Tài liệu tóm tắt chương 1 tới chương 3 học phần Tư tưởng Hồ Chí Minh | Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
Bảnthân sinh viên cần phải có tri thức, hiểu biết về CNXH, truyền thống lịch sử và đặc biệt là vai trò lãnh đạo của đảng đối với cách mạng, đối với dân tộc VN trong thời kì hiện đại, trong công cuộc xây dựng đổi mới toàn diện. Từ đó, hình thành nên niềm tin, tình cảm và từ cơ sở đó nó biến thành hành động giúp cho mỗi bạn trẻ hiểu sâu sắc với con đg CM VN, hiểu rõ được vai trò lãnh tụ HCM. Và trên cơ sở đó họ phân biệt đối tượng thù địch phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng cộng sản VN từ đó phê phán trên cơ sở khoa học. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đón xem.
Môn: Tư tưởng Hồ Chí Minh (HCMIU)
Trường: Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
CHƯƠNG 1: KHÁI NIỆM, ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ Ý
NGHĨA HỌC TẬP TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH I.
Khái niệm tư tưởng HCM
- “Tư tưởng hcm là 1 hệ thống quan
iểm…thắng lợi” (tr12)
- Ý nghĩa của tư tưởng HCM
+ Một là, … cách mạng phù hợp (tr12,13)
+ Hai là, … văn hoá nhân (tr13)
+ Ba là,...cách mạng VN (tr13)
- Quá trình nhận thức của Đảng
+ Ngay từ khi ra ời,... cách mạng VN (tr14)
+ Sau khi Đảng ra , tư tưởng HCM trải qua thử thách và ã ược khẳng
ịnh lại. Tuy nhiên thực tế ã…thắng lợi hoàn toàn (tr14)
● 1969: Ban Chấp hành Trung ương Đảng tôn vinh HCM là “Anh hùng dân tộc vĩ ại”
● Đại hội ại biểu toàn quốc lần thứ IV (12/1976): thắng lợi của CM mãi gắn
liền với tên tuổi của chủ tịch HCM
● Tháng 4.1982, ại hội ại biểu toàn quốc lần thứ …toàn Đảng (tr15)
● Đại hội ại biểu toàn quốc lần thứ VI…Chủ tịch HCM (tr16)
● Đại hội ại biểu toàn quốc lần thứ VII là một cột mốc lớn khi nêu cao tư tưởng HCM. Việc khẳng ịnh…2013 (tr16,17)
● Đại hội ại biểu toàn quốc lần thứ IX (tháng 4/2001)...nhân loại (tr17) ● Đại hội
ại biểu toàn quốc lần thứ X: hoàn thiện ịnh nghĩa tư tưởng HCM:
“Sự nghiệp….mai sau” (tr17,18)
● Các kỳ ại hội … HCM (tr18) II.
Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu… iều kiện mới (tr19,20). III.
Phương pháp nghiên cứu
1. Cơ sở phương pháp luận
a. Thống nhất giữa tính
ảng và tính khoa học (tr21-chép hết)
b. Thống nhất lý luận và thực tiễn
- Về lý luận…thất bại (tr21,22)
- HCM chỉ rõ,..ko có tên” (tr22) c. Quan
iểm lịch sử-cụ thể
- Trong vấn ề phương pháp luận… ổi mới (tr23) d. Quan
iểm toàn diện và hệ thống
- Khi nghiên cứu…sai tư tưởng HCM (tr23,24)
- HCM nhìn sự vật.. cách mạng thế (tr24) e. Quan
iểm kế thừa và phát triển
- Nghiên cứu.. quốc tế (tr25)
- Con người phải luôn luôn…tiến bộ (tr25)
2. Một số phương pháp cụ thể
a. Phương pháp logic,...lịch sử
- PP logic …hệ quả của nó. Trong nghiên cứu…lịch sử (tr25,26)
b. PP phân tích văn bản…HCM
- HCM..bộ sách toàn tập. Tuy nhiên… cuộc sống hằng ngày của Người (tr26)
- Có nhiều nội dung … học trò của Người (tr26,27)
- Tư tưởng HCM ko những ,,, tương lai (tr27)
c. Phương pháp chuyên ngành, liên ngành (tr27,28 - chép hết) IV. Ý nghĩa
1. Góp phần nâng cao lực tư duy lý luận
- Góp phần trang bị cho sinh viên…quan iểm cách mạng (tr28), kiên ịnh mục tiêu tích cực, chủ ộng ấu tranh
- Có khả năng giải quyết những vấn ề cuộc sống.
⇒ Bản thân sinh viên cần phải có tri thức, hiểu biết về CNXH, truyền thống lịch sử và
ặc biệt là vai trò lãnh ạo của
ảng ối với cách mạng, ối với
dân tộc VN trong thời kì hiện ại, trong công cuộc xây dựng ổi mới toàn diện. Từ
ó, hình thành nên niềm tin, tình cảm và từ cơ sở ó nó biến thành hành
ộng giúp cho mỗi bạn trẻ hiểu sâu sắc với con g CM VN, hiểu rõ ược vai trò
lãnh tụ HCM. Và trên cơ sở ó họ phân biệt
ối tượng thù ịch phủ nhận vai trò lãnh
ạo của Đảng cộng sản VN từ
ó phê phán trên cơ sở khoa học 2. Giáo dục,...
