Yếu tố ảnh hưởng đến hành vi thuê nhà trọ của sinh viên | Môn Phương pháp nghiên cứu khoa học - Đại học Gia Định

lOMoAR cPSD| 60772721 BM12/KTQT-NCKH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIA ĐỊNH
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ ĐỀ CƯƠNG
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN
ĐỀ TÀI: NGIÊN CỨU YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÀNH VI
THUÊ NHÀ TRỌ CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG
ĐẠI HỌC GIA ĐỊNH
Ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH
Giảng viên hướng dẫn: Ths. NGUYỄN DUY PHƯƠNG
Chủ nhiệm đề tài: NGUYỄN KIỀU PHƯƠNG NHI - MSSV :22050115
Các thành viên tham gia: NGUYỄN THỊ VINH NY – MSSV: 22050080
LÊ THỊ THÙY TRANG - MSSV: 22050084
ĐÀM ANH TUẤN – MSSV: 22050103
Thành phố Hồ Chí Minh – 2023 lOMoAR cPSD| 60772721
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIA ĐỊNH
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ ĐỀ CƯƠNG
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN
ĐỀ TÀI: NGIÊN CỨU YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÀNH
VI THUÊ NHÀ TRỌ CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG
ĐẠI HỌC GIA ĐỊNH
Ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH
Giảng viên hướng dẫn: Ths. NGUYỄN DUY PHƯƠNG
Chủ nhiệm đề tài: NGUYỄN KIỀU PHƯƠNG NHI - MSSV :22050115
Các thành viên tham gia: NGUYỄN THỊ VINH NY – MSSV: 22050080
LÊ THỊ THÙY TRANG - MSSV: 22050084
ĐÀM ANH TUẤN – MSSV: 22050103
Thành phố Hồ Chí Minh – 2023 lOMoAR cPSD| 60772721
Phụ lục 3 - Lời cam đoan LỜI CAM ĐOAN
Thành viên nhóm sinh viên:
Chúng em xin cam đoan đề tài nghiên cứu khoa học: “Nghiên cứu yếu tố ảnh
hưởng đến hành vi thuê trọ của sinh viên trường đại học Gia Định” do cả nhóm nghiên cứu và thực hiện.
Chúng em đã kiểm tra dữ liệu theo quy định hiện hành. Đề tài nghiên cứu được
tiến hành công khai, minh bạch dựa trên sự tâm huyết sức lực của nhóm và sự hướng dẫn
của giảng viên bộ môn – Ths.Nguyễn Duy Phương.
Kết quả bài làm của đề tài: “Nghiên cứu yếu tố ảnh hưởng đến hành vi thuê trọ của
sinh viên trường đại học Gia Định” là trung thực và không sao chép từ bất kỳ bài tập của các cá nhân/nhóm khác.
Các tài liệu được sử dụng trong tiểu luận có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.
TP. HCM, ngày .08. tháng 12 năm 2023.
Nhóm sinh viên cam đoan
(Ký và ghi rõ họ tên thành viên nhóm)
Phụ lục 4 - Lời cảm ơn (nếu có) LỜI CẢM ƠN
Thành viên nhóm sinh viên:
Trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài “Nghiên cứu yếu tố ảnh hưởng
đến hành vi thuê trọ của sinh viên trường đại học Gia Định” chúng em đã nhận được rất
nhiều sự giúp đỡ, hỗ trợ nhiệt tình từ thầy Nguyễn Duy Phương - người đã trực tiếp hướng
dẫn, giúp đỡ về kiến thức, tài liệu cũng như phương pháp nghiên cứu để chúng em có thể
hoàn thành nghiên cứu khoa học này.
Bên cạnh đó sự giúp đỡ của gia đình, bạn bè và người thân đã luôn ủng hộ và tạo
điều kiện tốt nhất để chúng em có thể tập trung nghiên cứu và hoàn thành đề tài này.
Do về mặt kiến thức và thời gian còn hạn chế, nghiên cứu còn nhiều khiếm khuyết.
Nhóm rất mong được sự đóng góp ý kiến của cô và mọi người để bài nghiên cứu hoàn thiện hơn. lOMoAR cPSD| 60772721
Chúng em xin chân thành cảm ơn!
TP. HCM, ngày .08. tháng 12 năm 2023.
