lOMoARcPSD| 36477832 Nội dung
I. Vai trò của các trung gian tài chính
II. Các tổ chức tài chính trung gian
III. Ngân hàng thương mại
G i ả n g v i ê n T S . V Ũ Q U A N G K Ế T 2 lOMoARcPSD| 36477832
Vai trò của trung gian tài chính
Khái niệm trung gian tài chính
Các tổ chức tài chính trung gian hay gọi tắt là các
trung gian tài chính là những tổ chức chuyên hoạt
động kinh doanh trong lĩnh vực tài chính –tiền tệ.
Hoạt động chủ yếu và thường xuyên của các tổ
chức này là thông qua việc cung cấp các dịch vụ tài
chính –tiền tệ mà thu hút, tập hợp các khoản vốn
nhàn rỗi trong nền kinh tế rồi cung ứng cho những nơi có nhu cầu vốn.
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
Khái niệm và vai trò của thị trường tài chính
Vai trò của trung gian tài chính
- Hoạt động của trung gian tài chính góp phần giảm bớt chi
phí thông tin và chi phí giao dịch lớn cho mỗi cá nhân, tổ
chức và toàn bộ nền kinh tế
-Do chuyên môn hóa và thành thạo trong nghề nghiệp, các
tổ chức trung gian đáp ứng đầy đủ, chính xác và kịp thời
yêu cầu giữa người cần vốn và người có vốn dư thừa
-Trung gian tài chính tạo ra khả năng huy động vốn thực tế
để tài trợ cho hoạt động đầu tư tăng lên ở mức cao nhất
-Trung gian tài chính thực hiện có hiệu quả các dịch vụ tư
vấn môi giới, tài trợ, trợ cấp và phòng ngừa rủi ro. lOMoARcPSD| 36477832
Các tổ chức trung gian tài chính
Tổ chức nhận tiền gửi
Các tổ chức tiết kiệm theo hợp đồng Công ty tài chính
Hiệp hội tiết kiệm và cho vay Các trung gian đầu tư
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
Các tổ chức trung gian tài chính
Tổ chức nhận tiền gửi
Các tổ chức nhận tiền gửi làcác trung gian tài chính huy
động tiền nhàn rỗi thông qua các dịch vụ nhận tiền gửi rồi
cung cấp cho những chủ thể cần vốn chủ yếu dưới hình
thức các khoản vay trực tiếp
Các tổ chức này bao gồm:
Ngân hàng thương mại
Hiệp hội tiết kiệm vàcho vay Ngân hàng tiết kiệm Quỹ tín dụng lOMoARcPSD| 36477832 Công ty tài chính
Khái niệm công ty tài chính
 Theo Frederich S Min Kin: Công ty Tài chính là “Công ty thu
hút vốn bằng cách phát hành thương phiếu hoặc cổ phiếu và trái
khoán (thường là các món tiền nhỏ) ặc biệt thích hợp với nhu cầu
của các doanh nghiệp và người tiêu dùng”.
 Theo NĐ- CP số 79/2002: Công ty Tài chính là loại hình tổ
chức tín dụng phi ngân hàng, với chức năng là sử dụng vốn tự có,
vốn huy ộng và các nguồn vốn khác ể cho vay, ầu tư, cung ứng
các dịch vụ tư vấn về tài chính, tiền tệ và thực hiện một số dịch vụ
khác theo qui ịnh của pháp luật, nhưng không ược làm dịch vụ
thanh toán, không ược nhận tiền gửi dưới một năm.
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
Các tổ chức trung gian tài chính
Các loại công ty tài chính
Theo hình thức thành lập: Công ty tài chính TNHH một
thành viên; Công ty Tài chính TNHH hai thành viên trở
lên; Công ty tài chính cổ phần
Theo phạm vi hoạt động: Công ty tài chính bán hàng;
Công ty tài chính tiêu dung; Công ty tài chính kinh
doanh Vốn pháp định: 500 tỷ đồng trở lên
Thời gian hoạt động : Tối đa 50 năm lOMoARcPSD| 36477832
Các tổ chức trung gian tài chính
Các hoạt động (nghiệp vụ) của công ty tài chính
Hoạt ộng Huy ộng vốn (nghiệp vụ tài sản Nợ) - Nhận
tiền gửi của các tổ chức, cá nhân có kỳ hạn từ một năm trở
lên theo quy ịnh của Ngân hàng Nhà nước.