- Qua nghiên cứu… Đảng cộng sản VN(tr29, 30)
⇒ Bản thân mỗi sinh viên phải kiên ịnh ý thức và trách nhiệm công dân, tu dưỡng và rèn luyện ạo
ức ko ngừng ặc biệt là ạo
ức cách mạng như là trung
với nc, hiếu với dân, phải cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, yêu thg ng lao
ộng, người bị áp bức bóc lột và phải có tinh thần yêu nước trong sáng 3. Xây dựng…
- Qua nghiên cứu..ứng vạn biến (tr30,31)
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ, QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH I.
Cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
1. Cơ sở thực tiễn
a. Thực tiễn Vn cuối thế kỉ 19- ầu tk 20
- Từ năm 1958..thực dân Pháp(triều
ình nhà Nguyễn không thấu hiểu thời
cuộc, ngày càng nhượng bộ với td Pháp. -> thừa nhận sự bảo hộ của pháp trên toàn việt nam)(33)
- Từ năm 1858..lịch sử ( diễn biến các cuộc kháng chiến nhưng thất bại)-> chấm
dứt thời kỳ chống td pháp theo ý thức hệ phong kiến (33)
- Cùng với những.. năm 1908( không thành công)(34) - Trong bối cảnh .. ra ời (35)
-> Các phong trào.. thắng lợi?(35)-> Không cứu ược ất nước > cổ vũ sâu rộng cho nhân dân ta,
ã giúp cho NAQ nhận ra hạn chế-> tìm con ường cho dân
tộc khác con ường trước ó. mâu thuẫn toàn thể dân tộc vn vs pháp nông dân với ịa chủ phong kiến. Ở âu có áp bức ở
ó có ấu tranh -> sớm hình thành
trong tư tưởng NAQ. Các cuộc khởi nghĩa ều không tập hopwj thanhf 1 khối ại
oàn kết dân tộc cho nên kẻ thù dễ dàng àn áp ã giúp Naq nhận thức ược.
Nhận thức ược Cái riêng , cái chung của các giai cấp VN -> cơ sở ể giành thắng lợi.
b. Thực tiễn thế giới cuối thế kỷ 19 ầu thế kỷ 20 - Vào cuối …. ế quốc(37)
- Tình hình ..phát triển (37)(1: CNĐQ>ịa)
- Cách mạng .. thế giới (37)(2: CMT10 Nga thắng lợi)
- Ngày ⅔.. nhiều nước (37.38)(3: QTCS: ra ời)
3 iều kiện trên là tiền ề cho ẩy mạnh cách mạng giải phóng dân tộc ở các thuộc ịa
phát triển theo xu hướng và tính chất mới. Chính các yếu tố trên ã thúc ẩy Bác
tìm ến con ường giải phóng cho toàn dân tộc VN -> NAQ
ã nhận thức c lịch sử, lý luận thực tiễn ể xây dựng hệ thống quan
iểm của mình. Đồng thời người
ã vận dụng chủ nghĩa Mác lênin vào tình hình của VN 2. Cơ sở lý luận
a. Giá trị truyền thống tốt
ẹp của dân tộc VN
- Chủ nghĩa yêu nước .. cứu dân(38)-> chủ nghĩa yêu nước
- Hồ Chí Minh..VN(38)+Toàn thể dân VN.. tư tưởng HCM(39)+ HCM hết sức .. VN(39)-> Tinh thần oàn kết
- Trong truyền thống.. mới của VN(40)-> Các giá trị nhân văn -> tiếp thu một
cách biện chứng, có chọn lọc.
b. Tinh hoa văn hóa nhân loại
- Tinh hoa văn hóa phương Đông: tinh hoa văn hóa…trước ây(40)
+ Nho giáo: chúng ta nên học.. như vậy(40)+HCM..Đảng về ạo ức(40,41)
+ Phật giáo: Đối với ..giàu mạnh(41) + HCM ..hiện nay (42). Tuy nhiên, Hồ Chí
Minh cũng phê phán nho giáo có tư tưởng tiêu cực như bảo vệ chế ộ
phong kiến, phân chia ẳng cấp quân tử và tiểu nhân, trọng nam khinh nữ, chỉ ề cao chủ nghĩa ọc sách. Hồ Chí Minh
ã chịu ảnh hưởng của nho
giáo rất nhiều trên nền tảng chủ nghĩa yêu nước Việt Nam.
