quan trọng giúp doanh nghiệp có thể giảm được chi phí, tăng doanh thu, nâng cao trình
độ dịch vụ khách hàng và giảm tác động của hoạt động sản xuất kinh doanh đến môi
trường, từ đó giành được lợi thế cạnh tranh trên thị trường và thực hiện tốt trách nhiệm
xã hội của doanh nghiệp.
Theo quan điểm của Rogers và Tibben – Lembke (1999), Logistics ngược đã được
mô tả sinh động thông qua việc nhấn mạnh tới mục tiêu và quá trình diễn ra bên trong
của logistics ngược, đó là: “Logistics ngược là quá trình lập kế hoạch, thực hiện và
kiểm soát một cách hiệu quả dòng chảy của nguyên liệu, bán thành phẩm và thông tin 4
có liên quan từ các điểm tiêu thụ đến điểm xuất xứ với mục đích thu hồi lại giá trị hoặc
xử lý một cách thích hợp“.
Nói một cách khác, Logistics ngược bao hàm tất cả các hoạt động liên quan đến
việc thu hồi, sửa chữa, bảo trì, nâng cấp và tái chế sản phẩm hay vật liệu xảy ra vấn đề
như hỏng hóc, tồn kho mùa vụ, thay thế hàng, do lỗi bảo hành để tái chế, thay thế, làm
mới, sửa chữa và tái sử dụng lại các nguyên vật liệu, thiết bị hoặc sản phẩm, chất
lượng hàng hóa không bảo đảm được yêu cầu của khách hàng,…
Có thể thấy, nguyên nhân hình thành logistics ngược được hình thành là do nhu cầu
thực tiễn về chất lượng hàng hóa và chất lượng dịch vụ chăm sóc, hỗ trợ khách hàng.
Như vậy, Reverse Logistics bao gồm toàn bộ những hoạt động như Logistics xuôi.
Tuy nhiên, chúng vận hành theo chu trình ngược. Do đó, Reverse Logistics là quy
trình lên kế hoạch, thực hiện và kiểm soát một cách hiệu quả dòng hàng hóa cùng các
dịch vụ và thông tin có liên quan từ điểm tiêu dùng trở về nơi xuất phát nhằm mục
đích thu hồi các giá trị còn lại của hàng hóa hoặc thải hồi một cách hợp lý.
Việc vận hành Logistics ngược gặp nhiều khó khăn hơn so với Logistics xuôi vì
trong Logistics ngược, việc dự báo nhu cầu khó khăn hơn, việc vận chuyển từ nhiều
điểm về một điểm, giá cả và chất lượng sản phẩm không đồng nhất với nhau. Bên cạnh
đó sự khác nhau được thể hiện ở mặt trong Logistisc ngược: bao bì sản phẩm thường
không nguyên vẹn, chất lượng sản phẩm không đồng nhất vì hàng bị trả lại vì nhiều lý
do khác nhau, giá cả phụ thuộc vào nhiều yếu tố, không thể giảm sát chi phí trực tiếp
và tốc độ thường không được xem là ưu tiên. (Anh, 2021) 1.2 Ví dụ
- Ví dụ 1: Công ty ABC là công ty sản xuất hàng may mặc. Khi sản phẩm đưa ra thị
trường lưu thông rồi mà sản phẩm có lỗi, không thể bán cho khách hàng được thì nó sẽ
được trả về nơi sản xuất, tức là công ty ABC sẽ thu hồi những sản phẩm lỗi đó lại. Sau
đó họ sẽ tiến hành kiểm tra xem chất lượng sản phẩm như thế nào, chọn lọc và phân
loại, nếu có thể sửa lỗi sản phẩm thì tiến hành xử lý rồi đem phân phối lại thị trường. 5
Cũng có trường hợp, các sản phẩm của công ty ABC được đưa vào thị trường nào đó
khá lâu nhưng không bán được vì người tiêu dùng không có nhu cầu hoặc nhu cầu đã
bão hòa có thể được thu hồi để chuyển sang bán ở thị trường khác đang có nhu cầu
hoặc bán thông qua các cửa hàng giảm giá.
- Ví dụ 2: Thương hiệu thời trang quần áo H&M đã sử dụng Logistics ngược cho hoạt
động kinh doanh của mình một cách hiệu quả. H&M đã khuyến khích người tiêu dùng
mang quần áo cũ đến các cửa hàng của họ và nhận lại voucher giảm giá. Quần áo được
thu hồi có thể là của H&M hay bất cứ một thương hiệu nào khác.
Họ đã tái chế những bộ quần áo đã qua sử dụng thành những bộ quần áo mới, giảm
thiểu sự lãng phí và chi phí sản xuất. Đồng thời, ý tưởng này cũng giúp kết nối mọi
người với thương hiệu bằng cách trao quần áo cũ, nhận lại lợi ích (ở đây là voucher),
đồng thời khuyến khích mọi người dùng voucher đó để mua sản phẩm của họ, nhằm tăng doanh thu.
2. LOGISTICS NGƯỢC ẢNH HƯỞNG NHƯ THẾ NÀO ĐẾN
DOANH NGHIỆP VÀ CHUỖI CUNG ỨNG?
Trong những năm gần đây, dưới áp lực cạnh tranh gay gắt và vấn đề ô nhiễm môi
trường ngày càng nghiêm trọng, logistics ngược được xem là một trong những giải
pháp quan trọng giúp doanh nghiệp có thể giảm được chi phí, tăng doanh thu, nâng
cao trình độ dịch vụ khách hàng và giảm tác động của hoạt động sản xuất kinh doanh
đến môi trường. Ngoài ra trong quá trình thực hiện các hoạt động Logistics, sẽ xuất
hiện rất nhiều vấn đề về chất lượng hàng hóa khi đến tay người tiêu dùng. Lúc này các
sản phẩm cần phải được nhanh chóng thu hồi và quay lại nhà sản xuất để kịp thời có
những phương án xử lý phù hợp.
2.1 Ảnh hưởng của logistics ngược đối với doanh nghiệp -
Logistics ngược tạo sự thông suốt cho quá trình logistics xuôi: ở nhiều khâu của
quá trình logistics xuôi xuất hiện những sản phẩm không đạt yêu cầu cần sửa chữa lại,
bao bì lỗi phải dán nhãn mác lại... để đảm bảo đưa các sản phẩm này trở lại kênh 6
logistics xuôi một cách nhanh chóng, kịp thời nhất thì phải phát sinh một loạt các hoạt
động logistics ngược nhầm hỗ trợ dòng vận hành xuôi này. Điều này cho thấy sự vận
hành của dòng Logistics ngược sẽ góp phần đảm bảo sự thông suốt cho quá trinh
logistics xuôi. Hay nói cách khác, để đạt hiệu quả trong quản trị dòng logistics xuôi,
các doanh nghiệp cần kết hợp thực hiện với các hoạt động logistics ngược.
Ví dụ: Công ty máy tính Canon đã giảm chi phí bồi thường cho khách hàng từ 37
triệu đô xuống còn 15 triệu đô trong vòng 3 năm nhờ việc giảm bớt các lỗi liên quan
đến giao hàng chậm, giao hàng không đúng chủng loại và các lỗi bảo hành khác thông
qua việc áp dụng chu trình thu hồi hàng hóa kết hợp giữa logistics thuận và ngược
chiều trong chuỗi cung ứng của họ. -
Logistics ngược góp phần nâng cao trình độ dịch vụ khách hàng: thông qua việc
thu hồi các sản phẩm không đáp ứng được nhu cầu của khách hàng để khác phục, sửa
chữa, bảo hành, bảo dưỡng... sẽ góp phần thỏa mãn tốt hơn yêu cầu của khách hàng,
nâng cao trình độ dịch vụ khách hàng của doanh nghiệp. Do đó, một chính sách thu
hồi tốt sẽ gớp phần mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Ví dụ: Công ty Egghead của Mỹ có thể xử lí hơn 70% sản phẩm bị trả lại trong
vòng 24h, 95% được xử lí trong vòng 48h. Egghead tin tưởng rằng việc nâng cao dịch
vụ khách hàng và lợi thế về mặt chi phí của quy trình Logistics ngược trong công ty là
những lợi thế cạnh tranh cốt lõi giúp họ thành công hơn trong môi trường hiện tại. -
Logistics ngược giúp tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp: phải thu hồi hàng hóa
trong kênh Logistics ngược, các chi phí liên quan đến vận chuyển, dự trữ, phục hồi,
sửa chữa...hàng hóa thu hồi sẽ tăng lên. Theo ước tính chi phí dành cho các hoạt động
logistics ngược trung bình chiếm khoảng 3% đến 15% tổng chi phí của doanh nghiệp.
Tuy nhiên nếu tổ chức và triển khai tốt dòng logistics ngược thì doanh nghiệp sẽ tiết
kiệm được đáng kể các khoản chi phí khác, như tiết kiệm được chi phí nguyên vật liệu
do được tái sinh, giảm chi phí bao bì do tái sử dụng bao bì nhiều lần, thu hồi được giá
trị còn lại của những sản phẩm đã loại bỏ, bán lại sản phẩm để tăng doanh thu. Những
lợi ích kinh tế đó đòi hỏi các doanh nghiệp phải đầu tư nhiều hơn, nghiêm túc hơn vào 7
các chương trình logistics ngược. Bởi vì những chi phí mà họ phải bỏ ra để xử lý hàng
hóa bị trả lại không kiểm soát được vượt xa con số mà họ đầu tư cho việc quản lí các
chương trình logistics ngược một cách cơ bản. -
Logistics ngược giúp tạo dựng hình ảnh “Xanh” cho doanh nghiệp: Một nguyên
nhân chủ yếu dẫn đến ô nhiễm môi trường nghiêm trọng là hoạt động sản xuất kinh
doanh. Do đó, các doanh nghiệp cần quan tâm hơn nữa tới việc giảm tác động tiêu cực
của sản xuất kinh doanh đến môi trường thông qua thu hồi nguyên vật liệu, sản phẩm
và bao bì để tái chế hoặc vứt bỏ nó một cách có trách nhiệm. Không những thế, khách
hàng, các cơ quan quản lý chức năng và công chúng cũng thường đánh giá rất cao
trước những hành vi thân thiện với môi trường của doanh nghiệp. Điều này một lần
nữa khẳng định, nếu doanh nghiệp thực hiện tốt logistics ngược sẽ góp phần tạo dựng
hình ảnh “xanh” trong tâm trí khách hàng và thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của mình.
Ví dụ: Nike đã cam kết giảm 65% phát thải khí nhà kính ở những nơi do họ sở hữu
hoặc vận hành và 30% trong toàn bộ chuỗi cung ứng của mình vào năm 2030; Hitachi
– Tập đoàn công nghệ lớn của Nhật Bản – đã cam kết sẽ loại bỏ khí thải carbon khỏi
hoạt động kinh doanh vào năm 2050 và sẽ làm việc với hơn 30.000 nhà cung cấp để
hiện thực hóa mục tiêu này.
2.2 Ảnh hưởng của logistics ngược đối với toàn chuỗi cung ứng sản phẩm
Khi logistics ngược ra đời, các chuỗi cung ứng truyền thống vốn chỉ bao gồm dòng
xuôi đã phát triển thành các chuỗi cung ứng vòng kín (Closed-loop Supply Chain -
CLSC). Chuỗi cung ứng vòng kín đưa ra các nỗ lực phối hợp hoạt động theo chiều
xuôi và chiều ngược của sản phẩm, nhờ đó đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững đồng
thời với mục tiêu hiệu quả và hiệu suất trong các chuỗi cung ứng. Nói cách khác, sự ra
đời và phát triển của logistics ngược đã thúc đẩy sự phát triển của chuỗi cung ứng
ngược; từ đó kết hợp với chuỗi cung ứng truyền thống để tạo ra chuỗi cung ứng vòng
kín với nhiều ưu thế vượt trội. 8
3. MỘT DOANH NGHIỆP HAY CHUỖI CUNG ỨNG SẼ NÊN ỨNG
XỬ NHƯ THẾ NÀO KHI CÓ HIỆN TƯỢNG LOGISTICS NGƯỢC XẢY
RA? DOANH NGHIỆP NÊN CẦN LÀM GÌ KHI HIỆN TƯỢNG
LOGISTICS NGƯỢC XẢY RA?
3.1 Nguyên nhân và giải pháp khi xuất hiện logistics ngược:
Một doanh nghiệp đang cung ứng các sản phẩm rất tốt nhưng bỗng dưng một ngày,
gặp phải Logistics ngược nghĩa là phải thu hồi hàng hoá do bất kể một lý do nào đó
trong những nguyên nhân xảy ra Logistics ngược thì doanh nghiệp sẽ có những cách
xử lý, ứng biến theo những trường hợp khác nhau. Vậy mỗi nguyên nhân gây ra
Logistics ngược thì doanh nghiệp sẽ có những cách ứng xử như sau:
3.1.1 Sản phẩm trả về từ hoạt động sản xuất: -
Đó là những vật liệu không đạt yêu cầu, bị loại ra từ quá trình sản xuất hoặc
tiêu dùng. Mặc khác đó cũng có thể là sản xuất của doanh nghiệp, hoặc quá trình sinh
hoạt hàng ngày như: sắt vụn, đồng, nhôm, nhựa, vải, giấy, bao bì,...Vì vậy, khi gặp
phải vấn đề này, doanh nghiệp cần thu hồi để dùng làm nguyên liệu đầu vào cho một
quá trình sản xuất khác -
Sản phẩm lỗi thu hồi về để quản lý lại chất lượng. -
Sản phẩm lỗi thu hồi do thiết kế sai lệch so với mẫu: Ví dụ mảnh gỗ do khi thiết
kế làm sai kích thước nên khi ghép vào thành phẩm các mối khoan không trùng khớp
với nhau. Các nguyên vật liệu bị lỗi thu hồi lại ngay từ quá trình sản xuất có thể dùng
tái sử dụng làm nguyên vật liệu phụ cho các sản phẩm khác.
3.1.2 Sản phẩm trả về từ hoạt động phân phối:
Là những sản phẩm đã được vận hành thông qua một kênh phân phối bán sỉ, lẻ gặp
vấn đề và phải thu hồi lại từ quá trình phân phối như: -
Thu hồi thương mại từ người mua giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp vì các
điều khoản trong hợp đồng cho phép thu hồi sản phẩm bị hư hại trong quá trình giao 9
hàng hoặc sản phẩm không bán được. Vì vậy, doanh nghiệp sẽ thu hồi về sửa chữa, tái
sử dụng hoặc để làm nguyên vật liệu cho sản phẩm phụ khác -
Sản phẩm bị hết hạn sử dụng: Thu hồi về để tiêu hủy, một số trường hợp có thể
tái chế nhưng phải theo quy trình. -
Sản phẩm thu hồi do gây ảnh hưởng đến sức khỏe và an toàn tính mạng
Ví dụ: Hồi cuối tháng 2/2022, Nhãn hàng sữa Abbott của Mỹ đã thu hồi tự nguyện
sản phẩm sữa bột Alimentum đã bán tại Việt Nam. Theo báo cáo của Abbott, tổng số
sản phẩm đã nhập khẩu là 11.320 thùng. Trong đó, tổng số sản phẩm còn tồn kho đã
được giữ lại là 4.270 thùng, tổng số sản phẩm đã bán là 7.050 thùng. Theo thông tin từ
Cục an toàn thực phẩm cho biết lô sữa của Abbott thu hồi nghi ngờ bị nhiễm vi khuẩn
Cronobacter sakazakii và Salmonellae không thương hàn.
Được biết vi khuẩn Cronobacter có thể gây nhiễm trùng vết thương hoặc nhiễm
trùng đường tiết niệu ở mọi độ tuổi. Ở người trưởng thành và người cao tuổi suy giảm
miễn dịch và, vi khuẩn này có thể dẫn đến nhiễm trùng máu. Còn Salmonellae không
thương hàn chủ yếu là nguyên nhân gây ra viêm dạ dày ruột, nhiễm khuẩn huyết và nhiễm trùng khu trú.
Và theo thông tin từ Abbott, các lô Similac và EleCare trong diện cảnh báo của Cục
an toàn thực phẩm, Abbott Việt Nam không nhập khẩu. Các sản phẩm khác do Abbott
nhập khẩu và phân phối chính thức tại Việt Nam không bị ảnh hưởng từ việc thu hồi
này, người tiêu dùng vẫn có thể tiếp tục sử dụng. (StuDocu, 2021)
3.1.3 Sản phẩm thu hồi trong quá trình tiêu dùng: -
Sản phẩm không đúng với mẫu, khách hàng yêu cầu trả lại phải thu hồi về công
ty sản xuất. Doanh nghiệp cần thu hồi để xử lý lại sản phẩm và cam kết bồi thường
cho khách hàng phù hợp yêu cầu. -
Sản phẩm thu hồi lỗi do nhà sản xuất. 10
Ví dụ: Vào năm 2021, Toyota và Lexus Việt Nam đồng loạt thông báo triệu hồi
hàng chục nghìn chiếc xe để kiểm tra, khắc phục lỗi bơm nhiên liệu. Nguyên nhân
triệu hồi, các xe bị ảnh hưởng có thể nổi đèn báo lỗi và các thông tin cảnh báo trên
bảng táplô, động cơ bị rung giật, không khởi động được hoặc xe bị chết máy khi đang
chạy ở tốc độ thấp. Thậm chí, xe có khả năng chết máy khi đang chạy ở tốc độ cao,
làm tăng nguy cơ xảy ra va chạm.=> Theo đó, cả Toyota Việt Nam và Lexus Việt
Nam sẽ kiểm tra, thay thế miễn phí toàn bộ bơm nhiên liệu trên các xe bị ảnh hưởng
tại tất cả các đại lý của xe trên toàn quốc -
Sản phẩm thu hồi để bảo hành.
Ví dụ: dòng laptop 15 inch đời cũ của Apple có nguy cơ gây mất an toàn vì viên pin
trong máy quá nóng. Theo Apple, việc thu hồi chủ yếu ảnh hưởng đến MacBook Pro
15 inch được bán từ tháng 9/2015 đến 2/2017 và được xác định theo số serial của sản
phẩm chứ không phải toàn bộ máy bán trong thời gian này. Công ty công nghệ Mỹ nói
chỉ "số lượng hạn chế" máy cần được thu hồi vì lỗi quá nóng.=> Ngày 20/06/2019
Apple tổ chức chương trình “Tự nguyện thu hồi và thay thế pin ở một số lượng hạn
chế các máy laptop MacBook Pro 15-inch của Apple” -
Sản phẩm thu hồi do hết vòng đời sử dụng. Các sản phẩm như tivi cũ, máy in,
laptop hư hỏng lỗi mẫu mã,... có nhiều công ty thu hồi lại mang đi tái chế thay vì thải ra môi trường. -
Sản phẩm thu hồi do hết vòng đời sản phẩm: các sản phẩm ở cuối vòng đời vật
chất hoặc vòng đời kinh tế.
Ví dụ: Máy đánh chữ rất phổ biến được giới thiệu vào cuối thế kỷ IX do cách nó
làm cho văn bản dễ dàng hơn và hiệu quả hơn. Nhanh chóng chuyển quagiai đoạn tăng
trưởng thị trường đến giai đoạn trưởng thành, máy đánh chữ bắt đầu đi vào suy thoái
với bộ xử lý văn bản điện tử và sau đó là máy tính, máy tính xách tay và điện thoại thông minh. 11
Ngoài ra, còn có một vài các nguyên nhân khác dẫn đến tình trạng logistics ngược
như: vi phạm bản quyền, tình trạng boom hàng,… Ví dụ, Công an Thành phố Hồ Chí
Minh vừa khởi tố vụ án hình sự xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan liên quan
phimmoi.net. Sự việc được các công ty giải trí, phim ảnh đón nhận như một dấu mốc
cực kỳ quan trọng trong việc xử lý vi phạm bản quyền phim. Và rồi trang web bị thu
hồi để xử lý các vi phạm pháp luật
3.2 Quy trình của doanh nghiệp khi xảy ra tình trạng logistics ngược:
Các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh ngày càng quan tâm tới giá trị phục hồi từ
hàng hóa trả lại về nơi sản xuất. Phục hồi là một hoạt động nằm trong chuỗi logistics
ngược. Thu thập diễn ra từ lúc mang sản phẩm từ chỗ khách hàng về nơi thu hồi. Tại
thời điểm giám định, chất lượng của sản phẩm được kiểm tra đánh giá và quyết định
được đưa ra tùy thuộc vào loại phục hồi. Nếu chất lượng sản phẩm gần như mới,
chúng có thể được đưa trở lại thị trường ngay lập tức qua tái sử dụng, tái phân phối.
Nếu chất lượng không bảo đảm, hình thức phục hồi được áp dụng với nhiều công đoạn hơn.
Doanh nghiệp cần thực hiện theo quy trình logistics ngược với 4 bước:
Bước 1.Tập hợp: Là hoạt động thu hồi các sản phẩm không bán được, các sản phẩm
khuyết tật, bao bì rồi vận chuyển chúng đến điểm thu hồi. Điểm thu thập có thể giống
với nơi sản xuất hoặc công ty thứ ba thực hiện các quy trình phục hồi cho một số công ty.
Bước 2.Kiểm tra: Tại điểm thu hồi sẽ tiến hành kiểm tra hàng hóa thu hồi lại về mặt
chất lượng, chọn lọc và phân loại hàng hóa theo các tiêu chí. Công đoạn kiểm tra này
có vai trò quan trọng và ảnh hưởng đến cách thực hiện công đoạn tiếp theo.
Bước 3.Xử lý: Lúc này với những hàng hóa được thu hồi lại thì doanh nghiệp có
nhiều cách xử lý khác nhau: tái sử dụng trực tiếp hoặc bán lại, phục hồi sản phẩm: sửa
chữa sản phẩm lỗi, sản xuất lại, tháo ra để lấy phụ tùng,…và một bước quan trọng là 12
nếu không còn sử dụng được nữa thì sẽ xử lý rác thải, sao cho giảm thiểu được tác động đến môi trường
Bước 4.Phân phối lại: Lúc này logistics sẽ diễn ra bình thường với các hoạt động
dự trữ, vận chuyển và bán hàng với mục đích sử dụng ban đầu hoặc mục đích khác.
4. CÂU CHUYỆN THU HỒI VÀ TÁI SẢN XUẤT CỦA ‘ÔNG TRÙM’
LINH KIỆN Ô TÔ – GKN
4.1 Bối cảnh
GKN là một trong những công ty toàn cầu lớn nhất thế giới trong lĩnh vực sản xuất
linh kiện ô tô và hàng không vũ trụ, hoạt động tại hơn 30 quốc gia với 30,000 nhân sự.
GKN Driveline – công ty trực thuộc lớn nhất của tập đoàn GKN, giữ nhiệm vụ thiết kế
và sản xuất hệ thống truyền lực và các bộ phận linh kiện trong ngành công nghiệp ô tô.
Hiện nay, GKN Driveline hỗ trợ phần lớn các nhà máy lắp ráp ô tô tại Brazil, với
gần 90% phương tiện di chuyển tại Brazil sử dụng trục động cơ của GKN. Bên cạnh
đó còn có phòng thí nghiệm công nghệ cao chuyên về kiểm tra và thử nghiệm các linh
kiện động cơ cho toàn thị trường Nam Mỹ và các phương tiện đã lắp ráp tại Brazil và
được xuất khẩu sang các quốc gia trên thế giới.
Tuy nhiên, từ những năm 1960, chính phủ Brazil đã áp dụng một số quy định về
linh kiện ô tô, quyết định tái chế toàn bộ dầu bôi trơn đã qua sử dụng, hay còn được
xem là một trong những nỗ lực đầu tiên về Logistics Ngược – một lĩnh vực phát triển
ngày nay. Những quy định khác bao gồm nghĩa vụ của các nhà sản xuất ô tô trong việc
bảo hành linh kiện và hệ thống của phương tiện trong dòng 10 năm kể từ khi họ sản 13
xuất. Đó chính là thách thức mà những công ty sản xuất như GKN Drive cần phải quan tâm.
4.2 Quá trình Logistics Ngược
Bên cạnh luật pháp, vẫn còn các lí do pháp lý khác đã thúc đẩy GKN Brazil tiến
hành hoạt động Logistics Ngược và tái sản xuất.
Một trong số đó chính là nhờ vào thị trường linh kiện và bộ phận đã qua sử dụng
(second hand). Hầu hết là đến từ các phương tiện cũ hoặc bị tai nạn và đôi lúc từ các
bộ phận được tân trang, sửa chữa. Nhận thức được về tính an toàn, trách nhiệm, và độ
tin cậy của thương hiệu sản phẩm bị đánh mất từ các nguyên nhân pháp lí gây ra bởi
các bộ phận đến từ một nhà xưởng nhỏ nào đó, GKN bắt đầu tiến hành thu hồi và tái
sản xuất các sản phẩm của mình. Đối với các thiết bị khớp nối đồng tốc của GKN đã
qua hoặc đến hạn sử dụng, quá trình đó được thể hiện như sau:
Điều đầu tiên cần làm là thu thập eedback và thông tin dọc theo thị trường bộ phận
thay thế và phụ tùng. Phát triển mối quan hệ với các nhà máy tái chế và tháo dỡ đồng
thời thỏa thuận về việc sở hữu của GKN đối với các sản phẩm đủ điều kiện để tái sản
xuất, và những sản phẩm không thể tái sản xuất sẽ được tháo dỡ thành phế liệu và bán
cho các nhà sản xuất nguyên vật liệu. 14
Hợp đồng và đàm phán giữa các xưởng tháo dỡ nhỏ (thường là các khu phế liệu) sẽ
được thực hiện theo khu vực (không chỉ các trung tâm thành thị như São Paulo hay
Rio de Janeiro mà còn là các vùng nông thôn) bởi nhà tái chế do GKN lựa chọn và đấu thầu.
Với hành động này, quá trình chọn lựa và tháo dỡ sẽ diễn ra tại mỗi nhà cung ứng
trong Chuỗi Cung ứng ngược này (reverse chain). Quá trình mua hàng bắt đầu khi
GKN phát hành đơn hàng đến các nhà tái chế đạt được yêu cầu về một loại sản phẩm cụ thể.
Hiện nay, dòng cung ứng ngược của các bộ phận (bao gồm cả giai đoạn tháo dỡ)
thường không có phương thức tiến hành chính quy ngoại trừ các bộ phận pháp luật
quy định, nhưng số lượng, quy trình kiểm tra của các bộ phận này thường không đồng
nhất đối với mỗi nhà cung cấp. Vì vậy, các loại nguyên vật liệu này và một số khu vực
cung ứng tại GKN sẽ không thể đồng nhất trong hệ thống giao hàng ust in time.
Đối với quá trình tái sản xuất của các bộ phận được thu hồi, sơ đồ sau sẽ thể hiện
một cách rõ ràng quy trình của GKN:
Logistics Ngược - Reverse Logistics được xem như là một phần của quy trình quản
lý Chuỗi Cung ứng ‘Xanh’ - Green Supply Chain vì đây là hoạt động quản lí dòng sản
phẩm theo chiều ‘ngược’ để bán lại, tân trang, tái sản xuất, tái sử dụng trong các bộ 15
phận, hoặc tái chế các sản phẩm để giảm thiểu chất thải ra môi trường. (Vietnam
Logistics and Aviation School, n.d.) 4.3 Nhận xét
Sự thúc đẩy đầu tiên cho việc tiến hành Logistics ngược và tái sản xuất tại GKN là
do vấn đề pháp lý, giải pháp này đã giúp đảm bảo sự cải thiện hình ảnh và nhận diện
thương hiệu, đồng thời loại bỏ các chi phí pháp lí khi xảy ra tai nạn do việc sử dụng
các bộ phận linh kiện qua sử dụng.
Tuy nhiên, một mục tiêu khác là việc phát triển sản phẩm bao gồm việc hỗ trợ cho
quá trình tái sản xuất tại GKN. Thông qua quan sát và phỏng vấn với các công nhân tại
các nhà máy, việc đảm bảo chất lượng “tốt như mới” là hoàn toàn có thể vì sản phẩm
gốc vốn đã được phát triển để đáp ứng cho quá trình tái sản xuất. Những sản phẩm đời
cũ được thiết kế lại để tương thích với việc tái sản xuất. Trong khi pháp luật quy định
việc tồn tại 10 năm của các vật liệu thay thế và phụ tùng, thì đây là một phương thức
logic để sản xuất ra các sản phẩm đột phá hơn.
Ngoài ra, không chỉ GKN đã thành công trong Logistics ngược mà còn nhiều các
doanh nghiệp khác cũng đã đạt được những thành tựu khi áp dụng những chiến lược
trong Logistics ngược. Ví dụ như hai nhà cung cấp dịch vụ vận tải và chuyển phát
nhanh hàng đầu thế giới là FEDEX và UPS đã triển khai thành công một chương trình
logistics thu hồi cho khách hàng sử dụng dịch vụ với sự hỗ trợ của thương mại điện tử,
thông qua phương thức dùng mã để trả lại hàng trực tuyến.
Hay Levi Strauss (là một công ty quần áo tư nhân nổi tiếng trên toàn thế giới với
thương hiệu Levi's dành cho quần ean) kết hợp với nhà cung cấp dịch vụ Logistics
Genco, đã phát triển một quy trình thu hồi và xử lý hàng hóa tự động trong vòng 72
giờ. Levi Strauss đã có thể xử lý một cách nhanh chóng với những hàng hóa bị trả lại,
giúp công ty tiết kiệm được chi phí đồng thời thỏa mãn khách hàng một cách tốt nhất,
duy trì uy tín và cả chất lượng thương hiệu trên thị trường thời trang thế giới. 5. KẾT LUẬN 16
Logistics ngược được khai thác không chỉ đáp ứng yêu cầu về vấn đề bảo vệ môi
trường, mà qua đó doanh nghiệp đã có sự thay đổi rõ nét về mặt nhận thức trong việc
tìm kiếm lợi ích kinh tế thông qua thực thi logistics ngược.
Góp phần quan trọng giúp nâng cao trình độ dịch vụ khách hàng.Đây là một lợi thế
nâng cao giá trị và lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp kinh doanh hàng hóa. Và
đặc biệt còn giúp tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp. Vậy, thông qua việc tập hợp,
đánh giá một cách có hệ thống làm rõ tổng quan về logistics ngược. Kết quả cho thấy
sự lớn mạnh của logistics ngược gắn liền với sự phát triển của chuỗi cung ứng khép
kín, chuỗi cung ứng xanh và chuỗi cung ứng bền vững. Chúng ta có thể thấy rằng
Logistics ngược là một bộ phận quan trọng không thể tách rời trong hệ thống quản lý chuỗi cung ứng.
Bên cạnh đó, mọi người có thể tìm hiểu chuyên sâu hoạt động logistics ngược của
nhà bán lẻ, nhà bán sỉ, nhà sản xuất, hoặc nhà cung cấp các yếu tố đầu vào. Ngoài ra,
có thể tiếp cận các quan điểm marketing trong việc phát triển nghiên cứu logistics ngược.
*Liên hệ tại Việt Nam:
Trong những năm gần đây, mua sắm online trên các sàn thương mại điện tử ở Việt
Nam phát triển khá mạnh mẽ. Tưởng chừng như doanh thu của các doanh nghiệp sẽ
tăng cao nhưng với tỷ lệ đổi trả cao, các doanh nghiệp lớn cũng phải đối mặt với bài
toán Logistics ngược để gia tăng cạnh tranh. Ví dụ như Tiki- được biết đến là một
trong những công ty thương mại điện tử hàng đầu Việt Nam nhưng vào năm 2017, với
khoản lỗ tăng cao gấp 3 lần vốn điều lệ và gấp 7 lần so với năm 2016 ( hơn 320 tỷ
đồng). Bên canh đó, một thương hiệu khôn ghề kém cạnh về độ phủ sóng cũng đã góp
mặt vào danh sách các công ty thua lỗ, đó là Lazada với mức lỗ luỹ kế lên đến 1000 tỷ đồng.
Tiki và Lazada đã phần nào phản ánh được bức tranh chung của ngành thương mại
điện tử. Tuy sự phát triển của ngành công nghệ 4.0 ngày càng được đẩy mạnh nhưng 17
song song với đó là sự tổn thất quá lớn về chi phí và trong đó là chi phí liên quan đến
quá trình Logistic ngược ( điển hình là chính sách đổi trả). Các thương mại điện tử ở
Việt Nam chưa có sự quan tâm đúng mức đến hoạt động Logistics ngược trong chuỗi
cung ứng của mình, sự yếu kém về hạ tầng và công nghệ cùng với những thế chế của
Logistics chưa rõ ràng. Bởi vậy, để nâng cao nhận thức về hoạt động Logistics ngược
tại các doanh nghiệp thương mại điện tử , Nhà nước cần có những quy định hướng dẫn
cụ thể về hoạt động này và cần tuyên truyền, nâng cao nhận thức về hoạt động
Logistics ngược , tầm quan trọng tạo ra lợi thế cạnh tranh trong chuỗi cung ứng của
các doanh nghiệp thương mại điện tử nói riêng và các doanh nghiệp Việt Nam nói chung.
TÀI LIỆU THAM KHẢO 1.
Anh, P. (2021, 7 23). LIFF. Retrieved from https://lacco.com.vn/news/107-Logistics-
nguoc-la-gi-Vai-tro-logistics-nguoc-doi-voi-doanh-nghiep
2. StuDocu. (2021). Retrieved from https://www.studocu.com/vn/document/cao-dang-
kinh-te-doi-ngoai/logistics/nhom-1-nguyen-nhan-xuat-hien-logistics-thu-hoi/ 26443643
3. Vietnam Logistics and Aviation School. (n.d.). Retrieved from
https://vilas.edu.vn/logistics-nguoc-cau-chuyen-thu-hoi-va-tai-san-xuat-cua- ong-trum-linh-kien-o-gkn.html