Các dạng toán cơ bản và nâng cao cực trị của hàm số Toán 12

Các dạng toán cơ bản và nâng cao cực trị của hàm số Toán 12 được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn học sinh cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!

Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
0
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
MC LC
Chuû ñeà
Cöïc trò cuûa haøm soá <Nhoùm toaùm vdc>
................ 2
2
1. Định nghĩa ............................................................................................................................................ 2
2. Định lý, quy tc .................................................................................................................................... 2
a. Điều kiện cần để hàm số đạt cực trị ............................................................................................................ 2
b. Chú ý ................................................................................................................................................................. 2
c. Điều kiện đủ để hàm số đạt cực trị ................................................................................................................... 2
........ 3
1. CÁC DẠNG TOÁN CƠ BẢN ............................................................................................................. 3
1.1.Dạng 1.Tìm cực trị của hàm số dựa vào bảng xét dấu, bảng biến thiên. ....................................................... 3
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản ...................................................................................................................... 3
b. Các bài toán tự luận ......................................................................................................................................... 7
1.2.Dạng 2: Tìm điểm cực trị của hàm số dựa vào đồ thị hàm số ........................................................................ 8
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản ...................................................................................................................... 9
b. Ví dụ minh họa: Tìm cực trị (nếu có) của các hàm số sau: ............................................................................. 12
1.3.Dạng 3.Tìm cực trị hàm số
y f x
đựa vào đồ thị hàm số
'y f x
................................................. 13
Chú ý ................................................................................................................................................................... 13
a. Các bài toán cơ bản ........................................................................................................................................ 13
b. Các bài toán trắc nghiệm trong đề thi đại học ............................................................................................... 15
1.4.Dạng 4.Tìm cực trị của hàm số
y f u
dựa vào đồ thị hàm số
y f x
. ......................................... 20
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 20
1.5.Dạng 5.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3 ................................................................................................ 25
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 26
b. Các bài toán tự luận ....................................................................................................................................... 30
1.6.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 4 ................................................................................................ 31
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 32
1.7.Dạng 7.Các bài toán cực trị hàm phân thức............................................................................................ 34
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 34
2. CÁC DẠNG TOÁN NÂNG CAO ..................................................................................................... 35
2.2.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3 chứa tham số ....................................................................... 36
KIN THỨC CƠ BN
I.
=I
II.
=I
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
1
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
a. Các bài toán cơ bản ........................................................................................................................................ 37
Chú ý ................................................................................................................................................................... 37
b. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 38
c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự ................................................................................................................. 39
2.3.Dạng 3. Các bài toán cực trị hàm số bậc 4 chứa tham số ............................................................................. 44
Chú ý ................................................................................................................................................................... 44
a. Các bài toán cơ bản ........................................................................................................................................ 45
b. Các bài toán minh họa .................................................................................................................................... 48
c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự ................................................................................................................. 49
2.4.Dạng 4. Các bài toán cực trị hàm số phân thức, lượng giác vô tỉ, hàm bậc cao. .......................................... 56
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 56
b. Các bài toán tự luận minh họa ....................................................................................................................... 58
2.5.Dạng 5. Các bài toán cực trị hàm chứa trị tuyện đối ................................................................................... 58
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 59
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
2
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Chuû ñeà
Cöïc trò cuûa haøm soá
<Nhoùm toaùm vdc>
1. Định nghĩa
Giả sử hàm số
()y f x
xác định trên tập hợp
D
DR
o
xD
.
o
x
được gọi là một điểm cực đại của hàm s
()y f x
nếu tồn tại một khoảng
; ab
chứa
điểm
o
x
sao cho
; a b D
oo
( ) ( ) ; \f x f x x a b x
.
Khi đó
o
fx
được gọi là giá trị cực đại của hàm số
()fx
.
o
x
được gọi một điểm cực tiểu của hàm số
()y f x
nếu tồn tại một khoảng
; ab
chứa
điểm
o
x
sao cho
; a b D
oo
( ) ( ) ; \f x f x x a b x
.
Khi đó
o
fx
được gọi là giá trị cực tiểu của hàm số
()fx
.
2. Định lý, quy tắc
a. Điều kiện cần để hàm số đạt cực trị
Định lý 1
Gi s hàm s
()y f x
đạt cc tr tại điểm
o
x
. Khi đó, nếu
()fx
có đạo hàm tại điểm
o
x
thì
o
0fx
.
b. Chú ý
o
fx
có thể bằng 0 tại điểm
o
x
nhưng hàm số
()fx
không đạt cực trị tại điểm
o
x
.
Hàm số chỉ thể đạt cực trị tại những điểm nằm trong tập xác định của hàm tại đó
đạo hàm của hàm số bằng 0 hoặc không đạo hàm. Những điểm như thế gọi những
“điểm tới hạn”.
o
x
nếu đồ thị hàm số tiếp tuyến tại điểm
oo
; x f x
thì tiếp
tuyến đó song song với trục hoành.
c. Điều kiện đủ để hàm số đạt cực trị
Định lý 2
Gi s hàm s
()y f x
liên tc trên khong
; ab
chứa điểm
o
x
đạo hàm trên các
khong
o
; ax
o
; xb
. Khi đó,
KIN THỨC CƠ BN
I.
=I
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
3
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
ếu
oo
oo
0, ;
0, ;
f x x a x
f x x x b
thì hàm s đạt cc tiu tại điểm
o
x
.
Nói mt cách khác, nếu
o
fx
đổi du t âm sang dương khi x qua
o
x
thì hàm s đạt cc
tiu ti
o
x
.
ếu
oo
oo
0, ;
0, ;
f x x a x
f x x x b
thì hàm s đạt cực đại tại điểm
o
x
.
Nói mt cách khác, nếu
o
fx
đổi du t dương sang âm khi x qua
o
x
thì hàm s đạt cc
đại ti
o
x
.
Định lý 3
Gi s hàm s
()y f x
đạo hàm cp mt trên khong
; ab
chứa điểm
o
x
,
o
0fx
()fx
có đạo hàm cp hai khác 0 tại điểm
o
x
.
ếu
o
0fx

thì hàm s
()fx
đạt cực đại tại điểm
o
x
.
ếu
o
0fx

thì hàm s
()fx
đạt cc tiu tại điểm
o
x
.
1. CÁC DẠNG TOÁN CƠ BẢN
1.1.Dạng 1.Tìm cực trị của hàm số dựa vào bảng xét dấu, bảng biến thiên.
Phương pháp giải
Gi s hàm s
()y f x
đạo hàm cp mt trên khong
; ab
chứa điểm
o
x
,
o
0fx
()fx
có đạo hàm cp hai khác 0 tại điểm
o
x
.
ếu
o
0fx

thì hàm s
()fx
đạt cực đại tại điểm
o
x
.
ếu
o
0fx

thì hàm s
()fx
đạt cc tiu tại điểm
o
x
.
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
Ví d 1
Cho hàm s
fx
có bng biến thiên như hình vẽ
f(b)
x
o
a
b
f(a)
f(x
0
)
+
y
y'
x
0
f(b)
x
o
a
b
f(a)
f(x
0
)
+
y
y'
x
0
CÁC VÍ D MINH HA
II.
=I
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
4
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Đim cc tiu ca hàm s đã cho là
A.
3x
. B.
0x
. C.
1x
. D.
2x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 2
Cho hàm s
fx
xác định trên bng xét du
fx
như hình bên. Khẳng định nào
sau đây sai?
A. Hàm s đạt cc tiu ti
2x
. B. Hàm s đạt cực đại ti
3x 
.
C.
1x
là điểm cc tr ca hàm s. D. Hàm s có hai điểm cc tr.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 3
Cho hàm s
y f x
có bng biến thiên như sau:
Hàm s đạt cực đại tại điểm
A.
0x
. B.
0; 3
. C.
3y 
. D.
3x 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 4
Hàm số
y f x
xác định, liên tục trên và có bảng biến thiên như hình vẽ bên dưới. Khẳng
định nào sau đây đúng?
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
5
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
A. Hàm số đạt cực tiểu tại
1x 
.
B. Hàm số có giá trị lớn nhất bằng
1
và giá trị nhỏ nhất bằng
1
.
C. Hàm số có đúng hai cực trị.
D. Hàm số đạt cực đại tại
0x
,
1x
và đạt cực tiểu tại
2x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 5
Cho hàm s
()y f x
liên tc trên và có bng xét du
fx
như sau:
Kết luận nào sau đây đúng
A. Hàm s
4
đim cc tr. B. Hàm s
2
đim cực đại.
C. Hàm s
2
đim cc tr. D. Hàm s
2
đim cc tiu.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 6
Cho hàm s
y f x
có bng biến thiên như hình vẽ:
Hi hàm s có bao nhiêu điểm cc tr?
A. Có một điểm. B. Có ba điểm. C. Có hai điểm. D. Có bốn điểm.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
0
0
+
+
+
4
3
2
+
1
x
f '(x)
-
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
6
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 7
Cho hàm s
()fx
liên tc trên các khong
( ;1),(1; )
và có bng biến thiên như hình dưới
Khẳng định nào sau đây đúng?
A. Hàm s đạt cc ti
0x
và đạt cc tiu ti
2x
.
B. Hàm s có giá tr cc tiu bng 1.
C. Hàm s đạt cc ti
2x
và đạt cc tiu ti
0x
.
D. Hàm s có giá tr ln nht bng 1 và giá tr nh nht bng 5.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 8
Cho hàm s
y f x
có bng biến thiên như hình bên.
Mệnh đề nào dưới đây sai?
A. Hàm s có đúng một điểm cc tr. B. Hàm s có giá tr cc tiu bng
2
.
C. Hàm s có giá tr nh nht bng
2
. D. Hàm s đạt cực đại ti
0x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 9
Cho hàm s
y f x
xác định và liên tc trên và có bng biến thiên như sau:
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
7
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. Hàm s đạt cực đại ti
0x
.
B. Đồ th ca hàm s có đúng 2 điểm cc tr.
C. Hàm s có giá tr ln nht bng
0
và giá tr nh nht bng
4
.
D. Hàm s có giá tr cc tiu bng
3
hoc
2
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 10
Cho hàm s
y f x
có bng biến thiên như hình vẽ. Hàm s có bao nhiêu điểm cc tr.
A.
5
. B.
3
. C.
4
D.
2
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
b. Các bài toán tự luận
Ví d 11
Tìm hàm s
42
0y ax bx c a
biết rng hàm s có bng biến thiên dưới đây:
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
8
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 12
Cho hàm s
y f x
có đạo hàm trên và có bng xét du
fx
như sau
Hi hàm s
2
2y f x x
có bao nhiêu điểm cc tiu?
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 13
Cho hàm số
y f x
bảng biến thiên như sau. Hàm số
3y f x
bao nhiêu điểm
cực trị
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
9
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
1.2.Dạng 2: Tìm điểm cực trị của hàm số dựa vào đồ thị hàm số
Phương pháp giải
Đồ th đang đi lên sau đó đổi hướng đi xuống tại điểm
o
x
thì hàm s đạt cực đại tại điểm
o
x
.
Khi đó
o
fx
đưc gi là giá tr cực đại ca hàm s
fx
Đồ th đang đi xuống sau đó đổi hướng đi lên tại điểm
o
x
thì hàm s đạt cc tiu ti điểm
o
x
.
Khi đó
o
fx
đưc gi là giá tr cc tr ca hàm s
fx
Các điểm cực đại, cc tiu ca hàm s đưc gi chung là đim cc tr ca hàm s
Các điểm
00
; ( )M x f x
ca hàm s đưc gi chung là đim cc tr ca hàm s trên đồ th
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
Ví d 14
Cho hàm s
y f x
xác đnh, liên tc trên có đồ th là đường cong như hình vẽ. Hàm
s đạt cực đại tại điểm nào dưới đây?
A.
3x 
. B.
1x
. C.
0x
. D.
2x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 15
x
y
Hình vẽ minh hoạ
y
CT
y
x
x
CT
O
x
y
3
1
2
O
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
10
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Cho hàm s
y f x
xác định, liên tc trên , có đồ th như hình vẽ. Mệnh đề nào dưới đây
đúng?
A. Hàm s đạt cc tiu ti
3x
. B. Giá tr cực đại ca hàm s bng
0
.
C. Giá tr cc tiu ca hàm s bng
1
. D. Hàm s đạt cc tiu ti
1x 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 16
Cho hàm s
y f x
xác định, liên tục trên đoạn
1; 3
có đồ th như hình vẽ. Khẳng định
nào sau đây đúng?
A. Hàm s đạt cực đại ti
1x 
2x
.
B. Hàm s đạt cc tiu ti
0x
,
3x
.
C. Hàm s đạt cc tiu ti
0x
, cực đại ti
2x
.
D. Hàm s đạt cc tiu ti
0x
, cực đại ti
1x 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 17
Cho hàm s
y f x
xác định, liên tc trên , có đồ th như hình vẽ. Mệnh đề nào dưới đây
đúng?
x
y
1
3
2
O
x
y
1
2
1
2
2
O
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
11
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
A. Hàm s đạt cc tiu ti
0x
. B. Hàm s đạt cực đại ti
1x
.
C. Hàm s đạt cực đại ti
1x 
và ti
1x
. D. Hàm s đạt cc tiu ti
1x 
ti
1x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 18
Đường cong bên là đồ th ca hàm s
42
y ax bx c
vi
,,abc
s thc và
0a
. Mệnh đề
nào dưới đây đúng?
A. Phương trình
0y
có ba nghim thc phân bit.
B. Phương trình
0y
có đúng một nghim thc.
C. Phương trình
0y
có hai nghim thc phân bit.
D. Phương trình
0y
có vô s nghim thc.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 19
Đường cong bên (nét đậm) là đồ th ca hàm s
2
34y f x x x
. Mệnh đề nào dưới đây
đúng?
x
y
1
1
1
O
x
y
O
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
12
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
A. Hàm s đạt cực đại ti
25
4
x
. B. Hàm s đạt cc tiu ti
0x
.
C. Giá tr cực đại bng
3
2
. D. Giá tr cc tiu bng 0.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 20
Đường cong bên (nét đậm) đ th ca hàm s
2
21y f x x x
. Xét các phát biu sau
đây có bao nhiêu phát biểu đúng?
(1): Hàm s có một điểm cực đại và hai điểm cc tiu
(2): Giá tr cực đại bng
12f
và giá tr cc tiu
1 2 1 2 0ff
.
(3): Hàm s ch có một điểm cực đại và không có điểm cc tiu
(4): Hàm s đạt cực đại ti
1x
và đạt cc tiu ti
1 2 0x
, loại điểm
1 2 0x
.
A. 1 phát biểu đúng. B. 2 phát biểu đúng. C. 3 phát biểu đúng. D. 4 phát biu
đúng.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
x
y
25
4
3
2
4
1
O
x
y
1+
2
1
2
2
1
O
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
13
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
b. Ví dụ minh họa: Tìm cực trị (nếu có) của các hàm số sau:
Ví d 21
1.
42
y x 2x 1
2.
42
y x 2x 1
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
1.3.Dạng 3.Tìm cực trị hàm số
y f x
đựa vào đồ thị hàm số
'y f x
Phương pháp giải
B1: T ĐTHS
'y f x
xác định du ca
'fx
trên tng khoảng xác định
B2: Lp trc xét du ca hàm
'fx
hoc bng biến thiên ca hàm s
B3: Kết lun
Chú ý
+) Điều kiện đủ để hàm số có cực trị
Khi
()fx
đổi dấu từ dương sang âm qua
xc
t
xc
được gọi là điểm cực đại của hàm
số
Khi
()fx
đổi dấu từ âm sang dương qua
xc
thì
xc
được gọi là điểm cực tiểu của hàm
số.
+) Nếu
xc
điểm cực trcủa hàm
()y f x
thì
( ) 0fc
hoặc
()fc
không xác định, nhưng
nếu
( ) 0fc
thì chưa chắc
xc
đã là điểm cực trị của hàm số.
a. Các bài toán cơ bản
Ví d 22
Cho hàm s
y f x
có đạo hàm trên và đồ th hàm s
y f x
được cho như hình vẽ.
Xác định s đim cc tr ca hàm s
y f x
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
O
x
y
1
1
1
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
14
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 23
Cho hàm s
y f x
có đạo hàm liên tc trên . Tìm s đim cc tr ca hàm s
5y f x x
biết đồ th hàm s
y f x
như hình v sau:
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 24
Cho hàm s
fx
xác định trên và có đồ th ca hàm s
fx
như hình vẽ. Hi hàm s
y f x
đã cho có mấy điểm cc tiu?
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
O
x
y
fx
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
15
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Ví d 25
Cho hàm s
y f x
có đạo hàm trên . Biết rng hàm s
y f x
có đồ th như hình vẽ
ới đây:
Đặt
g x f x x
. Hi hàm s có bao nhiêu điểm cực đại và bao nhiêu điểm cc tiu?
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
b. Các bài toán trắc nghiệm trong đề thi đại học
Ví d 26
(THPT Chuyên Trần Phú-Hải Phòng-lần 2 năm 2017-2018)
Cho hàm số xác định trên và hàm số có đồ thị như hình dưới:
Xét các khẳng định sau:
(I) Hàm số cực trị.
(II) Phương trình có nhiều nhất ba nghiệm.
(III) Hàm số nghịch biến trên khoảng .
Số khẳng định đúng là
A. . B. . C. . D. .
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
y f x
y f x
y f x
3
2018f x m
1y f x
0;1
1
3
2
0
O
x
y
1
2
3
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
16
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
Ví d 27
(SGD Tĩnh Lần 2 năm 2017 2018)
Cho hàm số đạo hàm liên tục trên . Đồ thị hàm số như hình vẽ sau.
Số điểm cực trị của hàm số là:
A. . B. . C. . D. .
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 28
Cho hàm số . Hàm số có đồ thị trên một khoảng như hình vẽ bên.
Trong các khẳng định sau, có tất cả bao nhiêu khẳng định đúng?
. Trên , hàm số có hai điểm cực trị.
. Hàm số đạt cực đại tại .
. Hàm số đạt cực tiểu tại .
A. . B. . C. . D. .
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 29
y f x
y f x
2y f x x
4
1
3
2
y f x
y f x
K
I
K
y f x
II
y f x
3
x
III
y f x
1
x
3
0
1
2
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
17
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Cho hàm số . Hàm số có đồ thị như hình vẽ.
Mệnh đề nào sau đây sai?
A. có một cực tiểu. B. có hai cực đại.
C. có 3 điểm cực trị D. có 2 điểm cực trị.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 30
Cho hàm số xác định liên tục trên hàm số đồ thị như hình vẽ
dưới đây
Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. đạt cực đại tại . B. đạt cực đại tại .
C. đạt cực đại tại . D. đạt cực đại tại .
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 31
(THPT Chuyên Lam-Thanh Hóa-lần 1-năm 2017-2018)
Cho hàm số . Hàm số có đồ thị như hình vẽ:
Chọn mệnh đề đúng trong các mệnh đề sau?
y f x
'y f x
fx
fx
fx
fx
y f x
y f x
fx
1x
fx
0x
fx
1x 
fx
2x 
y f x
y f x
O
x
y
2
2
y f x
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
18
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
A. Hàm số đồng biến trên .
B. Hàm số đạt cực đại tại .
C. Đồ thị hàm số có một điểm cực tiểu.
D. Đồ thị hàm số có hai điểm cực trị.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 32
(THPT Lc Ngn-Bc Ninh-ln 1 năm 2017-2018)
Đồ th sau đây là của hàm s
y f x
. Khi đó hàm số
y f x
có bao nhiêu điểm cc tr?
A.
0
. B.
1
. C.
2
. D.
3
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 33
Hàm s
()fx
có đạo hàm trên là hàm s
'( )fx
. Biết đồ th hàm s
'( )fx
được cho như hình
v. Hàm s
()fx
đạt cực đại tại điểm nào?
A.
0
0x
. B.
0
1x
. C.
0fx
. D.
1fx
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
y f x
;1
y f x
1x
y f x
y f x
O
y
x
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
19
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 34
(THPT Nguyn Khuyến-TPHCM-năm 2017-2018)
Cho hàm s
y f x
có đạo hàm trên và đồ th hàm s
y f x
được cho như hình vẽ.
Chn khẳng định đúng
A.
fx
đạt cực đại ti
0x
. B.
fx
đạt cc tiu ti
1x 
.
C.
fx
đạt cc tiu ti
1x
. D.
fx
có ba điểm cc tr.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 35
(THPT Hoa A-Ninh Bình-ln 1-năm 2017-2018)
Cho hàm s
y f x
đạo hàm trên đồ th m s
y f x
trên như hình vẽ.
Mệnh đề nào đúng?
A. Hàm s
y f x
có 1 điểm cực đại và 1 điểm cc tiu.
B. Hàm s
y f x
có 2 điểm cực đại và 2 điểm cc tiu.
C. Hàm s
y f x
có 1 điểm cực đại và 2 điểm cc tiu.
D. Hàm s
y f x
có 2 điểm cực đại và 1 điểm cc tiu.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
O
x
y
O
x
y
1
1
1
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
20
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 36
(THPT Kiến An-Hi Phòng năm 2017-2018)
Cho hàm s
y f x
xác định trên có đồ th hàm s
y f x
là đường cong hình bên.
Hi hàm s
y f x
có bao nhiêu điểm cc tr?
A.
6
. B.
5
. C.
4
. D.
3
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
1.4.Dạng 4.Tìm cực trị của hàm số
y f u
dựa vào đồ thị hàm số
y f x
.
Phương pháp giải
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
Ví d 37
Cho hàm s
y f x
xác định và liên tc trên và hàm s
y f x
có đồ th như hình vẽ.
Kết luận đúng về s đim cc tr ca hàm s
y f x
là:
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
21
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
A. Hai đim cực đại và mt đim cc tiu. B. Mt đim cực đại và hai đim cc tiu
C. Hai đim cực đại và hai đim cc tiu. D. Mt đim cực đại và mt đim cc tiu.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 38
(THPT Nghèn Tĩnh Lần 2 năm 2017 2018)
Cho hàm s
y f x
. Hàm s
y f x
đồ th như hình dưới. Hàm
2
y f x
bao
nhiêu điểm cực đại?
A.
2
. B.
3
. C.
1
. D.
0
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 39
Cho hàm s
y f x
có đạo hàm
y f x
liên tc trên và có đồ th như hình dưới.
Hàm s
(2 2)y f x
có bao nhiêu điểm cc tr?
A.
2
. B.
0
. C.
1
. D.
3
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
22
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
Ví d 40
Cho hàm s
.y f x
Đồ th hàm s
y f x
như hình bên dưới
Hi hàm s
2
1 2019g x f x
có mấy điểm cc tr?
A.
1
. B.
2
. C.
3
. D.
0
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 41
Cho hàm s
y f x
có đồ th
fx
như hình vẽ. m s đim cc tiu ca hàm s
2
1
2
x
y f x x
.
A.
0
. B.
1
. C.
3
. D.
2
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 42
(Trích câu hi dn THPT Chuyên Thái Bình-ln 1-năm 2017-2018)
Cho hàm s
y f x
đạo hàm trên . Đường cong trong hình v bên đồ th hàm s
y f x
, (
y f x
liên tc trên ). Xét hàm s
2
2g x f x
. Mệnh đề nào dưới đây
đúng?
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
23
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
A. Hàm s
gx
có 2 điểm cực đại và 1 điểm cc tiu.
B. Hàm s
gx
có 1 điểm cực đại và 1 điểm cc tiu.
C. Hàm s
gx
có 2 điểm cc tiểu và 1 điểm cực đại.
D. Hàm s
gx
4 điểm cc tr.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 43
(trích dẫn đề THPT Chuyên Tiền Giang-lần 1 năm 2017-2018)
Cho hàm số
y f x
có đạo hàm trên . Đường cong trong hình vẽ bên
đồ thị của hàm số
y f x
(
y f x
liên tục trên ). Xét hàm số
2
3g x f x
. Kết luận đúng về cực đại của hàm số g(x) là?
A. Hàm số
gx
đạt cực đại tại x = - 1.
B. Hàm số
gx
đạt cực đại tại x = 1.
C. Hàm số
gx
đạt cực đại tại x = 0.
D. Hàm số
gx
đạt cực đại tại x = -2.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 44
(THPT Đặng Thúc Hứa-Nghệ An-lần 1 năm 2017-2018)
Biết rằng hàm số
fx
đồ thị được cho như hình vẽ bên. Tìm số điểm cực trị của hàm số
y f f x