Nhóm sinh viên cảm ơn lOMoAR cPSD| 60772721 1 MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................................ 5
DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH ................................................................................ 5
PHẦN 1: TỔNG QUAN .............................................................................................. 6
LỜI MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 6
1.1 Lý do chọn đề tài.................................................................................................... 6
1.1.1 Tính cấp thiết ................................................................................................. 7
1.2 Mục tiêu chọn đề tài .............................................................................................. 7
1.2.1 Mục tiêu chung .............................................................................................. 7
1.2.2 Mục tiêu cụ thể............................................................................................... 8
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 8
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................... 8
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................... 8
1.4. Phương pháp nghiên cứu: .................................................................................... 8
1.4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu ...................................................................... 8
1.4.2. Phương pháp phân tích tổng kết kinh nghiệm .............................................. 9
1.4.3. Phương pháp nghiên cứu định lượng ........................................................... 9
1.5. Thời gian thực hiện: ............................................................................................. 9
1.6. Kế hoạch nghiên cứu ............................................................................................ 9
1.6.1. Chuẩn bị cho nghiên cứu .............................................................................. 9
1.6.2. Triển khai nghiên cứu ................................................................................. 13 lOMoAR cPSD| 60772721 2
1.6.3. Báo cáo kết quả nghiên cứu........................................................................ 16
1.7. Câu hỏi nghiên cứu: ........................................................................................... 16
1.8. Ý nghĩa nghiên cứu ............................................................................................. 17
1.9. Kết quả nghiên cứu ............................................................................................ 17
1.10. Bố cục dự kiến cho đề tài nghiên cứu ............................................................. 23
PHẦN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ..................................................................... 24
2.1. Cơ sở lý luận ........................................................................................................ 24
2.1.1. Hành vi người tiêu dùng ............................................................................. 24
2.1.2. Mô hình hành vi người tiêu dùng ............................................................... 25
2.1.3.. Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng .................................. 25
2.1.4.Quá trình quyết định mua hàng ................................................................... 30
2.2. Lịch sử nghiên cứu trước đây ............................................................................ 35
2.2.1 Nghiên cứu của sinh viên trường Đại học An Giang(2020)” ..................... 35
2.2.2. Nghiên cứu của sinh viên Trường Đại học Công Nghiệp TP. Hồ Chí
Minh. ..................................................................................................................... 36
2.3. Nghiên cứu thực tế .............................................................................................. 36
2.4. Quy trình nghiên cứu ......................................................................................... 37
2.4.1. Xác định vấn đề và mục tiêu nghiên cứu .................................................... 37
2.4.2. Cơ sở lý thuyết ............................................................................................ 38
2.4.3. Xây dựng mô hình và giả thiết nghiên cứu .................................................. 38
2.4.4. Thiết kế bản hỏi ........................................................................................... 44 lOMoAR cPSD| 60772721 3
2.4.5. Thu thập dữ liệu ........................................................................................... 45
2.4.6. Phân tích dữ liệu .......................................................................................... 46
2.4.7. Kết luận, báo cáo ......................................................................................... 46
2.5. Đối tượng lấy dữ liệu, các bản mẫu và những kế hoạch thu thập dữ liệu
nghiên cứu .................................................................................................................. 46
2.5.1. Dữ liệu sơ cấp, dữ liệu thứ cấp ................................................................... 46
2.5.2. Các kỹ thuật lấy mẫu, chọn mẫu trong nghiên cứu: ................................... 46
2.5.3. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp ......................................................... 47
2.5.4. Dữ liệu định tính và Dữ liệu định lượng ..................................................... 47
2.6. Bảng câu hỏi ........................................................................................................ 48
2.7. Thuận lợi – Khó khăn ........................................................................................ 50
2.7.1.Thuận lợi ....................................................................................................... 50
2.7.2. Khó khăn ...................................................................................................... 51
2.8. Đề xuất (Nếu có) .................................................................................................. 54
