Tóm tắt định nghĩa về Kinh tế học thực chứng và chuẩn tắc

Tóm tắt định nghĩa về Kinh tế học thực chứng và chuẩn tắc

lOMoARcPSD| 36066900
lOMoARcPSD| 36066900
THC CHNG CHUN TC
( positive statement and normative statement)
Các nhà kinh tế thc hin mt s phân bit gia thc chng
chun
tc liên quan mt thiết với đường ranh gii ca Popper, nhưng chúng đã
có t trước đó rt lâu. David Hume gii thích rõ vào m 1739, Machiavelli
đã s dng hai thế k trước đó, trong năm
1515. Mt tuyên b thc chng
mt tuyên b v
cái ( What is)
nó không chứa đng du hiu ca s
chp thun hoc không chp thun. Chú ý rng mt tuyên b thc chng có
th sai. "Mt
trăng đưc làm bng pho mát xanh" không chính xác,
nhưng
mt tuyên b thc chng bi nó mt tuyên b v nhng
tn
ti.
Mt tuyên b chun tc th hiện quan đim v nh hung mong mun
hoc không mong mun. "Thế gii s là một nơi tốt n nếu mt trăng được
làm bng pho mát xanh" mt tuyên b chun tc bi th hin mt
quan đim v
những nên đưc thc hin
(what ought to be). Chú ý
rng không cách bác b tuyên b này.
Nếu bn không đồng ý vi nó,
bn không cách nào chc chn đ thuyết phc mt ngưi nào đó tin rng
tuyên b ca ông ta sai.
Các nhà kinh tế đã tìm thy s phân bit hu ích gia thc chng chun
tc nó giúp nhng người quan đim khác nhau v nhng đang mong
mun giao tiếp vi nhau. Nhng ngưi theo ch nghĩa t do ch nghĩa
hi, những ngưi theo đo thiên chúa giáo những người vô thn th có
những ý tưng rt khác nhau v nhng mong mun. Khi h không đng ý,
h có th c gng tìm
hiu xem liu bất đồng ca h xut phát t quan điểm
chun tc
khác nhau hay t các quan điểm thc chng. Nếu bt đồng ca h
trên sở chun tc, h biết rng bất đồng ca h nm ngoài các
l
ĩ
nh
v
c kinh
t
ế,
do
đó,
th
uyết
kinh t
ế
bng
ch
ng s
không m
h xích li vi nhau.
Tuy nhiên, nếu bt đng ca h trên cơ sở thc
chứng, sau đó tiếp tc c tho
lun, nghiên cu và th nghim
th làm cho h xích li gn nhau hơn.
Các nhà kinh tế th t gii hn các tuyên b thc chng, nhưng ít ni
sn sàng làm như vy bi gii hn này làm hn chế nhng h th
phát biu v các vn đề chính sách ca chính ph. C
lOMoARcPSD| 36066900
hai tuyên b thc chng chun tc phải được kết hợp đ làm ra
mt tuyên
b
chính sách. Khi phi làm mt quan
đim v
nhng
m
c
tu mong
m
un
nào (
phn
chun
t
c
), khi
quyết
đị
nh cách
để đạt được nhng mc
tiêu này (phn thc chng). Các nhà kinh tế
thường thấy c trưng hp trong
đó con nời đề xut các q trình ca nh động s không bao gi
thc hin chúng đ đt
kết
qu
d
đị
nh
ca
h.
N
ếu
n kinh t
ế
t
h
n
ch
ế
b
n
tn
để
đánh giá hay không hành động đề xut s đạt đưc kết qu d
kiến, h gii hạn mình đ phân tích thc chng. (Bn nên nhn ra
rng mc
nhà kinh tế có th trình bày vi thm quyền đặc bit v
các vấn đ thc
chứng, nhưng i tt nht th sai.) Tuy nhiên, hầu như tt c c n
kinh tế mun mt vai trò rng ln hơn trong phân tích chính sách, trong
quan đim chun tắc cũng vậy. Đối vi các vấn đ chun tc, nhà kinh tế
không th trình bày vi ý kiến v chuyên môn riêng bit. Nói mt cách khác,
gii quyết c vấn đề chun tc một ch bản nht ph thuc vào mt
ngưi ( không nghiên cu kinh tế hc ) tr li câu hỏi dưới đây như thế o:
nghĩa ca cuc sng gì?"
Hu hết các tuyên b không d dàng phân loại như hòan toàn thc
ch
ng
hay hoàn toàn c
hun
t
c
. Chúng gi
ng n
hư
các
đ
nh c
a
t
ng
băng
trôi,
vi
nhi
u
gi
đị
nh hình
n bên d
ư
i
b
m
t
. Gi
s
,
dụ, ai đó nói, "Mc
lương ti thiu một đạo lut xấu." Đằng sau
tuyên b
đơ
n gi
n
đó
n
h
ng
gi
đị
nh
v
làm t
hế
nào
để
đ
ánh giá
một đạo lut tt hay xu ( hay tuyên
b chun tắc) cũng là
nhng nim tin v các hiu ng thc tế ca lut lương
ti thiu là gì
(hoc tuyên b thc chng).
( dch thut: cô Nguyn Thúy Hng SEBA)
| 1/2