.
O
x
y
2
2
4
1
1
y
O
x
2
1
2
1
4
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
24
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
A.
5
. B.
3
. C.
4
. D.
6
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 45
(Theo đề THPT Chuyên Hạ Long-Quãng Ninh lần 2 năm 2017-2018)
Cho hàm số
y f x
. Hàm số
y f x
có đồ thị như hình bên. Kết luận đúng về cực trị àm
số
2
y f x x
là:
A. Hàm số đạt cực tiểu tại
3
2
x
.
B. Hàm số đạt cực tiểu tại
1
2
x
.
C. Hàm số không có cực trị.
D. Hàm số đạt cực đại tại
1
2
x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 46
(THPT Hậu Lộc 2-Thanh Hóa năm 2017-2018)
Cho hàm số
y f x
đạo hàm liên tục trên đồ thị hàm số
'( )y f x
như hình vẽ
bên dưới. Xét hàm số
2
( ) ( 3)g x f x
và các mệnh đề sau:
I. Hàm số
()gx
có 3 điểm cực trị.
II. Hàm số
()gx
đạt cực tiểu tại
0.x
III. Hàm số
()gx
đạt cực đại tại
2.x
IV. Hàm số
()gx
đồng biến trên khoảng
2;0 .
V. Hàm số
()gx
nghịch biến trên khoảng
1;1 .
Có bao nhiêu mệnh đề đúng trong các mệnh đề trên?
A.
1
. B.
4
. C.
3
. D.
2
.
O
x
y
2
4
O
x
y
1
2
2
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
25
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 47
(THPT Chuyên Vĩnh Phúc-ln 2-năm 2017-2018)
Cho hàm s
fx
xác định trên đồ th
fx
như hình vẽ. Đặt
g x f x x
. Hàm
s
gx
đạt cực đại tại điểm nào sau đây?
A.
2x
. B.
0x
. C.
1x
. D.
1x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 48
(Trích theo đề THPT Chuyên Vĩnh Phúc-ln 2-năm 2017-2018)
Cho hàm s
fx
có đạo hàm liên tc trên và có đồ th ca hàm
y f x
như hình vẽ. Xét
hàm số
2
( ) 2g x f x
. S đim cc tr ca hàm s ?
A. Hàm số
()gx
có 2 điểm cực trị. B. Hàm số có 1 điểm cực trị.
C. Hàm số
()gx
có 3 điểm cực trị. D. Hàm số
()gx
có 4 điểm cực trị.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
()gx
O
y
x
1
2
4
1
2
1
O
1
1
2
x
1
2
y
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
26
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
1.5.Dạng 5.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3
Phương pháp giải
Bài toán 1: Xác định điểm cc tr, cc tr hàm số, điểm cc tr của đồ th hàm s
32
.y ax bx cx d
- Áp dng quy tc 1 tìm cc tr ca hàm s
Bài toán 2:Phương trình đường thng nối hai điểm cc tr hàm s
32
.y ax bx cx d
Cách 1: Tìm tọa độ các điểm cực đại cc tiu A, B. Viết phương trình đường thng qua
A, B
Để viết phương trình đường thng ni
2
đim cc tr ca hàm s bậc ba, thường dùng
phương pháp tách đạo hàm (phần dư bậc nht trong phép chia
y
cho
),y
nghĩa là:
Phân tích (bằng cách chia đa thức
y
cho
)y
:
11
22
()
. ( ) ( )
()
y h x
y y q x h x
y h x
Đưng thẳng qua 2 điểm cc tr
: ( ).d y h x
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
Ví d 49
Cho hàm s
32
32y x x
. Khẳng định nào sau đây đúng?
A. Hàm s đạt cực đại ti
0x
và cc tiu ti
2x 
.
B. Hàm s đạt cc tiu ti
2x
và cực đại ti
0x
.
C. Hàm s đạt cực đại ti
2x 
và cc tiu ti
0x
.
D. Hàm s đạt cực đại ti
2x
và cc tiu ti
0x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 50
Cho hàm s
3
( ) 3 2y f x x x
. Các giá tr cực đại và cc tiu ca hàm s
A.
0; 4
CTĐ C
yy
. B.
4; 4
CTĐ C
yy
. C.
0; 4
C CTĐ
yy
. D.
0; 6
CTĐ C
yy
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 51
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
27
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
S đim cc tr ca hàm s
32
3 4 5y x x x
A.
1
. B.
2
. C.
3
. D.
0
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 52
Tìm điểm cực đại
0
x
ca hàm s
3
31y x x
.
A.
0
2x
. B.
0
1x
. C.
0
1x
. D.
0
3x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 53
Gi
1
x
2
x
là hai điểm cc tr ca hàm s
32
1
32
3
f x x x x
. Giá tr ca
22
12
xx
bng
A.
13
. B.
32
. C.
40
. D.
36
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 54
H thc liên h gia giá tr cực đại và giá tr cc tiu ca hàm s
3
2y x x
A.
0
CT CD
yy
. B.
CD CT
yy
. C.
23
CD CT
yy
. D.
2
CD CT
yy
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 55
Trong các hàm s sau, hàm s nào có cực đại, cc tiu tha mãn
CD CT
xx
.
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
28
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
A.
32
2 2 3y x x x
. B.
3
2 3 4y x x
.
C.
32
23y x x x
. D.
32
2 4 1y x x x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 56
Tìm cực đại ca hàm s
32
3y x x m
(vi
m
là tham s thc).
A.
0
. B.
4 m
. C.
2
. D.
m
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 57
Gi
11
;A x y
,
22
;B x y
là hai điểm cc tr của đồ th hàm s
3
32y x x
. Giá tr
12
yy
bng
A.
0
. B.
3
. C.
2
. D.
4
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 58
Cho hàm s
3
3y x x
gtrị cực đại và cực tiểu lần lượt
12
,yy
. Mệnh đề nào sau đây
đúng?
A.
12
26yy
. B.
12
4yy
. C.
12
26yy
. D.
12
4yy
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 59
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
29
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Viết phương trình đưng thng qua hai đim cc tr của đồ th hàm s
32
32y x x
.
A.
2 2 0xy
. B.
2 2 0xy
. C.
2 2 0xy
. D.
2 2 0xy
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 60
Đồ th hàm s
32
3 9 1y x x x
hai điểm cc tr
A
B
. Điểm nào dưới đây thuộc
đưng thng
AB
?
A.
0; 1M
. B.
1;10Q
. C.
1;0P
. D.
1; 10N
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 61
Đồ thị của m số
32
35y x x
hai điểm cực trị
A
B
. Tnh diện tch
S
của tam
giác
OAB
với
O
là gốc tọa độ.
A.
5S
B.
10
3
S
C.
10S
D.
9S
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 62
ho hàm s
32
2 3 12 2019y x x x
. Gi
1
x
2
x
lần lượt điểm cực đại cc tiu ca
hàm s. Kết luận nào sau đây là đúng?
A.
2
12
8xx
. B.
21
3xx
. C.
12
3xx
. D.
12
4xx
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
30
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
Ví d 63
Biết rng hàm s
32
21y x x x
đạt cc tr tại hai điểm
1
x
,
2
x
. Tích
12
xx
bng
A.
1
3
. B.
4
3
. C.
4
3
. D.
1
3
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 64
Tìm giá tr thc ca tham s
m
để đưng thng
: 3 1 3d y m x m
vuông góc với đường
thẳng đi qua hai điểm cc tr của đồ th hàm s
32
31y x x
.
A.
1
3
. B.
1
6
. C.
1
6
m
. D.
1
3
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 65
Tìm tt c các giá tr ca tham s
m
để đồ th hàm s
32
23y x x m x m
hai điểm cc
tr và điểm
9; 5M
nằm trên đường thẳng đi qua hai điểm cc tr của đồ th.
A.
1.m 
B.
5.m 
C.
3.m
D.
2.m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 66
Tìm giá tr thc ca tham s
m
để đưng thng
2 1 3y m x m
song song với đường
thẳng đi qua các điểm cc tr của đồ th hàm s
32
31y x x
A.
3
4
m
. B.
1
2
m
. C.
3
4
m 
. D.
1
2
m 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
31
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
b. Các bài toán tự luận
Ví d 67
Xác định các điểm cc tr ca hàm s
32
6 9 2y x x x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 68
Tính khong cách giữa hai điểm cc tr của đồ th hàm s
3
31y x x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 69
Tìm giá tr thc ca tham s
m
để đưng thng
: 2 1 3d y m x m
vuông góc với đường
thẳng đi qua hai điểm cc tr của đồ th hàm s
32
31y x x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
1.6.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 4
Phương pháp giải
1. Tìm cc tr hàm s qua du của đạo hàm y’
+ Tìm TXĐ hàm số
+ Tìm y’
+ Lp bng xét dấu y’
+ Da vào s đổi du của y’ để kết lun cực đại; cc tiu.
2. Tìm cc tr hàm s qua bng biến thiên
+ Quan sát bng biến thiên (chiu chuyển động đi lên, đi xuống hoc s thay đổi dấu y’)
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
32
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
+ y’ đổi du t sang dấu + khi qua x0 Kết lun hàm s đạt cc tiu ti x0 tương
ng.
+ y’ đổi du t + ” “ sang dấu khi qua x0 Kết lun hàm s đạt cực đại ti x0 tương
ng.
+ y’ không đổi dấu khi qua điểm x0 Kết lun hàm s không đạt cc ti ti x0 tương ứng.
3. Tìm cc tr hàm s qua đồ th hàm y = f(x)
+ Quan sát đồ th hàm s (chiu chuyển động đi lên, đi xuống hoặc đi xuống và đi lên)
+ Đồ th đi xuống rồi đi lên khi qua x0 Kết lun hàm s đạt cc tiu ti x0 tương ứng.
+ Đồ th đi lên rồi đi xuống khi qua x0 Kết lun hàm s đạt cực đại ti x0 tương ứng.
+ Đ th ch đi xuống hoc ch toàn đi lên khi qua điểm x0 Kết lun hàm s không đạt cc
ti ti x0.
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
Ví d 70
Đim cc tiu ca hàm s: là:
A. x = 0 B. x = C. x = D. x =
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 71
Cho hàm số:
42
11
y x x 10
42
. Khẳng định nào là đúng?
A. Hàm số đạt cực tiểu tại
x1
B. Hàm số đạt cực đại tại
x0
C. Hàm số đạt cực đại tại
x1
D. Hàm số có một cực trị tại
x0
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 72
Giá trị cực đại của hàm số
42
23y x x
là:
A.
CD
y3
B.
CD
x3
C.
CD
y4
D.
CD
x4
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 73
Cho hàm số:
42
y x 2x 3
. Điểm cực tiểu của đồ thị hàm số là?
A.
CT
x1
B.
CT
x0
C.
CT
y3
D.
A(0;3)
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 74
Cho hàm số:
42
y x 2x
. Khẳng định nào là đúng?
42
1
23
2
y x x
2
2
2
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
33
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
A.
x0
điểm cực tiểu B.
x0
điểm cực đại
C. Hàm số có cực đại và cực tiểu D. Hàm số không có cực tiểu, có cực đại
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 75
Cho hàm s y = f(x) có bng biến thiên như hình vẽ:
Kết luận đúng về cc tr ca hàm s là:
A. 1 cc tiu, có 2 cực đại. B. 2 cc tiu, có 1 cực đại.
C. 1 cc tiu. D. Có 2 cực đại.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 76
Cho hàm s y = f(x) có đồ th như hình vẽ. Kết luận đúng về cc tr ca hàm s là:
A.
CD
y0
. B.
CT
x1
. C.
CD
x1
D.
CD
y2
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 77
Cho hàm số
y f x
có đồ thị như hình vẽ bên. Hàm số đã cho có điểm cực đại là?
A.
1;2
. B.
1;2
. C.
1;1
. D.
0; 1
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 78
(Mã đề 103 BGD&ĐT NĂM 2018)
Cho hàm số
42
y ax bx c
(
a
,
b
,
c
) có đồ thị như hình vẽ bên.
O
x
y
1
2
1
1
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
34
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Số điểm cực trị của hàm số đã cho là
A.
2
B.
3
C.
0
D.
1
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 79
Giá tr tham s m để hàm s: đạt cc tiu ti x =1 là:
A. B. C. D.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 80
Số điểm cực trị của hàm số:
2
y x x 1 (x 1)
là:
A.
1
B.
2
C.
3
D.
0
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
1.7.Dạng 7.Các bài toán cực trị hàm phân thức
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
Ví d 81
Hàm s
25
1
x
y
x
có bao nhiêu điểm cc tr?
A.
1
. B.
2
. C.
3
. D.
0
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 82
Hàm s nào dưới đây có hai điểm cc tr?
A.
42
3y x x
. B.
2
2 2 1
1
xx
y
x

. C.
32
3 3 1y x x x
. D.
1
1
x
y
x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
4 2 2
1 ( 1)y mx m x m x
1m 
3m
3m 
1m
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
35
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 83
Cho hàm s
y f x
có đạo hàm
2
2
4
,0
3
x
f x x
x
. S đim cc tr ca hàm s đã cho là
A. 3. B. 5. C. 2. D. 1.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 84
Hàm s
()y f x
xác định và liên tục trên R có đạo hàm
32
3
( 1) ( 2)
'( ) , .
xx
f x x
x


S đim cc
tr ca hàm s
()y f x
A.
3
. B.
1
. C.
0
. D.
2
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
2. CÁC DẠNG TOÁN NÂNG CAO
2.1.Dạng 1. Cc tr hàm s
()fu
dựa vào đồ th hàm s
'( )fx
Ví d 85
Cho hàm s
y f x
có bng xét du ca
fx
Hi hàm s
3
2
13
3
x
g x f x x x
đạt cc tiu tại điểm nào dưới đây?
A.
1x 
. B.
3x
. C.
2x
. D.
3x 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 86
Cho hàm s
()y f x
có đạo hàm liên tc trên . Đồ th hàm s
()y f x
như hình vẽ sau:
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
36
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
S đim cc tr ca hàm s
( ) 5y f x x
A.
3
. B.
4
. C.
1
. D.
2
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 87
Cho hàm s
y f x
hàm s bc bn. Hàm s
y f x
đồ th như hình bên. Số đim
cc tr ca hàm s
2
2 2019f x x
A. 3. B. 2. C. 1. D. 4.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
2.2.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3 chứa tham số
Phương pháp giải
Đây dạng toán bản nht v cc tr, tuy nhiên xut hin rt nhiều trong các đề thi.
dng toán này ta áp dng các quy tắc sau đây.
Qui tc 1: Dùng định lí 1
x
y
-1
3
O
1
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
37
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
c 1. Tìm Tập xác định D
c 2. Tìm
()fx
. Tìm các điểm tại đó
( ) 0fx
hoc
()fx
không xác định.
c 3. Lp bng biến thiên
T bng biến thiên suy ra các điểm cc tr.
Qui tc 2: Dùng định lí 2
+)
0
x
là điểm cực đại ca hàm s
0
0
'0
'' 0
fx
fx
+)
0
x
là điểm cc tiu ca hàm s
0
0
'0
'' 0
fx
fx
Chú ý:
Hàm s bc ba dng
32
( ) ( 0)y f x ax bx cx d a
Ta có
2
3 2 0y ax bx c
Để hàm s bc ba cc tr thì phương trình
0fx
hai nghim phân bit
2
0 3 0b ac
Ngược lại, để hàm s không cc tr thì phương trình
0fx
nghim hoc mt
nghim duy nht
2
30b ac
a. Các bài toán cơ bản
Bài toán 1
Tìm điều kiện để hàm s đạt cc tr tại 1 điểm
Bài toán 2
Viết phương trình đi qua 2 đim cực đại, cc tiu của đồ th hàm s
32
( ) ( 0)y f x ax bx cx d a
Gi s hàm bc ba
dng
32
( ) ( 0)y f x ax bx cx d a
hai điểm cc tr
12
;xx
. Khi đó
ta thc hin phép chia
()fx
cho
()fx
ta được
Khi đó ta có
1 1 1
2 2 2
y f x Ax B
y f x Ax B
Suy ra các điểm cc tr
1 1 2 2
; ; ;x y x y
của đồ th hàm s thuộc đường thng
y Ax B
Vậy để viết phương trình đi qua 2 điểm cực đại, cc tiu của đồ th hàm s
y f x
ta làm
như sau:
B1: Tính
'y
B2: Thc hin phép chia
y
cho
'y
đưc phần dư là
Ax B
B3: KL các điểm cc tr
1 1 2 2
; ; ;x y x y
của đồ th hàm s thuộc đường thng
y Ax B
Chú ý
Sau khi thực hienj phép chia trong trường hớp tổng quát thì phương trình đường thẳng đi qua
2 điểm cựa trị của hàm số bận 3 có dạng:
2
22
3 9 9
c b bc
y x d
aa



Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
38
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Bài toán 3
Tìm điều kiện để 2 điểm cực đại, cc tiu của đồ th hàm s
32
( ) ( 0)y f x ax bx cx d a
nm v hai phía ca trc tung
Để hàm s 2 điểm cc tr thì
2
3 2 0y ax bx c
hai nghim phân bit
12
;xx
khi
ch khi
2
0 3 0b ac
Để 2 điểm cc đại, cc tiu của đồ th hàm s
32
( ) ( 0)y f x ax bx cx d a
nm v hai
phía ca trc tung thì
12
. 0 . 0
3
c
x x a c
a
Bài toán 4
Tìm điều kiện để 2 điểm cực đại, cc tiu của đồ th hàm s
32
( ) ( 0)y f x ax bx cx d a
thỏa mãn điều kin K liên quan đến định lí Viet
Bài toán 5
Tìm điu kiện để 2 điểm cực đại, cc tiu của đồ th hàm s
32
( ) ( 0)y f x ax bx cx d a
đối xứng nhau qua đường thng
y kx c
Do đ th hàm s bc ba nhận điểm un
11
;I x y
làm tâm đối xứng nên 2 điểm cực đại, cc
tiu của đồ th hàm s
32
( ) ( 0)y f x ax bx cx d a
đối xứng nhau qua đường thng
d
y kx c
2
22
.1
39
Id
cb
k



b. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
Ví d 88
Cho hàm s
3 2 2
( ) 3 6 3y f x x mx m x
. Tìm các giá tr của m để hàm s đạt cực đại ti
1x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 89
Cho hàm s
32
( ) 3 2y f x x mx x
. Tìm các giá tr của m để hàm s đạt cc tiu ti
2x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 90
Cho hàm s
32
3 3 1y x mx m
. Tìm các giá tr của m để hàm s có 2 điểm cc tr.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
39
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 91
Cho hàm s
32
3 3 1 1 3y x x m x m
tìm m sao cho đồ th hàm s điểm cực đại, cc
tiểu, đồng thời tìm đường thẳng đi qua hai điểm cc tr của đồ th hàm s đã cho.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 92
Cho hàm s
3 2 2
3 9 3 2 4y x m x m m x
đồ th
m
C
.
Tìm m để đồ th hàm s
hai điểm cc tr nm v hai phía ca trc tung
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 93
Tìm giá tr m để 2 điểm cc tr
12
;xx
ca hàm s
32
( ) 1 2y f x x m x x
tha mãn
12
32xx
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 94
Tìm m để đồ th hàm s
3 2 3
34y x mx m
có cc đại, cc tiểu và hai điểm cc tr đối xng
nhau qua đường thng
:d y x
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự
Ví d 95
Cho hàm s
3 2 2
1
11
3
y x mx m m x
. Tìm các giá tr của m để m s đạt cực đại ti
1x
.
A.
0m
B.
1m
C.
2m
D.
2; 1mm
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
40
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 96
Cho hàm s
32
36y x mx mx m
. Tìm các giá tr của m để hàm s có cc tr
A.
0;2
B.
;0 8; 
C.
0;8
D.
;0 2; 
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 97
Cho hàm s
32
1
2 1 1
3
y x mx m x
. Khẳng định nào sau đây sai
A.
1m
thì hàm s có 2 điểm cc tr. B. Hàm s luôn có cực đại và cc tiu.
C.
1m
thì hàm s có cực đại và cc tiu. D.
1m
thì hàm s có cc tr.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 98
Cho hàm s
32
( ) 3 2 3y f x m x mx
. Tìm các giá tr của m để hàm s không có cc tr
A.
0m
B.
3m
C.
2m
D.
0; 3mm
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 99
Đồ th hàm s
32
3y x x mx m
đường thẳng đi qua hai điểm cc tr song song với đường
thng
: 2 1d y x
khi:
A.
1
2
m
B.
3
2
m
C.
6m
D.
m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
41
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
Ví d 100
Cho hàm s
32
( ) 2 1y f x x x mx
. Tìm các giá tr của m để hàm s đạt cc tiu ti
1x
.
A.
1m 
B.
1m
C.
2m
D.
2m 
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 101
Cho hàm s
3 2 2
11
( ) 2 1 2
32
y f x x m x m x m
. Vi giá tr nào ca m thì hàm s 2
đim cc tr
12
;xx
tha mãn
22
12
8 81xx
A.
7
4
m
hoc
15
4
m 
B.
7
4
m
C.
15
4
m 
D. Không tn ti m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 102
Cho hàm s
32
( ) 2 2 5y f x mx mx m x
. Tìm các giá tr của m để hàm s không có cc
tr
A.
;0 6; 
B.
;0 6; 
C.
0;6
D.
0;6
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 103
Đồ th hàm s
32
2 3 1 6y x m x mx
có đường thẳng đi qua hai điểm cc tr vuông góc vi
đưng thng
:2d y x
khi:
A.
0m
B.
2m
C.
2m 
hoc
0m
D.
2m
v
0m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 104
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
42
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Cho hàm s
3 2 2 3
3 3 1y x mx m x m m
. Phương trình đường thẳng đi qua hai điểm cc
tr của đồ th hàm s đã cho có dạng
A.
2 2 2 0mx y m
B.
20xy
C.
20xy
D.
20mx y
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 105
Cho hàm s
3 2 2
34y x x m m x
đồ th
m
C
.
Tìm m để đồ th hàm s hai điểm
cc tr nm v hai phía ca trc tung
A.
03m
B.
03m
C.
3m
D.
03m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 106
Tìm gtr m để 2 điểm cc tr
12
;xx
ca hàm s
32
1
( ) 2 2
3
y f x x x m x
tha mãn
12
. 10 0xx
A.
12m 
B.
8m
C.
12m
D.
8m 
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 107
Cho hàm s
3 2 2
2
( ) 2 1 3 1
3
y f x x mx m x
. Vi giá tr nào ca m thàm s 2 điểm
cc tr
12
;xx
tha mãn
1 2 1 2
2 . 1x x x x
A.
0m
hoc
2
3
m
B.
2
3
m
C.
0m
D. Không tn ti m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 108
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
43
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Cho hàm s
32
1
()
3
y f x x mx x
. Vi giá tr nào ca m thàm s 2 điểm cc tr
12
;xx
tha mãn
22
1 2 1 2
.7x x x x
A.
2m 
B.
3m 
C.
1m 
D.
4m 
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 109
Cho hàm s
32
1 3 3 5y m x x x
. Tìm các giá tr của m để hàm s có 2 điểm cc tr.
A.
1m
B.
1m 
C.
01m
D.
0m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 110
Cho hàm s
3 2 2
21
3 1 6
32
y x m x m m x
có đồ th
m
C
.
Tìm m để đồ th hàm shai
đim cc tr nm v hai phía ca trc tung
A.
2m
B.
23m
C.
21m
D.
4m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 111
Tìm tp hp tt c các giá tr ca m để hàm s
3 2 3
34y x mx m
cực đại, cc tiu hai
đim cc tr của đồ th hàm s cùng vi gc tọa độ O to thành mt tam giác có din tích bng
4.
A.
4
1
2
m 
B.
1m 
C.
1m
D.
0m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 112
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
44
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Cho đồ th hàm s
32
y ax bx c
hai điểm cc tr
0;1A
1;2B
. Tính giá tr ca
abc
A.
0
B.
2
C.
4
D.
6
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
2.3.Dạng 3. Các bài toán cực trị hàm số bậc 4 chứa tham số
Phương pháp giải
Đây dạng toán bản nht v cc tr, tuy nhiên xut hin rt nhiều trong các đề thi.
dng toán này ta ch áp dng các tính chất sau đây.
Qui tc 1: Dùng định lí 1
c 1. Tìm Tập xác định D
c 2. Tìm
()fx
. Tìm các điểm tại đó
( ) 0fx
hoc
()fx
không xác định.
c 3. Lp bng biến thiên
T bng biến thiên suy ra các điểm cc tr.
Qui tc 2: Dùng định lí 2
+)
0
x
là điểm cực đại ca hàm s
0
0
'0
'' 0
fx
fx
+)
0
x
là điểm cc tiu ca hàm s
0
0
'0
'' 0
fx
fx
Chú ý
Xét hàm bậc bốn trùng phương dạng
42
( 0)y ax bx c a
3
2
0
4 2 0
20
x
y ax bx
ax b

Số điểm cực trị phụ thuộc vào nghiệm của phương trình
2
20ax b
.
Nếu
0
2
b
a

tức
,ab
cùng dấu hoặc
0b
thì phương trình nghiệm hoặc nghiệm
0x
. Khi đó, hàm số chỉ có một điểm cực trị
0x
.
Nếu
0
2
b
a

tức
,ab
trái dấu thì phương trình hai nghiệm phân biệt
2
b
x
a
.
Khi đó, hàm số có ba điểm cực trị là
0;
2
b
xx
a
.
Đến đây ta thể suy ra, nếu h s ca a, b khác du thì hàm s bc bn trùng phương
có ba cc tr
Tức là nếu
0ab
thì hàm số có ba điểm cực trị là
0;
2
b
xx
a
.
Khi đó đồ thị hàm số đã cho sẽ có ba điểm cực trị là:
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
45
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
0; ; ; ; ;
2 4 2 4
bb
A c B C
a a a a

với
2
4b ac
.
(Chứng minh:
42
22
2
2 2 2 2 2 2
22
2 2 2 4 2
2 4 4 4
()
4 4 4
b b b ab b
f a b c c
a a a a a
ab ab a c ab a c b ac
dpcm
a a a
4
2
;2
16 2 2
b b b
AB AC BC
a a a
a. Các bài toán cơ bản
Bài toán 1
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m đ đồ th hàm s
42
( 0)y ax bx c a
ba điểm
cc tr to thành tam giác vuông
Vi
0ab
thì hàm s có ba điểm cc tr.
Do điểm
0;Ac
luôn nm trên trc
Oy
cách đều hai điểm B, C nên tam giác ABC tam
giác vuông cân ti A. Điều này tương đương với
AB AC
( do AB=AC sn có)
Mt khác 
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
2
;
24
bb
aa





󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
2
;
24
bb
aa





Do
AB AC
nên

󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍

󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍

43
2
08
2 16
b b b
a a a
Bài toán 2
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m đ đồ th hàm s
42
( 0)y ax bx c a
ba điểm
cc tạo thành tam giác đều.
Vi
0ab
thì hàm s có ba điểm cc tr.
Do AB=AC, nên ta ch cần tìm điều kiện để AB=BC
Mt khác
4
2
;2
16 2 2
b b b
AB AC BC
a a a
Do vy
43
2
2
24
16 2
b b b b
AB BC
a a a a
Bài toán 3
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
42
( 0)y ax bx c a
ba
đim cc to thành tam giác có din tích bng S0.
Gi H là trung điểm ca BC thì H nằm trên đường thng chứa đoạn BC (hình v).
Lúc này
0;
4
H
a





󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
2
0;
4
b
a




.
Diện tch tam giác ABC sẽ là:
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
46
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
2
2
2
2
0
45
22
00
23
11
. . 2
2 4 4 2
12
..
4 16 32
ABC
bb
S AH BC S
aa
b b b
SS
a a a







Bài toán 4
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m đ đồ th hàm s
42
( 0)y ax bx c a
ba điểm
cc to thành tam giác có din tích ln nht.
bài toán 3 ta có
5
2
0
3
32
b
S
a

.
Do vy ta ch tìm
5
3
32
b
Max
a



Bài toán 5
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m đ đồ th hàm s
42
( 0)y ax bx c a
ba điểm
cc to thành tam giác có góc đỉnh cân bng α.
Ta : 

󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍

󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍

󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍

󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍

󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍

󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍


44
22
3
3
3
.cos =0
2 16 2 16
8
8 1 cos 1 cos 0 cos
8
b b b b
a a a a
ba
ab
ba



Bài toán 6
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m đ đồ th hàm s
42
( 0)y ax bx c a
ba điểm
cc tạo thành tam giác có bán kính đường tròn ni tiếp là r.
Ta :
0
.S p r
5
3
0
4
2
2
2
32
22
16 2 2
b
S
a
r
AB BC AC
b b b
a a a

2
3
4 1 1
8
b
r
b
a
a






Bài toán 7
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m đ đồ th hàm s
42
( 0)y ax bx c a
ba điểm
cc tạo thành tam giác có bán kính đường tròn ngoi tiếp là R.
Ta có:
..
4
ABC
AB BC CA
S
R
Gi H là trung điểm ca BC, khi đó AH là đường cao ca tam giác ABC (hình v).
Lúc này diện tch tam giác ABC sẽ là:
2
2 4 3
2
1 . .
. 2. .
24
8
2. .
4. 16 2 8. .
ABC
AB BC CA
S AH BC R AH AB
R
b b b b a
RR
a a a a b
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
47
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Bài toán 8
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
42
( 0)y ax bx c a
có 3 điểm
cc to thành tam giác:
a. Nhn gc tọa độ O làm trng tâm.
b. Nhn gc tọa độ O làm trc tâm.
c. Nhn gc tọa độ O làm tâm đường tròn ngoi tiếp.
a. Nhn gc tọa độ O làm trng tâm.
Ta có:
0; ; ; ; ;
2 4 2 4
bb
A c B C
a a a a

vi
2
4b ac
.
Nên vi
;
GG
G x y
là trng tâm tam giác ABC thì:
22
2
2
3.0 0
22
3
44
3.0
3
44
3 0 6 0
2
A B C
G
A B C
G
bb
xxx
x
aa
yyy
b ac b ac
y
c
aa
b
c b c
a










b. Nhn gc tọa độ O làm trc tâm.
Do tam giác ABC cân ti A, mà A nm trên trc Oy nên AO luôn vuông góc vi BC. Do vậy để
O là trc tâm ca tam giác ABC thì ta ch cần tìm điều kiện để
OB AC
hoc:
  
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍

󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
󰇍
22
42
3
0 8 4 0
2 4 4
8 4 0
b b b
c b ab ab c
a a a
b a abc
c. Nhn gc tọa độ O làm tâm đường tròn ngoi tiếp.
Để O làm tâm đường tròn ngoi tiếp thì
OA OB OC
.
OB OC
nên để O tâm đường
tròn ngoi tiếp thì
2
2 4 2
2
2
4 2 3
2
0
2 4 2 16 4
8 8 0 8 8 0
b b b b b c
OA OB c c
a a a a a
b ab c ab b a abc



Bài toán 9
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
42
( 0)y ax bx c a
ba
đim cc to thành tam giác sao cho trc hoành chia tam giác ABC thành hai phn din
tích bng nhau.
Gi M, N lần lượt là giao điểm ca AB, AC vi trc hoành.
Ta có:
AMN
đồng dng
ABC
2
1
2
AMN
ABC
S
AO
S AH



(Do trc hoành chia tam giác ABC thành
hai phn có din tích bng nhau)
2
2. 4 2.AH AO b ac
Chú ý: Sau khi tìm được m cn th lại xem ab<0 để đồ th hàm s có 3 cc tr hay không.
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
48
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
b. Các bài toán minh họa
Ví d 113
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
4 2 2
83y x m x
ba điểm cc
tr to thành tam giác vuông cân.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nhn xét: ràng vic nh công thức và làm nhanh hơn rất nhiu so vi vic suy ra từng trường hp
mt.
Ví d 114
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m đ đồ th hàm s
42
23y x mx
ba điểm cc tr
tạo thành tam giác đều.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 115
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
42
2 3 5y x mx m
ba điểm
cc tr to thành mt tam giác có din tích bng 4.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 116
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
4 2 2
2 1 3 5y x m x m
ba
đim cc tr to thành mt tam giác có din tích ln nht.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 117
Cho hàm s
4 2 2
22y x mx m
. Tìm m để hàm s ba điểm cc tr các điểm cc tr
của đồ th hàm s to thành mt tam giác có góc đỉnh cân bng 45°.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
49
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
Ví d 118
Cho hàm s
4 2 2
22y x mx m
. Tìm m để hàm s ba điểm cc tr các điểm cc tr
của đồ th hàm s to thành một tam giác có bán knh đường tròn ni tiếp là 1.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 119
Cho hàm s
4 2 2
22y x mx m
. Tìm m để hàm s ba điểm cc tr các điểm cc tr
của đồ th hàm s to thành mt tam giác có bán knh đường tròn ngoi tiếp là 1.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 120
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
42
21y x x m
ba điểm
cc tr to thành tam giác:
a. Nhn O làm trng tâm
b. Nhn O làm trc tâm
c. Nhận O làm tâm đường tròn ngoi tiếp
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 121
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
42
21y x mx
ba điểm cc to
thành tam giác sao cho trc hoành chia tam giác ABC thành hai phn có din tích bng nhau.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự
Ví d 122
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
50
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Cho hàm s
4 2 2
2y mx mx m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr và các điểm cc tr ca
đồ th hàm s là ba đỉnh ca một tam giác đều?
A.
3; 0mm
. B.
3m 
. C.
0m
. D.
3m
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 123
Cho hàm s
4 2 2
21y x m x m
. Tìm các giá tr của m để hàm s có 3 cc tr?
A.
1m
. B.
1m
. C.
1m
. D.
1m
Li gii: ................................................................................................................................................
Ví d 124
Cho hàm s
4 2 2
2 17 18y x m x m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr và các điểm cc
tr của đồ th hàm s là ba đnh ca mt tam giác vuông?
A.
16m 
. B.
18m
. C.
18m 
. D.
16m
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 125
Cho hàm s
4 2 2
2y x mx m m
. Tìm các giá tr của m để hàm s có đúng một cc tr
A.
0m
. B.
0m
. C.
0m
. D.
0m
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 126
Cho hàm s
4 2 2
1
2 4 9 3
8
y x m x m m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr và các đim
cc tr của đồ th hàm s to thành một tam giác có đưng knh đường tròn ni tiếp là 4.
A.
1; 2.mm
B.
0; 1; 2.m m m
C.
1; 2; 4.m m m
D.
4.m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 127
Cho hàm s
4 2 2
9
3 2017 2018
8
y x m x m
. Tìm m để hàm s ba điểm cc tr các
đim cc tr của đồ th hàm s là ba đỉnh ca một tam giác đều?
A.
2015m
. B.
2016m
. C.
2017m
. D.
2018m
.
Li gii: ................................................................................................................................................
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
51
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
Ví d 128
Cho hàm s
4 2 2
49y mx m x
. Tìm tp các giá tr của m để hàm s2 cực đại và 1 cc
tiu.
A.
; 2 2;
. B.
2;
. C.
;2
. D.
0;
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 129
Cho hàm s
4 2 2
22y x mx m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr và các điểm cc tr ca
đồ th hàm s là ba đỉnh ca mt tam giác vuông?
A.
1m
. B.
1m 
. C.
2m
. D.
2m 
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 130
Cho hàm s
4 2 2
91y mx m x
. Tìm các giá tr của m để hàm s có 2 cực đại và 1 cc tiu
A.
3m
. B.
30m
. C.
3m 
. D.
03m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 131
Cho hàm s
4 2 2
3 2 2017 2018y x mx m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr các
đim cc tr của đồ th hàm s to thành mt tam giác có din tích bng 3?
A.
3m
. B.
5
972m
. C.
3m 
. D.
4m 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 132
Cho hàm s
4 2 2
2 2 5 5y x m x m m
.
G
tr
nào
ca
m
để
đồ
th
ca hàm s đã cho
các điểm cực đại, cc tiu to thành mt tam giác vuông cân thuc khong nào sau đây?
A.
43
;
72



. B.
1
0;
2



. C.
3 21
;
2 10



. D.
1; 0
.
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
52
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 133
Cho hàm s
4 2 2
22y x mx m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr và các điểm cc tr ca
đồ th hàm s là ba đỉnh ca mt tam giác đều?
A.
3
3m
. B.
3
3m 
. C.
3m
. D.
2m 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 134
Cho hàm s
4 2 2
22y mx m x
. Tìm tp các giá tr của m đểm s có 1 cực đại và 2 cc
tiu
A.
;2
hoc
0; 2
.B.
2;0
. C.
2;
. D.
0; 2
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 135
Cho hàm s
4 2 2
22y x mx m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr và các điểm cc tr ca
đồ th hàm s to thành mt tam giác có din tích bng
42
?
A.
2m 
. B.
2m
C.
4m
. D.
4m 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 136
Cho hàm s
4 2 2
2 2 4 9y x m m x m
. Tìm m để hàm s ba điểm cc tr các
đim cc tr của đồ th hàm s to thành mt tam giác có din tích ln nht?
A.
2m
B.
4m
C.
2m 
D.
4m 
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
53
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 137
Cho hàm s
4 2 2
2 1 9y x m x m
. Tìm m để hàm s ba điểm cc tr các điểm cc
tr của đồ th hàm s là ba đnh ca mt tam giác vuông?
A.
2m 
. B.
0m
. C.
1m 
. D.
1m
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 138
Cho hàm s
4 2 2
2 2 5 5y x m x m m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr và các đim
cc tr của đồ th hàm s to thành mt tam giácgóc đỉnh cân bng 45°.
A.
3 2 2m 
B.
3
3 2 2m 
C.
3
3 2 2 2m
D.
3
2 3 2 2m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 139
Cho hàm s
4 2 2
29y x mx m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr và các điểm cc tr ca
đồ th hàm s to thành mt tam giác có din tích bng 32?
A.
4m
. B.
0; 2mm
. C.
2; 0mm
. D.
4m 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 140
Cho hàm s
42
22y x mx
.
Vi g
tr
nào
ca
m
thì
đồ
th
ca hàm s đã cho có các đim cc
đại, cc tiu to thành mt tam giác nhn O làm trc tâm.
A.
15
2
m
B.
2,3; 1mm
C.
15
1;
2
mm
D.
15
3;
2
mm

Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
54
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Ví d 141
Cho hàm s
4 4 2 2
2 2017 5 2018y x m x m m
. Tìm m để hàm s ba điểm cc tr
các điểm cc tr của đồ th hàm s to thành mt tam giác có din tích ln nht?
A.
2017m
B.
2017m
C.
2017m 
D.
0m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 142
Cho hàm s
4 2 2
2 2 5 5y x m x m m
.
Vi g
tr
nào
ca
m
thì
đồ
th
ca hàm s đã cho
có các điểm cực đại, cc tiu to thành một tam giác đều
A.
3
23m 
. B.
3
53m 
. C.
3
23m 
. D.
3
53m 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 143
Cho hàm s
4 2 2
3
1
2017 2018
4
y x mx m
. Tìm m để hàm s ba đim cc tr các điểm
cc tr của đồ th hàm s to thành mt tam giácgóc đỉnh cân bng 30°.
A.
14 8 3m 
B.
14 8 3m 
C.
14 8 3m
D.
14 8 3m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 144
Cho hàm s
4 2 2
2 8 25y x mx m
. Tìm m để hàm s ba điểm cc tr các điểm cc tr
của đồ th hàm s to thành mt tam giác có bán knh đường tròn ni tiếp là 2
A.
0; 2 2 2.mm
B.
2 2 2.m
C.
2 2 2.m
D.
2 2 2.m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 145
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
55
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Cho hàm s
4 2 2
1
2
4
y x mx m
. Tìm m để hàm s ba đim cc tr và các điểm cc tr ca
đồ th hàm s to thành mt tam giác có có bán knh đưng tròn ngoi tiếp là
3
2
A.
1; 2mm
B.
2m
C.
1m 
D.
1m
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 146
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
42
22y x mx m
có ba điểm cc
to thành tam giác sao cho trc hoành chia tam giác ABC thành hai phn din tích bng
nhau
A.
0; 2mm
B.
0; 2mm
C.
2m 
D.
0; 2mm
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 147
Cho hàm s
4 2 2 2
2 1 9y x m m x m
. Tìm m để hàm s ba điểm cc tr các điểm
cc tr của đồ th hàm s to thành mt tam giác có din tích ln nht?
A.
1
2
m 
. B.
1
2
m
. C.
2m
. D.
2m 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 148
Tìm tt c các giá tr thc ca tham s m để đồ th hàm s
42
1
21
2
y x x m
ba điểm
cc tr to thành tam giác sao cho trc hoành chia tam giác ABC thành hai phn din tích
bng nhau.
A.
2m
B.
0; 2mm
C.
0m
D. Đáp án khác
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
56
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
Ví d 149
Cho hàm s
4 2 2
2 2 5 5y x m x m m
. Tìm m để hàm s có ba điểm cc tr và các đim
cc tr của đồ th hàm s to thành mt tam giác có din tích bng 1?
A.
3m
. B.
2m
. C.
3m 
. D.
2m 
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
2.4.Dạng 4. Các bài toán cực trị hàm số phân thức, lượng giác vô tỉ, hàm bậc cao.
Phương pháp giải
Đây dạng toán bản nht v cc tr, tuy nhiên xut hin rt nhiều trong các đề thi.
dng toán này ta ch áp dng các tính chất sau đây.
Qui tc 1: Dùng định lí 1
c 1. Tìm Tập xác định D
c 2. Tìm
()fx
. Tìm các điểm tại đó
( ) 0fx
hoc
()fx
không xác định.
c 3. Lp bng biến thiên
T bng biến thiên suy ra các điểm cc tr.
Qui tc 2: Dùng định lí 2
+)
0
x
là điểm cực đại ca hàm s
0
0
'0
'' 0
fx
fx
+)
0
x
là điểm cc tiu ca hàm s
0
0
'0
'' 0
fx
fx
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
Ví d 150
Hàm s
25
1
x
y
x
có bao nhiêu điểm cc tr?
A.
1
. B.
2
. C.
3
. D.
0
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 151
Hàm s
2
3
2
x
y
x
đạt cực đại ti
A.
1x
. B.
2x
. C.
3x
. D.
0x
.
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
57
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 152
Hàm s
53
21y x x
có bao nhiêu điểm cc tr?
A.
3
. B.
2
. C.
0
. D.
1
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 153
S cc tr ca hàm s
2
5
y x x
là:
A.
1
. B.
2
. C.
3
. D.
0
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 154
Trên khong
0;
, hàm s
2cosf x x x
đạt cc tiu ti
A.
6
x
. B.
3
x
. C.
5
6
x
. D.
2
3
x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 155
Giá tr cực đại ca hàm s
sin2y x x
trên
0;
là:
A.
3
32
. B.
3
62
. C.
23
32
. D.
23
32
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
58
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Ví d 156
Hàm s
sin2y x x
đạt cc tiu ti
A.
6
. B.
3
4
. C.
5
6
. D.
7
6
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
b. Các bài toán tự luận minh họa
Ví d 157
Biết rằng đồ th hàm s
2
11
3
2
y x x
x
ba điểm cc tr thuc một đường tròn
C
. Tính
gần đúng bán knh của đường
C
?
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 158
Cho hàm s
sin 2yx
. Tìm giá tr cực đại ca hàm s trên đoạn
;

.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 159
Cho hàm s
cos 2
cos 1
x
y
x
có bao nhiêu điểm cc tr trên đoạn
75
;
24




.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 160
Hàm s
66
sin cos
44
xx
y 
đạt cực đại tại các điểm nào?
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
59
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
2.5.Dạng 5. Các bài toán cực trị hàm chứa trị tuyện đối
Phương pháp giải
1. Cc tr hàm
y f x
* V đồ th hàm s
y f x
, quan sát đồ th hàm s
y f x
ta tiến hành:
+) Gi nguyên phần đồ th ca hàm s
y f x
nm phía trên trc
Ox
gi là phn
1
C
.
+) Lấy đối xng phần đồ th còn li nằm pha dưới trc Ox qua trc
Ox
, đồng thi b phn
đồ th nằm pha dưới trc
Ox
gi là phn
2
C
.
* T đó ta được đồ th hàm s
y f x
gm có 2 phn
1
C
2
C
đều nm phía trên Ox:
+ Đồ th đi xuống rồi đi lên khi qua x0 Kết lun hàm s đạt cc tiu ti x0 tương ứng.
+ Đồ th đi lên rồi đi xuống khi qua x0 Kết lun hàm s đạt cực đại ti x0 tương ứng.
+ Đ th ch đi xuống hoc ch toàn đi lên khi qua điểm x0 Kết lun hàm s không đạt cc
ti ti x0.
2. Cc tr hàm
()y f x
+ V đồ th hàm s
.y f x
T đồ th
+ Ly phần đồ th (C1) nm bên phi Oy.
+ Ly phn (C2) là phần đối xng phn bên phi Oy qua trc Oy.
+ Đồ th đi xuống rồi đi lên khi qua x0 Kết lun hàm s đạt cc tiu ti x0 tương ứng.
+ Đồ th đi lên rồi đi xuống khi qua x0 Kết lun hàm s đạt cực đại ti x0 tương ứng.
+ Đ th ch đi xuống hoc ch toàn đi lên khi qua điểm x0 Kết lun hàm s không đạt cc
ti ti x0.
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
Ví d 161
Đường cong trong hình sau là đồ th ca mt hàm s trong bn hàm s y = f(x). Kết luận đúng
v cc tr ca hàm s
()y f x
là:
A. Hàm số có 1 cực đại và 2 cực tiểu B. Hàm số có 1 cực tiểu và 2 cực đại
C. Hàm số có 6 điểm cực trị D. Hàm số có 4 điểm cực trị
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
O
x
y
1
1
1
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
60
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Ví d 162
Hàm số y = f(x) đồ thị đường cong dạng như hình vẽ sau đây. Kết luận đúng về cc
tr ca hàm s
()y f x
là:
A. Hàm số có 1 cực đại và 2 cực tiểu. B. Hàm số có 1 cực tiểu và 2 cực đại.
C. Hàm số có 3 cực đại và 2 cực tiểu. D. Hàm số có 3 cực tiểu và 2 cực đại
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 163
Cho hàm s
32
3 1.y x x
Kết luận đúng về cc tiu ca hàm s
32
31y x x
là:
A. Hàm s đạt cc tiu ti x = 0 B. Hàm số đạt cực tiểu tại x = 0 và x = 3.
C. Hàm s đạt cc tiu ti x = 2 D. Hàm s đạt cc tiu ti x = 1
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 164
Cho hàm s
y f x
có bng biến thiên sau:
Tng s đim cực đại ca hàm s
()y f x
:
A. Có 2 điểm cực đại B. Có 5 điểm cực đại
C. Có 3 điểm cực đại D. Có 4 điểm cực đại
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
O
x
y
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
61
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Ví d 165
Cho hàm s
32
3 5. y x x
Mệnh đề nào đúng về đồ th hàm s
32
35y x x
?
A. Hàm số có 2 cực tiểu và 1 cực đại B. Hàm số có 1 cực đại và 1 cực tiểu
C. Hàm số có 1 cực tiểu và 2 cực đại D. Hàm số có 3 điểm cực tiểu
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 166
Cho hàm s
32
3 9 1y f x x x x
. S đim cc tr ca hàm s
y f x
A. 7 B.
3
. C.
5
. D.
9
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 167
Cho hàm số
3
3 1.y x x
S đim cc tr của đồ th hàm s
3
31y x x
là:
A. Hàm số có 3 điểm cực trị B. Hàm số có 1 điểm cực trị
C. Hàm số có 4 điểm cực trị D. Hàm số có 2 điểm cực trị
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 168
Cho hàm s
y f x
liên tc trên và có bng biến thiên như hình bên dưới
Đồ th ca hàm s
y f x
có bao nhiêu điểm cc tr?
A.
2
. B.
3
. C.
4
. D.
1
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
62
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 169
Cho hàm s
y f x
đạo hàm
fx
trên đồ th ca hàm s
'y f x
như hình v.
Hàm s
3
2
2
3
x
g x f x x x
đạt cực đại tại điểm nào?
A.
1x 
. B.
1x
. C.
0x
. D.
2x
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 170
Biết rằng m số
fx
đồ thị được cho như hình vẽ bên. Tìm số điểm cực trị của hàm số
y f f x


.
A.
5
. B.
3
. C.
4
. D.
6
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 171
Cho hàm s
.y f x
Đồ th hàm s
y f x
như hình bên dưới
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
63
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
Hi hàm s
2
1 2019g x f x
có mấy điểm cc tr?
A.
1
. B.
2
. C.
3
. D.
0
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 172
Cho hàm s
y f x
có đồ th
fx
như hình vẽ. m s đim cc tiu ca hàm s
2
1
2
x
y f x x
.
A.
0
. B.
1
. C.
3
. D.
2
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 173
Cho đồ th ca hàm s
32
33y x x
như hình vẽ.
S đim cc tr của đồ th hàm s
32
33y x x
A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
64
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Ví d 174
Cho hàm s
32
f x x ax bx c
tha mãn
2019c
,
2018 0abc
. Tìm s đim cc tr
ca hàm s
2019y f x
A.
3
. B.
5
. C.
2
. D.
1
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 175
S nguyên bé nht ca tham s
m
để hàm s
3
2
2 5 3 y x mx x
5
đim cc tr :
A.
2
. B.
2
. C.
5
. D.
0
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 176
Cho hàm s
y f x
có đồ th như hình vẽ bên dưới.
Tính tổng bình phương tất c các giá tr nguyên ca tham s
m
để hàm s
2019 3 2g x f x m
có nhiều điểm cc tr nht?
A.
1
. B.
5
. C.
10
. D.
13
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 177
Cho hàm s
3
32y f x x x
. Tìm s đim cc tr ca hàm s
y f x
.
A.
4
. B.
5
. C.
2
. D.
3
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
65
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 178
Cho
32
15
62
32
y f x x x x
. Tìm s đim cc tr ca hàm s
fx
.
A.
1
. B.
2
. C.
3
. D.
5
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 179
Cho hàm s
42
2 4 1y f x x x
. Tng s cc tr ca hàm s
y f x
.
A.
3
. B.
9
. C.
5
. D.
7
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 180
Cho hàm s
42
23y x x
. Hi hàm s
42
23y x x
có bao nhiêu cc tr.
A.
6
. B.
4
. C.
3
. D.
5
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 181
Tng tt c các gtr nguyên ca tham s
m
để hàm s
4 3 2
3 4 12 2y x x x m
7
đim
cc tr bng
A.
2
. B.
6
. C.
4
. D.
3
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 182
Cho hàm s
42
8y x x m
. Vi nhng giá tri nào ca tham s
m
hàm s
5
đim cc tr.
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
66
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
A.
0m
. B.
0m
. C.
0m
. D.
0m
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 183
Cho hàm s
y f x
liên tc trên và có đồ th như hình bên dưới:
Đồ th ca hàm s
y f x
có bao nhiêu điểm cc tr?
A.
2
. B.
4
. C.
3
. D.
1
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 184
Cho hàm s
y f x
liên tc trên và có đồ th như hình vẽ. Hỏi đồ th hàm s
y f x
có
tt c bao nhiêu điểm cc tr?
A.
5
. B.
3
. C.
2
. D.
4
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 185
Cho hàm s
y f x
liên tc trên bng biến thiên như sau. Hỏi đồ th hàm s
y
x
O
O
x
y
Nguyn Hoàng Vit tng hp “Thành công là nói không với lưi biếng”
67
https://luyenthitracnghiem.vn
https://
toanvd.edu.vn
y f x
có tt c bao nhiêu điểm cc tr?
A.
5
. B.
1
. C.
2
. D.
4
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 186
Cho hàm s
y f x
có bng biến thiên như sau
S đim cc tr ca hàm s
y f x
A.
3
. B.
5
. C.
9
. D.
7
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 187
Cho hàm s
42
y ax bx c
,,abc
có đồ th như hình vẽ bên.
S đim cc tr ca hàm s
42
y ax bx c
A.
5
. B.
6
. C.
7
. D.
3
.
Nhóm toán VD - VDC Cc tr ca hàm s 2020
68
https://
toanvd.edu.vn
https://luyenthitracnghiem.vn
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Ví d 188
Cho hàm s
y f x
liên tc trên , có bng biến thiên như sau:
Hi hàm s
y f x
có bao nhiêu điểm cc tr?
A.
3
. B.
1
. C.
4
. D.
5
.
Li gii: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
| 1/69

Preview text:

 Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 MỤC LỤC
Chuû ñeà ② Cöïc trò cuûa haøm soá ................ 2
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN h =I 2 ttp s://
1. Định nghĩa ............................................................................................................................................ 2 lu ye
2. Định lý, quy tắc .................................................................................................................................... 2 n
a. Điều kiện cần để hàm số đạt cực trị ............................................................................................................ 2 th it
b. Chú ý ................................................................................................................................................................. 2 rac
c. Điều kiện đủ để hàm số đạt cực trị ................................................................................................................... 2 n gh ie II.
CÁC VÍ DỤ MINH HỌA m.vn ........ 3 =I
1. CÁC DẠNG TOÁN CƠ BẢN ............................................................................................................. 3
1.1.Dạng 1.Tìm cực trị của hàm số dựa vào bảng xét dấu, bảng biến thiên. ....................................................... 3
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản ...................................................................................................................... 3
b. Các bài toán tự luận ......................................................................................................................................... 7
1.2.Dạng 2: Tìm điểm cực trị của hàm số dựa vào đồ thị hàm số ........................................................................ 8
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản ...................................................................................................................... 9 ht
b. Ví dụ minh họa: Tìm cực trị (nếu có) của các hàm số sau: ............................................................................. 12 tps://
1.3.Dạng 3.Tìm cực trị hàm số y f x đựa vào đồ thị hàm số y f ' x ................................................. 13 oant
Chú ý ................................................................................................................................................................... 13 vd.e
a. Các bài toán cơ bản ........................................................................................................................................ 13 du.
b. Các bài toán trắc nghiệm trong đề thi đại học ............................................................................................... 15 vn
1.4.Dạng 4.Tìm cực trị của hàm số y f udựa vào đồ thị hàm số y f  x. ......................................... 20
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 20
1.5.Dạng 5.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3 ................................................................................................ 25
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 26
b. Các bài toán tự luận ....................................................................................................................................... 30
1.6.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 4 ................................................................................................ 31
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 32
1.7.Dạng 7.Các bài toán cực trị hàm phân thức............................................................................................ 34
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 34
2. CÁC DẠNG TOÁN NÂNG CAO ..................................................................................................... 35
2.2.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3 chứa tham số ....................................................................... 36 0
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
a. Các bài toán cơ bản ........................................................................................................................................ 37
Chú ý ................................................................................................................................................................... 37
b. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 38
c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự ................................................................................................................. 39
2.3.Dạng 3. Các bài toán cực trị hàm số bậc 4 chứa tham số ............................................................................. 44
Chú ý ................................................................................................................................................................... 44 m.vn
a. Các bài toán cơ bản ........................................................................................................................................ 45 ie
b. Các bài toán minh họa gh
.................................................................................................................................... 48 nc
c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự ................................................................................................................. 49 arit
2.4.Dạng 4. Các bài toán cực trị hàm số phân thức, lượng giác vô tỉ, hàm bậc cao. .......................................... 56 th n
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 56 ye
b. Các bài toán tự luận minh họa ....................................................................................................................... 58 lu
2.5.Dạng 5. Các bài toán cực trị hàm chứa trị tuyện đối ................................................................................... 58 s://
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản .................................................................................................................... 59 ttp h vn du. vd.e oant s://tpht 1  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 Chuû ñeà ②
Cöïc trò cuûa haøm soá
I. KIẾN THỨC CƠ BẢN h ttp =I 1. Định nghĩa s://
Giả sử hàm số y f (x) xác định trên tập hợp D D R và x D . o lu ye
x được gọi là một điểm cực đại của hàm số y f (x) nếu tồn tại một khoảng  ; a b chứa o n th
điểm x sao cho  ;
a b  D và o it ra
f (x)  f (x ) x   ; a b \ x . o    o cngh
Khi đó f x được gọi là giá trị cực đại của hàm số f (x) . o  ie
x được gọi là một điểm cực tiểu của hàm số y f (x) nếu tồn tại một khoảng  ; a b chứa o m.vn
điểm x sao cho  ;
a b  D và o
f (x)  f (x ) x   ;
a b \ x . o    o
Khi đó f x được gọi là giá trị cực tiểu của hàm số f (x) . o 
2. Định lý, quy tắc ht
a. Điều kiện cần để hàm số đạt cực trị tps:// Định lý 1
Giả sử hàm số y f (x) đạt cực trị tại điểm x . Khi đó, nếu f (x) có đạo hàm tại điểm x thì o o oant
f  x  0 . o  vd.e
b. Chú ý du.
f  x có thể bằng 0 tại điểm x nhưng hàm số f (x) không đạt cực trị tại điểm o  o vn x . o
Hàm số chỉ có thể đạt cực trị tại những điểm nằm trong tập xác định của hàm mà tại đó
đạo hàm của hàm số bằng 0 hoặc không có đạo hàm. Những điểm như thế gọi là những
“điểm tới hạn”.
x và nếu đồ thị hàm số có tiếp tuyến tại điểm  x ; f x thì tiếp o  o  o
tuyến đó song song với trục hoành.
c. Điều kiện đủ để hàm số đạt cực trị Định lý 2
Giả sử hàm số y f (x) liên tục trên khoảng  ;
a b chứa điểm x và có đạo hàm trên các o khoảng  ; a x
và  x ; b . Khi đó, o  o  2
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
 f x  0, x   ; a x o   o  ếu 
thì hàm số đạt cực tiểu tại điểm x .  f
  x  0, x   x ; b o o   o 
Nói một cách khác, nếu f  x đổi dấu từ âm sang dương khi x qua x thì hàm số đạt cực o  o tiểu tại x . o x a x b o m.vn y' 0 + ie f(a) f(b) gh y nc f(x a 0) r it
 f x  0, x   ; a x o   o  th ếu 
thì hàm số đạt cực đại tại điểm x . nf
  x  0, x   x ; b o o   o  yelu
Nói một cách khác, nếu f x đổi dấu từ dương sang âm khi x qua x thì hàm số đạt cực o  o s:// đại tại x . o ttp h x a x b o y' + 0 f(x0) y f(b) f(a) Định lý 3
Giả sử hàm số y f (x) có đạo hàm cấp một trên khoảng  ;
a b chứa điểm x , f  x  0 o  o
f (x) có đạo hàm cấp hai khác 0 tại điểm x . o
ếu f  x  0 thì hàm số f (x) đạt cực đại tại điểm x . o  o vn
ếu f  x  0 thì hàm số f (x) đạt cực tiểu tại điểm x . o  du. o vd.e II.
CÁC VÍ DỤ MINH HỌA oant =I
s:// 1. CÁC DẠNG TOÁN CƠ BẢN tpht
1.1.Dạng 1.Tìm cực trị của hàm số dựa vào bảng xét dấu, bảng biến thiên. Phương pháp giải
Giả sử hàm số y f (x) có đạo hàm cấp một trên khoảng  ;
a b chứa điểm x , f  x  0 o  o
f (x) có đạo hàm cấp hai khác 0 tại điểm x . o
ếu f  x  0 thì hàm số f (x) đạt cực đại tại điểm x . o  o
ếu f  x  0 thì hàm số f (x) đạt cực tiểu tại điểm x . o  o
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản Ví dụ 1
Cho hàm số f x có bảng biến thiên như hình vẽ 3  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
Điểm cực tiểu của hàm số đã cho là h A. x 3 . B. x 0 . C. x 1. D. x 2 . ttp
Lời giải: ................................................................................................................................................ s:// lu
.......................................................................................................................................................................... ye Ví dụ 2 n th
Cho hàm số f x xác định trên và có bảng xét dấu f  x như hình bên. Khẳng định nào it ra sau đây sai? cngh ie m.vn
A. Hàm số đạt cực tiểu tại x  2 .
B. Hàm số đạt cực đại tại x  3  .
C. x  1 là điểm cực trị của hàm số.
D. Hàm số có hai điểm cực trị.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 3 ht tp y f x s:// Cho hàm số
  có bảng biến thiên như sau: oant vd.e du. vn
Hàm số đạt cực đại tại điểm A. x  0 . B. 0;  3 . C. y  3  . D. x  3  .
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 4
Hàm số y f x xác định, liên tục trên và có bảng biến thiên như hình vẽ bên dưới. Khẳng
định nào sau đây đúng? 4
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng” m.vn
A. Hàm số đạt cực tiểu tại x  1  . ie
B. Hàm số có giá trị lớn nhất bằng 1 và giá trị nhỏ nhất bằng 1  . gh nc
C. Hàm số có đúng hai cực trị. ar
D. Hàm số đạt cực đại tại x  0 , x  1và đạt cực tiểu tại x  2 . it th
Lời giải: ................................................................................................................................................ n ye
.......................................................................................................................................................................... lu s://
.......................................................................................................................................................................... ttp h
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 5
Cho hàm số y f (x) liên tục trên
và có bảng xét dấu f  x như sau: x -∞ 1 2 3 4 +∞ f '(x) 0 + + 0 +
Kết luận nào sau đây đúng
A. Hàm số có 4 điểm cực trị.
B. Hàm số có 2 điểm cực đại.
C. Hàm số có 2 điểm cực trị.
D. Hàm số có 2 điểm cực tiểu.
Lời giải: ................................................................................................................................................ vn
du. ..........................................................................................................................................................................
vd.e ..........................................................................................................................................................................
oant .......................................................................................................................................................................... s:// Ví dụ 6 tpht  Cho hàm số y
f x có bảng biến thiên như hình vẽ:
Hỏi hàm số có bao nhiêu điểm cực trị?
A. Có một điểm.
B. Có ba điểm.
C. Có hai điểm. D. Có bốn điểm.
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 5  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 7
Cho hàm số f (x) liên tục trên các khoảng ( ;  1),(1; )
 và có bảng biến thiên như hình dưới h ttp s:// lu
Khẳng định nào sau đây đúng? ye
A. Hàm số đạt cực tại x  0 và đạt cực tiểu tại x  2 . n th
B. Hàm số có giá trị cực tiểu bằng 1. it x x r
C. Hàm số đạt cực tại
2 và đạt cực tiểu tại 0 . acn
D. Hàm số có giá trị lớn nhất bằng 1 và giá trị nhỏ nhất bằng 5. gh
Lời giải: ................................................................................................................................................ iem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 8
Cho hàm số y f x có bảng biến thiên như hình bên. ht tps:// oant vd.e
Mệnh đề nào dưới đây sai? du.
A. Hàm số có đúng một điểm cực trị.
B. Hàm số có giá trị cực tiểu bằng 2  . vn
C. Hàm số có giá trị nhỏ nhất bằng 2  .
D. Hàm số đạt cực đại tại x  0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 9
Cho hàm số y f x xác định và liên tục trên
và có bảng biến thiên như sau: 6
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
Khẳng định nào sau đây là đúng? m.vn
A. Hàm số đạt cực đại tại x  0 . ie
B. Đồ thị của hàm số có đúng 2 điểm cực trị. gh nc
C. Hàm số có giá trị lớn nhất bằng 0 và giá trị nhỏ nhất bằng 4  . ar
D. Hàm số có giá trị cực tiểu bằng 3  hoặc 2 . it th n
Lời giải: ................................................................................................................................................ ye
.......................................................................................................................................................................... lu s://
.......................................................................................................................................................................... ttp h
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 10
Cho hàm số y f x có bảng biến thiên như hình vẽ. Hàm số có bao nhiêu điểm cực trị. A. 5 . B. 3 . C. 4 D. 2 .
Lời giải: ................................................................................................................................................ vn
du. ..........................................................................................................................................................................
vd.e ..........................................................................................................................................................................
oant .......................................................................................................................................................................... s://tp
b. Các bài toán tự luận ht Ví dụ 11 Tìm hàm số 4 2 y ax bx c a
0 biết rằng hàm số có bảng biến thiên dưới đây:
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 7  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 12
Cho hàm số y f x có đạo hàm trên và có bảng xét dấu f  x như sau h ttp s://
Hỏi hàm số y f  2
x  2x có bao nhiêu điểm cực tiểu? lu ye
Lời giải: ................................................................................................................................................ nth
.......................................................................................................................................................................... it ra
.......................................................................................................................................................................... cngh
.......................................................................................................................................................................... ie m.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 13 ht
Cho hàm số y f x có bảng biến thiên như sau. Hàm số y f x 3  có bao nhiêu điểm tps:// cực trị oant vd.e du. vn
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 8
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
1.2.Dạng 2: Tìm điểm cực trị của hàm số dựa vào đồ thị hàm số Phương pháp giả i y m.vn y ie gh ncar x it O CT x x th n yCT ye Hình vẽ minh hoạ lu s://
 Đồ thị đang đi lên sau đó đổi hướng đi xuống tại điểm x thì hàm số đạt cực đại tại điểm x o o ttp h .
Khi đó f x được gọi là giá trị cực đại của hàm số f xo
 Đồ thị đang đi xuống sau đó đổi hướng đi lên tại điểm x thì hàm số đạt cực tiểu tại điểm o x . o
Khi đó f x được gọi là giá trị cực trị của hàm số f xo
 Các điểm cực đại, cực tiểu của hàm số được gọi chung là điểm cực trị của hàm số
 Các điểm M x ; f (x ) của hàm số được gọi chung là điểm cực trị của hàm số trên đồ thị 0 0 
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản Ví dụ 14 vn
Cho hàm số y f x xác định, liên tục trên
và có đồ thị là đường cong như hình vẽ. Hàm du.
số đạt cực đại tại điểm nào dưới đây? vd.e y 1 oant 2 O x s://tpht 3 A. x  3  . B. x  1. C. x  0 . D. x  2 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 15 9  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
Cho hàm số y f x xác định, liên tục trên
, có đồ thị như hình vẽ. Mệnh đề nào dưới đây đúng? y 3 2 O x h 1 ttp s://
A. Hàm số đạt cực tiểu tại x  3.
B. Giá trị cực đại của hàm số bằng 0 . lu
C. Giá trị cực tiểu của hàm số bằng 1  .
D. Hàm số đạt cực tiểu tại x  1  . ye n
Lời giải: ................................................................................................................................................ thit
.......................................................................................................................................................................... racn
.......................................................................................................................................................................... gh ie
.......................................................................................................................................................................... m.vn
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 16
Cho hàm số y f x xác định, liên tục trên đoạn  1  ; 
3 và có đồ thị như hình vẽ. Khẳng định
nào sau đây đúng? y 2 O x ht 1 1 2 tps:// 2 oant
A. Hàm số đạt cực đại tại x  1  và x  2 . vd.e
B. Hàm số đạt cực tiểu tại x  0 , x  3. du.
C. Hàm số đạt cực tiểu tại x  0 , cực đại tại x  2 . vn
D. Hàm số đạt cực tiểu tại x  0 , cực đại tại x  1  .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 17
Cho hàm số y f x xác định, liên tục trên
, có đồ thị như hình vẽ. Mệnh đề nào dưới đây đúng? 10
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng” y 1 O x 1 1
A. Hàm số đạt cực tiểu tại x  0 .
B. Hàm số đạt cực đại tại x  1. m.vn ie
C. Hàm số đạt cực đại tại x  1  và tại x 1.
D. Hàm số đạt cực tiểu tại x  1  và tại gh x  1. nca r
Lời giải: ................................................................................................................................................ it th
.......................................................................................................................................................................... n ye
.......................................................................................................................................................................... lu
.......................................................................................................................................................................... s:// ttp
.......................................................................................................................................................................... h Ví dụ 18
Đường cong bên là đồ thị của hàm số 4 2
y ax bx c với a, ,
b c là số thực và a  0 . Mệnh đề
nào dưới đây đúng? y O x
A. Phương trình y  0 có ba nghiệm thực phân biệt. vn
B. Phương trình y  0 có đúng một nghiệm thực. du.
C. Phương trình y  0 có hai nghiệm thực phân biệt. vd.e
D. Phương trình y  0 có vô số nghiệm thực.
oant  Lời giải: ................................................................................................................................................
s://tp ..........................................................................................................................................................................
ht ..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 19
Đường cong bên (nét đậm) là đồ thị của hàm số y f x 2
x 3x  4 . Mệnh đề nào dưới đây đúng? 11  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 y 25 4 1 O 3 x 4 2 h ttp s:// lu ye 25 n
A. Hàm số đạt cực đại tại x  .
B. Hàm số đạt cực tiểu tại x  0 . th 4 it r 3 a
C. Giá trị cực đại bằng .
D. Giá trị cực tiểu bằng 0. c 2 n gh
Lời giải: ................................................................................................................................................ iem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 20
Đường cong bên (nét đậm) là đồ thị của hàm số y f x 2
x  2x 1 . Xét các phát biểu sau
đây có bao nhiêu phát biểu đúng? ht tp
(1): Hàm số có một điểm cực đại và hai điểm cực tiểu s://
(2): Giá trị cực đại bằng f  
1  2 và giá trị cực tiểu f 1 2   f 1 2   0 . oant
(3): Hàm số chỉ có một điểm cực đại và không có điểm cực tiểu vd.e
(4): Hàm số đạt cực đại tại x  1 và đạt cực tiểu tại x 1 2  0 , loại điểm x 1 2  0 . du. y vn 2 1 O x 1 2 1+ 2
A. 1 phát biểu đúng.
B. 2 phát biểu đúng.
C. 3 phát biểu đúng. D. 4 phát biểu đúng.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 12
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
b. Ví dụ minh họa: Tìm cực trị (nếu có) của các hàm số sau: Ví dụ 21 1. 4 2 y  x  2x  1 2. 4 2 y  x  2x  1 m.vn
Lời giải: ................................................................................................................................................ ie gh
..........................................................................................................................................................................
ncar .......................................................................................................................................................................... it th
.......................................................................................................................................................................... n ye
.......................................................................................................................................................................... lu   s://
1.3.Dạng 3.Tìm cực trị hàm số y
f x đựa vào đồ thị hàm số y
f ' x ttp Phương pháp giải h
B1: Từ ĐTHS y f ' x xác định dấu của f ' x trên từng khoảng xác định
B2: Lập trục xét dấu của hàm f ' x hoặc bảng biến thiên của hàm số B3: Kết luận Chú ý
+) Điều kiện đủ để hàm số có cực trị Khi f (
x) đổi dấu từ dương sang âm qua x c thì x c được gọi là điểm cực đại của hàm số Khi f (
x) đổi dấu từ âm sang dương qua x c thì x c được gọi là điểm cực tiểu của hàm số.
+) Nếu x c là điểm cực trị của hàm y f (x) thì f (
c)  0 hoặc f (c) không xác định, nhưng vn nếu f (
c)  0 thì chưa chắc x c đã là điểm cực trị của hàm số. du. vd.e
a. Các bài toán cơ bản oant Ví dụ 22
Cho hàm số y f x có đạo hàm trên và đồ thị hàm số y f  x được cho như hình vẽ. s://tp
Xác định số điểm cực trị của hàm số y f x ht y 1 1  1 O x
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 13  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 23
Cho hàm số y f x có đạo hàm liên tục trên . Tìm số điểm cực trị của hàm số
y f x  5x biết đồ thị hàm số y f  x như hình vẽ sau: h ttp s:// lu ye n th it racngh ie m.vn
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 24 ht tp
Cho hàm số f x xác định trên và có đồ thị của hàm số f  x như hình vẽ. Hỏi hàm số s://
y f x đã cho có mấy điểm cực tiểu? oant y f  x vd.e du. vn O x
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 14
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng” Ví dụ 25
Cho hàm số y f x có đạo hàm trên . Biết rằng hàm số y f  x có đồ thị như hình vẽ dưới đây: m.vn ie gh ncaritth n
Đặt g x  f x  x . Hỏi hàm số có bao nhiêu điểm cực đại và bao nhiêu điểm cực tiểu? ye lu
Lời giải: ................................................................................................................................................ s://
.......................................................................................................................................................................... ttp h
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
b. Các bài toán trắc nghiệm trong đề thi đại học Ví dụ 26
(THPT Chuyên Trần Phú-Hải Phòng-lần 2 năm 2017-2018)
Cho hàm số y f x xác định trên
và hàm số y f  x có đồ thị như hình dưới: y vn du. vd.e O 1 2 3 x oant s://
Xét các khẳng định sau: tpht
y f x (I) Hàm số có 3 cực trị.
(II) Phương trình f x  m  2018 có nhiều nhất ba nghiệm.
(III) Hàm số y f x  
1 nghịch biến trên khoảng 0  ;1 .
Số khẳng định đúng là A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 15  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 27
(SGD Tĩnh Lần 2 năm 2017 2018)
Cho hàm số y f x có đạo hàm liên tục trên
. Đồ thị hàm số y f  x như hình vẽ sau.
Số điểm cực trị của hàm số y f x  2x là: h ttp s:// lu ye n th A. 4 . B. 1. C. 3 . D. 2 . it ra
Lời giải: ................................................................................................................................................ cngh
.......................................................................................................................................................................... ie m.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 28
Cho hàm số y f x . Hàm số y f  x có đồ thị trên một khoảng K như hình vẽ bên. ht tps:// oant vd.e
Trong các khẳng định sau, có tất cả bao nhiêu khẳng định đúng? du.  vn
I  . Trên K , hàm số y f x có hai điểm cực trị.
II  . Hàm số y f x đạt cực đại tại x3 .
III  . Hàm số y f x đạt cực tiểu tại x1. A. 3 . B. 0 . C. 1. D. 2 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 29 16
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
Cho hàm số y f x . Hàm số y f ' x có đồ thị như hình vẽ. m.vn ie gh
Mệnh đề nào sau đây sai? nc f xf xa A. có một cực tiểu. B. có hai cực đại. r it
C. f x có 3 điểm cực trị
D. f x có 2 điểm cực trị. th n
Lời giải: ................................................................................................................................................ ye lu
.......................................................................................................................................................................... s:// ttp
.......................................................................................................................................................................... h Ví dụ 30
Cho hàm số y f x xác định và liên tục trên
và hàm số y f  x có đồ thị như hình vẽ dưới đây y
y f  x 2  O 2 x
Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. f x đạt cực đại tại x 1.
B. f x đạt cực đại tại x  0 . vn du.
C. f x đạt cực đại tại x  1  .
D. f x đạt cực đại tại x  2  .
vd.e  Lời giải: ................................................................................................................................................
oant ..........................................................................................................................................................................
s://tp ..........................................................................................................................................................................
ht .......................................................................................................................................................................... Ví dụ 31
(THPT Chuyên Lam-Thanh Hóa-lần 1-năm 2017-2018)
Cho hàm số y f x . Hàm số y f  x có đồ thị như hình vẽ:
Chọn mệnh đề đúng trong các mệnh đề sau? 17  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
A. Hàm số y f x đồng biến trên   ;1  .
B. Hàm số y f x đạt cực đại tại x 1.
C. Đồ thị hàm số y f x có một điểm cực tiểu.
D. Đồ thị hàm số y f x có hai điểm cực trị.
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h ttp
.......................................................................................................................................................................... s://
.......................................................................................................................................................................... lu ye Ví dụ 32
(THPT Lục Ngạn-Bắc Ninh-lần 1 năm 2017-2018) n th
Đồ thị sau đây là của hàm số y f  x . Khi đó hàm số y f x có bao nhiêu điểm cực trị? it y racngh ie m.vn O x A. 0 . B. 1. C. 2 . D. 3 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ht tp
.......................................................................................................................................................................... s://
.......................................................................................................................................................................... oant Ví dụ 33 vd.e
Hàm số f (x) có đạo hàm trên
là hàm số f '(x) . Biết đồ thị hàm số f '(x) được cho như hình du.
vẽ. Hàm số f (x) đạt cực đại tại điểm nào? vn A. x  0 . B. x  1.
C. f x  0 .
D. f x  1. 0 0
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 18
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 34
(THPT Nguyễn Khuyến-TPHCM-năm 2017-2018)