2.8.1 Sinh viên ....................................................................................................... 54
2.8.2 Nhà trường ................................................................................................... 55
2.8.3 Xã hội ........................................................................................................... 55
2.9. Kết luận (Ý nghĩa và hạn chế của đề tài nghiên cứu) ......................................... 56
2.9.1 Ý nghĩa của nghiên cứu................................................................................ 56
2.9.2 Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo của đề tài ..................................... 57
Tài liệu kham khảo .................................................................................................... 58 lOMoAR cPSD| 60772721 4 lOMoAR cPSD| 60772721 5
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT
KÝ HIỆU CHỨ VIẾT TẮT
CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ 1 KTX Ký Túc Xá 2 NCKH Nghiên Cứu Khoa Học 3 QTKD Quản Trị Kinh Doanh 4 SV Sinh Viên 5 TP.HCM Thành Phố Hồ Chí Minh 6 VD Ví Dụ 7 TP Thành phố 8 EFA Exploratory Factor Analysis
(Phân tích nhân tố khám phá) 9 NXB Nhà Xuất Bản 10 CHI –SPARE
So Sánh Kết Quả Quan Sát Và
Kết Quả Mong Đợi Giữa Các
Biến Phân Loại Trong Tổng Thể Dữ Liệu 11 CRAMER’S V
Kiểm Định Chi Bình Phương Trong Thống Kê Dữ Liệu 12 ONEN-SAMPLE T TEST
Dùng Để So Sánh Gía Trị Trung
Bình Của Một Tổng Thể Với Một Gía Trị Cụ Thể 13 CRONBACH
Thước Đo Phổ Biến Nhất Của Tính Nhất Quán Bên Trong 14 OLS
Phương Pháp Bình Phương Nhỏ Nhất 15 SPSS Thống Kê Dữ Liệu
DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH
Bảng 1.9.1. Số liệu thống kê việc sinh viên đang ở chung với ai...................................... 17
Bảng 1.9.2. Số liệu thống kê loại hình mà sinh viên đang thuê ....................................... 18
Bảng 1.9.3. Số liệu thống kê mong muốn địa điểm phòng trọ của sinh viên thuê.............19 lOMoAR cPSD| 60772721 6
Bảng 1.9.4. Số liệu thống kê diện tích phòng trọ sinh viên cho là thích hợp để thuê ...... 20
Bảng 1.9.5. Số liệu thống kê mức giá mà sinh viên trả cho việc thuê phòng trọ của bản
thân..................................................................................................................................21
Bảng 1.9.6. Số liệu thống kê phòng trọ ở bao nhiêu người là thích hợp nhất ..................22
Hình 1. Mô hình hành vi người tiêu dùng........................................................................26
Bảng.2.3.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi mua của người tiêu dùng........................27
Hình 2. Các giai đoạn quyết định mu a hàng....................................................................32
Bảng 2.1.4.4. Yếu tố ảnh hưởng đến quy trình ra quyết định mua hàng...........................35
Bảng 2.4 Sơ đồ quy trình nghiên cứu..............................................................................29
Bảng 2.4.3. Mô hình nghiên cứu.................................................................................... 31
Bảng 2.4.3.1. Mô hình về Yếu tố ảnh hưởng đến hành vi thuê nhà trọ của sinh viên..... 32
Bảng 2.4.3.2.Tháp nhu cầu Maslo.................................................................................. 33
Bảng 2.4.4. Qui trình thu thập và xử lí dữ liệu................................................................ 36 PHẦN 1: TỔNG QUAN LỜI MỞ ĐẦU
1.1 Lý do chọn đề tài
Cuộc sống con người tồn tại và phát triển dựa trên các thang bậc nhu cầu của học
thuyết Maslow: ăn, mặc, nơi trú ngụ, an ninh, mối quan hệ, được tôn trọng và tự thể hiện.
Trong đó, nhà ở là một trong những nền tảng quan trọng để các nhu cầu khác phát triển,
từ đó giúp con người có cuộc sống an toàn, có thể tập trung làm việc hơn. Đối với sinh
viên, chỗ ở là không gian cư trú đảm bảo môi trường sống để sinh viên học tập hoặc nghỉ lOMoAR cPSD| 60772721 7
ngơi sau những giờ học trên lớp. Sinh viên sống ở một nơi tạm bợ, mất trật tự an ninh
không những gây ra tác động tiêu cực trong lối sống mà còn ảnh hưởng đến việc học tập của sinh viên đó.
Khu đô thị TP.HCM là nơi tập trung khá nhiều trường đại học mà phần lớn sinh
viên học ở đây là những sinh viên xa nhà. Quyết định thuê chỗ ở KTX hay phòng trọ sẽ
ảnh hưởng đến học tập của sinh viên và mỗi sự lựa chọn này đều có những sự đánh đổi.
Để biết rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định thuê chỗ ở của sinh viên, nhóm đã thực
hiện nghiên cứu này với mong muốn xác định, đánh giá mức độ tác động các yếu tố ảnh
hưởng đến quyết định thuê chỗ ở của sinh viên. Từ đó đưa ra những kiến nghị giải pháp
đối với chủ nhà trọ, ban quản lí KTX, cơ quan ban ngành nhằm nâng cao chất lượng nhà
ở phù hợp với nhu cầu của sinh viên trường đại học Gia Định trong khu đô thị TP.HCM.
Đồng thời, xem xét quyết định thuê chỗ ở có ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng ứng dụng
tìm chỗ ở hay không để kiến nghị với người thiết kế xây dựng ứng dụng nên cung cấp đầy
đủ thông tin về các yếu tố có tác động đến quyết định thuê chỗ ở của sinh viên.
1.1.1 Tính cấp thiết
Nhà trọ dành cho sinh viên luôn là một trong các vấn đề được rất nhiều phụ huynh
và sinh viên rất quan tâm và tìm hiểu, đa số chúng ta đều sẽ lựa chọn con đường Đại Học
để phát triển bản thân hơn và có được một lượng kiến thức vững chắc hơn cho con đường
tiến đến sự thành công của mình điều đó đồng nghĩa với việc ta sẽ phải xa gia đình xa quê
hương đến một tỉnh thành mới hơn để thực hiên giấc mơ, để có thể đáp ứng được điều này
thì vấn đề cần quan tâm đến là chỗ ở việc này tốn khá nhiều thời gian và công sức .
Đề tài nghiên cứu yếu tố ảnh hưởng hành vi thuê trọ của sinh viên hiện nay là nghiên
cứu các cách thức mà sinh viên sẽ thực hiện và đưa ra quyết định .Việc nghiên cứu sẽ giúp
ta hiểu được những thuận lợi và khó khăn của sinh viên khi thuê nhà trọ ,và hiểu được
những tiêu chí để sinh viên thuê nhà trọ và sinh viên cần những gì khi thuê nhà trọ. Với tầm
quan trọng của vấn đề trên chúng tôi sẽ tiến hành nghiên cứu để hỗ trợ chp những sinh viên
gặp khó khăn trong vấn đề này.