+ Lão giáo: Đối với lão giáo..tnxh(42) +
HCM còn thừa kế .. Trung sơn(42)+ Là .. hiện ại
(43) - Tinh hoa văn hóa phương Tây:
+ Người quan tâm .., HCM (43, 44)
-> Một loạt các cái câu hỏi ược ặt ra tại sao Đức Anh nước Pháp nước Mỹ ã
làm xong cách mạng cứ nhận quyền tự do bình ẳng bác ái lại em quân i xâm
lược các dân tộc khác các dân tộc thuộc ịa có ược giải phóng thực sự không bạn giải phóng
Người ứng trên tinh thần biện chứng kế thừa các mặt tích cực tiên tiến nhưng
ồng thời gạc bỏ những cái yếu tố tiêu cực hạn chế cũ không còn phù hợp trên cơ sở
ó ể làm giàu thêm trí tuệ Hồ Chí Minh
c. Chủ nghĩa Mác- lênin(thế giới quan+ pp luận) - Vận dụng .. HCM(45)
- trong quá trình … VN(46,47)
T thấy chép theo câu 4 trong tài liệu hay hơn :))(Triết học, cnxhkh, thế giới quan, ppl biện chứng duy vật)
3. Nhân tố chủ quan(năng lực, phẩm chất) a. Phẩm chất HCM
- HCM có lý tưởng .. cách mạng(47)
- Đặc biệt..hiện thực (47) - hcm là ..thế giới(48) - Hcm là.. nhân loại(48)
Bác có tâm hồn có một người yêu nước vĩ ại Một chiến sĩ cộng sản nhiệt thành cách
mạng một trái tim yêu nước nhân dân, thương người cùng khổ, sẵn sàng chịu ựng hy sinh vì
ộc lập tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Bác hồ là một người tìm ường cứu nước
ã trở thành người dẫn
ường cho dân tộc i theo.
Nhân cách, nhân phẩm, tài năng và trí tuệ của Hồ Chí Minh ã tác ộng ến việc
hình thành và phát triển tư tưởng của người.
b. Tài năng hoạt ộng, tổng kết thực tiễn phát triển lý luận - HCM là .. ế quốc (48)
- người thấu. thế giới (49)
- HCm..VN+ cùng với..HCM(49)
II. Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng HCM.
1. Thời kỳ trước năm 1911: Hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng tìm
ường cứu nước mới(5-6-1911)
- Trong thời kỳ .. cứu nước (50) - Bác
ã tiếp thu truyền thống yêu nước và lòng nhân ái từ gia ình, quê hương, ất nước
- Nghệ an … khoa bảng (50). Cụ thường dạy các con: "Đừng lấy
phong cách nhà quan làm phong cách nhà ta". Tinh thần yêu nước,
thương dân và nhân cách của cụ Nguyễn Sinh Sắc có ảnh hưởng lớn lao
ến tư tưởng, nhân cách Hồ Chí Minh thuở niên thiếu - HCM..mến phúc(51)
- tiếp thu ..hành ộng (51)
- Đây cũng là thời kỳ Thực dân pháp ra sức àn áp các phong
trào yêu nước ể củng cố ịa vị thống trị của chúng. NAQ thấy
ược cảnh khổ ải, cùng cực của dân phu làm con ường cửa rào
chấn ninh thấy ược sự ối lập của cs lao ộng chất vật nghèo
khó của nhân dân với cảnh sống xa hoa của Thực dân Pháp. NAQ ã
tham gia và chứng kiến vào cuộc biểu tình chống sưu thuế của nông
dân miền Trung bị àn áp dã man, sự thất bại của các phong trào yêu nước ầu thế kỷ
của các vị tiền bối cách mạng nổi tiếng như Phan Bội Châu, Phan
Châu Trinh, Hoàng Hoa Thám, v.v. nhưng người sáng suốt phê phán, không tán thành, không
i theo các phương pháp, khuynh hướng
cứu nước của các vị ó
ã cho NAQ thấy muốn cứu nước phải tìm
ra con ường CM mới. Đất nước, quê hư ng, gia ình ã hình thành
cho người thanh niên NTT một nhân cách giàu lòng yêu nước, có
lòng hoài bão cứu nước, nhân ái, thư ng người nhất là người
nghèo khổ thấu hiểu ược sức mạnh của ý chí, ộc lập tự cường của
dân tộc ược quê hư ng và g trang bị cho một kiến thức uyên thâm về văn
hóa Phư ng Đông những kiến thức ầu về văn hóa phư ng Tây lại ược
rèn luyện trong cs lao ộng và
ấu tranh mang nỗi au của người
dân mất nước với 1 ý chí nghị lực kiên cường NAQ ã quyết
ịnh ra i tìm g cứu nước.
- -> Có thể nói những phẩm chất và trí tuệ
ược hình thành
trong thời kỳ này mà hành trang mà NTT mang
i khi rời tổ quốc ra i
tìm ường cứu nước. (Ngày 5-6-1911, Hồ Chí Minh i ra nước
ngoài tìm con ường cứu nước, cứu dân)
2. Thời kỳ từ giữa năm 1911
ến cuối năm 1920: Dần dần hình thành tư
tưởng cứu nước, giải phóng dân tộc Việt Nam theo con
ường cách mạng vô sản
Cũng là thời kỳ khảo sát, tìm tòi và ến với chủ nghĩa Mác Lênin
- tư tưởng .. thế giới (52)
- năm 1979..ở VN(52,53)-> (nhớ ý này Hội nghị không xem xét ến nhưng gây
ra tiếng vang cho Cách Mạng Việt Nam -> trò bịp bợm) -> các dân tộc muốn
ược giải phóng chỉ có thể dựa vào sức của bản thân-> thấy c sự bóc lột,
àn áp dã man của chủ nghĩa ế quốc ở những nơi ó cần c giải phóng -> ý
thức quốc tế hình thành từ ó
- HCM …trên thế giới (53) - tại
ại hội.. trở thành người cộng sản Việt Nam
ầu tiên. Đây là bước
ngoặt quan trọng trong cuộc ời của Hồ Chí Minh, bước ngoặt chủ nghĩa yêu
nước kết hợp chặt chẽ với lập trường cách mạng vô sản -
3. Giai oạn hình thành cơ bản tư tưởng về con
ường cách mạng Việt Nam (1921 – 1930). -
Đây là thời kì …VN.(54) -
ầu thời kỳ ..tiengs pháp (54) - HCm ..VN(55) -
Những nội dung .. 1925(55) - HCM … công nhân (55) -
Tổng kết .. công nông + tác phẩm ường .. VN(55,56) - HCM .. VN(56) - Cương lĩnh . 1930(56,57)
4. Giai oạn vượt qua thử thách, kiên trì con ường ã xác ịnh của cách mạng
Việt Nam (1930-1941).
