lOMoARcPSD| 58569740
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN KINH DOANH
BÁO CÁO VỀ TÌNH HÌNH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ VIỆT NAM
MÔN: THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: THẦY NGUYỄN MẠNH TUẤN
NHÓM THỰC HIỆN: Nhóm 4
1. Trần Huy Đức - 88214020006
2. Phan Trung Hiếu - 88214020002
3. Phan Thiện Quốc - 87221020149
4. Nguyễn Hoàng Thiên Bảo - 88214020003
5. Huỳnh Ngọc Khánh Vy - 88214020004
TP. Hồ Chí Minh – Tháng 01 Năm 2024
lOMoARcPSD| 58569740
BẢNG ĐÁNH GIÁ CÔNG VIỆC
Tên thành viên
Công việc
Điểm đánh giá
Trần Huy Đức
Bổ sung các điểm nổi bật, vấn đề, giải
pháp
Nhận xét về tình hình và xu hướng
TMĐT 2024
Căn chỉnh file báo cáo
Hỗ trợ thiết kế slide
100%
Phan Trung Hiếu
Làm rõ các điểm nổi bật của TMĐT
VNam.
Thuyết trình
100%
Phan Thiện Quốc
Tổng quan tình hình TMĐT dựa vào báo
cáo EBI các năm
Thuyết trình
100%
Nguyễn Hoàng
Thiên Bảo
Tổng quan về tình hình TMĐT tại VN
dựa vào các số liệu thống kê khác, kết
luận và dự đoán xu hướng tương lai sau
khi thực hiện so sánh tình hình TMĐT
giữa các năm.
50%
Huỳnh Ngọc
Khánh Vy
Các vấn đề của TMĐT VN và giải pháp
(minh họa ví dụ thực tiễn)
Thiết kế slide
Thuyết trình
100%
lOMoARcPSD| 58569740
MỤC LỤC
1. Tổng quan tình hình Thương Mại Điện Tử: ----------------------------------------------- 1
2. Tình hình Thương Mại Điện Tử tại Việt Nam --------------------------------------------- 7
3. Dự đoán xu hướng thương mại điện tử cuối 2023 - đầu 2024 ------------------------ 13
4. Các điểm nổi bật của Thương Mại Điện Tử Việt Nam. -------------------------------- 18
4.1. Một số ví dụ cụ thể về các điểm nổi bật có thể xảy ra trong thị trường
TMĐTViệt Nam năm 2023: -------------------------------------------------------------------- 22
5. Các vấn đề và giải pháp của Thương Mại Điện Tử Việt Nam ------------------------ 23
5.1. Vấn đề ----------------------------------------------------------------------------------------- 23
5.2. Giải pháp -------------------------------------------------------------------------------------- 27
5.3. Ví dụ thực tiễn về giải pháp giải quyết các vấn đề của TMĐT Việt Nam: ------- 28
Danh sách tham khảo ---------------------------------------------------------------------------- 30
lOMoARcPSD| 58569740
Danh mục hình ảnh
Hình 1. Tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử qua các năm
Hình 2. Tỷ lệ tăng trưởng một số lĩnh vực
Hình 3. Nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam
Hình 4: GDP của Việt Nam qua các năm
Hình 5. Thị phần doanh số các sàn TMĐT
Hình 6. Thị trường TMĐT trong quý I/2023
Hình 7. Doanh thu TMĐT B2C Việt Nam qua từng năm
Hình 8. Thống kê các loại hàng hoá dịch vụ hàng hoá được mua săm qua từng năm
Hình 9. Thời gian trung bình truy cập internet của một số quốc gia
Hình 10. Tỷ lệ người dung internet để mua sắm trực tuyến
Hình 11. Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu bán lẻ TMĐT toàn cầu, chia theo từng khu vực năm
2022
Hình 12. Quy mô nền kinh tế Internet Việt Nam
Hình 13. Minh hoạ xu hướng thương mại điện tử
Hình 14. Minh hoạ sàn thương mại điện tử
Hình 15. Bao bì đóng gói có thể tái chế của tivi LG
Hình 16. Trang bán hàng nội thất trên mạng
Hình 17: Phương thức thanh toán mua trước trả sau của Shopee có tên SPayLater
Hình 18. Xếp hạng chỉ sổ Thương Mại Điện Tử Việt Nam năm 2023
Hình 19: thông tin các trang web TMĐT bị tấn công
Hình 20: thông tin các trang web TMĐT bị đánh cắp dữ liệu
lOMoARcPSD| 58569740
1. Tổng quan tình hình Thương Mại Điện Tử:
Hình 1. Tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử qua các năm
Năm 2021
Năm 2021 đại dịch Covid ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế. Mặc dù các ngành
khác vẫn bị ảnh hưởng nặng nề, các nhóm ngành bán buôn và lẻ, dịch vụ và ăn uống hay
vận tải kho bãi đều có xu hướng giảm, tuy nhiên trong tình hình khó khăn chung nhưng
phát triển của thương mại điện tử vẫn giữ được "phong độ" và ổn định với ước tính tăng
trưởng trên 20%.
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 2. Tỷ lệ tăng trưởng một số lĩnh vực
Ba lĩnh vực có mối quan hệ qua lại khăng khít và cùng phát triển mạnh mẽ là bán lẻ trực
tuyến (Online Retail), tài chính số (Fin Tech) và giao hàng chặn cuối (Last Mile
Delivery). Ngoài ra, lĩnh vực gọi xe và gọi đồ ăn và một số lĩnh vực mới như giao dục s
(EdTech), bất động sản số (PropTech) hay chăm sóc sức khỏe số (HealthTech) cũng phát
triển rất nhanh trong giao đoạn này. Trong đó, lĩnh vực dịch vụ tiếp thị số (Digital
Marketing) và dịch vụ du lịch trực tuyến (Online Travel) suy giảm giảm nghiêm trọng.
Có thể nói trong thời điểm dịch Covid-19 lĩnh vực thương mại mại điện tử trong nguy có
cơ. Theo báo cáo e-Conomy SEA 2021 nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam dự kiến tăng
31% lên 21 tỷ USD nhờ sự tăng trưởng 53% của TMĐT so với cùng kỳ năm trước, dù thị
trường du lịch trực tuyến đang thu hẹp.
Hình 3. Nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam
Mặc dù phải tiếp nhận hai làn sóng dịch bệnh liên tiếp diễn ra, thương mại điện tử bị tác
động cũng như kinh tế trì trệ nhưng các doanh nghiệp đã tích cực thực hiện chuyển đổi số
để tạo nên cơ hội mới, tích cực triển khai các hoạt động để thích nghi với đại dịch. Số
người dùng trực tuyến mới tiếp tục tăng lên, nhiều người đã thành thạo hơn việc mua sắm
trực tuyến. Nhiều người đã ưu tiên mua sắm trực tuyến hơn mua sắm truyền thống. Các
mô hình đặt xe và đặt thức ăn trực tuyến cũng trở nên phổ biến hơn, các mô hình mua bán
cộng đồng cũng là một xu hướng mới và một số nền tảng hỗ trợ cho mô hình mới này
lOMoARcPSD| 58569740
cũng được xây dựng và xuất hiện. Từ những khó khăn do phụ thuộc vào việc chỉ mua
sắm một kênh mua bán bình thường mà mọi người đã làm quen với nhiều kênh khác
nhau. Nhiều mạng xã hội cũng đã có hình thức bán hàng trên ứng dụng của mình.