1.2 Mục tiêu chọn đề tài 1.2.1 Mục tiêu chung
Tìm hiểu và phân tích xu hướng lựa chọn nhà trọ của sinh viên trường Đại Học Gia
Định , từ đó đề ra các giải pháp, phương án khả thi để đẩy mạnh quá trình thuê trọ của sinh lOMoAR cPSD| 60772721 8
viên. Bên cạnh đó nghiên cứu cũng cung cấp tư liệu cho các bên liên quan cũng như nhà
trường để nâng cao công tác tìm kiếm nhà trọ cho sinh viên trong phạm vi trường đại học
Gia Định và rộng khắp trên toàn quốc. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể
Để phục vụ cho mục tiêu nghiên cứu chung, nhóm nghiên cứu đã triển khai thực
hiện các mục tiêu cụ thể: -
Tìm hiểu được thực trạng những yêu cầu khi tìm trọ của các sinh viên trường ĐạiHọc Gia Định. -
Phân tích được các hành vi ảnh hưởng đến việc lựa chọn nhà trọ cuả các sinhviên. -
Đề ra được những tiêu chuẩ thông qua nghiên cứu để giúp những bạn khác cónhu cầu tìm trọ.
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Những nhân yếu tố ảnh hưởng hành vi thuê nhà trọ của sinh viên
trường đại học Gia Định tại TP.HCM.
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về không gian: Giới hạn của đề tài chỉ trong phạm vi sinh viên, phần khảo sát, thống kê
chủ yếu được thực hiện với sinh viên của trường đại học Gia Định tại TP HCM. Về thời
gian: Khảo sát được thực hiện từ ngày 08/11/2023 tới ngày 08/12/2023 dưới hình thức khảo
sát online thông qua google form.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
1.4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
Ngoài dữ liệu thứ cấp từ các nghiên cứu trước, để mô tả hành vi thuê nhà trọ của
sinh viên Trường Đại học Gia Định và các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi này, tác giả tiến
hành thu thập dữ liệu sơ cấp dựa trên điều tra khảo sát. Cụ thể như sau:
Tổng số link khảo sát: 100 link khảo sát . Trong đó:
+ Link khảo sát: 50 link tại khu vực gần trường, trên trang cộng đồng sinh viên Đại học Gia Định
+ Người dân có nhà trọ cho thuê tại khu vực trường Đại học Gia Định: 15 link khảo sát lOMoAR cPSD| 60772721 9
+ Sinh viên tại trường Đại học Gia Định khảo sát: 35 link khảo sát
1.4.2. Phương pháp phân tích tổng kết kinh nghiệm
Phân tích:Sử dụng chủ yếu là phương pháp thống kê mô tả, phân tích, tổng hợp:
phân tích số liệu thu thập được từ các bản hỏi.
* Đối với cung trên thị trường:
- Khảo sát thực tế và hỏi các chủ nhà trọ
- Tìm hiểu thông tin tại trung tâm tìm kiếm phòng trọ cho sinh viên Gia Định.
* Đối với cầu trên thị trường:
Lập bảng hỏi về nhu cầu nhà trọ của sinh viên đối với thị trường nhà trọ trong khu
vực gần trường Đại học Gia Định. Sau đó xác định cầu chung đối với thị trường nhà trọ tại đây.
Khảo sát thực tế: Hỏi chính các bạn sinh viên thuê trọ gần trường Đại học Gia Định
về nhu cầu nhà trọ của các bạn đối với nhà ở trong khu vực đó.
1.4.3. Phương pháp nghiên cứu định lượng -
Mẫu nghiên cứu được thu bằng phương pháp lấy mẫu thuận tiện từ các sinh
viêntrường Đại học Gia Định dưới hình thức khảo sát online thông qua google form từ ngày
08/11/2023 đến ngày 08/12/2023 -
Dữ liệu sơ cấp thu thập được sẽ được tổng hợp lại và phân tích bằng các kỹ
thuật phân tích thống kê như: thống kê mô tả mẫu, phân tích độ tin cậy Cronbach’s Alpha,
phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích hệ số tương quan Pearson và phân tích hồi quy tuyến tính OLS.
1.5. Thời gian thực hiện:
Đối với đề tài do nhóm nghiên cứu mạnh thực hiện, căn cứ đề xuất của chủ nhiệm
đề tài và kiến nghị của Hội đồng Khoa học, quyết định thời gian phù hợp để thực hiện đề
tài. Thời gian thực hiện đề tài:”Nguyên cứu yếu tố ảnh hưởng hành vi thuê nhà trọ của sinh
viên trường Đại học Gia Định” từ ngày 08/11/2023 đến ngày 08/12/2023.
1.6. Kế hoạch nghiên cứu
1.6.1. Chuẩn bị cho nghiên cứu.
Để tiến hành nghiên cứu khoa học phải chuẩn bị đầy đủ các mặt cho nghiên cứu.