- Những thử thách .. chủ nghĩa (57)
- hội nghị … hiếm (58)
- khi chiến tranh … nước hoạt ộng (58) - Tháng 10..1941(59)
- tư tưởng .. lửa nóng (59)
- nghị quyết ..1930(60)
- trải qua.. 1945(60,61)->
iều này phản ánh quy luật của cm VN, giá trị và
sức sống của tư tưởng HCM
dài quá chép bà tài liệu câu 6
5. Thời kỳ 1941 - 1969: Tư tưởng Hồ Chí Minh tiếp tục phát triển, soi ường
cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta. Chép trong sách như sau - trong thời kỳ ..Vn(61) - ngày 19… Vn (61) - từ năm 1946..cnxh(63) - từ năm 1945 .. xh(63)
- ngày 17/7…xâm lược (64)
- Tư tưởng … i lên (64,65) hoặc chép như sau
{Hồ Chí Minh về nước lãnh ạo phong trào cách mạng:} Năm 1941, Hồ Chí Minh
từ Trung Quốc trở về Việt Nam, thành lập Mặt trận Việt Minh và lãnh ạo cuộc kháng
chiến chống Nhật và Pháp. Đây là giai
oạn tư tưởng Hồ Chí Minh phát triển mạnh mẽ về
ộc lập dân tộc và cách mạng dân chủ.
{Cách mạng Tháng Tám năm 1945:} Với phương châm "Dù phải ốt cháy cả dãy
Trường Sơn cũng phải giành cho ược ộc lập", Hồ Chí Minh ã lãnh ạo
nhân dân ứng lên giành chính quyền. Chiến lược tập hợp toàn dân của Người ã tạo nên
một cuộc cách mạng thành công mà không cần ến sức mạnh quân sự quy mô lớn.
Tư tưởng về quyền lực thuộc về nhân dân, xây dựng một nhà nước "của dân, do dân, vì dân" ã ược thể hiện rõ.
Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Hồ Chí Minh
ề ra chiến lược kết hợp
giữa chiến tranh nhân dân, chính trị và ngoại giao, với tinh thần kháng chiến trường
kỳ. Người không chỉ dẫn dắt quân ội chiến ấu mà còn huy ộng toàn dân
tham gia vào cuộc kháng chiến,
ặc biệt là các lực lượng nông dân, công nhân.
Tư tưởng chiến tranh nhân dân của Hồ Chí Minh ã góp phần làm nên chiến thắng
lịch sử Điện Biên Phủ, chấm dứt chế
ộ thực dân của Pháp tại Việt Nam. Chiến thắng này khẳng ịnh tính úng ắn của tư tưởng
ộc lập, tự chủ và sức mạnh ại
oàn kết dân tộc mà Hồ Chí Minh ề ra. Sau khi miền Bắc
ược giải phóng, Hồ Chí Minh tập trung vào xây dựng một xã hội mới theo con
ường xã hội chủ nghĩa. Tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai
oạn này nhấn mạnh ến việc phát triển kinh tế, văn hóa, và giáo dục, xây dựng một
xã hội công bằng, dân chủ. Hồ Chí Minh xác
ịnh rằng việc giải phóng miền Nam và thống nhất ất nước
là nhiệm vụ lịch sử của dân tộc. Tư tưởng về chiến tranh nhân dân, về sự kết hợp
giữa ấu tranh quân sự, chính trị và ngoại giao tiếp tục ược phát huy. Người luôn kiên trì
với mục tiêu thống nhất
ất nước nhưng vẫn mềm dẻo trong các chiến lược
ối ngoại, kêu gọi quốc tế ủng hộ.
- Trước khi qua ời (ngày 02-9-1969), Hồ Chí Minh ể lại Di chúc thiêng liêng gửi gắm trong
ó những tinh hoa của tư tưởng, ạo ức, tâm hồn cao
ẹp của một vĩ nhân hiếm có, ã suốt ời phấn ấu hy sinh vì Tổ quốc
và nhân loại. Di chúc ã tổng kết sâu sắc những bài học ấu tranh và thắng lợi
của cách mạng Việt Nam,
ồng thời cũng vạch ra những ịnh hướng
mang tính cương lĩnh cho sự phát triển của
ất nước và dân tộc ta sau
khi kháng chiến thắng lợi.
