Bản tóm tắt giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh | Đại học Bách Khoa Hà Nội

Bản tóm tắt giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh | Đại học Bách Khoa Hà Nội. Tài liệu được biên soạn giúp các bạn tham khảo, củng cố kiến thức, ôn tập và đạt kết quả cao kết thúc học phần. Mời các bạn đọc đón xem!

Tóm tắt lý thuyết TTHCM
Chương 2: Cơ sở, quá trình hình thành và phát triển tthcm
I Cơ sở hình thành tthcm:
Cơ sở thực tiễn:
o Thực tiễn VN cuối tk XIX, đầu tk XX (các phong trào đấu tranh yêu nước
chống pháp thất bại)
o Thực tiễn thế giới (các cuộc cách mạng tư sản, cách mạnh tháng 10 Nga)
Cơ sở lý luận:
o Giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc VN (chủ nghĩa yêu nước)
o Tinh hoa văn hóa nhân loại:
Nho giáo (tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của con người)
Phật giáo (từ bi, vị tha, yêu thương con người, đạo đức tích cực)
Lão giáo / Đạo giáo (tư tưởng thoát mọi ràng buộc của vòng danh lợi
=> cần kiệm liêm chính)
Văn hóa phương tây (tự do bình đẳng bác ái, nhân quyền dân quyền
o Chủ nghĩa M-L
Nhân tố chủ quan HCM:
o Phẩm chất HCM
o Tài năng hoạt động, tổng kết thực tiễn phát triển lý luận
II Quá trình hình thành và phát triển tthcm:
(5 thời kì)
Trước 5/6/1911: Hình thành tưởng yêu nước chí hướng tìm con đường cứu
nước mới
o Tiếp thu truyền thống tốt đẹp của quê hương => sớm có tư tưởng yêu nước và
thể hiện rõ tư tưởng yêu nước trong hành động
o 5/6/1911: đi ra nước ngoài tìm con đường cứu nước cứu dân
Từ 6/6/1911 đến 30/12/1920: Hình thành tư tưởng cứu nước, giải phóng dân tộc VN
theo con đường cách mạng vô sản
o Người xác định đugns bản chất, thủ đoạn, tội ác của chủ nghĩa thực dân
tình cảnh nhân dân các nước thuộc địa.
o 18/6/1919: gửi bản Yêu sách của nhân dân An Nam tới hội nghị véc xây =>
đòi quyền tự do, dân chủ cho nhân dân An Nam
o 1920: đã tìm thấy và xác địnhphương hướng đấu tranh giải phóng dân tộc
VN theo con đường cách mạng vô sản
Từ 31/12/1920 đến ngày 3/2/1930: Hình thành những nội dung bản tưởng về
cách mạng VN
o Thời kì mục tiêu, phương hướng cách mạng giải phóng dân tộc VN từng bước
được cụ thể hóa, thể hiện trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng
Cộng sản VN
o Chấm dứt cuộc khủng hoảng về đường lối và tổ chức lãnh đạo cách mạng VN
Từ 4/2/1930 đến 28/1/1941: Vượt qua thử thách, giữu vững đường lối, phương pháo
cách kạng VN đúng đắn, sáng tạo
o Quan điểm của HCM bị coi là hữu khuynh, dân tộc chủ nghĩa
o Hội nghị TW Đảng tháng 5/1941: tthcm được ĐCS Đông Dương khảng định,
trở thành yếu tố chỉ đạo cách mạng VN
Từ 29/1/1941 đến 2/9/1969: tưởng HCM tiếp tục phát triển, soi đường cho sự
nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta
o 18/8/1945: Lời kêu gọi Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.
o 2/9/1945: Tuyên ngôn độc lập
o 2/9/1946: Bác mất
III Giá trị tư tưởng HCM:
Đối với VN:
o Tthcm đưa cách mạng giải phóng dân tộc VN đến thắng lợi bắt đầu xây
dựng một xã hội mới trên đất nước ta
o Tthcm là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho cách mạng VN
Đối với thế giới:
o Tthcm góp phần mở ra cho các dân tộc thuộc địa con ffươgnf giải phóng dân
tộc gắn với sự tiến bộ xã hội
o Tthcm góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc, dân chủ, hòa
bình, hợp tác và phát triển trên thế giới
Chương 3: tthcm về độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội
I TTHCM về độc lập dân tộc
Vấn đề độc lập dân tộc:
(4 vấn đề)
o Độc lập tự do là quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm của tất cả các dân tộc:
Yêu sách của nhân dân An Nam => đòi quyền bình đẳng về mặt pháp
lý + đòi các quyền của các quyền tự do dân chủ.
Chánh cương vắn tắt của Đảng năm 1930 => đánh đổ đế quốc chủ
nghĩa pháp bọn phong kiến + làm cho nước Nam được hoàn toàn
độc lập
o Độc lập dân tộc phải gắn liền tự do, hạnh phúc của nhân dân:
Tôi chỉ 1 sự ham muốn, ham muốn tột bậc, làm sao cho nước ta
được hoàn toàn độc lâọ, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng
có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành
o Độc lập dân tộc phải là nền độc lập thật sự, hoàn toàn triệt để:
o Độc lâọ dân tộc gắn liền với thống nhất toàn vẹn lãnh thổ
Về cách mạng giải phóng dân tộc:
(5 vấn đề)
o Cmgpdt muốn thắng lợi phải đi theo con đường cách mạng vô sản
Gpdt gắn với giải phóng giai cấp, trong đó gpdt là trước hết, trên hết
Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội
o Cmgpdt trong điều kiện của VN, muốn thắng lợi phải cho ĐCS lãnh đạo
o Cmgpdt phải dựa trên lực lượng đại đoàn kết dân tộc, lấy liên minh công
nông làm nền tảng
Công nông là chủ cách mệnh là gốc cách mệnh
o Cmgpdt cần chủ động, sáng tạo, khả năng giành thắng lợi trc cmsản
chính quốc
Quan điểm của quốc tế cs: cm thuộc địa chỉ có thể thực hiện sau khi cm
vô sản chính quốc thành công => sai lầm
Quan điểm của Bác: cm thuộc địa và cm vs chính quốc là bình đẳng, ko
phụ thuộc.
o Cmgpdt phải được tiến hành bằng pp bạo lực cách mạng
Dùng bạo lực cách mạng để chống lại bạo lực phản cách mạng
Hình thức bạo lực cách mạng: bạo lực quần chúng, 2 lực lượng: chính
trị + quân sự, 2 hình thức: đấu tranh chính trị + đấu tranh vũ trang.