Bước chuẩn bị có một vị trí đặc biệt, nó góp phần quyết định chất lượng của công trình
nghiên cứu. Trước hết bắt đầu ở bước chọn đề tài: lOMoAR cPSD| 60772721 10
1.6.1.1. Chọn đề tài.
Đối với nhóm nghiên cứu, việc chọn đề tài khoa học có thể gặp nhiều khó khăn, bởi
một đề tài nghiên cứu cần thỏa mãn những yêu cầu cụ thể: –
Đề tài nghiên cứu phải có ý nghĩa khoa học: bổ sung nội dung lý thuyết của
khoahọc, hoặc làm rõ một số vấn đề lý thuyết đang tồn tại nhiều khúc mắc… –
Đề tài phải có tính thực tiễn, thể hiện ở việc thỏa mãn một nhu cầu hiện hữu
trongxã hội, đem lại giá trị thiết thực cho cả lý luận và thực tiễn. –
Đề tài phải phù hợp với khả năng chuyên môn, điều kiện vật chất và quỹ thời
giancủa nhóm nghiên cứu.
Đương nhiên, một yếu tố quyết định khác trong việc chọn lựa đề tài chính là mối
quan tâm của người nghiên cứu đối với các vấn đề cụ thể.
1.6.1.2. Thu thập tài liệu.
Khi đã chọn được đề tài, nhóm nghiên cứu cần có những tài liệu liên quan để xây
dựng vốn kiến thức nền vững chắc về chuyên môn mình nghiên cứu, ngoài ra cung cấp cơ
sở cho công trình dựa vào những tài liệu khoa học uy tín.
Để thu thập tài liệu hữu ích và đáng tin cậy, nhóm nghiên cứu đã tham khảo những cách thức sau: –
Tìm kiếm thông qua các thầy cô hướng dẫn, thường các thầy cô có kinh
nghiệmlâu năm trong nghiên cứu sẽ sưu tầm một lượng lớn các tài liệu hữu ích cho công trình. –
Tìm kiếm trong thư viện hoặc kho tài liệu của trường đại học. –
Tìm kiếm trong các bài báo, tạp chí khoa học, các ấn phẩm khoa học về
chuyênngành liên quan đến đề tài nghiên cứu. –
Tìm kiếm trên các trang web lưu trữ tài liệu khoa học như www.ssrn.com/
,scholar.google.com.vn/ ,www.sciencedirect.com/ .
1.6.1.3. Xác định các vấn đề liên quan đến đề tài.
Muốn có được sự chuẩn bị tốt nhất, nhóm nghiên cứu phải đặt câu hỏi và tự trả lời
các vấn đề xung quanh đề tài. Những vấn đề đó là: –
Đối tượng nghiên cứu: Là những người, sự vật hay hiện tượng cần xem xét
vàlàm rõ trong nhiệm vụ nghiên cứu. lOMoAR cPSD| 60772721 11 –
Phạm vi nghiên cứu: Là giới hạn khảo sát đối tượng nghiên cứu trong
trongphạm vi nhất định, bao gồm thời gian và không gian cụ thể. –
Mục đích nghiên cứu: Là đích đến mà người nghiên cứu muốn đạt được sau
khithực hiện nghiên cứu. –
Nội dung nghiên cứu: Là mô tả quá trình nghiên cứu dự tính của người nghiêncứu. –
Phương pháp nghiên cứu: Là cách thức, phương tiện để giải quyết các nhiệm
vụtrong nghiên cứu, là vấn đề quan trọng nhất mà một người nghiên cứu cần phải
nắm rõ vì xác định được phương pháp sẽ xác định được hướng đi phù hợp với yêu cầu của nghiên cứu.
Trong quá trình trả lời các câu hỏi về vấn đề nghiên cứu kể trên, nhóm nghiên cứu
đã ghi chép và hệ thống lại cẩn thận để bổ sung vào đề cương nghiên cứu, sẽ được nói đến
ở ngay dưới đây. 1.6.1.4.Lập kế hoạch thực hiện
Khi đã chọn người hướng dẫn và có những ý tưởng cơ bản, rõ ràng về đề tài nghiên
cứu, điều nên làm là soạn một kế hoạch thực hiện các phần việc chính, nhằm quản lí tốt quỹ
thời gian cũng như kiểm soát được tiến độ thực hiện một cách khoa học. Kế hoạch này cũng
chỉ có vai trò như sợi chỉ dẫn đường, có tính linh động và dễ dàng điều chỉnh chứ không
phải là bất di bất dịch.
Độ dài ngắn của từng giai đoạn còn phụ thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh thực tế của
mỗi người và thời hạn kết thúc đề tài theo yêu cầu quản lí. 1.6.1.5. Xác định câu hỏi, giả
thuyết và phương pháp nghiên cứu
Bước 1 trong quy trình này được tính là hoàn thành khi nhóm nghiên cứu đã có quyết
định khá chắc chắn, sẵn sàng cho các bước tiếp theo chứ không phải là chọn đại một đề tài
nào đó, điều đó đồng nghĩa nhóm phải hình dung tương đối rõ ràng về đề tài của mình.