- Phát hành kỳ phiếu, trái phiếu, cùng với chứng chỉ tiền gửi
và các loại giấy tờ có giá trị khác ể huy ộng nguồn vốn của
cá nhân trong nước và ở nước ngoài.
- Tiếp nhận vốn ủy thác của các tổ chức, cá nhân trong và
ngoài nước hoặc của chính phủ.
- Vay các tổ chức tín dụng, tài chính trong nước, ngoài nước
hay các tổ chức tài chính quốc tế
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
Các tổ chức trung gian tài chính
Các hoạt động (nghiệp vụ) của công ty tài chính
Hoạt ộng sử dụng vốn(nghiệp vụ tài sản có)
- Nghiệp vụ tín dụng: Cho vay ngắn, trung và dài hạn; cho vay
ủy thác, cho vay tiêu dùng
- Nghiệp vụ chiết khấu cầm cố: chiết khấu, tái chiết khấu,
cầm cố thương phiếu, trái phiếu và các giấy tờ có giá khác
- Nghiệp vụ ầu tư: Góp vốn, mua cổ phần của các doanh
nghiệp và các Tỏ chức Tín dụng khác; Đầu tư cho các dự án
theo hợp ồng; Tham gia thị trường tiền tệ; Kinh doanh vàng. lOMoARcPSD| 36477832
Các tổ chức trung gian tài chính
Các hoạt động (nghiệp vụ) của công ty tài chính Hoạt ộng khác
 Bảo lãnh: Công ty Tài chính ược bảo lãnh bằng uy tín và
khả năng tài chính tài chính của mình ối với người nhận bảo lãnh.
 Làm ại lý phát hành trái phiếu, cổ phiếu và các loại giấy
tờ có giá cho các doanh nghiệp.
 Nhận uỷ thác, làm ại lý trong các lĩnh vực liên quan ến tài
chính, ngân hàng, bảo hiểm và ầu tư, kể cả việc quản lý
tài sản, vốn ầu tư của các tổ chức, cá nhân theo hợp ồng.
 Cung ứng các dịch vụ tư vấn về ngân hàng, tài chính, tiền
tệ, ầu tư cho khách hàng.
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoAR cPSD| 36477832
 Cung ứng dịch vụ bảo quản hiện vật quí, giấy tờ có giá,
cho thuê tủ két, cầm ồ. lOMoARcPSD| 36477832 Công ty bảo hiểm
Khái niệm về công ty bảo hiểm
Công ty bảo hiểm là ịnh chế tài chính cung cấp nhiều loại
hình bảo hiểm khác nhau ể bảo vệ cá nhân và doanh nghiệp,
chống lại những rủi ro về tổn thất tài chính bằng cách tập
hợp rủi ro của rất nhiều người óng bảo hiểm
Các loại công ty bảo hiểm -
Công ty bảo hiểm nhân thọ: bán các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ,
niên kim và các sản phẩm lương hưu. -
Công ty bảo hiểm phi nhân thọ: hoặc tài sản / thương vong, bán
các loại bảo hiểm khác.
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832 Công ty bảo hiểm
Vốn pháp ịnh của công ty bảo hiểm
Theo Nghị định số 73/2016/NĐ-CP, vốn pháp định:
- Kinh doanh tái bảo hiểm phi nhân thọ hoặc cả hai loại hình
tái bảo hiểm phi nhân thọ và tái bảo hiểm sức khỏe: 400 tỷ ồng.
- Kinh doanh tái bảo hiểm nhân thọ hoặc cả hai loại hình tái
bảo hiểm nhân thọ và tái bảo hiểm sức khỏe: 700 tỷ ồng.
- Kinh doanh cả 3 loại hình tái bảo hiểm nhân thọ, tái bảo
hiểm phi nhân thọ và tái bảo hiểm sức: 1.100 tỷ ồng.
- Kinh doanh môi giới bảo hiểm gốc hoặc môi giới tái bảo
hiểm phải có vốn pháp ịnh 4 tỷ ồng. lOMoARcPSD| 36477832
- Kinh doanh môi giới bảo hiểm gốc và môi giới tái bảo hiểm phải có vốn pháp ịnh 8 tỷ ồng.
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
Các tổ chức trung gian đầu tư
Khái niệm trung gian ầu tư
Các trung gian ầu tư là các trung gian tài chính
chuyên hoạt ộng trong lĩnh vực ầu tư. Chức năng chủ
yếu của các tổ chức là hỗ trợ cho các chủ thể kinh tế
huy ộng vốn ể tài trợ cho các dự án ầu tư của mình
cũng như giúp cho các nhà ầu tư nhỏ có thể ầu tư trực
tiếp khoản tiền nhàn rỗi vào thị trường vốn
Các trung gian ầu tư
- Ngân hàng ầu tư (Investment bank)
- Các công ty ầu tư mạo hiểm (Venture Capital Firms)
- Các quỹ ầu tư tư ng hỗ (Mutual funds) lOMoAR cPSD| 36477832
- Các quỹ ầu tư tư ng hỗ thị trường tiền tệ (Money market mutual funds)
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Khái niệm ngân hàng thương mại
“Ngân hàng thương mại là ngân hàng ược thực hiện toàn bộ
hoạt ộng ngân hàng và các hoạt ộng kinh doanh khác có liên
quan vì mục tiêu lợi nhuận. (NĐ số 59/2009/NĐ-CP).
NHTM bao gồm: NHTM nhà nước, NHTM cổ phần, NHTM
100% vốn nước ngoài, NHTM liên doanh.
Vốn pháp định của ngân hàng (Theo NĐ Số 86/2019/NĐ- CP)
 Ngân hàng thương mại: 3.000 tỷ ồng.
 Ngân hàng chính sách: 5.000 tỷ ồng.
 Ngân hàng hợp tác xã: 3.000 tỷ ồng. lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Chức năng của ngân hàng thương mại
Chức năng trung gian tín dụng
- NHTM là trung gian, là cầu nối giữa người i vay và cho vay. Người có vốn Gửi tiền Cho vay Ngân hàng Người cần thương mại Uỷ thác Đầu tư vốn ầu tư Ngân
hàng thương mại vừa óng vai trò là người i vay vừa óng vai trò là
người cho vay. NHTM Huy ộng vốn từ các chủ thể tiết kiệm và cho
vay ối với các chủ thể ầu tư
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
- Ngân hàng thương mại ã góp phần tạo lợi ích cho tất cả các bên
tham gia: người gửi tiền, ngân hàng và người i vay, ồng thời thúc ẩy
sự phát triển của nền kinh tế. lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Chức năng của ngân hàng thương mại
Chức năng trung gian thanh toán
- Ngân hàng thương mại óng vai trò là thủ quỹ cho các doanh
nghiệp và cá nhân, thực hiện các thanh toán theo yêu cầu của khách hàng.
- NHTM cung cấp cho khách hàng nhiều phương tiện thanh
toán tiện lợi cả ở trong và ngoài nước như séc, ủy nhiệm
chi, thẻ rút tiền, thẻ thanh toán, thẻ tín dụng…
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Chức năng của ngân hàng thương mại
Chức năng tạo tiền
- Quá trình tạo ra tiền của NHTM ược thực hiện thông qua
hoạt ộng tín dụng và thanh toán trong hệ thống ngân hàng
trong mối liên hệ chặt chẽ với ngân hàng trung ương.