II TTHCM về cnxh và xây dựng cnxh ở VN
Tthcm về cnxh
o Quan niệm của hcm về cnxh:
Chủ nghĩa cộng sản 2 giai đoạn: thấp cnxh, cao cncs,
cnxh còn chút ít vết tích xh cũ, cncs thì ko
Cnxh nhằm làm cho nhân dân thoát nạn bần cùng, làm cho mn
công ăn việc làm, được ấm no và sống một đời hạnh phúc.
o Tiến lên chủ nghĩa xã hội là một tất yếu khách quan
Tiến lên cnxh là bước phát triển tất yếu ở VN sau khi giành độc lập dân
tộc
Mục tiêu của cnxh nước nhà được độc lập nhân dân được ấm no tự
do và hạnh phúc
o Một số đặc trưng cơ bản xhcn (4 đặc trưng)
Xã hội xhxn là xã hội do nhân dân làm chủ
Có nền kt phát triền cao dựa trên lực lượng sản cuất hiện đại và chế độ
công hữu cề tư liệu sản xuất chủ yếu
trình độ phát triển cao về văn hóa đạo điwcs bảo đảm sự công
bằng hợp lý trong các mối quan hệ xã hội
Là công trình tập thể của nhân dân dưới sự lãnh đạo của ĐCS
Tthcm về xây dựng cnxh ở VN
o Mục tiêu cnxh ở VN (4 mục tiêu)
Chế độ chính trị: phải xây dựng được chế độ dân chủ
Kinh tế: phải xây dựng được nền kinh tế phát triển cao gắn bố mật thiết
với mục tiêu về chính trị
Văn hóa: phải xây dựng được nền văn hóa mang tính dân tộc, khoa
học, đại chúng và tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại
Quan hệ xã hội: phải bảo đảm dân chủ, công bằng, văn minh
o Động lực của cnxh VN =>đảm bảo lợi ích của dân, dân chủ của dân, sức
mạnh đoàn kết toàn dân.
Về lợi ích của dân => điểm khác biệt bản giữa cnxh những chế
độ xh trước đó
Về dân chủ => dân chủ là quý báu nhất của nhân dân
Về sức mạnh đoàn kết toàn dân => đây lực lượng mạnh nhất trong
tất cả các lực lượng
Về hoạt động của những tổ chức => sự lãnh đạo của đảng giữ vai trò
quyết định
Về con người VN: đấy là những con người của cnxh, có tư tưởng và tác
phong xã hội chủ nghĩa
Tthcm về thời kì quá độ lên cnxh ở VN
o Tính chất, đặc điểm và nhiệm vụ của thời kì quá độ
Tính chất: thời cải biến sâu sắc nhất nhưng phức tạp nhất, lâu dài,
khó khăn, gian khổ
Đặc điểm: từ 1 nước nông nghiệp lạc hậu tiến thẳng lên cnxh, ko trải
qua giai đoạn phát triển tbcn
Nhiệm vụ: đấu tranh, cải tạo, xóa bỏ tàn tính của chế độ xã hội cũ, xây
dựng các yếu tố mới phù hợp với quy luật tiến lên cnxh trên tất cả các
lĩnh vực của đời sống (chính trị, kinh tế, văn hóa, quan hệ xã hội)
o Một số nguyên tắc xây dựng cnxh trong thời kì quá độ (4 ng tắc)
Mọi tưởng, hành động phải được thực hiện trên nền tảng chủ nghĩa
M-L
Phải giữ vững độc lập dân tộc
Đoàn kết, học tập kinh nghiệm của các nước anh em
Xây phải đi đôi với chống
III TTHCM về mối quan hệ giữa độc lâọ dân tộc và cnxh
Độc lập dân tộc là cơ sở, tiền đề để tiến lên cnxh
Cnxh là điều kiện để đảm bảo nền độc lập dân tộc vững chắc
Điều kiện để đảm bảo độc lâọ dân tộc gắn liền cnxh (3 đk)
o Đảm bảo vai trò lãnh đạo tuyệt đối của đcs trong suốt tiến trình cách mạng
o Củng cố tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc nền tảng khối liên
minh công nông
o Phải đoàn kết gắn bố chặt chẽ với cách mạng thế giới
Chương 4: TTHCM về ĐCS VN nhà nước của nhân dân, do nhân dân, nhân
dân
I TTHCM về ĐCSVN
Tính tất yếu và vai trò lãnh đạo của ĐCS VN
o ĐCS VN ra đời là sản phẩn của sự kết hợp 3 yếu tố:
Chủ nghĩa M-L
Phong trào công nhân
Phong trào yêu nước (yếu tố mới được HCM đưa vào)
Đảng phải trong sạch, vững mạnh
o Đảng là đạo đức, là văn minh
Mục đích hoạt động của đảng là lãnh đạo đấu tranh gpdt, gp xh, gp con
người
Cương lĩnh, đường lỗi chủ trương và mọi hoạt đọng thực tiễn đều nhằm
mục đích đó, luôn trung thành với lợi ích toàn dân tộc
Đội ngũ đảng viên phải luôn thấm nhuần đạo đức cách mạng, tu dưỡng
rèn luyện, suốt đời phấn đấu cho lợi ích của dân của nước
o Những vấn đề nguyên tác hoạt động của đảng (8 ng tắc)
Đảng lấy cn M-L làm nền tẳng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động
Tập trung dân chủ (Ng tắc tổ chức) => đối với tập thể lãnh đạo, cá nhân
phụ trách (ng tắc lãnh đạo của đảng) => điều kiện tiên quyết khi thực
hiện ng tắc này là đảng phải trong sạch vững mạnh
Tự phê bình và phê bình (Ng tắc sinh hoạt)
Kỷ luật nghiêm minh tự giác (ng tắc phân biệt với đảng của quốc tế 2)
Đảng phải thường xuyên tự chỉnh đốn
Đoàn kết thống nhất trong đảng (yếu tố làm nên sức mạnh của đảng)
Đảng phải liên hệ mật thiết với nhân dân
Đoàn kết quốc tế
o Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên
Phải tuyệt đối trung thành với đảng
Phải những người nghiêm chỉnh thực hiện cương lĩnh đường lối,
quan điểm, chủ trương, nghị quyết của đảng các nguyên tắc xây
dựng đảng
Phải luôn luôn học tập, nâng cao trình độ về mọi mặt
Phải có mối liên hệ mật thiết với nhân dân
Phải luôn chịu trách nhiệm năng động sáng tạo
Phải là những người luôn luôn phòng và chống tiêu cực
II TTHCM về nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân
Nhà nước dân chủ
o Bản chất giai cấp của nhà nước: giai cấp công nhân (thể hiện qua 3 phương
diện)
ĐCS VN giữ vị trí và vai trò cầm quyền
Bản chất giai cấp của nhà nước VN thể hiện tính định hướng xhcn
trong sự phát triển đất nước