Câu hỏi nghiên cứu chính là vẫn đề mà nhóm nghiên cứu muốn “khám phá” khi thực
hiện công trình nghiên cứu của mình. Trong khi đó phần luôn đi cùng câu hỏi nghiên cứu
chính là những giả thuyết – các câu trả lời phỏng đoán. Dựa vào những phỏng đoán này,
nhóm nghiên cứu sẽ có hướng tìm kiếm để kiểm chứng và đưa ra kết luận trong bước cuối cùng. lOMoAR cPSD| 60772721 12
Trong bước này, phương pháp nghiên cứu cũng cần được làm rõ, bởi tùy thuộc vào
câu hỏi nghiên cứu và những điều kiện khách quan thì phương pháp nghiên cứu sử dụng sẽ khác nhau
1.6.1.6. Xây dựng đề cương nghiên cứu
Kế hoạch nghiên cứu: Là văn bản tổng hợp các bước thực hiện và thời gian cụ thể
cho từng bước, cũng như phân công công việc cho từng thành viên trong nhóm nghiên cứu.
Đề cương nghiên cứu: Là văn bản dự kiến các mục nội dung chi tiết của công trình
nghiên cứu, là cơ sở để người nghiên cứu dựa vào khi tiến hành hoạt động trong giai đoạn triển khai.
Kế hoạch và đề cương tuy hai văn bản này có nhiều điểm tương tự nhưng thật ra về
tính chất là khác nhau, kế hoạch vạch ra diễn biến, trình tự các hoạt động, còn đề cương đi
vào các nội dung của việc nghiên cứu. Dù vậy, cả hai đều có vai trò quan trọng trong việc
định hướng nội dung nghiên cứu, thể hiện bố cục công trình để nhóm nghiên cứu thực hiện
các nhiệm vụ đề ra một cách chủ động và khoa học hơn. Nội dung của đề cương nghiên
cứu thường bao gồm các nội dung sau đây:
- Lý do chọn đề tài, mục đích nghiên cứu và lịch sử vấn đề nghiên cứu
- Khách thể và đối tượng nghiên cứu - Giả thuyết khoa học
- Các nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
- Các nguồn tài liệu và các phương pháp nghiên cứu
- Dự kiến dàn ý công trình nghiên cứu - Kế hoạch nghiên cứu
Trong đề cương hoặc thông qua bài tổng quan tài liệu, nhóm nghiên cứu sẽ xác định
được mục đích và phạm vi nghiên cứu, đối tượng và các phương pháp chuyên ngành sẽ sử
dụng, những kết quả cần đạt được và thời gian dự kiến cho từng giai đoạn tiếp theo. Đặc
biệt trong các khoa học thực nghiệm, đôi khi cần sử dụng những hoá chất, dụng cụ đặc biệt,
không có sẵn mà phải đặt mua trước một thời gian rất dài, thì việc dự liệu một kế hoạch
nghiên cứu rõ ràng càng đóng vai trò quan trọng.
Trong điều kiện tiêu chuẩn, thời gian này kéo dài khoảng hai tuần, với các tài liệu
đã tìm thấy, tích luỹ và chọn lọc ở các bước trên.
1.6.2. Triển khai nghiên cứu. lOMoAR cPSD| 60772721 13
Để thực hiện được mục tiêu đã đề ra, ta cần tiến hành vô số các công việc cả trong
lý thuyết và thực tế, bao gồm lập giả thiết, thu thập và xử lý dữ liệu, rồi tổng hợp kết quả
và rút ra kết luận. Bắt đầu từ bước đầu tiên:
1.6.2.1 Triển khai nghiên cứu
Tuỳ thuộc vào mỗi chuyên ngành, nếu cần có một giai đoạn triển khai sơ bộ, giai
đoạn này sẽ kéo dài khoảng vài tuần để kiểm tra những vấn đề và phương pháp đã đề ra.
Những kết quả sơ bộ này có thể giúp để điều chỉnh, cập nhật phần tổng quan tài liệu cho
phù hợp hơn với thực tế.
Nếu đề tài không cần nghiên cứu sơ bộ, có thể tiến hành thẳng các giai đoạn nghiên
cứu đã vạch ra. Các số liệu cần được thu thập đầy đủ và xử lí theo đúng phương pháp của
từng chuyên ngành. Các vấn đề đã đặt ra, giả thuyết đã xây dựng trong phần tổng quan tài
liệu/đề cương nghiên cứu sẽ được kiểm chứng thông qua các kết quả thu được trong giai đoạn này.
Giai đoạn này kéo dài bao lâu tuỳ thuộc chuyên ngành và cấp độ của đề tài. Đối với
sinh viên, trong giai đoạn này cần làm việc đều đặn với người hướng dẫn khoa học, đào sâu
nghiên cứu tài liệu chuyên môn và tham khảo ý kiến chuyên gia để điều chỉnh việc nghiên cứu theo đúng hướng.
