Vấn đề 5 thủ tục hành chính môn Luật hành chính | Trường đại học Mở Hà Nội

lOMoAR cPSD| 48541417
VẤN ĐỀ 5: THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
I. Khái niệm thủ tục hành chính, các nguyên tắc xây dựng và thực hiện
thủ tục hành chính
1. Khái niệm thủ tục hành chính
- Là cách thức tổ chức thực hiện hoạt động QLHCNN theo đó cơ quan, cán
bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ cá nhân công dân thực hiện quyền nghĩa
vụ theo quy định của pháp luật trong quá trình giải quyết các công việc của
QLHCNNtính mềm dẻo, linh hoạt Đặc điểm:
- Được thực hiện bởi chủ thể có thẩm quyền (CQQLHCNN, các cá nhân, tổ
chức được trao quyền, các cơ quan xây dựng nội bộ trong cơ quan đvi)
- Do quy phạm pháp luật hành chính quy định - Tính đa dạng
- Tính mềm dẻo, linh hoạt
2. Các nguyên tắc xây dựng và thực hiện thủ tục hành chính
- Pháp chế: tôn trọng thực hiện đúng các nguyên tắc pháp luật
+ chỉ cơ quan nàh nước có thẩm quyền mới có quyền định ra thủ tục hành chính
+ chủ thể thực hiện chủ yếu là cơ quan nhà nước, cá nhân tổ chức được trao quyền (TH đặc biệt)
+ tuân thủ theo quy định pháp luật - Khách quan
+ xuất phát từ thực tiễn khách quan của thủ tục quản lý
+ mang ý nghĩa quan trọng, tác động trực tiếp đến quyền, lợi ích chính
đáng của Nhà nước, tổ chức, cá nhân thì thủ tục hành chính cần phải chặt chẽ, chi tiết
- Công khai minh bạch: lOMoAR cPSD| 48541417
+ yếu tố quyết định khả năng hội nhập quốc tế của mỗi quốc gia
+ Nhà nước tạo điều kiện cho những đối tượng đóng góp ý kiến
+ nội dung các thủ tục phải rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện
+ các thủ tục hành chính phải được công bố cho người thực hiện thủ tục biết
để thực hiện dễ dàng
+ công khai hóa quá trình thực hiện thủ tục (họ tên, chức danh người có trách nhiệm giải quyết)
- Đơn giản, tiết kiệm, nhanh chóng, kịp thời
+ chính có những khoảng thời gian do pháp luật quy định cho các hoạt động cần được tiến hành
+ ràng buộc trách nhiệm của các chủ thể của thủ tục, tạo điều kiện, đồng thời
bắt buộc các chủ thể giải quyết dứt điểm từng vụ việc cụ thể
- Bình đẳng trước pháp luật của các bên tham gia thủ tục hành chính
+ hai bên chủ thể quản lý và đối tượng quản lý đều bình đẳng trước pháp luật
+ có thể làm xuất hiện thủ tục hành chính bằng cách đưa ra các yêu cầu hợp pháp
+ Nhà nước tạo điều kiện và đưa ra những đảm bảo như nhau cho các bên thực hiện quyền, nghĩa vụ
+ Nếu xảy ra vi phạm pháp luật trong khi thực hiện thủ tục thì chủ thể vi
phạm pháp luật, bất kể là chủ thể nào trong thủ tục, phải chịu trách nhiệm
pháp lý về hành vi của mình lOMoAR cPSD| 48541417
II. Chủ thể của thủ tục hành chính
Chủ thể thực hiện:
- Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền sử dụng quyền lực nhà nước
nhân danh nhà nước tiến hành các thủ tục hành chính
- Các cá nhân tổ chức được trao quyền Chủ thể tham gia: lOMoAR cPSD| 48541417
- Các cơ quan, tổ chức, cá nhân bằng hành động của mình làm xuất hiện thủ
tục và tạo điều kiện để thực hiện thủ tục có hiệu quả. Các chủ thể này phải
phục tùng quyền lực nhà nước khi tác giả vào thủ tục hành chính
III. Các loại thủ tục hành chính
1. Căn cứ mục đích của thủ tục
Thủ tục ban hành văn bản quy phạm pháp luật:
- Chủ yếu được quy định trong 2015 sửa đổi 2020
- Xây dựng dự thảo văn bản pháp luật
- Trình dự thảo văn bản để cấp thẩm quyền - Thông qua
Thủ tục giải quyết các công việc cụ thể
- giải quyết các công việc cụ thể với mục đích khác nhau như cho phép tổ
chức, cá nhân thực hiện các quyền mà pháp luật quy định phải được sự cho
phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
- Tác động trực tiếp đến quyền, nghĩa vụ lợi ích của cơ quan, tổ chức, cá nhân
2. Căn cứ tính chất công việc được tiến hành theo thủ tục hành chính
Thủ tục hành chính nội bộ
- Tiến hành trong quá trình QLHCNN xảy ra trong nội bộ trong bộ máy nhà nước
- Phục vụ cho việc tổ chức và thực hiện quyền lực nhà nước, đảm bảo phân
công, phân cấp, phối hợp hoạt động giữa các cơ quan, các bộ phận, các cán
bộ, công chức trong một cơ quan nhà nước
- Các chủ thể của thủ tục hành chính nội bộ thường là cơ quan, cán bộ, công chức nhà nước lOMoAR cPSD| 48541417
- Có nhiều thủ tục hành hcính nội bộ như thủ tục thành lập, sát nhập, giải thể
cơ quan nhà nước, đơn vị cơ sở, thủ tục tuyển dụng, bổ nhiệm, khen thưởng,...
