TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HỒ CHÍ MINH

KHOA CƠ KHÍ CHẾ TẠO MÁY



NHẬP MÔN PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG

Tiểu luận cuối kỳ

(Môn học: Pháp Luật Đại Cương)

BUỔI: THỨ 4 - TIẾT: 4-5

NHÓM THỰC HIỆN: 05

HỌC KỲ: 1 - NĂM HỌC:2016-2017

GVHD:

TP. HỒ CHÍ MINH -12/2016

Họ tên SV thực hiện đề tài:

1. Trần Công Định -MSSV: 16144245
2. Lê Huy Hoàng -MSSB: 16144
3. Huỳnh Tấn Hồng -MSSV: 16144274

Giảng viên hướng dẫn:

ĐIỂM:

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN

MỤC LỤC

Nội dung Trang

Phần mở đầu 1

Chương 1:Lý luận chung về trách nhiệm pháp lý 2

• 1. Khái niệm trách nhiệm pháp lý 2
  2. Đặc điểm trách nhiệm pháp lý 2
  3. Điều kiện truy cứu trách nhiệm pháp 3
  4. Thời Hiệu 4
  5. Phân Loại 5

Chương 2: Thực trạng áp dụng các quy định về trách nhiệm pháp lý

2.1 Thực trạng chung

2.2 Vụ việc thực tế

.

LỜI MỞ ĐẦU

Kiến thức pháp luật hữu ích cho mọi người, đặc biệt là trong xã hội phát triển và năng động như hiện nay. Nó giúp hình thành thái độ chấp hành pháp luật cũng như xây dựng ý thức về bổn phận và trách nhiệm của cá nhân đối với cộng đồng.

Trong cuộc sống xã hội, pháp luật có vai trò cực kỳ quan trọng. Nó là phương tiện không thể thiếu đảm bảo cho sự tồn tại, vận hành bình thường của xã hội nói chung và nhà nước nói riêng. Pháp luật là một công cụ quản lý xã hội hữu hiệu của nhà nước, việc tăng cường vai trò của pháp luật được đặt ra như một tất yếu khách quan. Điều đó không chỉ nhằm mục đích xây dựng một xã hội có trật tự, kỷ cương, văn minh, mà còn hướng đến bảo vệ và phát triển các giá trị tốt đẹp, điều chỉnh, ngăn chặn và làm giảm thiểu những hậu quả tiêu cực do con người gây ra và một trong số đó là những hành vi vi phạm pháp luật. Vậy như chúng ta đã biết khi chúng ta phạm phải và mắc một sai lầm nào đó chúng ta phải biết chịu trách nhiệm về vấn đề mà mình gây ra. Vậy còn trong luật khi chúng ta phạm phải sai lầm thì chúng ta phải có trách nhiệm pháp lý như thế nào? Và để hiểu rõ hơn vấn đề này thì sau đây chúng ta sẽ cùng nhau đi sâu, tìm hiểu kỹ hơn về “Trách nhiệm pháp lý”

CHƯƠNG 1:

LÝ LUẬN CHUNG VỀ TRÁCH NHIỆM PHÁP LÝ

• 1. Khái niệm trách nhiệm pháp lý
     1. Trách nhiệm pháp lý là gì?

Trách nhiệm pháp lý là hậu quả pháp lý bất lợi đối với chủ thể phải gánh chịu thể hiện qua việc họ phải gánh chịu những biện pháp cưỡng chế nhà nước được quy định trong phần chế tài của các quy phạm pháp luật khi họ vi phạm pháp luật hoặc khi có thiệt hải xảy ra do những nguyên nhân khác được pháp luật quy định.

• 1. Đặc điểm của trách nhiện pháp lý
• Trách nhiệm pháp lý là loại trách nhiệm do pháp luật quy định. Đây là điểm khác biệt cơ bản giữa trách nhiệm pháp lý và các loại trách nhiệm xã hội khác như trách nhiệm đạo đức, trách nhiệm tôn giáo, trách nhiệm chính trị,…..
• Trách nhiệm pháp lý luôn gắn liền với các biện pháp cưỡng chế nhà nước được quy định trong phần chế tài của các quy phạm pháp luật. Đây là điểm khác biệt giữa trách nhiệm pháp lý với các biện pháp cưỡng chế khác của nhà nước như bắt buộc chữa bệnh, giải phóng mặt bằng….
• Trách nhiệm pháp lý luôn là hậu quả pháp lý bất lợi đối với chủ thể phải gánh chịu thể hiện qua việc chủ thể phải chịu những sự thiệt hại nhất định về tài sản, về nhân thân, về tự do…. Mà phần chế tài của các quy phạm pháp luật đã quy định.
• Trách nhiệm pháp lý pháp sinh khi có vi phạm pháp luật hoặc thiệt hại xảy ra do những nguyên nhân khác được pháp luật quy định.
• Trách nhiệm pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng thông qua việc ban hành quyết định mang tính chất pháp lý.
• Trách nhiệm pháp lý liên quan mật thiết đến cưỡng chế nhà nước

• 1. Điều kiện truy cứu trách nhiệm pháp lý

Điều kiện truy cứu trách nhiệm pháp lý gốm có 2 cơ sở:

Cơ Sở Pháp Lý

Cơ Sở Thực Tiễn

• Cơ sở Pháp Lý:

Cơ sở pháp lý là những quy định pháp luật hiện hành có liên quan đến vi phạm pháp luật đó,thẩm quyền, trình tự, thủ tục giải quyết vụ việc đó.