1.6.2.2. Lập giả thiết.
Giả thuyết khoa học là mô hình giả định, dự đoán về bản chất của đối tượng nghiên
cứu. Một công trình khoa học về thực chất là chứng minh một giả thuyết khoa học. Do đó
xây dựng giả thuyết là thao tác quan trọng, giúp ta đề xuất một hướng đi để khám phá đối
tượng nghiên cứu, đôi lúc tiên đoán được bản chất và cách thức vận động của sự kiện, hiện tượng.
Giả thiết khoa học dù chỉ là giả định trên lý thuyết, nhưng vẫn cần tuân thủ các quy tắc sau:
– Giả thiết phải có khả năng giải thích được sự vật, hiện tượng cần nghiên cứu.
– Giả thiết phải đủ khả năng được kiểm chứng bằng thực nghiệm.
Khi đã có một giả thiết phù hợp, ta cần kiểm chứng nó bằng các dữ liệu thực tế, điều
đó dẫn tới việc thực hiện các bước tiếp theo. lOMoAR cPSD| 60772721 14
1.6.2.3. Tìm kiếm tài liệu
Việc đầu tiên cần phải làm tốt trong một đề tài nghiên cứu là tìm kiếm tài liệu. Lúc
khởi đầu, có vẻ như mọi sự đều rối bù, lộn xộn, không có trật tự, các tài liệu, thông tin tìm
được chưa giúp tìm thấy một hướng đi rõ ràng. Nhưng điều đó không đáng lo ngại, vì theo
thời gian, bạn có thể lọc dần, loại bỏ những tài liệu không cần thiết, những hướng không
khả thi, để tập trung vào những vấn đề trọng tâm nhất và phù hợp nhất.
Trong giai đoạn này, đừng mất thời gian đọc kĩ từng tài liệu tìm thấy được. Chỉ cần
lưu trữ và sắp xếp trật tự, rõ ràng, ghi chú thông tin tham khảo đầy đủ để tiện dụng về sau.
Thời gian cho giai đoạn này có thể dao động trong khoảng từ ba đến sáu tuần, tuỳ
thuộc vào điều kiện và khả năng của mỗi người. Không nên chỉ thụ động sử dụng những
gì được cung cấp sẵn, mà cần huy động mọi nguồn lực có thể có.
1.6.2.4.Đọc và chọn lọc tài liệu
Sau khi đã có được một lượng tài liệu tương đối, nhóm nghiên cứu cần đọc để chọn
lọc lại. Cần đọc tất cả các bài đã có. Đánh dấu những ý quan trọng. Ghi chú, tóm tắt một
cách có hệ thống. Sắp xếp theo một trật tự phù hợp với thói quen và/hoặc ý đồ trình bày của mình.
Giai đoạn này dài hay ngắn tuỳ thuộc vào khả năng của mỗi người. Trong tương
quan với thời gian tìm kiếm tài liệu ở trên, giai đoạn này kéo dài khoảng hai tuần.
1.2.6.5. Thu thập, xử lí và phân tích dữ liệu
Một trong những nội dung quan trọng trong hoạt động nghiên cứu chính là thu thập,
xử lý và phân tích dữ liệu. Cần xác định rõ loại dữ liệu gì (định tính hay định lượng, sơ cấp
hay thứ cấp…) để tìm ra cách thu thập hiệu quả, phù hợp.
Các dữ liệu thu thập được chưa thể sử dụng ngay được mà phải qua quá trình sàng
lọc để loại bỏ các dữ liệu bị lỗi, không tin cậy. Sau khi đã xử lý dữ liệu, người nghiên cứu
sẽ tiếp tục phân tích, hệ thống hóa dữ liệu để đưa ra các kết luận kiểm định cho giả thuyết
đã đặt ra ban đầu và các đánh giá khác.  Thu thập dữ liệu.
Một đề tài nghiên cứu mà không có dữ liệu cũng không khác gì một cái ví không có
lấy 1 tờ 500. Những hiểu biết từ việc phân tích dữ liệu chính là chìa khóa để người nghiên
cứu tìm ra cái mới, chứng minh cho giả thiết đã đề ra và là cơ sở để bảo vệ luận điểm của mình. lOMoAR cPSD| 60772721 15
Sinh viên nghiên cứu có thể tìm thấy các dữ liệu cần thiết bằng cách phỏng vấn
những đối tượng cụ thể, hoặc tra cứu thông tin từ những nguồn uy tín (có thể tìm kiếm trên
mạng hoặc đến cơ quan nơi có nguồn thông tin để hỏi trực tiếp).
Các dữ liệu cũng cần thỏa mãn những yêu cầu đã đặt ra, như có độ chính xác và tin cậy cao,
có thông tin hữu ích để hình thành cơ sở đánh giá giả thiết, liên quan mật thiết tới đề tài,…
Tuy nhiên, các dữ kiện thu thập chưa thể sử dụng ngay được mà phải qua quá trình
sàng lọc, phân tích, xử lý.  Xử lý dữ liệu.
Xử lý dữ liệu là quá trình sử dụng kiến thức tổng hợp của người nghiên cứu, là quá
trình sử dụng tư duy biện chứng và logic cùng với các phương pháp nghiên cứu khoa học
để xem xét đối tượng.