Hoạt động kinh doanh của những người bán nếu phụ thuộc vào các mạng xã hội nước
ngoài thì sẽ luôn tiềm ẩn những rủi ro. Tuy nhiên nền tảng mạng xã hội Việt Nam hiện tại
vẫn còn chật vật và khó khăn để có thể chiếm lĩnh ưu thế.
Nguồn nhân lực cho ngành thương mại điện tử vẫn còn yếu và còn thiếu dẫn đến việc
hoạt động của các sàn tại địa phương chưa thực sự hiệu quả, trên thực tế thì vẫn còn
trường hợp những đơn vị vận hành vẫn chưa được đào tạo chuyên sâu, do đó cần tập
trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao mà chủ yếu đến từ các trường đại học.
Năm 2022
Sau hai năm đại dịch Covid-19 nền kinh tế nước ta cũng như thương mại điện tử bước
vào năm 2022 với nhiều tín hiệu lạc quan.
GDP trong năm 2022 theo thống kê tăng 8.02%, trong đó dịch vụ được phục hồi tăng
10%, các nhóm ngành như bán buôn, bán lẻ (tăng 10,2%) hay vận tải kho bãi cũng tăng
lên 12%. Trong đó ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng cao nhất với mức 40,6%. Tuy
nhiên những con số tăng trưởng này ở Việt Nam so với toàn cầu hoặc cụ thể là Trung
Quốc thì nước ta còn tăng trưởng khá chậm, cụ thể Trung Quốc bán lẻ hàng trực tuyến
chiếm đến 27,2% toàn doanh số bán lẻ, gấp đôi chỉ số năm 2016 của họ.
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 4: GDP của Việt Nam qua các năm
Tại thị trường Việt Nam, thương mại điện tử có xu hướng phát triển mạnh sau đại dịch
COVID-19 do sự thay đổi trong hành vi mua hàng của người tiêu dùng.
Theo báo cáo, Shopee là sàn TMĐT phổ biến nhất Việt Nam khi chiếm đến gần 73% tổng
doanh số 4 sàn, tương ứng với khoảng 91 nghìn tỷ. Lazada đứng thứ 2, chiếm 20% với
doanh thu 26,5 nghìn tỷ, Tiki chiếm 5% với 5,7 nghìn tỷ, xếp cuối cùng là Sendo chiếm
1% với gần 1 nghìn tỷ đồng.
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 5. Thị phần doanh số các sàn TMĐT
Đáng chú ý, mức doanh thu trong 1 tháng của TikTok Shop hiện tại đã tương đương 80%
doanh thu cùng kỳ của Lazada và gấp 4 lần doanh thu của Tiki. Trung bình mỗi ngày
TikTok Shop đạt mức doanh thu 56,6 tỷ đồng và 434 nghìn sản phẩm được bán ra, giá trị
trung bình mỗi sản phẩm là 130 nghìn đồng. Đây là các con số ấn tượng mà những sàn
TMĐT khác phải mất nhiều năm mới xây dựng được.
Khác với năm 2021, khi doanh thu TMĐT tập trung chủ yếu vào các tháng cuối năm, thì
doanh thu giữa các tháng trong năm 2022 chênh lệch không nhiều và đạt tăng trưởng
chung 18,4% so với 2021.
Ngành hàng Làm đẹp đạt doanh thu lớn nhất thị trường TMĐT Việt Nam năm 2022 với
gần 22 nghìn tỷ đồng, chiếm hơn 16,3% tổng doanh thu thị trường TMĐT. Theo sau là
ngành Thời trang nữ, Nhà cửa – Đời sống. Đây là những ngành hàng thiết yếu có tốc độ
tiêu dùng nhanh, nhu cầu phát sinh từ người tiêu dùng tại tất cả thời điểm trong năm và
sự đa dạng hàng hóa cao.
Bên cạnh đó trong năm 2022, tỷ lệ doanh nghiệp có website và ứng dụng không thay đổi
nhiều, tuy nhiên tỷ lệ các website có tích hợp những tính năng tương tác trực tuyến với
người mua đạt 78%, đồng thời tỷ lệ website có phiên bản di động chiếm 22%. Tuy vậy
theo đánh giá của các doanh nghiệp thì việc bán hàng trên mạng xã hội và sàn TMĐT vẫn
đạt hiệu quả cao hơn. Và đánh giá này cũng thể hiện rằng một website không chỉ để giới
thiệu doanh nghiệp mà còn cần có đầy đủ các tính năng bán hàng, thanh toán, giao hàng,
... và điều này không thực sự đơn giản.
Thông qua khảo sát của VECOM thể hiện rằng tên miền quốc gia ".vn" có sự hấp dẫn khá
cao với thương nhân, cụ thể cho thấy tỷ lệ sử dụng tên miền vẫn ổn định từ 2016 đến nay.
Trong đó tỷ lệ sử dụng tên miền ".vn" được khảo sát vào Q1/2023 là 56%. Hà Nội và
TP.HCM vẫn là 2 thành phố thống trị về tên miền ".vn" nhưng trong 2022 chỉ tăng 2,5%,
đồng thời có một số tỉnh đi ngược xu hướng dẫn đến độ tăng trưởng âm như Ninh Thuận
(-78%), Bắc Kạn (-12%). Thông qua những số liệu này nhận thấy rằng cần hỗ trợ các tỉnh
thành nhận thức rõ về vai trò của website và tên miền để thu hẹp khoảng cách đó, đồng
thời có các chính sách hỗ trợ về chi phí hoặc ưu đãi cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Cũng trong năm 2022 nhiều doanh nghiệp đã có những hoạt động hướng tới phát triển
lOMoARcPSD| 58569740
bền vững và bảo vệ môi trường cụ thể Lazada phát hành Cẩm nang “Đóng gói hàng hóa
hiệu quả, thân thiện với môi trường” dành cho nhà bán hàng trên sàn thương mại điện tử
hay chiến dịch LazEarth, GrabFood ký thỏa thuận với WWF để cam kết bảo vệ môi
trường, thực hiện sứ mệnh Grab Vì Cộng Đồng của Grab tại Việt Nam, thực hiện dự án
Grab for Good Forest
Năm 2023
Theo Metric, tổng doanh thu của 5 sàn thương mại điện tử lớn nhất tại Việt Nam là
Shopee, Lazada, Tik Tok Shop, Tiki và Sendo đã tăng 20% so với cùng kỳ năm 2022, đạt
39 nghìn tỷ đồng trong quý 1/2023. Tổng cộng có 412.769 đơn hàng được phát sinh trên
5 sàn này với 390 triệu sản phẩm được bán ra.