+ Thẩm quyền của cơ quan nhà nước hay nhà chức trách trong việc giải quyết vụ việc. + Trình tự, thủ tục giải quyết vụ việc. + Các biện pháp có thể áp dụng với chủ thể vi phạm. + Thời hiệu truy cứu trách nhiệm pháp lý. + Các trường hợp miễn trách nhiệm pháp lý, ân xá, thời hạn trừng phạt đã hết, nộp phạt xong…

• Cơ sở Thực Tiễn:

Khi xác định cơ sở thực tiễn phải xem xét từng yếu tố cấu thành vi phạm pháp luật gồm : + Hành vi vi phạm pháp luật : phải xác định được hành vi vi phạm pháp luật đã xảy ra trong thực tiễn. + Mức độ nguy hiểm của hành vi trái pháp luật: đánh giá mức độ nguy hiểm thông qua việc xác định thiệt hại về vật chất, tinh thần và những thiệt hại khác nếu do hành vi đó gây ra cho xã hội + Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật với hậu quả do hành vi đó gây ra. Phải xác định 1 cách chắc chắn rằng sự thiệt hải của xã hội do chính hành vi trái pháp luật đó trực tiếp gây ra. + Lỗi, động cơ, mục đích vi phạm để xác định trách nhiệm pháp lý trong nhiều trường hợp là rất cần thiết , cho phép chủ thể lựa chọn biện pháp cưởng chế phù hợp. + Các yếu tố khác như : thời gian, địa điểm, cách thức thực hiện hành vi vi phạm….

1.4 Thời hiệu truy cứu trách nhiệm pháp lý

1.4.1 Trách nhiệm hình sự: Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày tội phạm được thực hiện. Nếu trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều này người phạm tội lại phạm tội mới mà Bộ luật quy định mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy trên một năm tù, thì thời gian đã qua không được tính và thời hiệu đối với tội cũ được tính lại kể từ ngày phạm tội mới.

• 1. Phân loại trách nhiệm pháp lý

4 Loại trách nhiệm pháp lý

Trách nhiệm Trách nhiệm Trách nhiệm Trách nhiệm

Hình Sự Dân sự Hành Chính kỷ luật

1.4.1 Trách nhiệm hình sự

- Trách nhiệm hình sự là loại trách nhiệm pháp lý áp dụng đối với chủ thể có hành vi phạm tội được quy định Bộ luật hình sự

Chủ thể chịu trách nhiệm hình sự trước đây chỉ có cá nhân nhưng hiện nay theo quy định của BLHS 2015 thì chủ thể chịu trách nhiệm hình sự còn có pháp nhân thương mại.

• Là loại trách nhiệm được áp dụng bở Tòa án

Hình thức: thông qua hệ thống các hình phạt chính, hình phạt bổ sung cho cá nhân và pháp nhân thương mại phạm tội và các biện pháp tư pháp.

• Hình phạt chính đối với người phạm tội gồm có: cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, trục xuất, tù có thời hạn, tù chung thân, tử hình

Hình phạt bổ sung đối với người phạm tội gồm có: cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định; cấm cư trú; quản chế; tước một số quyền công dân; tịch thu tài sản; phạt tiền, khi không áp dụng là hình phạt chính; trục xuất khi không áp dụng là hình phạt chính

• Hình phạt chính đối với pháp nhân thương mại phạm tội gồm có: phạt tiền, đình chỉ hoạt động có thời hạn, đình chỉ hoạt động vĩnh viễn

- Hình phạt bổ sung đối với pháp nhân thương mại phạm tội gồm có; cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định, cấm huy động vốn, phạt tiền khi không áp dụng là hình phạt chính

1.4.2 Trách nhiệm dân sự

Trách nhiệm dân sự là loại trách nhiệm pháp lý do Toàn án áp dụng đôi với mọi chủ thể khi họ vi phạm pháp luật dân sự.

• Hình thức: Phạt vi phạm hợp đồng, bồi thường thiệt hại trong và ngoài hợp đồng.