Cho hàm số y f x có đạo hàm trên và đồ thị hàm số y f  x được cho như hình vẽ. y 1 m.vn ie 1  gh 1 nc O x aritthn ye lu Chọn khẳng định đúng s://
A. f x đạt cực đại tại x  0 .
B. f x đạt cực tiểu tại x  1  . ttp h
C. f x đạt cực tiểu tại x 1.
D. f x có ba điểm cực trị.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 35
(THPT Hoa A-Ninh Bình-lần 1-năm 2017-2018)
Cho hàm số y f x có đạo hàm trên
và đồ thị hàm số y f  x trên như hình vẽ. Mệnh đề nào đúng? vn y du. vd.e oant s://tp O x ht
A. Hàm số y f x có 1 điểm cực đại và 1 điểm cực tiểu.
B. Hàm số y f x có 2 điểm cực đại và 2 điểm cực tiểu.
C. Hàm số y f x có 1 điểm cực đại và 2 điểm cực tiểu.
D. Hàm số y f x có 2 điểm cực đại và 1 điểm cực tiểu.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 19  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 36
(THPT Kiến An-Hải Phòng năm 2017-2018)
Cho hàm số y f x xác định trên và có đồ thị hàm số y f  x là đường cong ở hình bên.
Hỏi hàm số y f x có bao nhiêu điểm cực trị? h ttp s:// lu ye n th it racngh ie A. 6 . B. 5 . C. 4 . D. 3 . m.vn
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
1.4.Dạng 4.Tìm cực trị của hàm số y f udựa vào đồ thị hàm số y f  x. ht tp Phương pháp giải s:// oant vd.e du. vn
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản Ví dụ 37
Cho hàm số y f x xác định và liên tục trên và hàm số y f  x có đồ thị như hình vẽ.
Kết luận đúng về số điểm cực trị của hàm số y f x là: 20
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
A. Hai điểm cực đại và một điểm cực tiểu.
B. Một điểm cực đại và hai điểm cực tiểu
C. Hai điểm cực đại và hai điểm cực tiểu.
D. Một điểm cực đại và một điểm cực tiểu.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... m.vn
.......................................................................................................................................................................... ie gh
.......................................................................................................................................................................... nca Ví dụ 38
(THPT Nghèn Tĩnh Lần 2 năm 2017 2018) r it
Cho hàm số y f x . Hàm số y f  x có đồ thị như hình dưới. Hàm sô   2 y f x  có bao th n nhiêu điểm cực đại? ye lu s:// ttp h A. 2 . B. 3 . C. 1. D. 0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
vn .......................................................................................................................................................................... du. Ví dụ 39 vd.e
Cho hàm số y f x có đạo hàm y f  x liên tục trên
và có đồ thị như hình dưới. oant s://tpht
Hàm số y f (2x  2) có bao nhiêu điểm cực trị? A. 2 . B. 0 . C. 1. D. 3 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 21  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 40
Cho hàm số y f x. Đồ thị hàm số y f  x như hình bên dưới h ttp
Hỏi hàm số g x  f  2
1 x   2019 có mấy điểm cực trị? s:// A. 1. B. 2 . C. 3 . D. 0 . lu ye
Lời giải: ................................................................................................................................................ nth
.......................................................................................................................................................................... it ra
.......................................................................................................................................................................... cngh
.......................................................................................................................................................................... ie m.vn
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 41
Cho hàm số y f x có đồ thị f  x như hình vẽ. Tìm số điểm cực tiểu của hàm số    x 2 x y f 1   x . 2 ht tps:// oant vd.e du. vn A. 0 . B. 1. C. 3 . D. 2 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 42
(Trích câu hỏi dẫn THPT Chuyên Thái Bình-lần 1-năm 2017-2018)
Cho hàm số y f x có đạo hàm trên
. Đường cong trong hình vẽ bên là đồ thị hàm số
y f  x , ( y f  x liên tục trên
). Xét hàm số g x  f  2
x  2 . Mệnh đề nào dưới đây đúng? 22
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng” y 1  1 2 O x 2  4  m.vn ie
A. Hàm số g x có 2 điểm cực đại và 1 điểm cực tiểu. gh n
B. Hàm số g x có 1 điểm cực đại và 1 điểm cực tiểu. car
C. Hàm số g x có 2 điểm cực tiểu và 1 điểm cực đại. it th n
D. Hàm số g x 4 điểm cực trị. ye
Lời giải: ................................................................................................................................................ lu s://
.......................................................................................................................................................................... ttp h
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 43
(trích dẫn đề THPT Chuyên Tiền Giang-lần 1 năm 2017-2018)
Cho hàm số y f x có đạo hàm trên
. Đường cong trong hình vẽ bên y
là đồ thị của hàm số y f  x ( y f  x liên tục trên ). Xét hàm số 4
g x  f  2
x  3 . Kết luận đúng về cực đại của hàm số g(x) là? 2
A. Hàm số g x đạt cực đại tại x = - 1.
B. Hàm số g x đạt cực đại tại x = 1. 2  1  O 1 x vn
C. Hàm số g x đạt cực đại tại x = 0. du.
D. Hàm số g x đạt cực đại tại x = -2. vd.e oan  t
Lời giải: ................................................................................................................................................
s:// ..........................................................................................................................................................................
tpht ..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 44
(THPT Đặng Thúc Hứa-Nghệ An-lần 1 năm 2017-2018)
Biết rằng hàm số f x có đồ thị được cho như hình vẽ bên. Tìm số điểm cực trị của hàm số
y f f x   . 23  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 y O 2 x 4  A. 5 . B. 3 . C. 4 . D. 6 . h
Lời giải: ................................................................................................................................................ ttp s://
.......................................................................................................................................................................... lu
.......................................................................................................................................................................... ye n
.......................................................................................................................................................................... th it r
.......................................................................................................................................................................... acn Ví dụ 45
(Theo đề THPT Chuyên Hạ Long-Quãng Ninh lần 2 năm 2017-2018) gh ie
Cho hàm số y f x . Hàm số y f  x có đồ thị như hình bên. Kết luận đúng về cực trị àm m.vn số   2 y
f x x  là: y 3
A. Hàm số đạt cực tiểu tại x  . 2 2 1
B. Hàm số đạt cực tiểu tại x  . 2 O 1 2 x
C. Hàm số không có cực trị. 1
D. Hàm số đạt cực đại tại x  . 2 ht
Lời giải: ................................................................................................................................................ tps://
.......................................................................................................................................................................... oant
.......................................................................................................................................................................... vd.e
.......................................................................................................................................................................... du. vn
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 46
(THPT Hậu Lộc 2-Thanh Hóa năm 2017-2018)
Cho hàm số y f x có đạo hàm liên tục trên và có đồ thị hàm số y f '(x) như hình vẽ bên dưới. Xét hàm số 2
g(x)  f (x  3) và các mệnh đề sau:
I. Hàm số g(x) có 3 điểm cực trị.
II. Hàm số g(x) đạt cực tiểu tại x  0.
III. Hàm số g(x) đạt cực đại tại x  2.
IV. Hàm số g(x) đồng biến trên khoảng  2  ;0.
V. Hàm số g(x) nghịch biến trên khoảng  1   ;1 .
Có bao nhiêu mệnh đề đúng trong các mệnh đề trên? A. 1. B. 4 . C. 3 . D. 2 . 24
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... m.vn ie Ví dụ 47
(THPT Chuyên Vĩnh Phúc-lần 2-năm 2017-2018) gh f g x f x n
Cho hàm số f x xác định trên và có đồ thị
x như hình vẽ. Đặt     x . Hàm car
số g x đạt cực đại tại điểm nào sau đây? it y th n 2 ye 1 lu s:// 1  O 1 2 x ttp h 1  A. x  2 . B. x  0 . C. x  1  . D. x  1.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 48
(Trích theo đề THPT Chuyên Vĩnh Phúc-lần 2-năm 2017-2018) vn
Cho hàm số f x có đạo hàm liên tục trên
và có đồ thị của hàm y f  x như hình vẽ. Xét du.
hàm số g x f  2 ( )
x  2 . Số điểm cực trị của hàm số là? vd.e y oant s://tp O 1 x 1  2 ht 2  4 
A. Hàm số g(x) có 2 điểm cực trị.
B. Hàm số g(x) có 1 điểm cực trị.
C. Hàm số g(x) có 3 điểm cực trị.
D. Hàm số g(x) có 4 điểm cực trị.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 25  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
1.5.Dạng 5.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3 Phương pháp giải
Bài toán 1: Xác định điểm cực trị, cực trị hàm số, điểm cực trị của đồ thị hàm số 3 2 y ax bx cx d. h
- Áp dụng quy tắc 1 tìm cực trị của hàm số ttp
Bài toán 2:Phương trình đường thẳng nối hai điểm cực trị hàm số 3 2 y ax bx cx d. s://
Cách 1: Tìm tọa độ các điểm cực đại và cực tiểu A, B. Viết phương trình đường thẳng qua lu ye A, B n th
Để viết phương trình đường thẳng nối 2 điểm cực trị của hàm số bậc ba, thường dùng it
phương pháp tách đạo hàm (phần dư bậc nhất trong phép chia y cho y ), nghĩa là: rac y h(x ) n y y y .q(x) h(x) gh
Phân tích (bằng cách chia đa thức y cho ) : 1 1 y h(x ) 2 2 ie m.vn
Đường thẳng qua 2 điểm cực trị là d : y ( h x).
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản Ví dụ 49 Cho hàm số 3 2
y x  3x  2 . Khẳng định nào sau đây đúng?
A. Hàm số đạt cực đại tại x  0 và cực tiểu tại x  2  .
B. Hàm số đạt cực tiểu tại x  2 và cực đại tại x  0 .
C. Hàm số đạt cực đại tại x  2
 và cực tiểu tại x  0 . x x  ht
D. Hàm số đạt cực đại tại 2 và cực tiểu tại 0 . tps://
Lời giải: ................................................................................................................................................ oant
.......................................................................................................................................................................... vd.e
.......................................................................................................................................................................... du.
.......................................................................................................................................................................... vn
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 50 Cho hàm số 3
y f (x)  x  3x  2 . Các giá trị cực đại và cực tiểu của hàm số là A. y  0; y  4  . B. y  4; y  4  . C. y  0; y  4. D. y  0; y  6  T C T C CT T C
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 51 26
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
Số điểm cực trị của hàm số 3 2
y  x  3x  4x  5 là A. 1. B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... m.vn ie
.......................................................................................................................................................................... gh n
.......................................................................................................................................................................... car Ví dụ 52 it
Tìm điểm cực đại x của hàm số 3 y x 3x 1. th 0 n A. x 2 . B. x 1. C. x 1 . D. x 3 . ye 0 0 0 0 lu
Lời giải: ................................................................................................................................................ s:// ttp
.......................................................................................................................................................................... h
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 53 1
Gọi x x là hai điểm cực trị của hàm số f x 3 2
x  3x  2x . Giá trị của 2 2 x x bằng 1 2 3 1 2 A. 13 . B. 32 . C. 40 . D. 36 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
vn .......................................................................................................................................................................... du.
vd.e ..........................................................................................................................................................................
oant .......................................................................................................................................................................... s:// Ví dụ 54
tpht Hệ thức liên hệ giữa giá trị cực đại và giá trị cực tiểu của hàm số 3
y x  2x A. yy  0 . B. yy . C. 2y  3y . D. y  2y . CT CD CD CT CD CT CD CT
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 55
Trong các hàm số sau, hàm số nào có cực đại, cực tiểu thỏa mãn xx . CD CT 27  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 A. 3 2
y x  2x  2x  3. B. 3 y  2
x  3x  4 . C. 3 2
y  x  2x  3x . D. 3 2
y  2x x  4x 1.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h ttp
.......................................................................................................................................................................... s:// Ví dụ 56 lu ye
Tìm cực đại của hàm số 3 2
y x  3x m (với m là tham số thực). n th A. 0 . B. 4   m . C. 2 . D. m . it r
Lời giải: ................................................................................................................................................ acngh
.......................................................................................................................................................................... ie
.......................................................................................................................................................................... m.vn
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 57
Gọi Ax ; y , Bx ; y
y x x  . Giá trị y y 2 2  1 1 
là hai điểm cực trị của đồ thị hàm số 3 3 2 1 2 bằng A. 0 . B. 3 . C. 2  . D. 4  .
Lời giải: ................................................................................................................................................ ht tps://
.......................................................................................................................................................................... oant
.......................................................................................................................................................................... vd.e
.......................................................................................................................................................................... du.
.......................................................................................................................................................................... vn Ví dụ 58 Cho hàm số 3
y x 3x có giá trị cực đại và cực tiểu lần lượt là y , y . Mệnh đề nào sau đây 1 2 đúng?
A. 2y y  6 .
B. y y  4  .
C. 2y y  6  .
D. y y  4 . 1 2 1 2 1 2 1 2
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 59 28
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
Viết phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị của đồ thị hàm số 3 2
y  x  3x  2 .
A. 2x y  2  0 .
B. 2x y  2  0 . C. 2x y  2  0 .
D. 2x y  2  0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... m.vn ie
.......................................................................................................................................................................... gh n
.......................................................................................................................................................................... car Ví dụ 60 it Đồ thị hàm số 3 2
y x  3x  9x 1 có hai điểm cực trị A B . Điểm nào dưới đây thuộc th n
đường thẳng AB ? ye    lu A. M 0;  1 .
B. Q  1;10 .
C. P 1;0 .
D. N 1; 10 . s://
Lời giải: ................................................................................................................................................ ttp h
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 61
Đồ thị của hàm số y   3 x  2
3x  5 có hai điểm cực trị A B . Tính diện tích S của tam
giác OAB với O là gốc tọa độ.
A. S  5
B. S  10
C. S  10 D. S  9 3  vn
Lời giải: ................................................................................................................................................
du. ..........................................................................................................................................................................
vd.e ..........................................................................................................................................................................
oant ..........................................................................................................................................................................
s://tpht .......................................................................................................................................................................... Ví dụ 62 ho hàm số 3 2
y  2x  3x 12x  2019 . Gọi x x lần lượt là điểm cực đại và cực tiểu của 1 2
hàm số. Kết luận nào sau đây là đúng?
A. x x 2  8 .
B. x x  3. C. x x  3  .
D. x x  4 . 1 2 2 1 1 2 1 2
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 29  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 63 Biết rằng hàm số 3 2
y x  2x x 1 đạt cực trị tại hai điểm x , x . Tích x x bằng 1 2 1 2 1 4 4 1 A. . B. . C.  . D.  . 3 3 3 3
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h ttp
.......................................................................................................................................................................... s:// lu
.......................................................................................................................................................................... ye
.......................................................................................................................................................................... n th Ví dụ 64 it ra
Tìm giá trị thực của tham số m để đường thẳng d : y  3m  
1 x  3  m vuông góc với đường cngh
thẳng đi qua hai điểm cực trị của đồ thị hàm số 3 2
y x  3x 1. ie 1 1 1 1 A. . B.  . C. m  . D.  . m.vn 3 6 6 3
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 65 ht tp
Tìm tất cả các giá trị của tham số m để đồ thị hàm số 3 2
y x  2x  m  
3 x m có hai điểm cực s://
trị và điểm M 9; 
5 nằm trên đường thẳng đi qua hai điểm cực trị của đồ thị. oant A. m  1.  B. m  5. 
C. m  3.
D. m  2. vd.e
Lời giải: ................................................................................................................................................ du.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 66
Tìm giá trị thực của tham số m để đường thẳng y  2m  
1 x m  3 song song với đường
thẳng đi qua các điểm cực trị của đồ thị hàm số 3 2
y x  3x 1 3 1 3 1 A. m  . B. m  .
C. m   .
D. m   . 4 2 4 2
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 30
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
b. Các bài toán tự luận Ví dụ 67 m.vn
Xác định các điểm cực trị của hàm số 3 2
y x  6x  9x  2 . ie
Lời giải: ................................................................................................................................................ gh
nca
.......................................................................................................................................................................... r it
.......................................................................................................................................................................... th n
.......................................................................................................................................................................... ye lu
.......................................................................................................................................................................... s:// Ví dụ 68 ttp 3 h
Tính khoảng cách giữa hai điểm cực trị của đồ thị hàm số y  x  3x 1.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 69
Tìm giá trị thực của tham số m để đường thẳng d : y  2m  
1 x  3  m vuông góc với đường
thẳng đi qua hai điểm cực trị của đồ thị hàm số 3 2
y x  3x 1.
vn  Lời giải: ................................................................................................................................................
du. .......................................................................................................................................................................... vd.e
oant ..........................................................................................................................................................................
s:// ..........................................................................................................................................................................
tpht ..........................................................................................................................................................................
1.6.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 4 Phương pháp giải
1. Tìm cực trị hàm số qua dấu của đạo hàm y’ + Tìm TXĐ hàm số + Tìm y’
+ Lập bảng xét dấu y’
+ Dựa vào sự đổi dấu của y’ để kết luận cực đại; cực tiểu.
2. Tìm cực trị hàm số qua bảng biến thiên
+ Quan sát bảng biến thiên (chiều chuyển động đi lên, đi xuống hoặc sự thay đổi dấu y’) 31  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
+ y’ đổi dấu từ “ – ” sang dấu “ + ” khi qua x0  Kết luận hàm số đạt cực tiểu tại x0 tương ứng.
+ y’ đổi dấu từ “ + ” “ sang dấu “ – ” khi qua x0  Kết luận hàm số đạt cực đại tại x0 tương ứng.
+ y’ không đổi dấu khi qua điểm x0  Kết luận hàm số không đạt cực tại tại x0 tương ứng.
3. Tìm cực trị hàm số qua đồ thị hàm y = f(x)
+ Quan sát đồ thị hàm số (chiều chuyển động đi lên, đi xuống hoặc đi xuống và đi lên) h ttp
+ Đồ thị đi xuống rồi đi lên khi qua x0  Kết luận hàm số đạt cực tiểu tại x0 tương ứng. s://
+ Đồ thị đi lên rồi đi xuống khi qua x0  Kết luận hàm số đạt cực đại tại x0 tương ứng. lu
+ Đồ thị chỉ đi xuống hoặc chỉ toàn đi lên khi qua điểm x0  Kết luận hàm số không đạt cực ye tại tại x0. n th
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản it ra Ví dụ 70 cngh 1
Điểm cực tiểu của hàm số: 4 2 y
x  2x  3 là: ie 2 m.vn A. x = 0 B. x =  2 C. x =  2 D. x = 2
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 71 1 1 Cho hàm số: 4 2 y   x 
x 10 . Khẳng định nào là đúng? 4 2
A. Hàm số đạt cực tiểu tại x  1 
B. Hàm số đạt cực đại tại x  0 ht
C. Hàm số đạt cực đại tại x  1 
D. Hàm số có một cực trị tại x  0 tps://
Lời giải: ................................................................................................................................................ oant
.......................................................................................................................................................................... vd.e Ví dụ 72 du.
Giá trị cực đại của hàm số 4 2
y x  2x  3là: vn A. y  3  B. x  3  C. y  4  D. x  4  CD CD CD CD
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 73 Cho hàm số: 4 2
y  x  2x  3. Điểm cực tiểu của đồ thị hàm số là? A. x  1  B. x  0 C. y  3 D. A(0;3) CT CT CT
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 74 Cho hàm số: 4 2
y  x  2x . Khẳng định nào là đúng? 32
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
A. x  0 điểm cực tiểu
B. x  0 điểm cực đại
C. Hàm số có cực đại và cực tiểu
D. Hàm số không có cực tiểu, có cực đại
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 75 m.vn
Cho hàm số y = f(x) có bảng biến thiên như hình vẽ: ie gh ncar it th n ye
Kết luận đúng về cực trị của hàm số là: lu s://
A. 1 cực tiểu, có 2 cực đại.
B. 2 cực tiểu, có 1 cực đại. ttp
C. 1 cực tiểu. D. Có 2 cực đại. h
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 76
Cho hàm số y = f(x) có đồ thị như hình vẽ. Kết luận đúng về cực trị của hàm số là: A. y  0. B. x  1  . C. x  1  D. y  2 . CD CT CD CD  vn
Lời giải: ................................................................................................................................................
du. .......................................................................................................................................................................... vd.e Ví dụ 77
oant Cho hàm số yf x có đồ thị như hình vẽ bên. Hàm số đã cho có điểm cực đại là? s:// y tpht 1  1 O x 1  2  A.  1  ;2 . B. 1; 2 . C.  1   ;1 . D. 0; 1  .
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 78
(Mã đề 103 BGD&ĐT NĂM 2018) 4 2
Cho hàm số y ax bx c ( a , b , c  ) có đồ thị như hình vẽ bên. 33  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
Số điểm cực trị của hàm số đã cho là h ttp A. 2 B. 3 C. 0 D. 1 s://
Lời giải: ................................................................................................................................................ luye
.......................................................................................................................................................................... n Ví dụ 79 th it
Giá trị tham số m để hàm số: 4
y mx  m   2 2
1 x  (m 1)x đạt cực tiểu tại x =1 là: rac   n
A. m  1
B. m  3
C. m  3 D. m  1 gh
Lời giải: ................................................................................................................................................ iem.vn
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 80
Số điểm cực trị của hàm số:    2 y x x 1 (x 1) là: A. 1 B. 2 C. 3 D. 0
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ht
1.7.Dạng 7.Các bài toán cực trị hàm phân thức tps://
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản oant Ví dụ 81 vd.e 2x  5 Hàm số y
có bao nhiêu điểm cực trị?  du. x 1 vn A. 1. B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 82
Hàm số nào dưới đây có hai điểm cực trị? 2 2x  2x 1 x 1 A. 4 2
y x x  3 . B. y  . C. 3 2
y x  3x  3x 1. D. y  . x 1 x 1
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 34
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 83 x  4
Cho hàm số y f x có đạo hàm f  x 2  , x
  0 . Số điểm cực trị của hàm số đã cho là 2 3x A. 3. B. 5. C. 2. D. 1. m.vnie
Lời giải: ................................................................................................................................................ gh n
..........................................................................................................................................................................
carit .......................................................................................................................................................................... th n
.......................................................................................................................................................................... ye Ví dụ 84 lu 3 2
(x 1) (x  2) s://
Hàm số y f (x) xác định và liên tục trên R có đạo hàm f '(x)  , . x Số điểm cực 3 x ttp h
trị của hàm số y f (x) là A. 3 . B. 1. C. 0 . D. 2 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
2. CÁC DẠNG TOÁN NÂNG CAO
2.1.Dạng 1. Cực trị hàm số f (u) dựa vào đồ thị hàm số f '(x) Ví dụ 85 vn
Cho hàm số y f x có bảng xét dấu của f  x du. vd.e oan t x s://
Hỏi hàm số g x  f   x 3 2 1 
x  3x đạt cực tiểu tại điểm nào dưới đây? tp 3 ht A. x  1  .
B. x  3.
C. x  2 . D. x  3  .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 86
Cho hàm số y f (x) có đạo hàm liên tục trên
. Đồ thị hàm số y f (
x) như hình vẽ sau: 35  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 h ttp s:// lu
Số điểm cực trị của hàm số y f (x)  5x ye n A. 3 . B. 4 . C. 1. D. 2 . th it
Lời giải: ................................................................................................................................................ rac
.......................................................................................................................................................................... n gh
.......................................................................................................................................................................... ie m.vn
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 87
Cho hàm số y f x là hàm số bậc bốn. Hàm số y f  x có đồ thị như hình bên. Số điểm
cực trị của hàm số f  2
x  2x  2019  là y ht tps:// -1 O 1 3 x oant vd.e du. vn A. 3. B. 2. C. 1. D. 4.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
2.2.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3 chứa tham số Phương pháp giải
Đây là dạng toán cơ bản nhất về cực trị, tuy nhiên xuất hiện rất nhiều trong các đề thi. Ở
dạng toán này ta áp dụng các quy tắc sau đây.
Qui tắc 1: Dùng định lí 1 36
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
Bước 1. Tìm Tập xác định D Bước 2. Tìm f (