- Đảng ta và nhân dân ta ngày càng nhận thức ầy ủ và sâu sắc hơn di
sản tinh thần vô giá mà Hồ Chí Minh
ể lại cho chúng ta. Đại hội ại biểu
toàn quốc lần thứ VII của Đảng ã khẳng
ịnh: Đảng lấy chủ nghĩa
Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí
Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành ộng. Tư tưởng Hồ Chí Minh
ã thực sự là nguồn trí tuệ, nguồn ộng lực soi sáng và thúc ẩy công cuộc ổi mới phát triển. Những biến
ộng chính trị to lớn trên thế giới diễn ra trong hơn mười năm qua
vừa kiểm chứng, vừa khẳng ịnh tính khoa học, úng ắn, tính cách mạng, sáng
tạo, giá trị dân tộc và ý nghĩa quốc tế của tư tưởng Hồ Chí Minh. Chép trong sách như sau - trong thời kỳ ..Vn(61) - ngày 19… Vn (61) - từ năm 1946..cnxh(63) - từ năm 1945 .. xh(63)
- ngày 17/7…xâm lược (64)
- Tư tưởng … i lên (64,65)
III. Giá trị tư tưởng HCM
1. Đối với cách mạng Việt Nam a. Tư tưởng HCM
ưa cách mạng giải phóng dân tộc VN ến thắng lợi và
bắt ầu xây dựng 1 xã hội mới trên ất nước ta - tao thấy ổng ọc hết (65,66)
b. Tư tưởng HCM là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho cách mạng VN - lần ầu tiên..VN(66,67)
2. Đối với sự phát triển tiến bộ cho nhân loại a. Tư tưởng ..xh(67) - C.Mác …thế giới (69)
b. Tư tưởng ..thế giới (69) - HCM .. hiện
ại (69,70,71)-> t thấy ổng ọc hết
CHƯƠNG 3: Tư tưởng HCM về ộc lập dân tộc và CNXH I.
Tư tưởng HCM về ộc lập dân tộc
1. Vấn ề ộc lập dân tộc
a. Độc lập tự do là quyền … của tất cả dân tộc (trang- 73)
(rảnh thì viết)Truyền thống yêu nước và chống giặc ngoại xâm là truyền thống
của người Việt Nam ta qua biết bao
ời nay. Điều này cũng nói lên một chân lý
rằng ộc lập dân tộc là khát vọng to lớn của dân tộc Việt Nam. Hồ Chí Minh cũng khẳng
ịnh rằng “Cái tôi cần thiết nhất trên
ời là ồng bào tôi ược tự do, Tổ quốc tôi
ược ộc lập”. Độc lập dân tộc là khát vọng mang tính phổ
biến của các nước bị xâm lược chịu sự áp bức thống trị và è nén của ngoại
bang. Tuy nhiên, ộc lập VN của trước ây là ộc lập dân tộc dưới chế ộ
phong kiến thì mọi lợi lộc và quyền
iều hành do giai cấp ịa chủ chi phối và toàn thể dân nhân lao
ộng không có công cụ lao ộng, không có ộc lập
tự do và phải sống kiếp nô lệ, cày thuê cuốc mướng. Và từ khi ế quốc Pháp xâm lược và
ặt ách thống trị lên ế quốc ta, dân ta liên tiếp nổi dậy ấu tranh và mục
ích của các cuộc ấu tranh ó vẫn nằm ngoài ý thức hệ phong
kiến, tử và tiểu tư sản như là
phong trào Cần Vương và các phong trào tư sản của cụ Phan Bội Châu, Phan
Châu Trinh… .Còn với Nguyễn Ái Quốc
ộc lập dân tộc không chỉ dừng lại
ở tư tưởng phong kiến và Người cũng thấy những hạn chế của ộc lập theo
dân chủ tư sản và Người khẳng ịnh chỉ KC T10 Nga là cuộc CM triệt ể mới
thực sự giải phóng dân tộc và người lao ộng. Và chỉ khi ứng trên lập
trường của giai cấp công dân, của chủ nghĩa Mác lênin mới nắm vững mqh và
giải quyết mqh dân chủ và chủ nghĩa xã hội và chỉ như vậy mới có ộc lập thực sự và triệt ể. Phải viết
HCM ã gửi tới …. Đó là những lẽ phải không ai chối cãi ược (trang 74- 75)
Trong tuyên ngôn ộc lập … quyền tự do và ộc lập ấy (trang 75)
Trong lời kêu gọi Liên hợp quốc … bảo vệ cho ược nền ộc lập dân tộc (trang 75- 76)
Năm 1965, Mỹ tăng cường mở rộng chiến tranh cục bộ ở VN. HCM ã nêu lên chân lý thời
ại… rút quân Mỹ về nước (trang- 76)
b. Độc lập dân tộc phải gắn liền với… của nhân dân (trang- 76)
Độc lập dân tộc phải gắn liền với tự do của nhân dân: “Nước ộc lập mà
dân..chẳng có ý nghĩa gì” (trang 77) và phạm trù nhân dân mà Người nhấn mạnh ở
ây bao giờ cũng là nhân dân lao ộng. Và
ộc lập cũng phải gắn liền
với cơm no, áo ấm và hạnh phúc của nhân dân (phải ảm bảo chăm lo cho
cuộc sống của nhân dân). Thông qua ó có thể thấy tư tưởng ộc lập của
HCM mang nội dung sâu sắc triệt ể.