- Hệ thống NHTM ã làm tăng tổng phương tiện thanh toán
trong nền kinh tế, áp ứng nhu cầu thanh toán, chi trả của xã
hội. Ngân hàng thương mại tạo tiền phụ thuộc vào tỉ lệ dự
trữ bắt buộc của ngân hàng trung ương ã áp dụng ối với ngân hàng thương mại. lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại
Nghiệp vụ tài sản Nợ - Huy ộng vốn
Vốn chủ sở hữu của ngân hàng (Bank capital) - Vốn iều lệ - Quỹ dự trữ
- Lãi chưa phân phối, các quỹ
Nghiệp vụ tài sản Nợ - Huy ộng vốn
Vốn Vốn tiền gửi (Deposit)
- Tền gửi không kỳ hạn - Tiền giử có kỳ hạn
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoAR cPSD| 36477832
- Vốn i vay: vay từ ngân hàng trung ương, vay
ngắn hạn từ các ngân hàng khác, vay từ thị trường tài chính lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại
Nghiệp vụ tài sản Có – Sử dụng vốn
Nghiệp vụ ngân quỹ
Với mục ích ảm bảo khả năng thanh toán thường xuyên, ngân
hàng luôn giữ một lượng tiền mặt dưới các dạng sau:
+ Tiền mặt tại quỹ của ngân hàng
+ Tiền gửi tại các ngân hàng thư ng mại khác
+ Tiền gửi tại ngân hàng trung ư ng +
Tiền mặt trong quá trình thu
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại
Nghiệp vụ tài sản Có – Sử dụng vốn Nghiệp vụ cho vay
Hoạt ộng cho vay ược xem là hoạt ộng sinh lợi chủ yếu của
các ngân hàng trung gian nói chung và ngân hàng thương mại nói riêng.
- Cho vay ứng trước:
+ Cho vay ứng trước có ảm bảo:
+ có ảm bảo, không ảm bảo
- Cho vay theo hạn mức tín dụng
- Cho vay thấu chi, cho vay chiết khấu
- Cho vay thuê mua, cho vay tiêu dùng lOMoAR cPSD| 36477832
- Tín dụng ủy thác và bao thanh toán
Downloaded by Dylan Tran (dylantrly1@gmail.com) lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại
Nghiệp vụ tài sản Có – Sử dụng vốn Nghiệp vụ ầu tư
Là nghiệp vụ mà ngân hàng thương mại dùng vốn của mình
mua các chứng khoán (các chứng khoán chính phủ và một số
chứng khoán công ty lớn - luật của Mỹ không cho phép ngân
hàng ược phép nắm giữ cổ phiếu hoặc ầu tư theo dự án)
Ở Việt Nam, Luật các Tổ chức tín dụng còn cho phép các
ngân hàng ược dùng vốn iều lệ và quỹ dự trữ ể góp vốn, mua
cổ phần của doanh nghiệp hay của các TCTD khác.
Các tài sản có khác
Đó là những vốn hiện vật như trụ sở làm việc, máy móc, trang
thiết bị dùng cho hoạt ộng do ngân hàng sở hữu. lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại
Các nghiệp vụ trung gian
- Nghiệp vụ chuyển tiền – thanh toán hộ
Ngân hàng óng vai trò trung gian trong hoạt ộng
thanh toán hợp ồng mua bán  Chuyển tiền  Séc  Nhờ thu  Tín dụng chứng từ  Tín dụng thẻ Giảng viên VŨ QUANG KẾT lOMoARcPSD| 36477832
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại
Các nghiệp vụ trung gian
- Nghiệp vụ thu hộ: Ngân hàng ứng ra thu tiền hộ khách hàng theo uỷ thác
- Nghiệp vụ tín thác: Ngân hàng ứng ra mua bán hộ khách
hàng các loại chứng khoán, ngoại hối và kim loại quý
- Nghiệp vụ qua lại ồng nghiệp: Các ngân hàng thương
mại thu, chi hộ lẫn nhau trên cơ sở một tài khoản vãng lai ặt tại ngân hàng bạn. lOMoAR cPSD| 36477832
Giảng viên TS. VŨ QUANG KẾT lOMoARcPSD| 36477832