Bản chất giai cấp công nhân của nhà nước thể hiện nguyên tắc tổ
chức và hoạt động của nó là nguyên tắc tập trung dân chủ
o Nhà nước của nhân dân
Quyền lực của nhà nước là thừa ủy quyền của nhân dân
Nhân dân quyền kiểm soát phê bình nhà nước quyền bãi miễn
những đại biểu họ đã lựa chọn, bầu ra quyền giải tán những
thiết chế quyền lực mà họ đã lập nên
Luật pháp dân chủ và là công cụ quyền lực của nhân dân
o Nhà nước do nhân dân
nghĩa dân làm chủ, nhân dân quyền lợi làm chủ thì phải
nghĩa vụ làm tròn bổn phận công dân, giữ đúng đạo đứng công dân
Nhà nước tạo mọi điều kiện để nhân dân được thực thi những quyền
mà hiến pháp và pháp luật quy định
Cần coi trọng việc giáo dục nhân dân, đồng thời nhân dân cũng phải tự
giác phấn đấu để có đủ năng lực thực tiễn
o Nhà nước vì nhân dân
Nhà nước phục vụ lợi ích nguyện vọng của nhân dân, ko đặc
quyền đặc lợi, thực sự trong sạch, cần kiệm liêm chính
Nhà nước pháp quyền
o Nhà nước hợp hiến, hợp pháp
Nhà nước hợp hiến là nhà nước do nhân dân bầu ra bằng hình thức dân
chủ
o Nhà nước thượng tôn pháp luật
Đưa pháp luật vào cuộc sống đảm bảo cho pháp luật được thi hành
có cơ chế giám sát việc thi hành pháp luật
Tính nghiêm minh của pháp luật
Khuyến khích nhân dân phê bình giám sát công việc của nhà nước,
giám sát quá trình nhà nước thực thi pháp luật đồng thời không ngừng
nhắc nhở cán bộ các cấp các ngành phải gương mẫu trong việc tuân thủ
pháp luật, trước hết là các cán bộ thuộc ngành hành pháp và tư pháp
o Pháp quyền nhân nghĩa
Nhà nước tôn trọng bảo đảm thực hiện đầu đủ các quyền con người,
chăm lo đến lợi ích của mọi người.
Pháp luật tính nhân văn, khuyến thiện, lấy mục đích giáo dục cảm
hóa
Nhà nước trong sạch vững mạnh
o Kiểm soát quyền lực nhà nước
Về hình thức, cần phát huy vai trò trách nhiệm của ĐCS VN
Dựa trên cách thức tổ chức bộ máy nhà nước việc phân công phân
nhiệm giữa các cơ quan thực thi quyền lực của nhà nước
Nhân dân chủ thể tối cao của quyền lực nhà nước, vì vậy quyền
kiểm soát quyền lực nhà nước
o Phòng chống tiêu cực trong nhà nước
Đặc quyền đặc lợi
Tham ô, lãng phí, quan liêu
Tư túng, chia rẽ, kiêu ngạo
o Các biện pháp phòng chống:
Nâng cao trình độ dân chủ trong xã hội thực hành dân chủ rộng rãi phát
huy quyền làm chủ của nhân dân
Pháp luật của nhà nước, kỉ luật của đảng phải nghiêm minh
Kết hợp thực hiện tính nghiêm minh của pháp luật đẩy nhanh giáo
dục đạo đức
Thực hiện việc nêu gương, tu dưỡng đạo đức trong cán bộ
Huy động sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước
Chương 5: TTHCM về đại đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế
I TTHCM về đại đoàn kết toàn dân tộc
Vai trò của đại đoàn kết toàn dân tộc
o Ddkdt là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công của cách mạng
Chiến lược tập hợp mọi lực lượng thể nhằm tạo ra sức mạnh to lớn
của toàn dân tộc
Vấn đề sống còn của cách mạng
o Đại đoàn kết là mục tiêu nhiệm vụ hàng đầu của cm VN
tưởng ddkdt phải được quán triệt trong mọi đường lối, chủ trương,
chính sách của đảng
Đảng có sứ mệnh thức tỉnh, tập hợp, hướng dẫn quần chúng, ...
Lực lượng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
o Chủ thể của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
Dân là tất cả những ai thừa nhận mình là con dân nước Việt.
o Nền tảng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
Trong khối ddkdt, đoàn kết thống nhất trong đảng điều kiện cho
sự đoàn kết ngoài xã hội
Điều kiện để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc (4 điều kiện)
o Phải lấy lợi ích chung làm điểm quy tụ, đồng thời tôn trọng các lợi ích khác
biệt chính đáng
o Kết thừa truyền thống yêu nước, nhân nghĩa, đoàn kết của dân tộc
o Phải có lòng khoan dung độ lượng với con người
o Phải có niềm tin vào nhân dân
Hình thức nguyên tắc tổ chức của khối đại đoàn kết dân tộc Mặt trân dân tộc
thống nhất
o Mặt trận dân tộc thống nhất
Ddkdt là phải biến thành sức mạnh vật chất, có tổ chức là Mặt trận dân
tộc thống nhất
o Nguyên tắc xây dựng và hoạt động của mặt trận dân tộc thống nhất (3 ng tắc)
Phải xây dựng trên nền tảng liên minh công nhân – nông dân – trí thức
và đặt dưới sự lãnh đạo của đảng
Phải hoạt động theo nguyên tắc hiệp thương dân chủ
Phải đoàn kết lâu dài, chặt chẽ, đoàn kết thật sự chân thành thân ái giúp
đỡ nhau cùng tiến bộ
Phương thức xây dựng khối ddkdt (3 phương thức)
o Làm tốt công tác vận động quần chúng (dân vận)
o Thành lập đoàn thể, tổ chức quần chúng phù hợp với từng đối tượng để tập
hợp quần chúng
o Các đoàn thể tổ chức quần chúng được tập hợp đoàn kết trong Mặt trân
dân tộc thống nhất
II TTHCM về đoàn kết quốc tế
Sự cần thiết phải đoàn kết quốc tế
o Nhằm kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tạo sức mạnh tổng
hợp cho cm
Sức mạnh dân tộc sự tổng hợp của các yếu tố vật chất và tinh thần,
sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước và ý chí tự lực tự cườngcủa dân tộc
Sức mạnh thời đại là sức mạnh của phong trào cách mạng thế giới, sức
mạnh của cn M-L được xác lâọ bởi thắng lợi của cm tháng 10 nga.
o Góp phần cùng nhân dân thế giới thực hiện thằng lợi các mục tiêu cách mạng
của thời đại
Lực lượng đoàn kết quốc tế và hình thức tổ chức
o Các lực lượng cần đoàn kết
Phong trào cộng sản và công nhân quốc tế
Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc
Lực lượng tiến bộ, những người yêu chuộng hòa bình dân chủ tự do
công lý
o Hình thức tổ chức (4 mặt trận)
Mặt trận ddkdt (khơi dậy sức mạnh và quyền tự quyết của mỗi dân tộc)
Mặt trận đoàn kết Việt Miên Lào (phối hợp giúp đỡ lần nhau
cùng chiến đấu thắng lợi)
Mặt trận nhân dân Á – Phi đoàn kết với VN (củng cố mối quan hệ đoàn
kết hữu nghị)
Mặt trân nhân dân thế giới đoàn kết với VN chống đế quốc xâm lược
(tranh thủ sự đồng tình của các nước xhcn bạn quốc tế tạo thế dựa
cho cmvn)
Nguyên tắc đoàn kết quốc tế
o Đoàn kết trên cơ sở thống nhát mục tiêu và lợi ích có lý có tình
Đối với phong trài cộng sản và công nhân quốc tế
Đối với các dân tộc trên thế giới
Đối với các lực lượng tiến bộ trên thế giới
o Đoàn kết trên cơ sở độc lập tự chủ
Muốn tranh thủ sự ủng hộ quốc tế, đảng phải đường lối độc ập tự
chủ và đúng đắn
Chương 6: TTHCM về văn hóa, đạo đức, con người
I TTHCM về văn hóa
Một số nhận thức chung về văn hóa và quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực khác
o Quan niệm của HCM về văn hóa (4 cách tiếp cận)
Tiếp cận theo nghĩa rộng, tổng hợp mọi phương thức sinh hoạt của con
người
Tiếp cận theo nghĩa hẹp là đời sống tinh thần của xã hội thuộc kiến trúc
thượng tầng
Tiếp cận theo nghĩa hẹp hơnbàn về các trường học số ng đi học xóa
nạn mù chũ biết đọc biết viết
Tiếp cận theo phương thức sử dụng công cụ sinh hoạt
o Quan điểm của HCM về quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực khác
VH Chính trị: giải phóng chính trị để mở đường cho văn hóa phát
triển. VH ở trong chính trị, phục vụ nhiệm vụ chính trị.
VH – KT: VH đứng trong KT, ko hoàn toàn phụ thuộc vào kt ma có vai
trò tác động tích cực trở lại kt. Ct, kt, xh phát triển => thúc đẩy vh phát
triền và ngược lại
VH – XH: giải phóng xh => giải phóng vh, xh như nào, vh như thế
Giữ gìn bản sắc vh dân tộc tiếp thu văn hóa nhân loại
Quan điểm của HCM về vai trò của văn hóa
o Vh là mục tiêu động lực của sự nghiệp cách mạng
o Vh là một mặt trận
o Vh phục vụ quần chúng nhân dân
Quan điểm của HCM về xây dựng nền văn hóa mới
o Trước cm tháng 8/1945: xây dựng nền văn hóa với 5 ND: xây dựng tâm lý,
luân lý, xã hội, chính trị, kinh tế.
o Trong kháng chiến chống pháp: xây dựng nền văn hóa với 3 tính chất: dân
tộc, khoa học, đại chúng
o Trong thời xây dựng cnxh: nền văn hóa nội dung xhcn và tính chất dân
tộc
II TTHCM về đạo đức
Đạo đức là gốc là nền tảng tinh thần của xh của người cách mạng
o Là gốc của người cách mạng
o Là đức tính tốt của người cách mạng
o Là vũ khí của người cách mạng
o Là thức đo lòng cao thượng của con người
Quan điểm về những chuânt mực đạo đức cách mạng (4 phẩm chất cơ bản)
o Trung với nước hiếu với dân (phẩm chất đạo đức bao trùm quan trọng nhất và
chi phối các phẩm chất khác)
o Cần kiệm liêm chính chí công vô tư (nội dung cốt lõi của đạo đức cách mạng,
phẩm chất đạo đức gắn liền với hoạt động hằng ngày của mỗi người)
o Thương yêu con người sống có tính nghĩa (phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất)
o Tinh thần quốc tế trong sáng (phẩm chất quan trọng của đạo đức cộng sản chủ
nghĩa)
Quan điểm về những nguyên tắc xây dựng đạo đức cách mạng
o Nói đi đôi với làm, nêu gương về đạo đức
o Xây đi đôi với chống
o Tu dưỡng đạo đức suốt đời
III TTHCM về con người
Quan niệm của HCM về con người
o Con người được nhìn nhận như một chỉnh thể
o Con người lịch sử - cụ thể
Quan điểm của HCM về vai trò của con người
o Con người là mục tiêu của cách mạng
Gpdt xóa bỏ ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc, giành lại độc lập
dân tộc. Con người trong gpdt là cả cộng đồng dân tộc VN
Gp xh là đưa xh phát triển thnhf 1 xh không có chế độ bóc lột người, 1
xh có nền sx phát triển cao và bền vững, vh tiên tiến, mọi người là chủ
và làm chủ xã hội
Gpgc là xóa bỏ sự áp bức, bóc lột của giai cấp này đối với gc khác, xóa
bỏ sự bất công bất bình đẳng xh, xóa bỏ nền kt-xh đẻ ra sự bóc lột giai
cấp. Con người trong gpxh các giai cấp cần lao, trước hết công
nhân, nông dân => nhân dân lao động.
o Con người là động lực của cách mạng
Quan niệm của HCM về xây dựng con người
o Ý nghĩa của việc xây dựng con người: yêu cầu khách quan vừa cấp bách
vừa lâu dài của cách mạng
o Nội dung xây dựng con người: con người toàn diện, vừa hồng vừa chuyên
ý thức làm chủ, tinh thần tập thể xhcn tưởng mình mọi
người, mn vì mình
Cần kiệm xây dựng đất nước, hăng hái bảo vệ tổ quốc
Có lòng yêu nước nồng nàn tinh thần quốc tế trong sáng
phương pháo làm việc khoa học phông cách quần chúng dân chủ
nêu gương.
o Phương pháp xây dựng con người
Tự rèn luyện tu dưỡng kết hợp với xây dựng cơ chế, tính khoa học của
bộ máy và tạo dựng nên dân chủ
Biện pháp giáo dục nêu gương
Vai trò của tổ chức đảng chính quyền đoàn thể quần chúng.
| 1/12

Preview text:

Tóm tắt lý thuyết TTHCM
Chương 2: Cơ sở, quá trình hình thành và phát triển tthcm
I Cơ sở hình thành tthcm:  Cơ sở thực tiễn: o
Thực tiễn VN cuối tk XIX, đầu tk XX (các phong trào đấu tranh yêu nước chống pháp thất bại) o
Thực tiễn thế giới (các cuộc cách mạng tư sản, cách mạnh tháng 10 Nga)  Cơ sở lý luận: o
Giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc VN (chủ nghĩa yêu nước) o
Tinh hoa văn hóa nhân loại:
 Nho giáo (tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của con người)
 Phật giáo (từ bi, vị tha, yêu thương con người, đạo đức tích cực)
 Lão giáo / Đạo giáo (tư tưởng thoát mọi ràng buộc của vòng danh lợi
=> cần kiệm liêm chính)
 Văn hóa phương tây (tự do bình đẳng bác ái, nhân quyền dân quyền o Chủ nghĩa M-L  Nhân tố chủ quan HCM: o Phẩm chất HCM o
Tài năng hoạt động, tổng kết thực tiễn phát triển lý luận
II Quá trình hình thành và phát triển tthcm: (5 thời kì)
 Trước 5/6/1911: Hình thành tư tưởng yêu nước và chí hướng tìm con đường cứu nước mới o
Tiếp thu truyền thống tốt đẹp của quê hương => sớm có tư tưởng yêu nước và
thể hiện rõ tư tưởng yêu nước trong hành động o
5/6/1911: đi ra nước ngoài tìm con đường cứu nước cứu dân
 Từ 6/6/1911 đến 30/12/1920: Hình thành tư tưởng cứu nước, giải phóng dân tộc VN
theo con đường cách mạng vô sản o
Người xác định đugns bản chất, thủ đoạn, tội ác của chủ nghĩa thực dân và
tình cảnh nhân dân các nước thuộc địa. o
18/6/1919: gửi bản Yêu sách của nhân dân An Nam tới hội nghị véc xây =>
đòi quyền tự do, dân chủ cho nhân dân An Nam o
1920: đã tìm thấy và xác định rõ phương hướng đấu tranh giải phóng dân tộc
VN theo con đường cách mạng vô sản
 Từ 31/12/1920 đến ngày 3/2/1930: Hình thành những nội dung cơ bản tư tưởng về cách mạng VN o
Thời kì mục tiêu, phương hướng cách mạng giải phóng dân tộc VN từng bước
được cụ thể hóa, thể hiện rõ trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng Cộng sản VN o
Chấm dứt cuộc khủng hoảng về đường lối và tổ chức lãnh đạo cách mạng VN
 Từ 4/2/1930 đến 28/1/1941: Vượt qua thử thách, giữu vững đường lối, phương pháo
cách kạng VN đúng đắn, sáng tạo o
Quan điểm của HCM bị coi là hữu khuynh, dân tộc chủ nghĩa o
Hội nghị TW Đảng tháng 5/1941: tthcm được ĐCS Đông Dương khảng định,
trở thành yếu tố chỉ đạo cách mạng VN
 Từ 29/1/1941 đến 2/9/1969: Tư tưởng HCM tiếp tục phát triển, soi đường cho sự
nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta o
18/8/1945: Lời kêu gọi Tổng khởi nghĩa giành chính quyền. o
2/9/1945: Tuyên ngôn độc lập o 2/9/1946: Bác mất
III Giá trị tư tưởng HCM:  Đối với VN: o
Tthcm đưa cách mạng giải phóng dân tộc VN đến thắng lợi và bắt đầu xây
dựng một xã hội mới trên đất nước ta o
Tthcm là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho cách mạng VN  Đối với thế giới: o
Tthcm góp phần mở ra cho các dân tộc thuộc địa con ffươgnf giải phóng dân
tộc gắn với sự tiến bộ xã hội o
Tthcm góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc, dân chủ, hòa
bình, hợp tác và phát triển trên thế giới
Chương 3: tthcm về độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội
I TTHCM về độc lập dân tộc
 Vấn đề độc lập dân tộc: (4 vấn đề) o
Độc lập tự do là quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm của tất cả các dân tộc:
 Yêu sách của nhân dân An Nam => đòi quyền bình đẳng về mặt pháp
lý + đòi các quyền của các quyền tự do dân chủ.
 Chánh cương vắn tắt của Đảng năm 1930 => đánh đổ đế quốc chủ
nghĩa pháp và bọn phong kiến + làm cho nước Nam được hoàn toàn độc lập o
Độc lập dân tộc phải gắn liền tự do, hạnh phúc của nhân dân:
 Tôi chỉ có 1 sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta
được hoàn toàn độc lâọ, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng
có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành o
Độc lập dân tộc phải là nền độc lập thật sự, hoàn toàn triệt để: o
Độc lâọ dân tộc gắn liền với thống nhất toàn vẹn lãnh thổ
 Về cách mạng giải phóng dân tộc: (5 vấn đề) o
Cmgpdt muốn thắng lợi phải đi theo con đường cách mạng vô sản
 Gpdt gắn với giải phóng giai cấp, trong đó gpdt là trước hết, trên hết
 Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội o
Cmgpdt trong điều kiện của VN, muốn thắng lợi phải cho ĐCS lãnh đạo o
Cmgpdt phải dựa trên lực lượng đại đoàn kết dân tộc, lấy liên minh công nông làm nền tảng
 Công nông là chủ cách mệnh là gốc cách mệnh o
Cmgpdt cần chủ động, sáng tạo, có khả năng giành thắng lợi trc cm vô sản ở chính quốc
 Quan điểm của quốc tế cs: cm thuộc địa chỉ có thể thực hiện sau khi cm
vô sản chính quốc thành công => sai lầm
 Quan điểm của Bác: cm thuộc địa và cm vs chính quốc là bình đẳng, ko phụ thuộc. o
Cmgpdt phải được tiến hành bằng pp bạo lực cách mạng
 Dùng bạo lực cách mạng để chống lại bạo lực phản cách mạng
 Hình thức bạo lực cách mạng: bạo lực quần chúng, 2 lực lượng: chính
trị + quân sự, 2 hình thức: đấu tranh chính trị + đấu tranh vũ trang.
II TTHCM về cnxh và xây dựng cnxh ở VN  Tthcm về cnxh o
Quan niệm của hcm về cnxh:
 Chủ nghĩa cộng sản có 2 giai đoạn: gđ thấp là cnxh, gđ cao là cncs,
cnxh còn chút ít vết tích xh cũ, cncs thì ko
 Cnxh nhằm làm cho nhân dân lđ thoát nạn bần cùng, làm cho mn có
công ăn việc làm, được ấm no và sống một đời hạnh phúc. o
Tiến lên chủ nghĩa xã hội là một tất yếu khách quan
 Tiến lên cnxh là bước phát triển tất yếu ở VN sau khi giành độc lập dân tộc
 Mục tiêu của cnxh là nước nhà được độc lập nhân dân được ấm no tự do và hạnh phúc o
Một số đặc trưng cơ bản xhcn (4 đặc trưng)
 Xã hội xhxn là xã hội do nhân dân làm chủ
 Có nền kt phát triền cao dựa trên lực lượng sản cuất hiện đại và chế độ
công hữu cề tư liệu sản xuất chủ yếu
 Có trình độ phát triển cao về văn hóa và đạo điwcs bảo đảm sự công
bằng hợp lý trong các mối quan hệ xã hội
 Là công trình tập thể của nhân dân dưới sự lãnh đạo của ĐCS
 Tthcm về xây dựng cnxh ở VN o
Mục tiêu cnxh ở VN (4 mục tiêu)
 Chế độ chính trị: phải xây dựng được chế độ dân chủ
 Kinh tế: phải xây dựng được nền kinh tế phát triển cao gắn bố mật thiết
với mục tiêu về chính trị
 Văn hóa: phải xây dựng được nền văn hóa mang tính dân tộc, khoa
học, đại chúng và tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại
 Quan hệ xã hội: phải bảo đảm dân chủ, công bằng, văn minh o
Động lực của cnxh ở VN =>đảm bảo lợi ích của dân, dân chủ của dân, sức
mạnh đoàn kết toàn dân.
 Về lợi ích của dân => điểm khác biệt cơ bản giữa cnxh và những chế độ xh trước đó
 Về dân chủ => dân chủ là quý báu nhất của nhân dân
 Về sức mạnh đoàn kết toàn dân => đây là lực lượng mạnh nhất trong
tất cả các lực lượng
 Về hoạt động của những tổ chức => sự lãnh đạo của đảng giữ vai trò quyết định
 Về con người VN: đấy là những con người của cnxh, có tư tưởng và tác phong xã hội chủ nghĩa
 Tthcm về thời kì quá độ lên cnxh ở VN o
Tính chất, đặc điểm và nhiệm vụ của thời kì quá độ
 Tính chất: thời kì cải biến sâu sắc nhất nhưng phức tạp nhất, lâu dài, khó khăn, gian khổ
 Đặc điểm: từ 1 nước nông nghiệp lạc hậu tiến thẳng lên cnxh, ko trải
qua giai đoạn phát triển tbcn
 Nhiệm vụ: đấu tranh, cải tạo, xóa bỏ tàn tính của chế độ xã hội cũ, xây
dựng các yếu tố mới phù hợp với quy luật tiến lên cnxh trên tất cả các
lĩnh vực của đời sống (chính trị, kinh tế, văn hóa, quan hệ xã hội) o
Một số nguyên tắc xây dựng cnxh trong thời kì quá độ (4 ng tắc)
 Mọi tư tưởng, hành động phải được thực hiện trên nền tảng chủ nghĩa M-L
 Phải giữ vững độc lập dân tộc
 Đoàn kết, học tập kinh nghiệm của các nước anh em
 Xây phải đi đôi với chống
III TTHCM về mối quan hệ giữa độc lâọ dân tộc và cnxh
 Độc lập dân tộc là cơ sở, tiền đề để tiến lên cnxh
 Cnxh là điều kiện để đảm bảo nền độc lập dân tộc vững chắc
 Điều kiện để đảm bảo độc lâọ dân tộc gắn liền cnxh (3 đk) o
Đảm bảo vai trò lãnh đạo tuyệt đối của đcs trong suốt tiến trình cách mạng o
Củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc mà nền tảng là khối liên minh công nông o
Phải đoàn kết gắn bố chặt chẽ với cách mạng thế giới
Chương 4: TTHCM về ĐCS VN và nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân I TTHCM về ĐCSVN
 Tính tất yếu và vai trò lãnh đạo của ĐCS VN o
ĐCS VN ra đời là sản phẩn của sự kết hợp 3 yếu tố:  Chủ nghĩa M-L  Phong trào công nhân
 Phong trào yêu nước (yếu tố mới được HCM đưa vào)
 Đảng phải trong sạch, vững mạnh o
Đảng là đạo đức, là văn minh
 Mục đích hoạt động của đảng là lãnh đạo đấu tranh gpdt, gp xh, gp con người
 Cương lĩnh, đường lỗi chủ trương và mọi hoạt đọng thực tiễn đều nhằm
mục đích đó, luôn trung thành với lợi ích toàn dân tộc
 Đội ngũ đảng viên phải luôn thấm nhuần đạo đức cách mạng, tu dưỡng
rèn luyện, suốt đời phấn đấu cho lợi ích của dân của nước o
Những vấn đề nguyên tác hoạt động của đảng (8 ng tắc)
 Đảng lấy cn M-L làm nền tẳng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động
 Tập trung dân chủ (Ng tắc tổ chức) => đối với tập thể lãnh đạo, cá nhân
phụ trách (ng tắc lãnh đạo của đảng) => điều kiện tiên quyết khi thực
hiện ng tắc này là đảng phải trong sạch vững mạnh
 Tự phê bình và phê bình (Ng tắc sinh hoạt)
 Kỷ luật nghiêm minh tự giác (ng tắc phân biệt với đảng của quốc tế 2)
 Đảng phải thường xuyên tự chỉnh đốn
 Đoàn kết thống nhất trong đảng (yếu tố làm nên sức mạnh của đảng)
 Đảng phải liên hệ mật thiết với nhân dân  Đoàn kết quốc tế o
Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên
 Phải tuyệt đối trung thành với đảng
 Phải là những người nghiêm chỉnh thực hiện cương lĩnh đường lối,
quan điểm, chủ trương, nghị quyết của đảng và các nguyên tắc xây dựng đảng
 Phải luôn luôn học tập, nâng cao trình độ về mọi mặt
 Phải có mối liên hệ mật thiết với nhân dân
 Phải luôn chịu trách nhiệm năng động sáng tạo
 Phải là những người luôn luôn phòng và chống tiêu cực
II TTHCM về nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân  Nhà nước dân chủ o
Bản chất giai cấp của nhà nước: giai cấp công nhân (thể hiện qua 3 phương diện)
 ĐCS VN giữ vị trí và vai trò cầm quyền
 Bản chất giai cấp của nhà nước VN thể hiện ở tính định hướng xhcn
trong sự phát triển đất nước
 Bản chất giai cấp công nhân của nhà nước thể hiện ở nguyên tắc tổ
chức và hoạt động của nó là nguyên tắc tập trung dân chủ o Nhà nước của nhân dân
 Quyền lực của nhà nước là thừa ủy quyền của nhân dân
 Nhân dân có quyền kiểm soát phê bình nhà nước có quyền bãi miễn
những đại biểu mà họ đã lựa chọn, bầu ra và có quyền giải tán những
thiết chế quyền lực mà họ đã lập nên
 Luật pháp dân chủ và là công cụ quyền lực của nhân dân o Nhà nước do nhân dân
 Có nghĩa là dân làm chủ, nhân dân có quyền lợi làm chủ thì phải có
nghĩa vụ làm tròn bổn phận công dân, giữ đúng đạo đứng công dân
 Nhà nước tạo mọi điều kiện để nhân dân được thực thi những quyền
mà hiến pháp và pháp luật quy định
 Cần coi trọng việc giáo dục nhân dân, đồng thời nhân dân cũng phải tự
giác phấn đấu để có đủ năng lực thực tiễn o Nhà nước vì nhân dân
 Nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện vọng của nhân dân, ko có đặc
quyền đặc lợi, thực sự trong sạch, cần kiệm liêm chính  Nhà nước pháp quyền o
Nhà nước hợp hiến, hợp pháp
 Nhà nước hợp hiến là nhà nước do nhân dân bầu ra bằng hình thức dân chủ o
Nhà nước thượng tôn pháp luật
 Đưa pháp luật vào cuộc sống đảm bảo cho pháp luật được thi hành cà
có cơ chế giám sát việc thi hành pháp luật
 Tính nghiêm minh của pháp luật
 Khuyến khích nhân dân phê bình giám sát công việc của nhà nước,
giám sát quá trình nhà nước thực thi pháp luật đồng thời không ngừng
nhắc nhở cán bộ các cấp các ngành phải gương mẫu trong việc tuân thủ
pháp luật, trước hết là các cán bộ thuộc ngành hành pháp và tư pháp o Pháp quyền nhân nghĩa
 Nhà nước tôn trọng bảo đảm thực hiện đầu đủ các quyền con người,
chăm lo đến lợi ích của mọi người.
 Pháp luật có tính nhân văn, khuyến thiện, lấy mục đích giáo dục cảm hóa
 Nhà nước trong sạch vững mạnh o
Kiểm soát quyền lực nhà nước
 Về hình thức, cần phát huy vai trò trách nhiệm của ĐCS VN
 Dựa trên cách thức tổ chức bộ máy nhà nước và việc phân công phân
nhiệm giữa các cơ quan thực thi quyền lực của nhà nước
 Nhân dân là chủ thể tối cao của quyền lực nhà nước, vì vậy có quyền
kiểm soát quyền lực nhà nước o
Phòng chống tiêu cực trong nhà nước
 Đặc quyền đặc lợi
 Tham ô, lãng phí, quan liêu
 Tư túng, chia rẽ, kiêu ngạo o
Các biện pháp phòng chống:
 Nâng cao trình độ dân chủ trong xã hội thực hành dân chủ rộng rãi phát
huy quyền làm chủ của nhân dân
 Pháp luật của nhà nước, kỉ luật của đảng phải nghiêm minh
 Kết hợp thực hiện tính nghiêm minh của pháp luật và đẩy nhanh giáo dục đạo đức
 Thực hiện việc nêu gương, tu dưỡng đạo đức trong cán bộ
 Huy động sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước
Chương 5: TTHCM về đại đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế
I TTHCM về đại đoàn kết toàn dân tộc
 Vai trò của đại đoàn kết toàn dân tộc o
Ddkdt là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công của cách mạng
 Chiến lược tập hợp mọi lực lượng có thể nhằm tạo ra sức mạnh to lớn của toàn dân tộc
 Vấn đề sống còn của cách mạng o
Đại đoàn kết là mục tiêu nhiệm vụ hàng đầu của cm VN
 Tư tưởng ddkdt phải được quán triệt trong mọi đường lối, chủ trương, chính sách của đảng
 Đảng có sứ mệnh thức tỉnh, tập hợp, hướng dẫn quần chúng, ...
 Lực lượng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc o
Chủ thể của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
 Dân là tất cả những ai thừa nhận mình là con dân nước Việt. o
Nền tảng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
 Trong khối ddkdt, đoàn kết và thống nhất trong đảng là điều kiện cho
sự đoàn kết ngoài xã hội
 Điều kiện để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc (4 điều kiện) o
Phải lấy lợi ích chung làm điểm quy tụ, đồng thời tôn trọng các lợi ích khác biệt chính đáng o
Kết thừa truyền thống yêu nước, nhân nghĩa, đoàn kết của dân tộc o
Phải có lòng khoan dung độ lượng với con người o
Phải có niềm tin vào nhân dân
 Hình thức nguyên tắc tổ chức của khối đại đoàn kết dân tộc – Mặt trân dân tộc thống nhất o
Mặt trận dân tộc thống nhất
 Ddkdt là phải biến thành sức mạnh vật chất, có tổ chức là Mặt trận dân tộc thống nhất o
Nguyên tắc xây dựng và hoạt động của mặt trận dân tộc thống nhất (3 ng tắc)
 Phải xây dựng trên nền tảng liên minh công nhân – nông dân – trí thức
và đặt dưới sự lãnh đạo của đảng
 Phải hoạt động theo nguyên tắc hiệp thương dân chủ
 Phải đoàn kết lâu dài, chặt chẽ, đoàn kết thật sự chân thành thân ái giúp đỡ nhau cùng tiến bộ
 Phương thức xây dựng khối ddkdt (3 phương thức) o
Làm tốt công tác vận động quần chúng (dân vận) o
Thành lập đoàn thể, tổ chức quần chúng phù hợp với từng đối tượng để tập hợp quần chúng o
Các đoàn thể tổ chức quần chúng được tập hợp và đoàn kết trong Mặt trân dân tộc thống nhất
II TTHCM về đoàn kết quốc tế
 Sự cần thiết phải đoàn kết quốc tế o
Nhằm kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tạo sức mạnh tổng hợp cho cm
 Sức mạnh dân tộc là sự tổng hợp của các yếu tố vật chất và tinh thần,
sức mạnh của chủ nghĩa yêu nước và ý chí tự lực tự cườngcủa dân tộc
 Sức mạnh thời đại là sức mạnh của phong trào cách mạng thế giới, sức
mạnh của cn M-L được xác lâọ bởi thắng lợi của cm tháng 10 nga. o
Góp phần cùng nhân dân thế giới thực hiện thằng lợi các mục tiêu cách mạng của thời đại
 Lực lượng đoàn kết quốc tế và hình thức tổ chức o
Các lực lượng cần đoàn kết
 Phong trào cộng sản và công nhân quốc tế
 Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc
 Lực lượng tiến bộ, những người yêu chuộng hòa bình dân chủ tự do và công lý o
Hình thức tổ chức (4 mặt trận)
 Mặt trận ddkdt (khơi dậy sức mạnh và quyền tự quyết của mỗi dân tộc)
 Mặt trận đoàn kết Việt – Miên – Lào (phối hợp và giúp đỡ lần nhau
cùng chiến đấu thắng lợi)
 Mặt trận nhân dân Á – Phi đoàn kết với VN (củng cố mối quan hệ đoàn kết hữu nghị)
 Mặt trân nhân dân thế giới đoàn kết với VN chống đế quốc xâm lược
(tranh thủ sự đồng tình của các nước xhcn bạn bè quốc tế tạo thế dựa cho cmvn)
 Nguyên tắc đoàn kết quốc tế o
Đoàn kết trên cơ sở thống nhát mục tiêu và lợi ích có lý có tình
 Đối với phong trài cộng sản và công nhân quốc tế
 Đối với các dân tộc trên thế giới
 Đối với các lực lượng tiến bộ trên thế giới o
Đoàn kết trên cơ sở độc lập tự chủ
 Muốn tranh thủ sự ủng hộ quốc tế, đảng phải có đường lối độc ập tự chủ và đúng đắn
Chương 6: TTHCM về văn hóa, đạo đức, con người I TTHCM về văn hóa
 Một số nhận thức chung về văn hóa và quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực khác o
Quan niệm của HCM về văn hóa (4 cách tiếp cận)
 Tiếp cận theo nghĩa rộng, tổng hợp mọi phương thức sinh hoạt của con người
 Tiếp cận theo nghĩa hẹp là đời sống tinh thần của xã hội thuộc kiến trúc thượng tầng
 Tiếp cận theo nghĩa hẹp hơn là bàn về các trường học số ng đi học xóa
nạn mù chũ biết đọc biết viết
 Tiếp cận theo phương thức sử dụng công cụ sinh hoạt o
Quan điểm của HCM về quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực khác
 VH – Chính trị: giải phóng chính trị để mở đường cho văn hóa phát
triển. VH ở trong chính trị, phục vụ nhiệm vụ chính trị.
 VH – KT: VH đứng trong KT, ko hoàn toàn phụ thuộc vào kt ma có vai
trò tác động tích cực trở lại kt. Ct, kt, xh phát triển => thúc đẩy vh phát triền và ngược lại
 VH – XH: giải phóng xh => giải phóng vh, xh như nào, vh như thế
 Giữ gìn bản sắc vh dân tộc tiếp thu văn hóa nhân loại
 Quan điểm của HCM về vai trò của văn hóa o
Vh là mục tiêu động lực của sự nghiệp cách mạng o Vh là một mặt trận o
Vh phục vụ quần chúng nhân dân
 Quan điểm của HCM về xây dựng nền văn hóa mới o
Trước cm tháng 8/1945: xây dựng nền văn hóa với 5 ND: xây dựng tâm lý,
luân lý, xã hội, chính trị, kinh tế. o
Trong kháng chiến chống pháp: xây dựng nền văn hóa với 3 tính chất: dân
tộc, khoa học, đại chúng o
Trong thời kì xây dựng cnxh: nền văn hóa có nội dung xhcn và tính chất dân tộc
II TTHCM về đạo đức
 Đạo đức là gốc là nền tảng tinh thần của xh của người cách mạng o
Là gốc của người cách mạng o
Là đức tính tốt của người cách mạng o
Là vũ khí của người cách mạng o
Là thức đo lòng cao thượng của con người
 Quan điểm về những chuânt mực đạo đức cách mạng (4 phẩm chất cơ bản) o
Trung với nước hiếu với dân (phẩm chất đạo đức bao trùm quan trọng nhất và
chi phối các phẩm chất khác) o
Cần kiệm liêm chính chí công vô tư (nội dung cốt lõi của đạo đức cách mạng,
phẩm chất đạo đức gắn liền với hoạt động hằng ngày của mỗi người) o
Thương yêu con người sống có tính nghĩa (phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất) o
Tinh thần quốc tế trong sáng (phẩm chất quan trọng của đạo đức cộng sản chủ nghĩa)
 Quan điểm về những nguyên tắc xây dựng đạo đức cách mạng o
Nói đi đôi với làm, nêu gương về đạo đức o Xây đi đôi với chống o
Tu dưỡng đạo đức suốt đời
III TTHCM về con người
 Quan niệm của HCM về con người o
Con người được nhìn nhận như một chỉnh thể o
Con người lịch sử - cụ thể
 Quan điểm của HCM về vai trò của con người o
Con người là mục tiêu của cách mạng
 Gpdt là xóa bỏ ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc, giành lại độc lập
dân tộc. Con người trong gpdt là cả cộng đồng dân tộc VN
 Gp xh là đưa xh phát triển thnhf 1 xh không có chế độ bóc lột người, 1
xh có nền sx phát triển cao và bền vững, vh tiên tiến, mọi người là chủ và làm chủ xã hội
 Gpgc là xóa bỏ sự áp bức, bóc lột của giai cấp này đối với gc khác, xóa
bỏ sự bất công bất bình đẳng xh, xóa bỏ nền kt-xh đẻ ra sự bóc lột giai
cấp. Con người trong gpxh là các giai cấp cần lao, trước hết là công
nhân, nông dân => nhân dân lao động. o
Con người là động lực của cách mạng
 Quan niệm của HCM về xây dựng con người o
Ý nghĩa của việc xây dựng con người: là yêu cầu khách quan vừa cấp bách
vừa lâu dài của cách mạng o
Nội dung xây dựng con người: con người toàn diện, vừa hồng vừa chuyên
 Có ý thức làm chủ, tinh thần tập thể xhcn và tư tưởng mình vì mọi người, mn vì mình
 Cần kiệm xây dựng đất nước, hăng hái bảo vệ tổ quốc
 Có lòng yêu nước nồng nàn tinh thần quốc tế trong sáng
 Có phương pháo làm việc khoa học phông cách quần chúng dân chủ nêu gương. o
Phương pháp xây dựng con người
 Tự rèn luyện tu dưỡng kết hợp với xây dựng cơ chế, tính khoa học của
bộ máy và tạo dựng nên dân chủ
 Biện pháp giáo dục nêu gương
 Vai trò của tổ chức đảng chính quyền đoàn thể quần chúng.