Bản thân Nguyễn Ái Quốc cũng ánh giá rất cao học thuyết “Tam Dân”.... “Đó là
những lẽ không phải ai cũng chối cãi ược” (trang 76-77) HCM luôn coi
ộc lập phải gắn liền với tự do và hạnh phúc cho nhân dân và
Người cũng ã từng chia sẻ “Tôi chỉ có một sự ham muốn .. ai cũng ược học hành” (trang 78)
Được thì liên hệ VN: ai cũng có cơm ăn áo mặc, xuất khẩu hải sản nằm ở top
cao và cải thiện ược trình ộ văn hóa và hủ tục ược loại bỏ … về cơ bản ã làm ược tốt.
c. Độc lập dân tộc phải … hoàn toàn và triệt ể (trang- 78) Trên các lĩnh vực của
ời sống xã hội (kinh tế, ngoại giao..). Người nhấn mạnh: ộc lập… chẳng có ý
d. Độc lập dân tộc phải gắn liền với… toàn vẹn lãnh thổ (trang 79)
Sau CM T8 miền Bắc nước ta ….. song chân lí ó không bao giờ thay ổi” (trang 79)
Sau hiệp ịnh Giơnevo… dân tộc VN là một (trang 79)
Trong di chúc .. sẽ sum họp 1 nhà (79-80)
2. Về cách mạng giải phóng dân tộc
a. Cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải i theo con ường CMVS
Căn cứ vào lý luận và thực tiễn ể rút ra ược quan iểm và thực tiễn trước ó.
- Không tán thành con ường cứu nước của ông cha ta. Bản thân cha
ông chúng ta ã sử dụng nhiều con ường gắn với khuynh
hướng chính trí khác nhau và tư tưởng khác nhau. Mặc dù ã diễn
ra vô cùng anh dũng với tinh thần người trước ngã người sau ứng
dậy nhưng rốt cục vẫn bị thực dân Pháp chìm trong biển máu. Với các
cuộc cách mạng tiểu tư sản và tư sản liên tục thất bại làm cho nước ta lâm vào con
ường en tối tưởng như không có ường ra (ở ầu TK 20)
- Không theo CM DCTS (vì không triệt
ể). Nguyễn Ái Quốc ã kết
hợp tìm hiểu lí luận và khảo sát thực tiễn ở 3 quốc gia tư bản Anh, MĨ,
Pháp. Người nhận thấy CM Mỹ và Pháp không triệt ể (tiếng lf cộng
hòa và dân chủ trong thì tước lục công nông, ngoài thì nó áp bức thuộc ịa). Bởi lẽ ó Người không i theo CM DCTS
- Nghiên cứu học thuyết Mác lênin và CM T10 Nga. Người hoàn toàn tin
vào lênin và quốc tế thứ 3. TRong bài cuộc kháng Pháp HCM viết “Giải
phóng dtoc gắn với giải phóng giai cấp, trong í giải phóng dân tộc
phải là trước hết, trên hết”. Độc lập dtoc gắn liền với CNXH: “Làm TS
dân quyền CM và thổ ịa CM ể i tới XHCS”
- cho nên trong … của HCM (83)
b. CM giải phóng dtoc, trong kien của muốn thắng lợi phải do ĐCS lãnh ạo
Về tầm quan trọng của tổ chức … sứ mệnh lịch sử của mình (83)
- tiếp thu học thuyết Mác- Lênin về ĐCS: Đảng ối với CM giải phóng
dtoc … có mệnh mới thành công (84) - Là
ội tiên phong của giai cấp công nhân và nhân dân lao ộng:
ĐCS vừa là … cảu dân tộc VN” (84)
- Đảng trong giữ và xây dựng chính quyền CM
c. CM giải phóng dân tộc phải dựa trên lực lượng ại oàn kết toàn
dân tộc, lấy liên minh công - nông làm nền tảng
- là sự nghiệp của toàn dân “cách mệnh là việc chung của cả dân chúng
chứ không phải của việc của một hai người”: Trong CM năm 1945
cũng như 2 cuộc CM chống MỸ và Pháp, HCM luôn lấy dân làm nguồn sức mạnh và quan
iểm lấy dân làm gốc xuyên suốt trong quá trình
chỉ ạo của người. Theo Người: “Có dân là có tất cả, Dễ trăm lần không
dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong".
- Công- nông là chủ của CM. Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa mác lênin vào
iều kiện một xã hội thuộc ịa nửa phong kiến. HCM nhấn
mạnh vai trò của nông dân và công nhân có số lượng ao ảo nhất
nên có sức mạnh to lớn nhất và cũng bị áp bức nặng nề nhất nên chí
cách mạng càng quyết: “công nông là tay không chân rồi, nếu thua thì
chỉ mất một cái kiếp khổ, nếu ược thì ược cả thế giới, cho nên họ gan góc”.