Phạt vi phạm là sự thỏa thuận giữa các bên trong hợp đồng, theo đó bên vi phạm nghĩa vụ phải nộp một khoản tiền cho bên bị vi phạm (Điều 418 BLDS 2015)

Các bên có thế thỏa thuận về việc bên vi phạm nghĩa vụ chỉ phải chịu phạt vi phạm mà không phải bồi thường thiệt hại hoặc vừa phải chịu phạt vi phạm và vừa phải bồi thường thiệt hại. Trường hợp các bên có thỏa thuận về phạt vi phạm nhưng không thỏa thuận về việc vừa phải chịu phạt vi phạm và vừa phải bồi thường thiệt hại thì bên vi phạm nghĩa vụ chỉ phải chịu phạt vi phạm.

Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, ân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có lien quan quy định khác ( Điều 584 BLDS 2015)

BLDS 2015 từ điều 2015 từ điều 594 đến điều 608 đã quy định về việc bồi thường thiệt hại trong một số trường hợp cụ thể như: Bồi thường thiệt hại trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng (Điều 594), Bồi thường thiệt hại trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết (Điều 595),Bồi thường thiệt hại do người dùng chất kích thích gây ra (Điều 596),Bồi thường thiệt hại do người của pháp nhân gây ra (Điều 597),Bồi thường thiệt hại do người thi hành công vụ gây ra (Điều 598),Bồi thường thiệt hại do người dưới mười lăm tuổi,người mất năng lực hành vi dân sự gây ra trong thời gian trường học, bệnh viện, pháp nhân khác trực tiếp quản lý (Điều 599),Bồi thường thiệt hại do người làm công , người học nghề gây ra (Điều 600),Bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra (Điều 601), Bồi thường thiệt hại do làm ô nhiễm môi trường (Điều 602),Bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra (Điều 603), Bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra (Điều 604), Bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra (Điều 605), Bồi thường thiệt hại do xâm phạm thi thể (Điều 606), Bồi thường thiệt hại do xâm phạm mồ mả (Điều 607), Bồi thường thiệt hại do vi phạm quyền lợi của người tiêu dùng (Điều 608)

• Trách nhiệm dân sự áp dụng cho cả cá nhân và tổ chức

1.4.3 Trách nhiệm hành chính:

Trách nhiệm hành chính là loại trách nhiệm pháp lý do cơ quan quản lý Nhà nước hoặc người có thẩm quyền áp dụng đối với các cá nhâ, tổ chức và chủ thể khác khi họ vi phạm hành chính.

• Thông qua các biện pháp xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả

Theo điều 21 của Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 thì:

1. Các hình thức xử phạt vi phạm hành chính bao gồm:
2. Cảnh cáo;
3. Phạt tiền;
4. Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn;
5. Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính (sau đây gọi chung là tang vật, phương tiện vi phạm hánh chính);

đ) Trục xuất

2. Hình thức xử phạt quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều này chỉ được quy định và áp dụng là hình thức xử phạt chính.

Hình thức xử phạt quy định tại các điểm c,d và đ khoản 1 Điều này có thể được quy định là hình thức xử phạt bổ sung hoặc hình thức xử phạt chính.

Theo khoản 1 Điều 28 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 thì các biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm:

1. Buộc khôi phục lại tính trạng ban đầu;
2. Buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng không có giấy phép hoặc xây dựng không đúng với giấy phép;
3. Buộc thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh;
4. Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc tái xuất hàng hóa, vật phẩm, phương tiện;
5. Buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường, văn hóa phẩm có nội dung độc hại;
6. Buộc cải chính thông tin sai sự thật goặc gây nhầm lẫn;
7. Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hóa, bao bì hàng hóa, phương tiện kinh doanh, vật phẩm;
8. Buộc thu hồi sản phẩm, hàng hóa không đảm bảo chất lượng;
9. Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện vi phạm hành chính hoặc buộc nộp lại số tiền bằng trị giá tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đã bị tiêu thụ, tẩu tán, tiêu hủy trái quy định của pháp luật;
10. Các biện pháp khắc phục hậu quả khác do Chính phủ quy định.
    • 1. Trách nhiệm kỷ luật

Trách nhiệm kỷ luật là loại trách nhiệm pháp lý được áp dụng đối với các chủ thể trong cơ quan, đơn vị khi họ có hành vi vi phạm kỷ luật.

Các chủ thể bị áp dụng trách nhiệm kỷ luật: cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.

Ví dụ: khiển trách; cảnh cáo; hạ bậc lương; giáng chức; cách chức; kéo dài thời hạn nâng lương không quá 6 tháng; buộc thôi việc hoặc sa thải.

Trách nhiệm kỷ luật được quy định trong Bộ luật lao động 2012, Luật viên chức 2010, Luật cán bộ công chức 2008 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

CHƯƠNG 2:

THỰC TRẠNG ÁP DỤNG CÁC QUY ĐỊNH VỀ TRÁCH NHIỆM PHÁP LÝ

2.1 Thực trạng chung:

Chương 2: Thực trạng áp dụng các quy định về trách nhiệm pháp lý