Hình 6. Thị trường TMĐT trong quý I/2023
Thói quen mua sắm của người tiêu dùng trên nền tảng thương mại điện tử đã trải qua
những thay đổi đáng kể trong những năm gần đây, cho những tiến bộ về công nghệ và
nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng. Dưới đây là một số xu hướng chính.
Xu hướng mua sắm trực tuyến ngày càng gia tăng
lOMoARcPSD| 58569740
Kết quả khảo sát cho thấy rằng, 63% người tiêu dùng Việt Nam đã mua sắm trực tuyến
trong quý 1/2023, tăng 10% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, 42% người tiêu dùng đã
giảm mua sắm tại các cửa hàng tại chỗ để chuyển sang mua sắm trực tuyến.
Mua hàng qua tin nhắn
Theo một khảo sát, 73% người tiêu dùng Việt Nam hiện đang sử dụng tin nhắn hội thoại
để tương tác với doanh nghiệp. Sau giai đoạn đại dịch, gần 2/5 người tiêu dùng Việt Nam
trò chuyện với doanh nghiệp thường xuyên hơn. Trong đó, 39% người tiêu dùng cho biết
họ đã tăng cường việc sử dụng tin nhắn hội thoại sau đại dịch Covid-19.
Xu hướng mua hàng theo review
Đa số người tiêu dùng (53%) thường đọc từ 1 đến 10 đánh giá trước khi ra quyết định
mua sắm. Khoảng 29% người tiêu dùng đọc từ 11 đến 25 đánh giá, và 18% còn lại đọc từ
26 đánh giá trở lên.
Sức ảnh hưởng của đánh giá đến quyết định mua hàng của người tiêu dùng là rất lớn.
Nhiều người tiêu dùng có thể không mua sản phẩm nếu không tìm thấy đánh giá nào về
sản phẩm đó. Theo khảo sát, 86% người tiêu dùng trực tuyến thường quyết định hoãn
việc mua sắm hoặc từ bỏ nếu không có thông tin đánh giá từ khách hàng cũ.
2. Tình hình Thương Mại Điện Tử tại Việt Nam
Theo báo cáo của Bộ Công Thương, năm 2023, quy mô thị trường thương mại điện tử
bán lẻ Việt Nam đạt 20,5 tỷ USD, tăng 25% so với năm 2022. Tốc độ tăng trưởng này
giúp Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng
đầu thế giới.
Báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company cũng cho thấy, Việt Nam tiếp tục là
nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế số nhanh nhất khu vực Đông Nam Á hai năm liên tiếp.
Tổng giá trị hàng hoá của Việt Nam dự kiến đạt tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm ở mức
20%, từ 30 tỷ USD vào năm 2023 lên gần 45 tỷ USD vào năm 2025.
Những con số này cho thấy, thương mại điện tử đang trở thành một xu hướng tất yếu
trong đời sống kinh tế - xã hội của Việt Nam.
Năm 2018, doanh thu thương mại điện tử B2C Việt Nam đạt khoảng 8 tỷ USD,con số này
từ 2019 đến 2022 lần lượt là 10,8, 11,8, 13,7 và 16,4 tỷ USD.
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 7. Doanh thu TMĐT B2C Việt Nam qua từng năm
lOMoARcPSD| 58569740
Năm 2023 doanh thu TMĐ ước tính đạt 20,5 tỷ USD, chiếm khoảng 7,8- 8% so với tổng
mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước.
Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, năm 2023, tỷ lệ người dân sử dụng
Internet ở Việt Nam đạt 74%, với hơn 76 triệu người. Trong đó, có khoảng 59-62 triệu
người tiêu dùng mua sắm trực tuyến, với giá trị mỗi lần mua sắm trung bình từ 300-320
USD.
Một số loại hàng hóa, dịch vụ người tiêu dùng mua sắm trực tuyến nhiều nhất có thể kể
đến là quần áo, giày dép và mỹ phẩm; thiết bị đồ dùng gia đình; đồ công nghệ và điện tử,
sách, hoa, quà tặng; xem phim trực tuyến và thực phẩm…
Hình 8. Thống kê các loại hàng hoá dịch vụ hàng hoá được mua săm qua từng năm
Theo báo cáo của bảng số liệu, thời gian trung bình truy cập Internet của người Việt Nam
là 6 giờ 23 phút, tương đương với mức trung bình toàn cầu là 6 giờ 37 phút. Tuy nhiên,
con số này vẫn thấp hơn so với một số quốc gia trong khu vực như Philippines (9 giờ 14
phút), Thái Lan và Malaysia (cùng 8 giờ 6 phút), Indonesia (7 giờ 42 phút), Singapore (6
giờ 59 phút).
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 9. Thời gian trung bình truy cập internet của một số quốc gia
Có khoảng 57,6% người dùng Internet đã có mua hàng hóa hoặc dịch vụ trực tuyến hàng
tuần tính trung bình trên thế giới.
Trong khi đó, tỷ lệ này ở Việt Nam là 60,7%, cao hơn mức trung bình toàn cầu. Một số
nước có tỷ lệ mua sắm trực tuyến cao khác có thể kể đến là Thái Lan (66,8%), Hàn Quốc
(65,6%), Indonesia (62,6%), …
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 10. Tỷ lệ người dung internet để mua sắm trực tuyến
Doanh thu bán lẻ qua thương mại điện tử trên toàn cầu năm 2022 đạt 5,5 nghìn tỷ USD.
Dự báo năm 2023, con số này ước đạt khoảng 6,2 nghìn tỷ USD, sẽ tăng lên 6,8 nghìn tỷ
USD năm 2024 và đạt 7,4 nghìn tỷ USD vào năm 2025.
Dự báo về doanh thu thương mại điện tử trên thế giới qua từng năm 2023,2024,2025 là
6,2, 6,8 và 7,4 nghìn tỷ USD. Con số này ở năm 2022 là 5,5 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu bán lẻ thương mại điện tử trên toàn cầu là 12,2%. Trong khi
đó con số của khu vực Đông Nam Á và Châu Mỹ La Tinh cao vượt trội với tỷ lệ lần lượt
là 20,6% và 20,4 %.