Mục đích của việc xử lý dữ liệu là tập hợp, chọn lọc và hệ thống hoá các phần khác
nhau của thông tin, của tư liệu đã có để từ đó tìm ra những khía cạnh mới, kết luận mới về đối tượng.
Để xử lý một cách triệt để dữ liệu thu thập được trước hết cần sàng lọc ra những
thông tin chính xác và hữu ích, sau đó phân tích các dữ liệu đó bằng các công cụ đặc biệt
kết hợp sử dụng kiến thức và tư duy của người nghiên cứu, cuối cùng tổng hợp và ghi chép
lại các kết quả thu được.
Trong quá trình phân tích và xử lý thông tin cần chú ý tôn trọng tính khách quan của
sự kiện, con số, người nghiên cứu không được chủ quan áp đặt theo ý đồ của bản thân.
1.2.6.6. Kiểm chứng kết quả nghiên cứu.
Xuyên suốt quá trình nghiên cứu, người nghiên cứu không khỏi mắc những sai lầm.
Do đó, kiểm tra lại kết quả giúp ta tránh các sai lầm trước khi đi đến kết luận cuối cùng,
đưa công trình nghiên cứu đạt đến mức độ khách quan nhất.
Để kiểm tra lại kết quả, ta có thể lựa chọn các cách sau:
– Kiểm tra bằng thực nghiệm trên nhiều phạm vi, đối tượng khác nhau: cách nàylàm
tăng tính khách quan của kết quả nghiên cứu.
– So sánh, đối chiếu với các kết luận từ những nghiên cứu khác: mặc dù việc sosánh
này có thể khác nhau khi nghiên cứu tìm ra cái mới, góc nhìn mới, nhưng việc đối chiếu
này cũng đảm bảo tính đa chiều trong đánh giá của người nghiên cứu. lOMoAR cPSD| 60772721 16
Sau khi đã thực hiện nhiệm vụ kiểm chứng kết quả, bạn đã có trong tay tất cả những
thứ cần thiết để đi đến kết luận cuối cùng. Nhiệm vụ cuối cùng la là viết một bản báo cáo kết quả nghiên cứu.
1.6.3. Báo cáo kết quả nghiên cứu.
1.6.3.1. Viết báo cáo kết quả nghiên cứu
Nếu đã làm tốt việc viết tổng quan tài liệu ngay từ ban đầu, giai đoạn này trở nên
nhẹ nhàng hơn. Ngoài các tài liệu ban đầu đã có, có thể bạn tìm thấy hoặc cần phải tìm
thêm những tài liệu mới hơn, chuyên sâu hơn nữa để bổ sung cho các khía cạnh quan trọng
trong đề tài, và bắt tay vào viết các phần còn lại: phân tích, thảo luận kết quả nghiên cứu và
đưa ra các kết luận, xác nhận hay bác bỏ những giả thuyết đã đặt ra, gợi những vấn đề cần nghiên cứu tiếp, v.v.
Sau khi hoàn tất những phần việc trên, cần tập hợp các nội dung đó thành một bài
viết hoàn chỉnh theo yêu cầu của cấp quản lí chuyên môn. Có nhiều loại tài liệu khoa học
khác nhau, mỗi loại có yêu cầu bố cục và trình bày khác nhau. Cần tìm hiểu rõ các yêu cầu
đó để trình bày tài liệu của mình cho đúng với quy định.
Thời gian hoàn tất bài viết có thể kéo dài khoảng vài tuần. Đối với sinh viên, bài viết cần
được đưa cho người hướng dẫn xem, thảo luận về những điểm cần điều chỉnh, sửa chữa
trước khi nộp chính thức để báo cáo. 1.6.3.2. Trình bày/bảo vệ kết quả nghiên cứu
Thông thường, một đề tài nghiên cứu khoa học phải được bảo vệ trước hội đồng gồm
các nhà chuyên môn. Các nội dung cơ bản của đề tài (mục đích, đối tượng, phương pháp,
kết quả, thảo luận, kết luận, đề nghị) được trình bày ngắn gọn, cô đọng trong khoảng 15-20
phút. Sau đó, các thành viên hội đồng sẽ phản biện, chất vấn và nhận xét về chất lượng đề tài.
Việc soạn bài thuyết trình tuy không khó, nhưng không phải hoàn toàn đơn giản,
nhất là khi học sinh – sinh viên Việt Nam hầu như không được (bắt buộc) rèn luyện kĩ năng
này trong suốt quá trình học tập. Bài thuyết trình dựa chủ yếu vào bài viết, nhưng không
phải là bản sao nguyên vẹn của bài viết. Thời gian chuẩn bị có thể rất ngắn, từ vài ngày đến
một tuần, song để có được kĩ năng thuyết trình trước đám đông, cần phải sớm rèn luyện ngay từ khi có thể.
1.7. Câu hỏi nghiên cứu:
Các câu hỏi nghiên cứu được xác định bao gồm: