Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng thuê tài sản - Luật kinh tế | Trường đại học Luật, đại học Huế

IX/ QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÁC BÊN TRONG HỢP ĐỒNG THUÊ TÀI SẢN:  BÊN CHO THUÊ
 Quyền của bên cho thuê tài sản trong hợp đồng thuê:
 Yêu cầu bên thuê phải trả tiền thuê đúng thời hạn đã thoả thuận
(khoản 1 điều 481 BLDS 2015).  VD
: Anh A cho B thuê xe trong thời hạn 1 năm, thỏa thuận trả tiền
thuê vào đầu mỗi tháng. B chấp nhận và đầu mỗi tháng đều đóng tiền thuê cho bên anh A.
 Yêu cầu bên thuê phải trả lại đúng tài sản thuê trong tình trạng như
khi nhận, trừ hao mòn tự nhiên hoặc theo đúng như tình trạng đã thỏa
thuận; nếu giá trị của tài sản thuê bị giảm sút so với tình trạng khi
nhận thì bên cho thuê có quyền yêu cầu bồi thường hiệt hại; trừ
những hao mòn tự nhiên. (khoản 1 điều 482 BLDS 2015) . o VD
: Chị A có làm một bản hợp đồng giao cho chị C thuê xe máy
để chở hàng trong 3 tháng. Khi đến hạn giao trả tài sản thì chị A
nhận thấy chiếc xe có vài chỗ hư hỏng nặng.(phanh tay hỏng, đề số
bị gãy) .Lúc này chị A có quyền yêu cầu chị C phải bồi thường
những tổn hại mà chị C đã để lại trên xe máy chị A ( những tổn hại
này không có trên bản hợp đồng)
 Yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu giá trị của tài sản thuê bị giảm sút so
với tình trạng khi nhận; trừ những hao mòn tự nhiên. (khoản 1 điều 482 BLDS 2015) o VD
: Anh B cho anh C thuê một chiếc máy cày trong vòng 1 tháng.
Đến kì hạn trả lại, nhận thấy chiếc máy cày có vài chỗ bị hao mòn
do việc cày đất nhiều ( là đặc tính nhiệm vụ chính của máy cày)
nên anh B không có quyền yêu cầu anh C bồi thường thiệt hại.
 Yêu cầu bên thuê trả lại tài sản thuê, trả tiền thuê trong thời hạn chậm
trả và phải bồi thường thiệt hại, đồng thời bên thuê phải trả tiền phạt
vi phạm do chậm trả tài sản thuê, nếu có thỏa thuận (khoản 4 điều 482 BLDS 2015) o VD
: Ông A cho chị D thuê xe trong thời hạn 1 năm, thỏa thụn trả
tiền thuê vào đầu mỗi tuần. Sử dụng xe được 2 tháng, đến hạn trả
tiền thuê nhưng do hoàn cảnh khó khăn nên chị D vẫn chưa trả các
kì trước. Nên ông A yêu cầu chị D hoàn trả xe và đòi tiền thuê xe.  Được
quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu
cầu bồi thường thiệt hại nếu bên thuê có một trong các hành vi sau đây :
 Trường hợp bên thuê sử dụng tài sản không đúng mục đích,
không đúng công dụng (khoản 2 điều 480 BLDS 2015) o VD
: Chị K có cho anh D thuê một chiếc xe cẩu đất trong 2
tháng để dọn dẹp lại bãi đất đá gần nhà anh D. Nhưng vì làm
xong sớm trước 2 tháng mà vẫn chưa tới hạn giao trả tài sản,
nên anh D hay thường xuyên dùng xe cẩu đất của chị K để lưu
thông trên đường để đi dạo. Với kích thước to lớn và độ cồng
kềnh của chiếc xe, anh D đã nhiều lần gây ảnh hưởng đến giao
thông đường phố và bị công an mời lên phường nhiều lần. Biết
được việc anh K dùng xe cẩu của mình sai mục đích và làm ảnh
hửng đến giao thông, chị K chấm dứt liền hợp đồng thuê xe của
anh K và đòi lại tài sản thuê.
 Trường hợp các bên đã có thỏa thuận việc trả tiền thuê theo kỳ
hạn , mà bên thuê không đáp ứng được hoặc không trả tiền
thuê trong vòng ba kỳ liên tiếp, trừ trường hợp có thỏa thuận
khác hoặc pháp luật có quy định khác. 2
o VD: Ông A cho ông B thuê xe trong thời hạn 1 năm, thỏa thuận
là trả tiền thuê xe vào đầu mỗi tháng. Sử dụng xe được 3 tháng,
đến hạn trả tiền thuê nhưng do hoàn cảnh khó khăn mà ông B
không trả và ông A đã gia hạn thêm ba kỳ nữa nhưng ông B vẫn
không trả tiền. Cuối cùng ông A phải chấm dứt hợp đồng thuê xe của ông B.