x). Tìm các điểm tại đó f (x)  0 hoặc f (x) không xác định.
Bước 3. Lập bảng biến thiên
Từ bảng biến thiên suy ra các điểm cực trị.
Qui tắc 2: Dùng định lí 2  f '   x  0 0 
+) x là điểm cực đại của hàm số   m.vn 0  f '   x  0 0  ie ghf '   x  0 0  nc
+) x là điểm cực tiểu của hàm số  0 af '   x  0 0  r it       th
Chú ý: Hàm số bậc ba dạng 3 2 y f (x) ax bx cx d (a 0) n 2
y  3ax  2bx c  0 ye Ta có lu
Để hàm số bậc ba có cực trị thì phương trình f  x  0 có hai nghiệm phân biệt s:// 2  
  0  b 3ac  0 ttp h
Ngược lại, để hàm số không có cực trị thì phương trình f  x  0 vô nghiệm hoặc có một nghiệm duy nhất 2
b 3ac  0
a. Các bài toán cơ bản Bài toán 1
Tìm điều kiện để hàm số đạt cực trị tại 1 điểm Bài toán 2
Viết phương trình đi qua 2 điểm cực đại, cực tiểu của đồ thị hàm số 3 2
y f (x)  ax bx cx d (a  0) vn
Giả sử hàm bậc ba dạng 3 2
y f (x)  ax bx cx d (a  0) có hai điểm cực trị là x ; x . Khi đó du. 1 2
ta thực hiện phép chia f (x) cho f (  x) ta được vd.e
 y f x Ax B 1  1 oant Khi đó ta có 1 
y f x Ax B  2  2 2
s://tp Suy ra các điểm cực trị x;y ; x ;y của đồ thị hàm số thuộc đường thẳng yAxB 1 1   2 2 ht
Vậy để viết phương trình đi qua 2 điểm cực đại, cực tiểu của đồ thị hàm số y f x ta làm như sau: B1: Tính y '
B2: Thực hiện phép chia y cho y ' được phần dư là Ax B
B3: KL các điểm cực trị  x ; y ; x ; y
của đồ thị hàm số thuộc đường thẳng y Ax B 1 1   2 2 Chú ý
Sau khi thực hienj phép chia trong trường hớp tổng quát thì phương trình đường thẳng đi qua 2  2c 2b bc      
2 điểm cựa trị của hàm số bận 3 có dạng: y x d  3 9a  9a 37  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 Bài toán 3
Tìm điều kiện để 2 điểm cực đại, cực tiểu của đồ thị hàm số 3 2
y f (x)  ax bx cx d (a  0) nằm về hai phía của trục tung
Để hàm số có 2 điểm cực trị thì 2
y  3ax  2bx c  0 có hai nghiệm phân biệt là x ; x khi và 1 2 chỉ khi 2 
  0  b 3ac  0
Để 2 điểm cực đại, cực tiểu của đồ thị hàm số 3 2
y f (x)  ax bx cx d (a  0) nằm về hai h c ttp
phía của trục tung thì x .x   0  . a c  0 1 2 3a s:// Bài toán 4 lu
Tìm điều kiện để 2 điểm cực đại, cực tiểu của đồ thị hàm số ye 3 2
y f (x)  ax bx cx d (a  0) n
thỏa mãn điều kiện K liên quan đến định lí Viet th it r Bài toán 5 acn
Tìm điều kiện để 2 điểm cực đại, cực tiểu của đồ thị hàm số gh 3 2
y f (x)  ax bx cx d (a  0) đối xứng nhau qua đường thẳng y kx c ie
Do đồ thị hàm số bậc ba nhận điểm uốn I x ; y làm tâm đối xứng nên 2 điểm cực đại, cực 1 1  m.vn
tiểu của đồ thị hàm số 3 2
y f (x)  ax bx cx d (a  0) đối xứng nhau qua đường thẳng d I d
y kx c 2
   2c 2b k.      1    3 9 
b. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản Ví dụ 88 Cho hàm số 3 2 2
y f (x)  3x  6mx  3m x . Tìm các giá trị của m để hàm số đạt cực đại tại x  1. ht tp
Lời giải: ................................................................................................................................................ s://oant
.......................................................................................................................................................................... vd.e
.......................................................................................................................................................................... du.
.......................................................................................................................................................................... vn Ví dụ 89 Cho hàm số 3 2
y f (x)  x mx  3x  2 . Tìm các giá trị của m để hàm số đạt cực tiểu tại x  2 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 90 Cho hàm số 3 2
y x  3mx  3m 1. Tìm các giá trị của m để hàm số có 2 điểm cực trị.
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 38
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 91 Cho hàm số 3 2
y x  3x  31 mx 1 3m tìm m sao cho đồ thị hàm số có điểm cực đại, cực
tiểu, đồng thời tìm đường thẳng đi qua hai điểm cực trị của đồ thị hàm số đã cho.
Lời giải: ................................................................................................................................................ m.vn ie
.......................................................................................................................................................................... gh
nc
..........................................................................................................................................................................
arit .......................................................................................................................................................................... th n Ví dụ 92 ye Cho hàm số 3
y  x   m   2 x   2 3 9
m  3m  2 x  4 có đồ thị C .Tìm m để đồ thị hàm số có m lu
hai điểm cực trị nằm về hai phía của trục tung s://
Lời giải: ................................................................................................................................................ ttp h
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 93
Tìm giá trị m để 2 điểm cực trị x ; x của hàm số 3
y f x x  m   2 ( )
1 x x  2 thỏa mãn 1 2
3 x x  2 1 2 
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... vn
du. .......................................................................................................................................................................... vd.e Ví dụ 94
Tìm m để đồ thị hàm số 3 2 3
y x  3mx  4m có cực đại, cực tiểu và hai điểm cực trị đối xứng oant
nhau qua đường thẳng d  : y x
s://tp  Lời giải: ................................................................................................................................................
ht ..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự Ví dụ 95 1 Cho hàm số 3 2 y
x mx   2 m m  
1 x 1. Tìm các giá trị của m để hàm số đạt cực đại tại 3 x  1. A. m  0 B. m  1 C. m  2
D. m  2; m 1 39  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 96 Cho hàm số 3 2
y x  3mx  6mx m . Tìm các giá trị của m để hàm số có cực trị h ttp A. 0;2 B.  ;  08;
C. 0;8 D.  ;  02; s://
Lời giải: ................................................................................................................................................ luye
.......................................................................................................................................................................... n th
.......................................................................................................................................................................... it rac
.......................................................................................................................................................................... n gh Ví dụ 97 ie 1 3 2 m.vn
Cho hàm số y x mx  2m  
1 x 1. Khẳng định nào sau đây sai 3 A. m
 1 thì hàm số có 2 điểm cực trị.
B. Hàm số luôn có cực đại và cực tiểu. C. m
 1 thì hàm số có cực đại và cực tiểu. D. m
 1 thì hàm số có cực trị.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ht tp Ví dụ 98 s://
Cho hàm số y f x  m   3 2 ( )
3 x  2mx  3 . Tìm các giá trị của m để hàm số không có cực trị oant A. m  0 B. m  3 C. m  2
D. m  0;m  3 vd.e
Lời giải: ................................................................................................................................................ du.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 99 Đồ thị hàm số 3 2
y x  3x mx m có đường thẳng đi qua hai điểm cực trị song song với đường
thẳng d : y  2x 1khi: 1 3 A. m B. m C. m  6 D. m  2 2
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 40
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 100 Cho hàm số 3 2
y f (x)  x  2x mx 1. Tìm các giá trị của m để hàm số đạt cực tiểu tại x  1. A. m  1  B. m  1 C. m  2 D. m  2 
Lời giải: ................................................................................................................................................ m.vn
.......................................................................................................................................................................... ie
.......................................................................................................................................................................... gh
nca
.......................................................................................................................................................................... r it Ví dụ 101 th n 1 1 Cho hàm số 3
y f (x)  x  2m  2 1 x   2
m  2 x m . Với giá trị nào của m thì hàm số có 2 ye 3 2 lu
điểm cực trị x ; x thỏa mãn 8 2 2 x x  81 1 2  1 2 s:// 7 15 7 15 ttp A. m  hoặc m   B. m C. m  
D. Không tồn tại m h 4 4 4 4
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 102 Cho hàm số 3 2
y f (x)  mx  2mx  m  2 x  5 . Tìm các giá trị của m để hàm số không có cực trị A.  ;  06; B.  ;  06; C. 0;6 D. 0;6
vn  Lời giải: ................................................................................................................................................
du. .......................................................................................................................................................................... vd.e
oan .......................................................................................................................................................................... t
s:// .......................................................................................................................................................................... tpht Ví dụ 103 Đồ thị hàm số 3
y x  m   2 2 3
1 x  6mx có đường thẳng đi qua hai điểm cực trị vuông góc với
đường thẳng d : y x  2 khi: A. m  0 B. m  2 C. m  2
hoặc m  0 D. m  2 v m  0
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 104 41  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 Cho hàm số 3 2
y x mx   2 m   3 3 3
1 x m m . Phương trình đường thẳng đi qua hai điểm cực
trị của đồ thị hàm số đã cho có dạng
A. 2mx y  2m  2  0 B. 2x y  0 C. 2
x y  0
D. 2mx y  0
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h
.......................................................................................................................................................................... ttp
.......................................................................................................................................................................... s:// Ví dụ 105 lu ye Cho hàm số 3 2
y  x x   2
m  3mx  4 có đồ thị C .Tìm m để đồ thị hàm số có hai điểm m n th
cực trị nằm về hai phía của trục tung it r
A. 0  m  3
B. 0  m  3 C. m  3
D. 0  m  3 acn
Lời giải: ................................................................................................................................................ gh ie
.......................................................................................................................................................................... m.vn
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 106 1
Tìm giá trị m để 2 điểm cực trị x ; x của hàm số 3 2
y f (x)  
x x  m  2 x  2 thỏa mãn 1 2 3
x .x 10  0 1 2 A. m  12  B. m  8 C. m 12 D. m  8  ht
Lời giải: ................................................................................................................................................ tps://
.......................................................................................................................................................................... oant
.......................................................................................................................................................................... vd.e
.......................................................................................................................................................................... du. Ví dụ 107 vn 2 Cho hàm số 3 2
y f (x) 
x mx  2 2
1 3m x 1. Với giá trị nào của m thì hàm số có 2 điểm 3
cực trị x ; x thỏa mãn 2 x x x .x 1 1 2  1 2 1 2 2 2
A. m  0 hoặc m B. m C. m  0
D. Không tồn tại m 3 3
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 108 42
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng” 1 Cho hàm số 3 2
y f (x) 
x mx x . Với giá trị nào của m thì hàm số có 2 điểm cực trị x ; x 1 2 3 thỏa mãn  2 2 x xx .x  7 1 2  1 2 A. m  2  B. m  3  C. m  1  D. m  4 
Lời giải: ................................................................................................................................................ m.vn
.......................................................................................................................................................................... ie
.......................................................................................................................................................................... gh
nca
.......................................................................................................................................................................... r it Ví dụ 109 th n
Cho hàm số y    m 3 2 1
x  3x  3x  5 . Tìm các giá trị của m để hàm số có 2 điểm cực trị. ye A. m  1 B. m  1 
C. 0  m  1 D. m  0 lu s://
Lời giải: ................................................................................................................................................ ttp h
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 110 2 1 Cho hàm số 3 y x  3m  2 1 x   2
m m  6 x có đồ thị C .Tìm m để đồ thị hàm số có hai m  3 2
điểm cực trị nằm về hai phía của trục tung A. m  2 B. 2   m  3 C. 2   m 1
D. m  4
Lời giải: ................................................................................................................................................
vn ..........................................................................................................................................................................
du. .......................................................................................................................................................................... vd.e
oan .......................................................................................................................................................................... t Ví dụ 111
s://tp Tìm tập hợp tất cả các giá trị của m để hàm số 3 2 3
y x  3mx  4m có cực đại, cực tiểu và hai
ht điểm cực trị của đồ thị hàm số cùng với gốc tọa độ O tạo thành một tam giác có diện tích bằng 4. 1 A. m   B. m  1 
C. m  1
D. m  0 4 2
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 112 43  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 Cho đồ thị hàm số 3 2
y ax bx c có hai điểm cực trị là A0;  1 và B  1
 ;2. Tính giá trị của
a b c A. 0 B. 2 C. 4 D. 6
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h ttp
.......................................................................................................................................................................... s:// lu
2.3.Dạng 3. Các bài toán cực trị hàm số bậc 4 chứa tham số ye Phương pháp giải n th
Đây là dạng toán cơ bản nhất về cực trị, tuy nhiên xuất hiện rất nhiều trong các đề thi. Ở it
dạng toán này ta chỉ áp dụng các tính chất sau đây. rac
Qui tắc 1: Dùng định lí 1 n gh
Bước 1. Tìm Tập xác định D ie Bước 2. Tìm f (
x). Tìm các điểm tại đó f (x)  0 hoặc f (x) không xác định. m.vn
Bước 3. Lập bảng biến thiên
Từ bảng biến thiên suy ra các điểm cực trị.
Qui tắc 2: Dùng định lí 2  f '   x  0 0 
+) x là điểm cực đại của hàm số   0  f '   x  0 0   f '   x  0 0 
+) x là điểm cực tiểu của hàm số   0  f '   x  0 0  ht tp Chú ý s://
Xét hàm bậc bốn trùng phương dạng 4 2
y ax bx c (a  0) oant  x  0 3
y  4ax  2bx  0   2 vd.e
2ax b  0 du.
Số điểm cực trị phụ thuộc vào nghiệm của phương trình 2
2ax b  0 . vn b Nếu 
 0 tức là a, b cùng dấu hoặc b  0thì phương trình vô nghiệm hoặc có nghiệm 2a
x  0 . Khi đó, hàm số chỉ có một điểm cực trị x  0 . b b Nếu 
 0tức là a, b trái dấu thì phương trình có hai nghiệm phân biệt là x    . 2a 2a b
Khi đó, hàm số có ba điểm cực trị là x  0; x    . 2a
Đến đây ta có thể suy ra, nếu hệ số của a, b khác dấu thì hàm số bậc bốn trùng phương có ba cực trị b
Tức là nếu ab  0 thì hàm số có ba điểm cực trị là x  0; x    . 2a
Khi đó đồ thị hàm số đã cho sẽ có ba điểm cực trị là: 44
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”   b    b  
A 0; c; B    ;  ; C   ;       với 2
  b  4ac . 2a 4a 2a 4a     (Chứng minh: 4 2 2 2  b   b   b ab b f     a    b    c    c 2       2a 2a 2a 4a 2a       2 2 2 2 2 2
ab  2ab  4a cab  4a c b   4ac m.vn    (dpcm ) 2 2  ie 4a 4a 4a gh 4 n b b b       c AB AC ; BC 2 2 a 16a 2a 2a r it th n
a. Các bài toán cơ bản ye lu Bài toán 1     s://
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2 y ax bx c (a 0) có ba điểm ttp
cực trị tạo thành tam giác vuông h
Với ab  0 thì hàm số có ba điểm cực trị.
Do điểm A0;c luôn nằm trên trục Oy và cách đều hai điểm B, C nên tam giác ABC là tam giác vuông cân tại
A. Điều này tương đương với AB AC ( do AB=AC sẵn có) 2  b b  2  b b  Mặt khác 𝐴𝐵 ⃗⃗⃗ =   ;     ; 𝐴𝐶 ⃗⃗⃗ =   ;   2a 4a     2a 4a  
Do AB AC nên 4 3 b b b 𝐴𝐵 ⃗⃗⃗ . 𝐴𝐶 ⃗⃗⃗ = 0    0   8  2 2a 16a a Bài toán 2
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y ax bx c (a  0) có ba điểm vn
cực tạo thành tam giác đều. du.
Với ab  0 thì hàm số có ba điểm cực trị. vd.e
Do AB=AC, nên ta chỉ cần tìm điều kiện để AB=BC oan 4 t b b b
Mặt khác AB AC   ; BC  2  2 s:// 16a 2a 2a tp 4 3 ht b b 2b b
Do vậy AB BC       24  2 16a 2a a a Bài toán 3
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y ax bx c (a  0) có ba
điểm cực tạo thành tam giác có diện tích bằng S0.
Gọi H là trung điểm của BC thì H nằm trên đường thẳng chứa đoạn BC (hình vẽ).    2  b  Lúc này H 0;     𝐴𝐻 ⃗⃗⃗  0 ;  .  4a  4a  
Diện tích tam giác ABC sẽ là: 45  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 2 2 2 1 1  b   b  2 S
AH.BC S  .  2   ABC 0   2 4 4a 2a     4 5 1 b 2  b b 2 2  S  . .  S   0 2 0 3 4 16a a 32a Bài toán 4
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y ax bx c (a  0) có ba điểm h
cực tạo thành tam giác có diện tích lớn nhất. ttp 5 b s:// Ở bài toán 3 ta có 2 S   . 0 3 32a lu 5 yeb
Do vậy ta chỉ tìm Max    3 n 32a   th it Bài toán 5 ra     c
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2 y ax bx c (a 0) có ba điểm n gh
cực tạo thành tam giác có góc ở đỉnh cân bằng α. ie 𝐴𝐵 ⃗⃗ ⃗ .𝐴𝐶 ⃗⃗⃗ Ta có: cos 𝛼 = m.vn |𝐴𝐵 ⃗⃗ ⃗ |.|𝐴𝐶 ⃗⃗⃗ | 4 4 b bb b       .cos =0 2 2 2a 16a 2a 16a ⇔ 𝐴𝐵 ⃗⃗⃗ . 𝐴𝐶
⃗⃗⃗ − 𝐴𝐵2. cos 𝛼   b a
 8a1 cos   b 1 cos  3 8 3  0  cos  3 b  8a Bài toán 6
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y ax bx c (a  0) có ba điểm
cực tạo thành tam giác có bán kính đường tròn nội tiếp là r. Ta có: S  . p r 0 ht tp 5 b s:// 2  3 2S0 32ar   oant 4
AB BC AC b b b 2   2  vd.e 2 16a 2a 2a 2 du. br  vn 3  b  4 a 1 1   8a    Bài toán 7
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y ax bx c (a  0) có ba điểm
cực tạo thành tam giác có bán kính đường tròn ngoại tiếp là R. A . B BC.CA Ta có: SABC 4R
Gọi H là trung điểm của BC, khi đó AH là đường cao của tam giác ABC (hình vẽ).
Lúc này diện tích tam giác ABC sẽ là: 1 A . B BC.CA 2 SAH.BC   2. . R AH AB ABC 2 4R 2 4 3 b b b b  8a  2. . R    R  2 4. a 16a 2a 8. a .b 46
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng” Bài toán 8
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y ax bx c (a  0) có 3 điểm
cực tạo thành tam giác:
a. Nhận gốc tọa độ O làm trọng tâm.
b. Nhận gốc tọa độ O làm trực tâm.
c. Nhận gốc tọa độ O làm tâm đường tròn ngoại tiếp. m.vn
a. Nhận gốc tọa độ O làm trọng tâm. ie Ta có: gh n       cb b A 0; ca ; B    ;  ; C   ;   với 2
  b  4ac . r     2a 4a 2a 4a     it th
Nên với G x ; y là trọng tâm tam giác ABC thì: G G n ye   b b
x x x lu A B C   3.0  0        x    G 2a 2  3 a    s://      2 2 y y y         A B C b 4ac b 4ac ttp y G 3.0  c           h 3 4a 4a      2 b 2  
 3c  0  b  6c  0 2a
b. Nhận gốc tọa độ O làm trực tâm.
Do tam giác ABC cân tại A, mà A nằm trên trục Oy nên AO luôn vuông góc với BC. Do vậy để
O là trực tâm của tam giác ABC thì ta chỉ cần tìm điều kiện để OB AC hoặc: 2 2 bb   b  4 2   c   
  0  b  8ab  4ab c  0
𝑂𝐵 ⊥ 𝐴𝐶 ⇔ 𝑂𝐵 ⃗⃗⃗ . 𝐴𝐶 ⃗⃗⃗ = 0 2a 4a 4a    3
b  8a  4abc  0
c. Nhận gốc tọa độ O làm tâm đường tròn ngoại tiếp.    vn
Để O làm tâm đường tròn ngoại tiếp thì OA OB OC . Mà OB OC nên để O là tâm đường du. tròn ngoại tiếp thì 2 vd.e 2 4 2 bb b b 2b c 2
OA OB c    c        0 2 oan 2a 4a 2a 16a 4a   t 4 2 3
b 8ab c 8ab  0  b 8a 8abc  0 s://tpht Bài toán 9
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y ax bx c (a  0) có ba
điểm cực tạo thành tam giác sao cho trục hoành chia tam giác ABC thành hai phần có diện tích bằng nhau.
Gọi M, N lần lượt là giao điểm của AB, AC với trục hoành. 2 SAO  1 Ta có: A
MN đồng dạng ABCAMN     
(Do trục hoành chia tam giác ABC thành SAH  2 ABC
hai phần có diện tích bằng nhau) 2
AH  2.AO b  4 2. ac
Chú ý: Sau khi tìm được m cần thử lại xem ab<0 để đồ thị hàm số có 3 cực trị hay không. 47  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
b. Các bài toán minh họa Ví dụ 113
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2 2
y x  8m x  3 có ba điểm cực
trị tạo thành tam giác vuông cân.
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h
.......................................................................................................................................................................... ttp
.......................................................................................................................................................................... s://
Nhận xét: Rõ ràng việc nhớ công thức và làm nhanh hơn rất nhiều so với việc suy ra từng trường hợp lu ye một. n Ví dụ 114 th it
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y x  2mx  3 có ba điểm cực trị ra
tạo thành tam giác đều. cngh
Lời giải: ................................................................................................................................................ iem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 115
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y x  2mx  3m  5 có ba điểm
cực trị tạo thành một tam giác có diện tích bằng 4.
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ht tps://
.......................................................................................................................................................................... oant
.......................................................................................................................................................................... vd.e Ví dụ 116
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 y x   2  m  2 2 1
x  3m  5 có ba du. vn
điểm cực trị tạo thành một tam giác có diện tích lớn nhất.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 117 Cho hàm số 4 2 2
y x  2mx m  2 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị
của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có góc ở đỉnh cân bằng 45°.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 48
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 118 Cho hàm số 4 2 2
y x  2mx m  2 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị
của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có bán kính đường tròn nội tiếp là 1.
Lời giải: ................................................................................................................................................ m.vn
.......................................................................................................................................................................... ie gh
..........................................................................................................................................................................
ncar .......................................................................................................................................................................... it Ví dụ 119 th n Cho hàm số 4 2 2
y x  2mx m  2 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị ye
của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có bán kính đường tròn ngoại tiếp là 1. lus://
Lời giải: ................................................................................................................................................ ttp h
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 120
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y x  2x  1 m có ba điểm
cực trị tạo thành tam giác: a. Nhận O làm trọng tâm b. Nhận O làm trực tâm
c. Nhận O làm tâm đường tròn ngoại tiếp
Lời giải: ................................................................................................................................................ vn
du. ..........................................................................................................................................................................
vd.e ..........................................................................................................................................................................
oant .......................................................................................................................................................................... s:// tpht Ví dụ 121
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2
y x  2 mx 1 có ba điểm cực tạo
thành tam giác sao cho trục hoành chia tam giác ABC thành hai phần có diện tích bằng nhau.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự Ví dụ 122 49  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 Cho hàm số 4 2 2
y  mx  2mx m . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị của
đồ thị hàm số là ba đỉnh của một tam giác đều?
A. m   3; m  0 .
B. m   3 . C. m  0 . D. m  3 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h ttp Ví dụ 123 s:// Cho hàm số 4
y x  m   2 2 2
1 x m . Tìm các giá trị của m để hàm số có 3 cực trị? lu ye A. m  1. B. m  1. C. m  1. D. m  1 nth
Lời giải: ................................................................................................................................................ itr acn Ví dụ 124 gh 4 2 2      ie Cho hàm số y x 2m 17 x m
18 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực m.vn
trị của đồ thị hàm số là ba đỉnh của một tam giác vuông? A. m  16  . B. m 18 . C. m  18  . D. m 16 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 125 Cho hàm số 4 2 2
y x  2mx m m . Tìm các giá trị của m để hàm số có đúng một cực trị ht A. m  0 . B. m  0 . C. m  0 . D. m  0 . tps://
Lời giải: ................................................................................................................................................ oant
.......................................................................................................................................................................... vd.e Ví dụ 126 du. 1 4 2 2 vn
Cho hàm số y x  m  2 x  4m  9m  3. Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm 8
cực trị của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có đường kính đường tròn nội tiếp là 4. A. m  1  ; m  2.
B. m  0; m  1
 ; m  2.C. m 1; m  2; m  4. D. m  4.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 127 9 Cho hàm số 4 y
x  3m  2017 2 2
x m  2018 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các 8
điểm cực trị của đồ thị hàm số là ba đỉnh của một tam giác đều? A. m  2015. B. m  2016 . C. m  2017 . D. m  2018.
Lời giải: ................................................................................................................................................ 50
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 128 Cho hàm số 4
y mx   2 m   2
4 x  9 . Tìm tập các giá trị của m để hàm số có 2 cực đại và 1 cực tiểu. A.  ;  2
 2; . B. 2; . C.  ;  2   . D. 0; .  m.vn
Lời giải: ................................................................................................................................................ ie
.......................................................................................................................................................................... gh nc Ví dụ 129 ar     it Cho hàm số 4 2 2 y x 2mx m
2 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị của th
đồ thị hàm số là ba đỉnh của một tam giác vuông? n   ye A. m  1. B. m  1. C. m  2 .
D. m  2 lu
Lời giải: ................................................................................................................................................ s:// ttp
.......................................................................................................................................................................... h
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 130 Cho hàm số 4
y mx   2 m   2
9 x 1. Tìm các giá trị của m để hàm số có 2 cực đại và 1 cực tiểu A. m  3 . B. 3   m  0. C. m  3  .
D. 0  m  3
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
vn .......................................................................................................................................................................... du. Ví dụ 131 vd.e Cho hàm số 4 2 2
y  3x  2mx  2017m  2018 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các
oant điểm cực trị của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có diện tích bằng 3? s:// A. m  3 . B. 5 m  972 . C. m  3  . D. m  4  .
tpht  Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 132 Cho hàm số 4
y x  m   2 2 2
2 x m  5m  5 .Giá trị nào của m để đồ thị của hàm số đã cho có