Preview text:

lOMoAR cPSD| 36066900 lOMoAR cPSD| 36066900
THỰC CHỨNG VÀ CHUẨN TẮC
( positive statement and normative statement)
Các nhà kinh tế thực hiện một sự phân biệt giữa thực chứng và chuẩn
tắc có liên quan mật thiết với đường ranh giới của Popper, nhưng chúng đã
có từ trước đó rất lâu. David Hume giải thích rõ vào năm 1739, và Machiavelli
đã sử dụng hai thế kỷ trước đó, trong năm 1515. Một tuyên bố thực chứng là
một tuyên bố về cái gì ( What is) và nó không chứa đựng dấu hiệu của sự
chấp thuận hoặc không chấp thuận. Chú ý rằng một tuyên bố thực chứng có
thể sai. "Mặt trăng được làm bằng pho mát xanh" là không chính xác,
nhưng nó là một tuyên bố thực chứng bởi vì nó là một tuyên bố về những gì tồn tại.
Một tuyên bố chuẩn tắc thể hiện quan điểm về tình huống là mong muốn
hoặc không mong muốn. "Thế giới sẽ là một nơi tốt hơn nếu mặt trăng được
làm bằng pho mát xanh" là một tuyên bố chuẩn tắc bởi vì nó thể hiện một
quan điểm về những gì nên được thực hiện (what ought to be). Chú ý
rằng không có cách bác bỏ tuyên bố này. Nếu bạn không đồng ý với nó,
bạn không có cách nào chắc chắn để thuyết phục một người nào đó tin rằng
tuyên bố của ông ta là sai.
Các nhà kinh tế đã tìm thấy sự phân biệt hữu ích giữa thực chứng và chuẩn
tắc vì nó giúp những người có quan điểm khác nhau về những gì đang mong
muốn giao tiếp với nhau. Những người theo chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa xã
hội, những người theo đạo thiên chúa giáo và những người vô thần có thể có
những ý tưởng rất khác nhau về những gì mong muốn. Khi họ không đồng ý,
họ có thể cố gắng tìm hiểu xem liệu bất đồng của họ xuất phát từ quan điểm
chuẩn tắc khác nhau hay từ các quan điểm thực chứng. Nếu bất đồng của họ
trên cơ sở chuẩn tắc, họ biết rằng bất đồng của họ nằm ngoài các lĩnh vực kinh
tế, do đó, lý thuyết kinh tế và bằng chứng sẽ không làm họ xích lại với nhau.
Tuy nhiên, nếu bất đồng của họ trên cơ sở thực chứng, sau đó tiếp tục các thảo
luận, nghiên cứu và thử nghiệm có thể làm cho họ xích lại gần nhau hơn.
Các nhà kinh tế có thể tự giới hạn các tuyên bố thực chứng, nhưng ít người
sẵn sàng làm như vậy bởi vì giới hạn này làm hạn chế những gì họ có thể
phát biểu về các vấn đề chính sách của chính phủ. Cả lOMoAR cPSD| 36066900
hai tuyên bố thực chứng và chuẩn tắc phải được kết hợp để làm ra một tuyên
bố chính sách. Khi phải làm một quan điểm về những mục tiêu mong
muốn nào (phần chuẩn tắc), và khi quyết định cách để đạt được những mục
tiêu này (phần thực chứng). Các nhà kinh tế thường thấy các trường hợp trong
đó con người đề xuất các quá trình của hành động mà sẽ không bao giờ
thực hiện chúng để đạt kết quả dự định của họ. Nếu nhà kinh tế tự hạn chế
bản thân để đánh giá có hay không hành động đề xuất sẽ đạt được kết quả dự
kiến, họ giới hạn mình để phân tích thực chứng. (Bạn nên nhận ra rằng mặc
dù nhà kinh tế có thể trình bày với thẩm quyền đặc biệt về các vấn đề thực
chứng, nhưng cái tốt nhất có thể là sai.) Tuy nhiên, hầu như tất cả các nhà
kinh tế muốn có một vai trò rộng lớn hơn trong phân tích chính sách, trong
quan điểm chuẩn tắc cũng vậy. Đối với các vấn đề chuẩn tắc, nhà kinh tế
không thể trình bày với ý kiến về chuyên môn riêng biệt. Nói một cách khác,
giải quyết các vấn đề chuẩn tắc một cách cơ bản nhất phụ thuộc vào một
người ( không nghiên cứu kinh tế học ) trả lời câu hỏi dưới đây như thế nào:
"ý nghĩa của cuộc sống là gì?"
Hầu hết các tuyên bố là không dễ dàng phân loại như hòan toàn thực chứng
hay hoàn toàn chuẩn tắc. Chúng giống như các đỉnh của tảng băng trôi, với
nhiều giả định vô hình ẩn bên dưới bề mặt. Giả sử, ví dụ, ai đó nói, "Mức
lương tối thiểu là một đạo luật xấu." Đằng sau tuyên bố đơn giản đó là những
giả định về làm thế nào để đánh giá một đạo luật là tốt hay xấu ( hay tuyên
bố chuẩn tắc) và cũng là những niềm tin về các hiệu ứng thực tế của luật lương
tối thiểu là gì (hoặc tuyên bố thực chứng).
( dịch thuật: cô Nguyễn Thúy Hằng – SEBA)