Chia theo khu vực, doanh thu bán lẻ thương mại điện tử khu vực Châu Á-Thái Bình
Dương đạt cao nhất (hơn 3.323 tỷ USD), cao hơn rất nhiều so với các khu vực khác như
Bắc Mỹ (hơn 1.144 tỷ USD), Tây Âu (hơn 694 tỷ USD), Đông Nam Á (gần 90 tỷ USD),
Nếu phân chia theo khu vực, doanh thu bán lẻ thương mại điện tử cao nhất thuộc về Châu
Á – Thái Bình Dương với 3.323 tỷ USD, cao hơn rất nhiều khi so với Bắc Mỹ (1.144 tỷ
USD), Tây Âu (694 tỷ USD), Đông Nam Á (90 tỷ USD)
Theo thống kê, Trung Quốc là quốc gia chiếm thị phần thương mại điện tử lớn nhất trên
thế giới năm 2022 với 50,2%, cao hơn rất nhiều so với quốc gia đứng sau là Mỹ chỉ
chiếm 19,2%.
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 11. Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu bán lẻ TMĐT toàn cầu theo khu vực năm 2022
Trung Quốc nằm trong top 10 quốc gia có tỷ lệ thương mại điện tử bán lẻ lớn nhất toàn
cầu với con số 46,3%, tiếp đó là Anh (36,3%), Hàn Quốc (32,2%), Đan Mạch và
Indonesia ở vị trí 4 và 5 cùng có tỷ lệ 20,2%.
Tại khu vực Đông Nam Á, theo báo cáo e-Conomy SEA 2022 của Google, doanh thu bán
lẻ hàng hóa trực tuyến năm 2022 đạt 131 tỷ USD và dự kiến năm 2025 sẽ đạt 211 tỷ
USD.
Việt Nam ở vị trí số 3 về quy mô nền kinh tế Internet phân theo quốc gia (đứng sau
Indonesia và Thái Lan).
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 12. Quy mô nền kinh tế Internet Việt Nam
Quy mô nền kinh tế Internet Việt Nam
Năm 2022, quy mô nền kinh tế Internet của Việt Nam đạt 23 tỷ USD và dự báo năm 2025
sẽ đạt 49 tỷ USD. Doanh thu bán lẻ hàng hóa trực tyến của Việt Nam năm 2022 đạt 14 tỷ
USD nhưng con số này sẽ tăng lên 32 tỷ USD vào năm 2025.
Nước dẫn đầu là Indonesia có quy mô 77 tỷ USD và sẽ đạt 130 tỷ USD vào năm 2025.
Hiện doanh thu bán lẻ hàng hóa trực tuyến của Indonesia năm 2022 đạt 59 tỷ USD, dự
kiến sẽ tăng lên 95 tỷ USD năm 2025.
3. Dự đoán xu hướng thương mại điện tử cuối 2023 - đầu 2024
Thương mại trực tuyến sẽ tiếp tục phát triển
Sự gia tăng của hình thức mua bán trực tuyến do tính tiện lợi và nhanh chóng và sự phát
triển ngày càng mạnh mẽ của các thiết bị di động (smartphone, máy tính bảng, laptop, ...)
đã có tác động đáng kể đến ngành thương mại điện tử và xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục
phát triển vào năm 2024.
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 13. Minh hoạ xu hướng thương mại điện tử
Với số lượng người sử dụng thiết bị di động để mua sắm trực tuyến ngày càng tăng, các
doanh nghiệp cần nắm bắt được đặc điểm này và tiến hành tối ưu hóa trang web cho phù
hợp với các loại thiết bị khác nhau để cung cấp trải nghiệm mua sắm nhanh chóng và dễ
dàng hơn cho khách hàng.
Trí tuệ nhân tạo và công nghệ máy học sẽ đóng vai trò lớn hơn
Trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ máy học (ML) đã có những đóng góp to lớn trong
thương mại điện tử nhiều năm qua. Những tính năng thông minh như tìm kiếm sản phẩm
bằng hình ảnh, đề xuất sản phẩm tương tự, ... đã giúp trải nghiệm của khách hàng được
nâng lên một tầm cao mới. Vai trò của chúng dự kiến sẽ càng ảnh hưởng sâu sắc hơn vào
khoảng thời gian tới và trở thành xu hướng thương mai điện tử cuối năm 2023 và đầu
năm 2024.
Mạng xã hội dần trở thành kênh bán hàng chính
Ngày nay nền tảng truyền thông xã hội đã trở thành các kênh marketing quan trọng đối
với các doanh nghiệp thương mại điện tử. Mạng xã hội không chỉ là nền tảng để chia sẻ
ảnh và giữ liên lạc với bạn bè mà giờ đây, bạn có thể mua sản phẩm trực tiếp từ
Instagram, Facebook, TikTok, ... Các doanh nghiệp có thể tận dụng hiệu quả các nền tảng
này để mở rộng kênh bán hàng trên thị trường thương mại điện tử.
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 14. Minh hoạ sàn thương mại điện tử
Tìm kiếm bằng giọng nói sẽ trở nên phổ biến hơn
Trí tuệ nhân tạo ngày càng phát triển kéo theo sự ra đời của các trợ lý ảo thông minh như
Google Assistant, Amazon Alexa, Bixby, ... Từ đó, thương mại bằng giọng nói cũng dần
trở thành xu hướng thương mại điện tử được nhiều doanh nghiệp ứng dụng và dự kiến sẽ
trở nên phổ biến hơn trong thời gian tới. Điều này có thể giúp việc mua sắm trực tuyến
trở nên dễ dàng và thú vị hơn cho khách hàng.
Các doanh nghiệp có thể tối ưu hóa trang web và danh sách sản phẩm để hỗ trợ người
dùng tìm kiếm bằng giọng nói, thậm chí cho phép người dùng tạo đơn hàng bằng giọng
nói. Điều này có thể giúp việc mua sắm trực tuyến trở nên dễ dàng và thú vị hơn cho
khách hàng.
Tính bền vững của sản phẩm sẽ được người dùng ưu tiên
Vấn đề bảo vệ môi trường những năm gần đây được rất nhiều sự quan tâm. Người tiêu
dùng trở nên ý thức hơn về các vấn đề của môi trường sống thì tính bền vững sẽ là ưu tiên
hàng đầu của họ khi mua sắm. Việc sử dụng các vật liệu thân thiện môi trường và bao bì
có thể tái chế sẽ thu hút sự chú ý của khách hàng tốt hơn, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh với
những đối thủ khác.
lOMoARcPSD| 58569740
Hình 15. Bao bì đóng gói có thể tái chế của tivi LG
Thực tế ảo tăng cường nâng cao trải nghiệm mua sắm
Một trong những xu hướng thương mại điện tử đã và đang không ngừng phát triển chính
là Thực tế ảo tăng cường (AR). Đây là công nghệ tiên tiến giúp người mua sắm trực
tuyến cảm nhận chân thực về những gì họ sẽ mua, giúp họ đưa ra quyết định mua hàng dễ
dàng hơn. Ví dụ: Khách hàng có thể sử dụng điện thoại thông minh để xem đồ đạc trong
nhà trông như thế nào nếu họ mua về và bố trí nó, thử màu tóc trước khi mua thuốc
nhuộm, ...