 Nghĩa vụ của bên cho thuê tài sản trong hợp đồng thuê:
 Giao tài sản cho bên thuê đúng số lượng, chất lượng, chủng loại,
tình trạng, thời điểm, địa điểm đã thỏa thuận và cung cấp thông tin
cần thiết về việc sử dụng tài sản đó. (khoản 1 điều 476)
o Vd: Anh H có thỏa thuận hợp đồng với anh T là sẽ giao thuê
cho anh 20 chiếc xe tải chở hàng vào ngày 15/5/2024. Sau khi
đã đồng ý với thỏa thuận của nhau về hợp đồng. Đến ngày
15/52024, anh H tiến hành giao tài sản thuê như đã thỏa
thuận với anh T (là 20 chiếc xe tải chở hàng).
 Phải sửa chữa, giảm giá thuê và phải bồi thường thiệt hại trong các trường hợp sau: o
Có yêu cầu của bên thuê về việc tài sản thuê không đúng chất
lượng như thỏa thuận. (khoản 2 , điều 476) o
Tài sản thuê bị giảm sút giá trị mà không phải do lỗi của bên
thuê. (khoản 2 , điều 477)
 Bảo đảm tài sản cho thuê trong tình trạng như thoả thuận, phù hợp
với mục đích cho thuê trong suốt thời gian cho thuê; phải sửa chửa
những hư hỏng, khuyết tật của tài sản thuê, trừ hư hỏng nhỏ mà
theo tập quán bên thuê phải tự sửa chữa (khoản 1 điều 477).
 Thanh toán chi phí sửa chữa với chi phí hợp lí trong trường hợp
không sửa chửa hoặc sửa chưa không kịp thời dẫn đến việc bên 3
thuê tự sửa chửa tài sản thuê khi đã được bên cho thuê thông báo
về tình trạng giảm sút giá trị sử dụng của tài sản thuê của tài sản
thuê. (khoản 3 điều 477)
 Bảo đảm quyền sử dụng tài sản ổn định cho bên thuê trong suốt
thời gian thuê. (khoản 2 điều 478)  BÊN THUÊ
 Quyền của bên thuê tài sản trong hợp đồng thuê
 Cho thuê lại tài sản mà mình thuê; nếu được bên cho thuê đồng ý. ( Điều 475)
Vd: Ông A cho bà C thuê một chiếc xe hơi của mình trong
vòng 7 tháng để chở hàng. Sau 3 tháng, bà C đã chở xong số
hàng cần thiết và không cần dùng tới chiếc xe nữa. Lúc này,
được sự đồng ý của ông A về việc cho thuê lại chiếc xe cho một
người khác. Bà C đã cho chiếc xe được thuê lại bởi một người họ hàng.
 Nhận tài sản thuê từ bên cho thuê theo như hợp đồng (Điều 472) 4
 Yêu cầu bên cho thuê sửa chữa tài sản, giảm giá thuê, đổi trả tài
sản khác nếu tài sản thuê bị giảm sút giá trị sử dụng mà không
do lỗi của bên thuê ( khoản 2, Điều 477)
 Có thể tu sửa và làm tăng giá trị tài sản thuê, nếu được bên cho
thuê đồng ý và có quyền yêu cầu bên cho thuê thanh toán chi
phí hợp lí. (khoản 2 điều 479)
 Được quyền đơn phương
hủy bỏ hợp đồng thuê tài sản và yêu cầu
bồi thường thiệt hại trong các trường hợp sau:
 Bên cho thuê chậm giao tài sản. (khoản 2 điều 476)
 Bên cho thuê giao tài sản không đúng chất lượng như đã
thỏa thuận. (khoản 2 điều 476)
 Có tranh chấp về tài sản thuê mà bên thuê không sử dụng
tài sản ổn định. (khoản 2 điều 478)
 Tài sản thuê bị giảm sút giá trị sử dụng mà không do lỗi của
bên thuê; trường hợp này bên thuê cũng có thể yêu cầu bên
cho thuê có thể sửa chữa, giảm giá thuê hoặc đổi trả tài
sản. (khoản 2 điều 477)
*Nghĩa vụ của bên thuê tài sản trong hợp đồng thuê:
 Bảo quản tài sản thuê bảo dưỡng và sửa chữa nhỏ; nếu làm mất,
hư hỏng thì phải bồi thường. ( khoản 1 Điều 479)
 Phải sử dụng tài sản thuê theo đúng công dụng, mục đích đã thỏa
thuận. ( khoản 1 Điều 480) 5
 Phải thông báo cho bên cho thuê trước một thời gian hợp lý nếu cả
hai không thể đi đến thỏa thuận thống nhất với nhau về thời hạn
thuê và mục đích thuê. ( khoản 2 Điều 474)
 Phải chịu rủi ro xảy ra với tài sản thuê trong thời gian chậm trả. (khoản 5 Điều 482)
 Trả lại tài sản thuê trong tình trạng như khi nhận, trừ những hao
mòn tự nhiên hoặc đúng tình trạng đã thỏa thuận ( khoản 1 Điều 482)
 Trả đủ tiền thuê đúng thời hạn như đã thoả thuận. (khoản 1 điều 481)
 Phải chịu bồi thường thiệt hại cho bên thuê trong các trường hợp sau:
o Sử dụng tài sản thuê không đúng với công dụng và
mục đích. ( khoản 2 điều 480)
o Chậm trả tài sản thuê. (khoản 4 Điều 480)
o Gía trị của tài sản thuê bị giảm sút so với tình trạng
ban đầu khi nhận. ( khoản 1 điều 482) 6