- Đảng phải thu nhập… cho họ làm trung lập (85-86)
d. CM giải phóng dân tộc cần chủ ộng, sáng tạo có khả năng giành thắng
lợi trước cách mạng vô sản ở chính quốc
- Có quan hệ khăng khít, bình ẳng với CMVS chính quốc: Năm 1924, tại
ại hội V… cắt ứt lại sẽ ặt ra” (87-88)
CM giải phóng ế quốc ko phụ thuộc vào CMVS chính quốc mà có khả năng thành ược thắng lợi
+ sức sống chủ yếu của CNTB tập trung ở các xứ tthuộcddija
+ Nhân dân có quyết tâm CM
+ Sẽ giúp CMVS chính quốc thắng lợi
Tiến hành chủ ộng “phải thực hiện bằng sự nổ lực của anh em”
(các dân tộc thuộc ịa”
- Cùng chống kẻ thù chung (CNDQ): là một người cộng sản.. giành thắng lợi trước (88)
- CM An Nam là 1 bộ phận của CMTG
e. CM giải phóng dân tộc phải
ược tiến hành bằng phương pháp bạo lực CM
Về hình thức bạo lực CM, ,,, i ến kthuc ctranh (91-92)
Tư tưởng bạo lực gắn bó với tư tưởng hòa bình
- Tận dụng mọi khả năng giải quyết xung ột bằng hòa bình
Tư tưởng bạo lực của HCM khác hẳn với tư tưởng hiếu chiến của bọn xâm lược
xuất phát từ việc yêu thương và quý trọng con người. HCm luôn luôn giành và giữ
chính quyền ít ổ máu và Người tìm mọi cách ngăn chặn xung ột vũ trang tận dụng
mọi khả năng giải quyết xung
ột bằng biện pháp hòa bình. Chiến tranh chỉ là biện pháp cuối cùng.
ii. tư tưởng HCM về CNXH và xây dựng CNXH ở VN
1. Tư tưởng HCM về CNXH
a. Quan niệm của HCM về chủ nghĩa xã hội Xã hội hướng
ến mục tiêu NDLD thoát nạn bần cùng, ược tự do dân giàu nước mạnh.
Chế ộ do nhân dân lao ộng làm chủ, con người ược giải phóng.
Chủ nghĩa cộng sản có 2 giai oạn … không còn vết tích xã hội cũ (93-94)
Xã hội xã hội chủ nghĩa… gắn bó chặt chẽ với nhau (94)
b. Tiến lên CNXH là một tất yếu khách quan Các tiếp cận
Học thuyết về hình thái kinh tế- xã hội … Đông Âu, TQ, VN ta” (94-95) -> tính
chất chung của quy luật của phát triển của loài người và ặc thù ở mỗi quốc gia và
iều kiện cụ thể. Ở VN, dưới ách thống trị của phong kiến thực dân
nhiều khung hướng, cứu nước cứu dân ã
ược thử nghiệm nhưng lại
không em lại kết quả cuối cùng mà dân tộc khao khát ạt ược mà chỉ có CNXH mới
là nguồn gốc của tự do bình ẳng, bác ái.
Thực tiễn xây dựng CNXH (chế ộ xã hội bình ẳng, hạnh phúc)
TRuyền thống văn hóa, lịch sử phương Đông (tiền ể dựng CNXH) c. Một số
ặc trưng cơ bản của xã hội xã hội chủ nghĩa
Thứ nhất, về chính trị: XH XHCN là xã hội do nhân dân làm chủ
Xã hội XHCN … cũng thuộc về nhân dân” (97)
-> tính nhân van cao cả của HCM và nhận thức sâu sắc của Người về vị trí , sức mạnh
ịa vị của nhân dân và thắng lợic của XHCN
THứ 2, về kinh tế: XH XHCN là XH có nền KT phát triển cao dựa trên lực lượng
sản xuất hiện ại và chế
ộ công hưuc về tư liệu sản xuất chủ yếu
Theo HCM… TLSX tiến bộ (98)
LLSX hiện ại … trong xã hội XHCN (98) Thứ 3, về
văn hóa … và các quan hệ xã hội (98) văn hóa ạo
ức thể hiện ở… gắn bó với nhau (98-99) chỉ ở trong chế
ộ … sở trường cảu riêng mình (100)
CNXH là cơ sở … thương yêu nhau” (100)
CNXH ảm bảo tính… những người chưa có khả năng lao ộng (100- 101)
Thứ 4, về chủ thể xây dựng … của ĐCS (100)
Từ xã hội chiếm hữu … của chủ thể CNXH (100)
2. Tư tưởng HCM về xd CNXH ở VN
a. Mục tiêu CNXH ở VN
Về chính trị: Phải xây dựng ược chế ộ dân chủ chế ộ
dân chủ trong mục tiêu… lực lượng
ều nơi dân (101) Về kinh tế:
Phải xây dựng … hướng dẫn và giúp ỡ nó phát triển (102) Kế thừa
iều này Đảng và nhà nước ta hiện nay khẳng ịnh rằng phát triển
kinh tế nhiều thành phần, thực hiện nhiều hình thức sở hữu, sở hữu
tập thể, sở hữu tư nhân. Trong khi
ó kinh tế nhà nước vẫn phải
vươn lên giữ vai trò chủ ạo, ịnh hướng dẫn dắt toàn bộ nền kinh tế
phát triển theo hướng XHCN cùng với
KT tập thể phải giữ vai trò nền tảng của nền KT và là ộng lực của sự phát triển ất nước và bình ẳng trước pháp luật.
Về văn hóa … văn hóa của nhân loại (102)
HCM cho rằng… khoa học ại chúng (102- 103)
HIểu ược iều này thì mới hiểu ược tại sao Đảng ta lại quan tâm tới vấn ề xóa
ói giảm nghèo. Vì chỉ khi thực hiện
ược tốt chương trình 135 và nếu muốn xá
ói giảm nghèo bền vững thì có nhiều yếu tố biện pháp cần phải thực
hiện nhưng trong ó nâng cao dân trí có ý nghĩa rất quan trọng.