Preview text:

lOMoAR cPSD| 58569740
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN KINH DOANH
BÁO CÁO VỀ TÌNH HÌNH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ VIỆT NAM
MÔN: THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: THẦY NGUYỄN MẠNH TUẤN NHÓM THỰC HIỆN: Nhóm 4
1. Trần Huy Đức - 88214020006
2. Phan Trung Hiếu - 88214020002
3. Phan Thiện Quốc - 87221020149
4. Nguyễn Hoàng Thiên Bảo - 88214020003
5. Huỳnh Ngọc Khánh Vy - 88214020004
TP. Hồ Chí Minh – Tháng 01 Năm 2024 lOMoAR cPSD| 58569740
BẢNG ĐÁNH GIÁ CÔNG VIỆC Tên thành viên Công việc Điểm đánh giá Trần Huy Đức
• Bổ sung các điểm nổi bật, vấn đề, giải 100% pháp
• Nhận xét về tình hình và xu hướng TMĐT 2024
• Căn chỉnh file báo cáo
• Hỗ trợ thiết kế slide Phan Trung Hiếu
• Làm rõ các điểm nổi bật của TMĐT 100% VNam. • Thuyết trình Phan Thiện Quốc
• Tổng quan tình hình TMĐT dựa vào báo 100% cáo EBI các năm • Thuyết trình Nguyễn Hoàng
Tổng quan về tình hình TMĐT tại VN 50% Thiên Bảo
dựa vào các số liệu thống kê khác, kết
luận và dự đoán xu hướng tương lai sau
khi thực hiện so sánh tình hình TMĐT giữa các năm. Huỳnh Ngọc
• Các vấn đề của TMĐT VN và giải pháp 100% Khánh Vy
(minh họa ví dụ thực tiễn) • Thiết kế slide • Thuyết trình lOMoAR cPSD| 58569740 MỤC LỤC
1. Tổng quan tình hình Thương Mại Điện Tử: ----------------------------------------------- 1
2. Tình hình Thương Mại Điện Tử tại Việt Nam --------------------------------------------- 7
3. Dự đoán xu hướng thương mại điện tử cuối 2023 - đầu 2024 ------------------------ 13
4. Các điểm nổi bật của Thương Mại Điện Tử Việt Nam. -------------------------------- 18
4.1. Một số ví dụ cụ thể về các điểm nổi bật có thể xảy ra trong thị trường
TMĐTViệt Nam năm 2023: -------------------------------------------------------------------- 22
5. Các vấn đề và giải pháp của Thương Mại Điện Tử Việt Nam ------------------------ 23
5.1. Vấn đề ----------------------------------------------------------------------------------------- 23
5.2. Giải pháp -------------------------------------------------------------------------------------- 27
5.3. Ví dụ thực tiễn về giải pháp giải quyết các vấn đề của TMĐT Việt Nam: ------- 28
Danh sách tham khảo ---------------------------------------------------------------------------- 30 lOMoAR cPSD| 58569740 Danh mục hình ảnh
Hình 1. Tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử qua các năm
Hình 2. Tỷ lệ tăng trưởng một số lĩnh vực
Hình 3. Nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam
Hình 4: GDP của Việt Nam qua các năm
Hình 5. Thị phần doanh số các sàn TMĐT
Hình 6. Thị trường TMĐT trong quý I/2023
Hình 7. Doanh thu TMĐT B2C Việt Nam qua từng năm
Hình 8. Thống kê các loại hàng hoá dịch vụ hàng hoá được mua săm qua từng năm
Hình 9. Thời gian trung bình truy cập internet của một số quốc gia
Hình 10. Tỷ lệ người dung internet để mua sắm trực tuyến
Hình 11. Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu bán lẻ TMĐT toàn cầu, chia theo từng khu vực năm 2022
Hình 12. Quy mô nền kinh tế Internet Việt Nam
Hình 13. Minh hoạ xu hướng thương mại điện tử
Hình 14. Minh hoạ sàn thương mại điện tử
Hình 15. Bao bì đóng gói có thể tái chế của tivi LG
Hình 16. Trang bán hàng nội thất trên mạng
Hình 17: Phương thức thanh toán mua trước trả sau của Shopee có tên SPayLater
Hình 18. Xếp hạng chỉ sổ Thương Mại Điện Tử Việt Nam năm 2023
Hình 19: thông tin các trang web TMĐT bị tấn công
Hình 20: thông tin các trang web TMĐT bị đánh cắp dữ liệu lOMoAR cPSD| 58569740
1. Tổng quan tình hình Thương Mại Điện Tử:
Hình 1. Tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử qua các năm Năm 2021
Năm 2021 đại dịch Covid ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế. Mặc dù các ngành
khác vẫn bị ảnh hưởng nặng nề, các nhóm ngành bán buôn và lẻ, dịch vụ và ăn uống hay
vận tải kho bãi đều có xu hướng giảm, tuy nhiên trong tình hình khó khăn chung nhưng
phát triển của thương mại điện tử vẫn giữ được "phong độ" và ổn định với ước tính tăng trưởng trên 20%. lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 2. Tỷ lệ tăng trưởng một số lĩnh vực
Ba lĩnh vực có mối quan hệ qua lại khăng khít và cùng phát triển mạnh mẽ là bán lẻ trực
tuyến (Online Retail), tài chính số (Fin Tech) và giao hàng chặn cuối (Last Mile
Delivery). Ngoài ra, lĩnh vực gọi xe và gọi đồ ăn và một số lĩnh vực mới như giao dục số
(EdTech), bất động sản số (PropTech) hay chăm sóc sức khỏe số (HealthTech) cũng phát
triển rất nhanh trong giao đoạn này. Trong đó, lĩnh vực dịch vụ tiếp thị số (Digital
Marketing) và dịch vụ du lịch trực tuyến (Online Travel) suy giảm giảm nghiêm trọng.
Có thể nói trong thời điểm dịch Covid-19 lĩnh vực thương mại mại điện tử trong nguy có
cơ. Theo báo cáo e-Conomy SEA 2021 nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam dự kiến tăng
31% lên 21 tỷ USD nhờ sự tăng trưởng 53% của TMĐT so với cùng kỳ năm trước, dù thị
trường du lịch trực tuyến đang thu hẹp.
Hình 3. Nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam
Mặc dù phải tiếp nhận hai làn sóng dịch bệnh liên tiếp diễn ra, thương mại điện tử bị tác
động cũng như kinh tế trì trệ nhưng các doanh nghiệp đã tích cực thực hiện chuyển đổi số
để tạo nên cơ hội mới, tích cực triển khai các hoạt động để thích nghi với đại dịch. Số
người dùng trực tuyến mới tiếp tục tăng lên, nhiều người đã thành thạo hơn việc mua sắm
trực tuyến. Nhiều người đã ưu tiên mua sắm trực tuyến hơn mua sắm truyền thống. Các
mô hình đặt xe và đặt thức ăn trực tuyến cũng trở nên phổ biến hơn, các mô hình mua bán
cộng đồng cũng là một xu hướng mới và một số nền tảng hỗ trợ cho mô hình mới này lOMoAR cPSD| 58569740
cũng được xây dựng và xuất hiện. Từ những khó khăn do phụ thuộc vào việc chỉ mua
sắm một kênh mua bán bình thường mà mọi người đã làm quen với nhiều kênh khác
nhau. Nhiều mạng xã hội cũng đã có hình thức bán hàng trên ứng dụng của mình.
Hoạt động kinh doanh của những người bán nếu phụ thuộc vào các mạng xã hội nước
ngoài thì sẽ luôn tiềm ẩn những rủi ro. Tuy nhiên nền tảng mạng xã hội Việt Nam hiện tại
vẫn còn chật vật và khó khăn để có thể chiếm lĩnh ưu thế.
Nguồn nhân lực cho ngành thương mại điện tử vẫn còn yếu và còn thiếu dẫn đến việc
hoạt động của các sàn tại địa phương chưa thực sự hiệu quả, trên thực tế thì vẫn còn
trường hợp những đơn vị vận hành vẫn chưa được đào tạo chuyên sâu, do đó cần tập
trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao mà chủ yếu đến từ các trường đại học. Năm 2022
Sau hai năm đại dịch Covid-19 nền kinh tế nước ta cũng như thương mại điện tử bước
vào năm 2022 với nhiều tín hiệu lạc quan.
GDP trong năm 2022 theo thống kê tăng 8.02%, trong đó dịch vụ được phục hồi tăng
10%, các nhóm ngành như bán buôn, bán lẻ (tăng 10,2%) hay vận tải kho bãi cũng tăng
lên 12%. Trong đó ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng cao nhất với mức 40,6%. Tuy
nhiên những con số tăng trưởng này ở Việt Nam so với toàn cầu hoặc cụ thể là Trung
Quốc thì nước ta còn tăng trưởng khá chậm, cụ thể Trung Quốc bán lẻ hàng trực tuyến
chiếm đến 27,2% toàn doanh số bán lẻ, gấp đôi chỉ số năm 2016 của họ. lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 4: GDP của Việt Nam qua các năm
Tại thị trường Việt Nam, thương mại điện tử có xu hướng phát triển mạnh sau đại dịch
COVID-19 do sự thay đổi trong hành vi mua hàng của người tiêu dùng.
Theo báo cáo, Shopee là sàn TMĐT phổ biến nhất Việt Nam khi chiếm đến gần 73% tổng
doanh số 4 sàn, tương ứng với khoảng 91 nghìn tỷ. Lazada đứng thứ 2, chiếm 20% với
doanh thu 26,5 nghìn tỷ, Tiki chiếm 5% với 5,7 nghìn tỷ, xếp cuối cùng là Sendo chiếm
1% với gần 1 nghìn tỷ đồng. lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 5. Thị phần doanh số các sàn TMĐT
Đáng chú ý, mức doanh thu trong 1 tháng của TikTok Shop hiện tại đã tương đương 80%
doanh thu cùng kỳ của Lazada và gấp 4 lần doanh thu của Tiki. Trung bình mỗi ngày
TikTok Shop đạt mức doanh thu 56,6 tỷ đồng và 434 nghìn sản phẩm được bán ra, giá trị
trung bình mỗi sản phẩm là 130 nghìn đồng. Đây là các con số ấn tượng mà những sàn
TMĐT khác phải mất nhiều năm mới xây dựng được.
Khác với năm 2021, khi doanh thu TMĐT tập trung chủ yếu vào các tháng cuối năm, thì
doanh thu giữa các tháng trong năm 2022 chênh lệch không nhiều và đạt tăng trưởng chung 18,4% so với 2021.
Ngành hàng Làm đẹp đạt doanh thu lớn nhất thị trường TMĐT Việt Nam năm 2022 với
gần 22 nghìn tỷ đồng, chiếm hơn 16,3% tổng doanh thu thị trường TMĐT. Theo sau là
ngành Thời trang nữ, Nhà cửa – Đời sống. Đây là những ngành hàng thiết yếu có tốc độ
tiêu dùng nhanh, nhu cầu phát sinh từ người tiêu dùng tại tất cả thời điểm trong năm và
sự đa dạng hàng hóa cao.
Bên cạnh đó trong năm 2022, tỷ lệ doanh nghiệp có website và ứng dụng không thay đổi
nhiều, tuy nhiên tỷ lệ các website có tích hợp những tính năng tương tác trực tuyến với
người mua đạt 78%, đồng thời tỷ lệ website có phiên bản di động chiếm 22%. Tuy vậy
theo đánh giá của các doanh nghiệp thì việc bán hàng trên mạng xã hội và sàn TMĐT vẫn
đạt hiệu quả cao hơn. Và đánh giá này cũng thể hiện rằng một website không chỉ để giới
thiệu doanh nghiệp mà còn cần có đầy đủ các tính năng bán hàng, thanh toán, giao hàng,
... và điều này không thực sự đơn giản.
Thông qua khảo sát của VECOM thể hiện rằng tên miền quốc gia ".vn" có sự hấp dẫn khá
cao với thương nhân, cụ thể cho thấy tỷ lệ sử dụng tên miền vẫn ổn định từ 2016 đến nay.
Trong đó tỷ lệ sử dụng tên miền ".vn" được khảo sát vào Q1/2023 là 56%. Hà Nội và
TP.HCM vẫn là 2 thành phố thống trị về tên miền ".vn" nhưng trong 2022 chỉ tăng 2,5%,
đồng thời có một số tỉnh đi ngược xu hướng dẫn đến độ tăng trưởng âm như Ninh Thuận
(-78%), Bắc Kạn (-12%). Thông qua những số liệu này nhận thấy rằng cần hỗ trợ các tỉnh
thành nhận thức rõ về vai trò của website và tên miền để thu hẹp khoảng cách đó, đồng
thời có các chính sách hỗ trợ về chi phí hoặc ưu đãi cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Cũng trong năm 2022 nhiều doanh nghiệp đã có những hoạt động hướng tới phát triển lOMoAR cPSD| 58569740
bền vững và bảo vệ môi trường cụ thể Lazada phát hành Cẩm nang “Đóng gói hàng hóa
hiệu quả, thân thiện với môi trường” dành cho nhà bán hàng trên sàn thương mại điện tử
hay chiến dịch LazEarth, GrabFood ký thỏa thuận với WWF để cam kết bảo vệ môi
trường, thực hiện sứ mệnh Grab Vì Cộng Đồng của Grab tại Việt Nam, thực hiện dự án Grab for Good Forest Năm 2023
Theo Metric, tổng doanh thu của 5 sàn thương mại điện tử lớn nhất tại Việt Nam là
Shopee, Lazada, Tik Tok Shop, Tiki và Sendo đã tăng 20% so với cùng kỳ năm 2022, đạt
39 nghìn tỷ đồng trong quý 1/2023. Tổng cộng có 412.769 đơn hàng được phát sinh trên
5 sàn này với 390 triệu sản phẩm được bán ra.
Hình 6. Thị trường TMĐT trong quý I/2023
Thói quen mua sắm của người tiêu dùng trên nền tảng thương mại điện tử đã trải qua
những thay đổi đáng kể trong những năm gần đây, cho những tiến bộ về công nghệ và
nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng. Dưới đây là một số xu hướng chính.
Xu hướng mua sắm trực tuyến ngày càng gia tăng lOMoAR cPSD| 58569740
Kết quả khảo sát cho thấy rằng, 63% người tiêu dùng Việt Nam đã mua sắm trực tuyến
trong quý 1/2023, tăng 10% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, 42% người tiêu dùng đã
giảm mua sắm tại các cửa hàng tại chỗ để chuyển sang mua sắm trực tuyến.
Mua hàng qua tin nhắn
Theo một khảo sát, 73% người tiêu dùng Việt Nam hiện đang sử dụng tin nhắn hội thoại
để tương tác với doanh nghiệp. Sau giai đoạn đại dịch, gần 2/5 người tiêu dùng Việt Nam
trò chuyện với doanh nghiệp thường xuyên hơn. Trong đó, 39% người tiêu dùng cho biết
họ đã tăng cường việc sử dụng tin nhắn hội thoại sau đại dịch Covid-19.
Xu hướng mua hàng theo review
Đa số người tiêu dùng (53%) thường đọc từ 1 đến 10 đánh giá trước khi ra quyết định
mua sắm. Khoảng 29% người tiêu dùng đọc từ 11 đến 25 đánh giá, và 18% còn lại đọc từ 26 đánh giá trở lên.
Sức ảnh hưởng của đánh giá đến quyết định mua hàng của người tiêu dùng là rất lớn.
Nhiều người tiêu dùng có thể không mua sản phẩm nếu không tìm thấy đánh giá nào về
sản phẩm đó. Theo khảo sát, 86% người tiêu dùng trực tuyến thường quyết định hoãn
việc mua sắm hoặc từ bỏ nếu không có thông tin đánh giá từ khách hàng cũ.
2. Tình hình Thương Mại Điện Tử tại Việt Nam
Theo báo cáo của Bộ Công Thương, năm 2023, quy mô thị trường thương mại điện tử
bán lẻ Việt Nam đạt 20,5 tỷ USD, tăng 25% so với năm 2022. Tốc độ tăng trưởng này
giúp Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới.
Báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company cũng cho thấy, Việt Nam tiếp tục là
nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế số nhanh nhất khu vực Đông Nam Á hai năm liên tiếp.
Tổng giá trị hàng hoá của Việt Nam dự kiến đạt tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm ở mức
20%, từ 30 tỷ USD vào năm 2023 lên gần 45 tỷ USD vào năm 2025.
Những con số này cho thấy, thương mại điện tử đang trở thành một xu hướng tất yếu
trong đời sống kinh tế - xã hội của Việt Nam.
Năm 2018, doanh thu thương mại điện tử B2C Việt Nam đạt khoảng 8 tỷ USD,con số này
từ 2019 đến 2022 lần lượt là 10,8, 11,8, 13,7 và 16,4 tỷ USD. lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 7. Doanh thu TMĐT B2C Việt Nam qua từng năm lOMoAR cPSD| 58569740
Năm 2023 doanh thu TMĐ ước tính đạt 20,5 tỷ USD, chiếm khoảng 7,8- 8% so với tổng
mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước.
Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, năm 2023, tỷ lệ người dân sử dụng
Internet ở Việt Nam đạt 74%, với hơn 76 triệu người. Trong đó, có khoảng 59-62 triệu
người tiêu dùng mua sắm trực tuyến, với giá trị mỗi lần mua sắm trung bình từ 300-320 USD.
Một số loại hàng hóa, dịch vụ người tiêu dùng mua sắm trực tuyến nhiều nhất có thể kể
đến là quần áo, giày dép và mỹ phẩm; thiết bị đồ dùng gia đình; đồ công nghệ và điện tử,
sách, hoa, quà tặng; xem phim trực tuyến và thực phẩm…
Hình 8. Thống kê các loại hàng hoá dịch vụ hàng hoá được mua săm qua từng năm
Theo báo cáo của bảng số liệu, thời gian trung bình truy cập Internet của người Việt Nam
là 6 giờ 23 phút, tương đương với mức trung bình toàn cầu là 6 giờ 37 phút. Tuy nhiên,
con số này vẫn thấp hơn so với một số quốc gia trong khu vực như Philippines (9 giờ 14
phút), Thái Lan và Malaysia (cùng 8 giờ 6 phút), Indonesia (7 giờ 42 phút), Singapore (6 giờ 59 phút). lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 9. Thời gian trung bình truy cập internet của một số quốc gia
Có khoảng 57,6% người dùng Internet đã có mua hàng hóa hoặc dịch vụ trực tuyến hàng
tuần tính trung bình trên thế giới.
Trong khi đó, tỷ lệ này ở Việt Nam là 60,7%, cao hơn mức trung bình toàn cầu. Một số
nước có tỷ lệ mua sắm trực tuyến cao khác có thể kể đến là Thái Lan (66,8%), Hàn Quốc
(65,6%), Indonesia (62,6%), … lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 10. Tỷ lệ người dung internet để mua sắm trực tuyến
Doanh thu bán lẻ qua thương mại điện tử trên toàn cầu năm 2022 đạt 5,5 nghìn tỷ USD.
Dự báo năm 2023, con số này ước đạt khoảng 6,2 nghìn tỷ USD, sẽ tăng lên 6,8 nghìn tỷ
USD năm 2024 và đạt 7,4 nghìn tỷ USD vào năm 2025.
Dự báo về doanh thu thương mại điện tử trên thế giới qua từng năm 2023,2024,2025 là
6,2, 6,8 và 7,4 nghìn tỷ USD. Con số này ở năm 2022 là 5,5 nghìn tỷ USD.
Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu bán lẻ thương mại điện tử trên toàn cầu là 12,2%. Trong khi
đó con số của khu vực Đông Nam Á và Châu Mỹ La Tinh cao vượt trội với tỷ lệ lần lượt là 20,6% và 20,4 %.
Chia theo khu vực, doanh thu bán lẻ thương mại điện tử khu vực Châu Á-Thái Bình
Dương đạt cao nhất (hơn 3.323 tỷ USD), cao hơn rất nhiều so với các khu vực khác như
Bắc Mỹ (hơn 1.144 tỷ USD), Tây Âu (hơn 694 tỷ USD), Đông Nam Á (gần 90 tỷ USD), …
Nếu phân chia theo khu vực, doanh thu bán lẻ thương mại điện tử cao nhất thuộc về Châu
Á – Thái Bình Dương với 3.323 tỷ USD, cao hơn rất nhiều khi so với Bắc Mỹ (1.144 tỷ
USD), Tây Âu (694 tỷ USD), Đông Nam Á (90 tỷ USD)…
Theo thống kê, Trung Quốc là quốc gia chiếm thị phần thương mại điện tử lớn nhất trên
thế giới năm 2022 với 50,2%, cao hơn rất nhiều so với quốc gia đứng sau là Mỹ chỉ chiếm 19,2%. lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 11. Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu bán lẻ TMĐT toàn cầu theo khu vực năm 2022
Trung Quốc nằm trong top 10 quốc gia có tỷ lệ thương mại điện tử bán lẻ lớn nhất toàn
cầu với con số 46,3%, tiếp đó là Anh (36,3%), Hàn Quốc (32,2%), Đan Mạch và
Indonesia ở vị trí 4 và 5 cùng có tỷ lệ 20,2%.
Tại khu vực Đông Nam Á, theo báo cáo e-Conomy SEA 2022 của Google, doanh thu bán
lẻ hàng hóa trực tuyến năm 2022 đạt 131 tỷ USD và dự kiến năm 2025 sẽ đạt 211 tỷ USD.
Việt Nam ở vị trí số 3 về quy mô nền kinh tế Internet phân theo quốc gia (đứng sau Indonesia và Thái Lan). lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 12. Quy mô nền kinh tế Internet Việt Nam
Quy mô nền kinh tế Internet Việt Nam
Năm 2022, quy mô nền kinh tế Internet của Việt Nam đạt 23 tỷ USD và dự báo năm 2025
sẽ đạt 49 tỷ USD. Doanh thu bán lẻ hàng hóa trực tyến của Việt Nam năm 2022 đạt 14 tỷ
USD nhưng con số này sẽ tăng lên 32 tỷ USD vào năm 2025.
Nước dẫn đầu là Indonesia có quy mô 77 tỷ USD và sẽ đạt 130 tỷ USD vào năm 2025.
Hiện doanh thu bán lẻ hàng hóa trực tuyến của Indonesia năm 2022 đạt 59 tỷ USD, dự
kiến sẽ tăng lên 95 tỷ USD năm 2025.
3. Dự đoán xu hướng thương mại điện tử cuối 2023 - đầu 2024
Thương mại trực tuyến sẽ tiếp tục phát triển
Sự gia tăng của hình thức mua bán trực tuyến do tính tiện lợi và nhanh chóng và sự phát
triển ngày càng mạnh mẽ của các thiết bị di động (smartphone, máy tính bảng, laptop, ...)
đã có tác động đáng kể đến ngành thương mại điện tử và xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục phát triển vào năm 2024. lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 13. Minh hoạ xu hướng thương mại điện tử
Với số lượng người sử dụng thiết bị di động để mua sắm trực tuyến ngày càng tăng, các
doanh nghiệp cần nắm bắt được đặc điểm này và tiến hành tối ưu hóa trang web cho phù
hợp với các loại thiết bị khác nhau để cung cấp trải nghiệm mua sắm nhanh chóng và dễ dàng hơn cho khách hàng.
• Trí tuệ nhân tạo và công nghệ máy học sẽ đóng vai trò lớn hơn
Trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ máy học (ML) đã có những đóng góp to lớn trong
thương mại điện tử nhiều năm qua. Những tính năng thông minh như tìm kiếm sản phẩm
bằng hình ảnh, đề xuất sản phẩm tương tự, ... đã giúp trải nghiệm của khách hàng được
nâng lên một tầm cao mới. Vai trò của chúng dự kiến sẽ càng ảnh hưởng sâu sắc hơn vào
khoảng thời gian tới và trở thành xu hướng thương mai điện tử cuối năm 2023 và đầu năm 2024.
• Mạng xã hội dần trở thành kênh bán hàng chính
Ngày nay nền tảng truyền thông xã hội đã trở thành các kênh marketing quan trọng đối
với các doanh nghiệp thương mại điện tử. Mạng xã hội không chỉ là nền tảng để chia sẻ
ảnh và giữ liên lạc với bạn bè mà giờ đây, bạn có thể mua sản phẩm trực tiếp từ
Instagram, Facebook, TikTok, ... Các doanh nghiệp có thể tận dụng hiệu quả các nền tảng
này để mở rộng kênh bán hàng trên thị trường thương mại điện tử. lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 14. Minh hoạ sàn thương mại điện tử
• Tìm kiếm bằng giọng nói sẽ trở nên phổ biến hơn
Trí tuệ nhân tạo ngày càng phát triển kéo theo sự ra đời của các trợ lý ảo thông minh như
Google Assistant, Amazon Alexa, Bixby, ... Từ đó, thương mại bằng giọng nói cũng dần
trở thành xu hướng thương mại điện tử được nhiều doanh nghiệp ứng dụng và dự kiến sẽ
trở nên phổ biến hơn trong thời gian tới. Điều này có thể giúp việc mua sắm trực tuyến
trở nên dễ dàng và thú vị hơn cho khách hàng.
Các doanh nghiệp có thể tối ưu hóa trang web và danh sách sản phẩm để hỗ trợ người
dùng tìm kiếm bằng giọng nói, thậm chí cho phép người dùng tạo đơn hàng bằng giọng
nói. Điều này có thể giúp việc mua sắm trực tuyến trở nên dễ dàng và thú vị hơn cho khách hàng.
• Tính bền vững của sản phẩm sẽ được người dùng ưu tiên
Vấn đề bảo vệ môi trường những năm gần đây được rất nhiều sự quan tâm. Người tiêu
dùng trở nên ý thức hơn về các vấn đề của môi trường sống thì tính bền vững sẽ là ưu tiên
hàng đầu của họ khi mua sắm. Việc sử dụng các vật liệu thân thiện môi trường và bao bì
có thể tái chế sẽ thu hút sự chú ý của khách hàng tốt hơn, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh với những đối thủ khác. lOMoAR cPSD| 58569740
Hình 15. Bao bì đóng gói có thể tái chế của tivi LG
Thực tế ảo tăng cường nâng cao trải nghiệm mua sắm
Một trong những xu hướng thương mại điện tử đã và đang không ngừng phát triển chính
là Thực tế ảo tăng cường (AR). Đây là công nghệ tiên tiến giúp người mua sắm trực
tuyến cảm nhận chân thực về những gì họ sẽ mua, giúp họ đưa ra quyết định mua hàng dễ
dàng hơn. Ví dụ: Khách hàng có thể sử dụng điện thoại thông minh để xem đồ đạc trong
nhà trông như thế nào nếu họ mua về và bố trí nó, thử màu tóc trước khi mua thuốc nhuộm, ...