Thủ tục hành chính liên hệ
- Là thủ tục giải quyết các công việc cụ thể liên quan đến quyền, nghĩa vụ, lợi
ích của tổ chức, cá nhân
- Ảnh hưởng rõ rệt tới hiệu quả quản lý và người dân đánh giá thái độ, năng
lực hoạt động của chính quyền thông qua việc thực hiện các thủ tục
- Có nhiều thủ tục hành chính liên hệ như thủ tục cấp phép, thủ tục giải quyết
khiếu nại, thủ tục đăng ký quyền sở hữu tài sản,...
IV. Các giai đoạn của thủ tục hành chính
1. Khởi xướng vụ việc
- Giai đoạn khởi đầu của thủ tục hành chính được thực hiển bợi chủ thể có thẩm quyền
2. Xem xét & quyết định giải quyết vụ việc
- Giai đoạn quan trọng nhất
- Chủ thể thực hiện thủ tục phải tiến hành các hoạt động như thu thập, nghiên
cứu, đánh giá các thông tin liên quan đến vụ việc cần giải quyết, lựa chọn áp
dụng các quy phạm pháp luật.
- Thường kết thức bằng việc cơ quan có thẩm quyền ban hành các quyết định
để giải quyết vụ việc
- Giải quyết vụ việc phải có căn cứ pháp lý, căn cứ thực tế có nội dung phù
hợp với pháp luật. Trong một số trường hợp giai đoạn này kết thúc bằng việc
cơ quan có thẩm quyền ban hành những loại giấy tờ tương ứng. (vd: cấp giấy
khai sinh trong thủ tục đăng ký khai sinh...) lOMoAR cPSD| 48541417
3. Thi hành quyết định hành chính
- giai đoạn hiện thực hóa nội dung quyếy định
- các đối tượng có liên quan phải tổ chức thực hiện các quyền và nghĩa vụ
được nêu trong quyết định
- Trong những trường hợp cần thiết, chủ thể có thẩm quyền có quyền áp dụng
các biện pháp cưỡng chế do pháp luật quy định buộc đối tượng tác động của
quyết định thi hành quyết định
4. Khiếu nại, giải quyết khiếu nại, xem xét lại QĐHC
- Các đối tượng có quyền, lợi ích liên quan trực tiếp tới quyết định đã ban hành
có quyền khiếu nại quyết định ban hành
- Sau khi thi hành quyết định nhằm yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền
xem xét lại quyết định hành chính
- Cơ quan ban hành quyết định cũng có trách nhiệm kiểm tra, xem xét lại quyết
định, nếu thấy trái pháp luật thì kịp thời sửa chữa, khắc phục ngay cả khi không có khiếu nại
- Khi có khiếu nại việc khiếu nại làm phát sinh một thủ tục hành chính mới
trong đó cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải thụ lý vụ việc xem xét, ra
quyết định giải quyết khiếu nại
Mang tính tương đối vì bản thân hoạt động quản lý hành chính được tiến hành
theo các thủ tục đó mang tính thống nhất nội tại, các hoạt động cụ thể trong
đó mang tính thống nhất nội tại cao