Về vai trò của văn hóa… khoa học và ại chúng (103)
Về xã hội …. lợi ích chung của tập thể (103-104)
Nhận thức ược iều này ở VN, mục tiêu bao quát nhất trong 8 cái ặc
trưng là xây dựng một nước VN dân giàu nước mạnh, dân chủ công bằng
b. Động lực của chủ nghĩa xã hội ở VN -
về dân chủ … không thể tách rời nhau (105)
Để thực hiện ược dân chủ trực tiếp và dân chủ ại diện làm tốt ược iều ó sẽ huy ộng tốt
ược sức lực của nhân dân trong quá trình xây dựng CNXH. Nhân dân
óng vai trò quan trọng và công chức phải là công bộc của dân là người
ầy tớ trung thành của nhân dân như HCM ã khẳng ịnh -
Về lợi ích của dân… lên trên hết thảy (105) -
Về sức mạnh oàn kết … quần chúng nhân dân (105-106) -
Về hoạt ộng của những tổ chức … “làm quan CM” (107- 108)
Trong iều kiện hiện nay, Đảng ta luôn luôn khẳng ịnh [hải ang tự tăng cường, chỉnh ốn, ổi mới và
ẩy ,ạnh chống tham ô và tham nhúng tức
là chống chủ nghĩa cá nhân và tư tưởng làm quan cách mạng. Đồng thời phải lật
ổ âm mưu diễn biến hòa bình, bạo loạn lật
ổ của các thế lực thù
ịch chống phá VN trên tất cả các lĩnh vực -
Về con người VN… tư tưởng HCM (107-108)
3. Tư tưởng HCM về thời kỳ quá ộ lên CNXH VN a. Tính chất, ặc
iểm và nhiệm vụ của thời kì quá ộ
Theo HCM .. mà [phải làm dần dần (108-109)
Bước vào thời kỳ quá ộ … trong thời kì quá ộ (109)
b. Một số nguyên tắc xây dựng xã hội CNXH trong thời kỳ quá ộ
xây dựng chủ nghĩa xã hội … tuyển thủ nhiều nguyên tắc (111)
Thứ nhất… chủ nghĩa Mác lênin (111)
HCM quan niệm… từng lúc và từng nơi (111- 112)
Thứ 2… chân chính của nó 112
Thứ 3… lên xã hội chủ nghĩa (112-113)
Thứ 4 … ến tổ chức ảng (113- 114)
III. Tư tưởng về mqh giữa ộc lập và chủ nghĩa xã hội
1. Độc lập dân tộc là cơ sở, tiền ề ể tiến lên chủ nghĩa xã hội - Trong tư tưởng HCM,
ộc lập dân tộc…CNXH (tr115)
- Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân…CM CNXH (tr115) - Tư tưởng..thời ại (tr115,116)
Sau CM tháng 10 Nga, bước vào thời ại mới ó là thời
ại quá ộ từ chủ nghĩa
tư bản lên CNXH trên phạm vi thế giới. Phù hợp với nhu cầu khách quan VN là 1 xh thuộc
ịa nửa phong kiến, nhu cầu của nhân dân.
2. Chủ nghĩa xã hội là iều kiện ể bảo ảm nền ộc lập dân tộc vững chắc
- CNXH là xu thế..triệt ể. Theo HCM..dân tộc (tr116)
- CNXH, theo HCM…như nhau (tr116,117)
- Như vậy,...thế giới (tr117) 3. Điều kiện ể ảm bảo
ộc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội
- Một là,...tan rã (tr117). Đó là lý do cá thế lực phản ộng luôn òi nước ta phải a nguyên a
ảng, chúng tìm mọi cách vu khống, bôi nhọ
ảng cộng sản VN, bôi nhọ và phủ nhận vai trò những người lãnh ạo của Đảng
- Hai là,..cách mạng (tr118). Hiện nay Đảng Nhà nước và nhân dân ta vẫn xác
ịnh ại oàn kết dân tộc là vấn
ề chiến lược của CM VN
- Ba là,...thế giới (tr118). - Ba iều kiện…CNXH
IV. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về ộc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa
xã hội trong sự nghiệp cách mạng Việt Nam giai oạn hiện nay
1. Kiên ịnh mục tiêu và con ường cách mạng mà Hồ Chí Minh ã xác ịnh
- Tiến tới..và phát triển (tr118,119) - Cương lĩnh cũng xác
ịnh… ã xác ịnh (tr119)
2. Phát huy sức mạnh dân chủ xã hội chủ nghĩa
- Phát huy..hiện hành (tr119,120)
3. Củng cố, kiện toàn, phát huy sức mạnh và hiệu quả hoạt ộng của toàn
bộ hệ thống chính trị
- Đặc iểm..tất cả lĩnh vực (tr120)
4. Đấu tranh chống những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, ạo
ức, lối sống và tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ
- Đảng …chế ộ (tr121)-Văn kiện hội nghị lần thứ tư ban chấp hành trung ương khóa XII ã ánh giá như vậy - Vận dụng…CNXH