các điểm cực đại, cực tiểu tạo thành một tam giác vuông cân thuộc khoảng nào sau đây?  4 3   1   3 21 A. ;   . B. 0 ;   . C. ;   . D.  1  ; 0 .  7 2   2   2 10  51  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 133 Cho hàm số 4 2 2
y x  2mx m  2 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị của h ttp
đồ thị hàm số là ba đỉnh của một tam giác đều? s:// A. 3 m  3 . B. 3 m   3 . C. m  3 . D. m  2  . lu ye
Lời giải: ................................................................................................................................................ nth
.......................................................................................................................................................................... it ra
.......................................................................................................................................................................... cngh
.......................................................................................................................................................................... ie Ví dụ 134 m.vn Cho hàm số 4
y mx   2 m   2
2 x  2 . Tìm tập các giá trị của m để hàm số có 1 cực đại và 2 cực tiểu A.  ;
  2 hoặc 0; 2.B.  2;0. C.  2; . D. 0; 2 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ht tp
.......................................................................................................................................................................... s:// Ví dụ 135 oant Cho hàm số 4 2 2
y x  2mx m  2 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị của vd.e
đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có diện tích bằng 4 2 ? du. A. m  2  . B. m  2 C. m  4 . D. m  4  . vn 
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 136 Cho hàm số 4
y  x    m m 2 2 2 2 4
x m  9 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các
điểm cực trị của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có diện tích lớn nhất? A. m  2 B. m  4 C. m  2  D. m  4 
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 52
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 137 Cho hàm số 4
y x  m   2 2 2
1 x m  9 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực
trị của đồ thị hàm số là ba đỉnh của một tam giác vuông? A. m  2  . B. m  0 . C. m  1  . D. m  1. m.vn ie
Lời giải: ................................................................................................................................................ gh
nc
..........................................................................................................................................................................
arit .......................................................................................................................................................................... th n
.......................................................................................................................................................................... ye Ví dụ 138 lu 4 2 2        s:// Cho hàm số y x 2m 2 x m
5m 5 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm ttp
cực trị của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có góc ở đỉnh cân bằng 45°. h
A. m  3  2 2 B. 3 m  3  2 2 C. 3 m  3  2 2  2 D. 3 m  2  3  2 2
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 139 Cho hàm số 4 2 2
y x  2mx m  9 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị của
đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có diện tích bằng 32? A. m  4 .
B. m  0; m  2  .
C. m  2; m  0 . D. m  4  . vn
du.  Lời giải: ................................................................................................................................................
vd.e ..........................................................................................................................................................................
oant ..........................................................................................................................................................................
s://tp .......................................................................................................................................................................... ht Ví dụ 140 Cho hàm số 4 2
y x  2mx  2 .Với giá trị nào của m thì đồ thị của hàm số đã cho có các điểm cực
đại, cực tiểu tạo thành một tam giác nhận O làm trực tâm. 1 5 1 5 1 5 A. m
B. m  2,3;m  1  C. m  1  ; m
D. m  3; m  2 2 2
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 53  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 Ví dụ 141 Cho hàm số 4
y  x   4  m  2 2 2 2017
x m  5m  2018 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và
các điểm cực trị của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có diện tích lớn nhất? A. m  2017 B. m  2017
C. m   2017
D. m  0
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h ttp
.......................................................................................................................................................................... s://
.......................................................................................................................................................................... lu ye Ví dụ 142 n 4 2 2       th Cho hàm số y x 2m 2 x m
5m 5 .Với giá trị nào của m thì đồ thị của hàm số đã cho it
có các điểm cực đại, cực tiểu tạo thành một tam giác đều rac A. 3 m  2  3 . B. 3 m  5  3 . C. 3 m  2  3 . D. 3 m  5  3 . n gh
Lời giải: ................................................................................................................................................ iem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 143 1 Cho hàm số 4 3 2 2 y  
x mx  2017m  2018 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm 4
cực trị của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có góc ở đỉnh cân bằng 30°. ht
A. m 14  8 3
B. m 14  8 3 C. m  1  4 8 3 D. m  1  4 8 3 tps://
Lời giải: ................................................................................................................................................ oant
.......................................................................................................................................................................... vd.e
.......................................................................................................................................................................... du.
.......................................................................................................................................................................... vn Ví dụ 144 Cho hàm số 4 2 2
y x  2mx  8m  25 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị
của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có bán kính đường tròn nội tiếp là 2
A. m  0; m  2
  2 2. B. m  2   2 2. C. m  2   2 2. D. m  2   2 2.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 145 54
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng” 1 Cho hàm số 4 2 2 y
x mx m  2 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm cực trị của 4 3
đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có có bán kính đường tròn ngoại tiếp là 2     A. m 1; m 2 B. m  2 C. m  1
D. m  1
Lời giải: ................................................................................................................................................ m.vn ie
.......................................................................................................................................................................... gh n
..........................................................................................................................................................................
car .......................................................................................................................................................................... it th Ví dụ 146 n ye
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2 y
2x  2mx m có ba điểm cực lu
tạo thành tam giác sao cho trục hoành chia tam giác ABC thành hai phần có diện tích bằng s:// nhau ttp
A. m  0; m  2
B. m  0; m  2  C. m  2 
D. m  0; m  2  h
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 147 Cho hàm số 4
y x   2
m m   2 2 2
1 x m  9 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm
cực trị của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có diện tích lớn nhất? 1 1 A. m   . B. m  . C. m  2 . D. m  2  . 2 2 vn
du.  Lời giải: ................................................................................................................................................
vd.e ..........................................................................................................................................................................
oant ..........................................................................................................................................................................
s://tp .......................................................................................................................................................................... ht Ví dụ 148 1
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để đồ thị hàm số 4 2 y
x  2x  1 m có ba điểm 2
cực trị tạo thành tam giác sao cho trục hoành chia tam giác ABC thành hai phần có diện tích bằng nhau. A. m  2
B. m  0; m  2 C. m  0 D. Đáp án khác
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 55  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 149 Cho hàm số 4
y  x  m   2 2 2
2 x m  5m  5 . Tìm m để hàm số có ba điểm cực trị và các điểm
cực trị của đồ thị hàm số tạo thành một tam giác có diện tích bằng 1? A. m  3 . B. m  2 . C. m  3  . D. m  2  .
Lời giải: ................................................................................................................................................ h
.......................................................................................................................................................................... ttp s://
.......................................................................................................................................................................... lu
.......................................................................................................................................................................... ye n th
2.4.Dạng 4. Các bài toán cực trị hàm số phân thức, lượng giác vô tỉ, hàm bậc cao. it Phương pháp giải rac
Đây là dạng toán cơ bản nhất về cực trị, tuy nhiên xuất hiện rất nhiều trong các đề thi. Ở n gh
dạng toán này ta chỉ áp dụng các tính chất sau đây. ie
Qui tắc 1: Dùng định lí 1 m.vn
Bước 1. Tìm Tập xác định D    
Bước 2. Tìm f (x) . Tìm các điểm tại đó f (x) 0 hoặc f (x) không xác định.
Bước 3. Lập bảng biến thiên
Từ bảng biến thiên suy ra các điểm cực trị.
Qui tắc 2: Dùng định lí 2  f '   x  0 0 
+) x là điểm cực đại của hàm số   0  f '   x  0 0  ht  f '   x  0 0  tp
+) x là điểm cực tiểu của hàm số   0 s://  f '   x  0 0  oant
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản vd.e du. Ví dụ 150 vn 2x  5 Hàm số y
có bao nhiêu điểm cực trị? x 1 A. 1. B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 151 2 x  3 Hàm số y  đạt cực đại tại x  2 A. x  1. B. x  2 . C. x  3. D. x  0 . 56
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 152 m.vn    ie Hàm số 5 3 y x 2x
1 có bao nhiêu điểm cực trị? gh A. 3 . B. 2 . C. 0 . D. 1.
nca Lời giải: ................................................................................................................................................ r it th
.......................................................................................................................................................................... n ye
.......................................................................................................................................................................... lu
.......................................................................................................................................................................... s:// Ví dụ 153 ttp h
Số cực trị của hàm số 5 2 y
x x là: A. 1. B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 154
Trên khoảng 0;  , hàm số f x  x  2cos x đạt cực tiểu tại   5 2 vn A. x  . B. x  . C. x  . D. x  . 6 3 6 3
du.  Lời giải: ................................................................................................................................................ vd.e
oan .......................................................................................................................................................................... t
s:// ..........................................................................................................................................................................
tpht .......................................................................................................................................................................... Ví dụ 155
Giá trị cực đại của hàm số y x  sin 2x trên 0;  là:  3  3 2 3 2 3 A.  . B.  . C.  . D.  . 3 2 6 2 3 2 3 2
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 57  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 Ví dụ 156
Hàm số y  sin 2x x đạt cực tiểu tại  3 5 7 A. . B. . C. . D. . 6 4 6 6
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h
.......................................................................................................................................................................... ttp s://
.......................................................................................................................................................................... lu ye
b. Các bài toán tự luận minh họa n Ví dụ 157 th 1 1 it
Biết rằng đồ thị hàm số 2 y x  3x
có ba điểm cực trị thuộc một đường tròn C  . Tính r 2 x acn
gần đúng bán kính của đường C  ? gh
Lời giải: ................................................................................................................................................ iem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 158
Cho hàm số y  sin x  2 . Tìm giá trị cực đại của hàm số trên đoạn    ; .
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ht tp
.......................................................................................................................................................................... s:// oant
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 159 vd.e cos x  2  7 5  Cho hàm số y
có bao nhiêu điểm cực trị trên đoạn  ; . du.   cos x 1  2 4  vn
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 160 x x Hàm số 6 6 y  sin  cos
đạt cực đại tại các điểm nào? 4 4
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 58
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
..........................................................................................................................................................................
2.5.Dạng 5. Các bài toán cực trị hàm chứa trị tuyện đối Phương pháp giải
1. Cực trị hàm y f x
* Vẽ đồ thị hàm số y f x , quan sát đồ thị hàm số y f x ta tiến hành: m.vn
+) Giữ nguyên phần đồ thị của hàm số y f x nằm phía trên trục Ox gọi là phần C . 1  ie
+) Lấy đối xứng phần đồ thị còn lại nằm phía dưới trục Ox qua trục Ox , đồng thời bỏ phần gh nc
đồ thị nằm phía dưới trục Ox gọi là phần C . 2  arit
* Từ đó ta được đồ thị hàm số y f x gồm có 2 phần C và C đều nằm phía trên Ox: 2  1  th n
+ Đồ thị đi xuống rồi đi lên khi qua x0  Kết luận hàm số đạt cực tiểu tại x0 tương ứng. ye
+ Đồ thị đi lên rồi đi xuống khi qua x0  Kết luận hàm số đạt cực đại tại x0 tương ứng. lu
+ Đồ thị chỉ đi xuống hoặc chỉ toàn đi lên khi qua điểm x0  Kết luận hàm số không đạt cực s:// tại tại x0. ttp h
2. Cực trị hàm y f ( x )
+ Vẽ đồ thị hàm số y f x. Từ đồ thị
+ Lấy phần đồ thị (C1) nằm bên phải Oy.
+ Lấy phần (C2) là phần đối xứng phần bên phải Oy qua trục Oy.
+ Đồ thị đi xuống rồi đi lên khi qua x0  Kết luận hàm số đạt cực tiểu tại x0 tương ứng.
+ Đồ thị đi lên rồi đi xuống khi qua x0  Kết luận hàm số đạt cực đại tại x0 tương ứng.
+ Đồ thị chỉ đi xuống hoặc chỉ toàn đi lên khi qua điểm x0  Kết luận hàm số không đạt cực tại tại x0.
a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản vn Ví dụ 161 du.
Đường cong trong hình sau là đồ thị của một hàm số trong bốn hàm số y = f(x). Kết luận đúng vd.e
về cực trị của hàm số y f (x) là: oant y s:// 1  1 tpht O x 1 
A. Hàm số có 1 cực đại và 2 cực tiểu
B. Hàm số có 1 cực tiểu và 2 cực đại
C. Hàm số có 6 điểm cực trị
D. Hàm số có 4 điểm cực trị
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 59  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 Ví dụ 162
Hàm số y = f(x) có đồ thị là đường cong có dạng như hình vẽ sau đây. Kết luận đúng về cực
trị của hàm số y f (x) là: y h ttp O x s://
A. Hàm số có 1 cực đại và 2 cực tiểu.
B. Hàm số có 1 cực tiểu và 2 cực đại. lu ye
C. Hàm số có 3 cực đại và 2 cực tiểu.
D. Hàm số có 3 cực tiểu và 2 cực đại n th
Lời giải: ................................................................................................................................................ itra
.......................................................................................................................................................................... cngh
.......................................................................................................................................................................... ie m.vn
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 163 Cho hàm số 3 2
y  x  3x 1. Kết luận đúng về cực tiểu của hàm số 3 2
y  x  3x 1 là:
A. Hàm số đạt cực tiểu tại x = 0
B. Hàm số đạt cực tiểu tại x = 0 và x = 3.
C. Hàm số đạt cực tiểu tại x = 2
D. Hàm số đạt cực tiểu tại x = 1
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ht
.......................................................................................................................................................................... tps://
.......................................................................................................................................................................... oant Ví dụ 164 vd.e
Cho hàm số y f x có bảng biến thiên sau: du. vn
Tổng số điểm cực đại của hàm số y f (x) là:
A. Có 2 điểm cực đại
B. Có 5 điểm cực đại
C. Có 3 điểm cực đại
D. Có 4 điểm cực đại
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 60
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng” Ví dụ 165 Cho hàm số 3 2
y x  3x  5. Mệnh đề nào đúng về đồ thị hàm số 3 2
y x  3x  5 ?
A. Hàm số có 2 cực tiểu và 1 cực đại
B. Hàm số có 1 cực đại và 1 cực tiểu
C. Hàm số có 1 cực tiểu và 2 cực đại
D. Hàm số có 3 điểm cực tiểu
Lời giải: ................................................................................................................................................ m.vn
.......................................................................................................................................................................... ie gh
..........................................................................................................................................................................
nca .......................................................................................................................................................................... r it Ví dụ 166 th n
Cho hàm số y f x 3 2
x 3x 9x 1. Số điểm cực trị của hàm số y f x  là ye lu A. 7 B. 3 . C. 5 . D. 9 . s://
Lời giải: ................................................................................................................................................ ttp h
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 167 Cho hàm số 3
y x  3x 1. Số điểm cực trị của đồ thị hàm số 3
y x  3 x 1 là:
A. Hàm số có 3 điểm cực trị
B. Hàm số có 1 điểm cực trị
C. Hàm số có 4 điểm cực trị
D. Hàm số có 2 điểm cực trị
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... vn
du. ..........................................................................................................................................................................
vd.e .......................................................................................................................................................................... oan Ví dụ 168 t  s:// Cho hàm số y
f x liên tục trên
và có bảng biến thiên như hình bên dưới tpht
Đồ thị của hàm số y f x  có bao nhiêu điểm cực trị? A. 2 . B. 3 . C. 4 . D. 1.
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 61  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 169
Cho hàm số y f x có đạo hàm f  x trên và đồ thị của hàm số y f ' x như hình vẽ. x
Hàm số g x  f x 3 2 
x x  2 đạt cực đại tại điểm nào? 3 h ttp s:// lu ye n th it ra A. x  1  . B. x  1. C. x  0 . D. x  2 . cngh
Lời giải: ................................................................................................................................................ iem.vn
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 170
Biết rằng hàm số f x có đồ thị được cho như hình vẽ bên. Tìm số điểm cực trị của hàm số
y f f x   . ht tps:// oant vd.e du. vn A. 5 . B. 3 . C. 4 . D. 6 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 171
Cho hàm số y f x. Đồ thị hàm số y f  x như hình bên dưới 62
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
Hỏi hàm số g x  f  2
1 x   2019 có mấy điểm cực trị? A. 1. B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... m.vn ie
.......................................................................................................................................................................... gh Ví dụ 172 nca   r Cho hàm số y
f x có đồ thị f x như hình vẽ. Tìm số điểm cực tiểu của hàm số it th    x 2 x y f 1   x . n 2 ye lu s:// ttp h A. 0 . B. 1. C. 3 . D. 2 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
vn .......................................................................................................................................................................... du. Ví dụ 173 vd.e
Cho đồ thị của hàm số 3 2
y x  3x  3 như hình vẽ. oant s://tpht
Số điểm cực trị của đồ thị hàm số 3 2
y x  3x  3 là A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 63  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 Ví dụ 174 Cho hàm số   3 2
f x x ax bx c thỏa mãn c  2019 , a b c  2018  0 . Tìm số điểm cực trị
của hàm số y f x  2019 A. 3 . B. 5 . C. 2 . D. 1.
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... h ttp
.......................................................................................................................................................................... s://
.......................................................................................................................................................................... lu ye Ví dụ 175 n 3 2 th
Số nguyên bé nhất của tham số m để hàm số y x  2mx  5 x  3 có 5 điểm cực trị là: it r A. 2  . B. 2 . C. 5 . D. 0 . acn
Lời giải: ................................................................................................................................................ gh ie
.......................................................................................................................................................................... m.vn
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 176
Cho hàm số y f x có đồ thị như hình vẽ bên dưới. ht tps:// oant
Tính tổng bình phương tất cả các giá trị nguyên của tham số m để hàm số vd.e
g x  f x  2019  3  2m có nhiều điểm cực trị nhất? du. A. 1. B. 5 . C. 10 . D. 13 . vn
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 177
Cho hàm số y f x 3
x 3x  2 . Tìm số điểm cực trị của hàm số y f x . A. 4 . B. 5 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... 64
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 178 1 5      Cho y f x 3 2 x x 6x
2 . Tìm số điểm cực trị của hàm số f x  . 3 2 A. 1. B. 2 . C. 3 . D. 5 . m.vn ie
Lời giải: ................................................................................................................................................ gh n
..........................................................................................................................................................................
car .......................................................................................................................................................................... it th n
.......................................................................................................................................................................... ye Ví dụ 179 lu
Cho hàm số y f x 4 2
 2x  4x 1. Tổng số cực trị của hàm số y f x . s:// ttp A. 3 . B. 9 . C. 5 . D. 7 . h
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 180 Cho hàm số 4 2
y x  2x  3 . Hỏi hàm số 4 2
y x  2x  3 có bao nhiêu cực trị. A. 6 . B. 4 . C. 3 . D. 5 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
vn ..........................................................................................................................................................................
du. ..........................................................................................................................................................................
vd.e .......................................................................................................................................................................... oant Ví dụ 181
s://tp Tổng tất cả các giá trị nguyên của tham số m để hàm số 4 3 2
y  3x  4x 12x  2m có 7 điểm ht cực trị bằng A. 2 . B. 6 . C. 4 . D. 3 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 182 Cho hàm số 4 2
y x  8x m . Với những giá tri nào của tham số m hàm số có 5 điểm cực trị. 65  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020 A. m  0 . B. m  0 . C. m  0 . D. m  0 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 183 h ttp
Cho hàm số y f x liên tục trên
và có đồ thị như hình bên dưới: s:// y lu ye n th it racngh x ie O m.vn
Đồ thị của hàm số y f x có bao nhiêu điểm cực trị? A. 2 . B. 4 . C. 3 . D. 1.
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ht tp Ví dụ 184 s://
Cho hàm số y f x liên tục trên và có đồ thị như hình vẽ. Hỏi đồ thị hàm số y f x có oant
tất cả bao nhiêu điểm cực trị? vd.e y du. vn O x A. 5 . B. 3 . C. 2 . D. 4 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 185
Cho hàm số y f x liên tục trên
và có bảng biến thiên như sau. Hỏi đồ thị hàm số 66
 Nguyễn Hoàng Việt tổng hợp
“Thành công là nói không với lười biếng”
y f x  có tất cả bao nhiêu điểm cực trị? m.vn ie A. 5 . B. 1. C. 2 . D. 4 . gh
nc
Lời giải: ................................................................................................................................................
arit .......................................................................................................................................................................... th n
.......................................................................................................................................................................... ye lu
.......................................................................................................................................................................... s:// Ví dụ 186 ttp h
Cho hàm số y f x có bảng biến thiên như sau
Số điểm cực trị của hàm số y f x là A. 3 . B. 5 . C. 9 . D. 7 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
vn ..........................................................................................................................................................................
du. ..........................................................................................................................................................................
vd.e .......................................................................................................................................................................... oant Ví dụ 187 s://     , a , b c   tp Cho hàm số 4 2 y ax bx c
có đồ thị như hình vẽ bên. ht
Số điểm cực trị của hàm số 4 2
y ax bx c A. 5 . B. 6 . C. 7 . D. 3 . 67  Nhóm toán VD - VDC
Cực trị của hàm số 2020
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... Ví dụ 188 Cho hàm số y f x liên tục trên
, có bảng biến thiên như sau: h ttp s:// lu ye n th it racngh ie Hỏi hàm số y
f x có bao nhiêu điểm cực trị? m.vn A. 3 . B. 1. C. 4 . D. 5 .
Lời giải: ................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................... ht tps:// oant vd.e du. vn 68
Document Outline

  • 1. Định nghĩa
  • 2. Định lý, quy tắc
    • a. Điều kiện cần để hàm số đạt cực trị
    • b. Chú ý
    • c. Điều kiện đủ để hàm số đạt cực trị
  • 1. CÁC DẠNG TOÁN CƠ BẢN
    • 1.1.Dạng 1.Tìm cực trị của hàm số dựa vào bảng xét dấu, bảng biến thiên.
    • a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
    • b. Các bài toán tự luận
    • 1.2.Dạng 2: Tìm điểm cực trị của hàm số dựa vào đồ thị hàm số
    • a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
    • b. Ví dụ minh họa: Tìm cực trị (nếu có) của các hàm số sau:
    • 1.3.Dạng 3.Tìm cực trị hàm số đựa vào đồ thị hàm số
    • Chú ý
    • a. Các bài toán cơ bản
    • b. Các bài toán trắc nghiệm trong đề thi đại học
    • 1.4.Dạng 4.Tìm cực trị của hàm số dựa vào đồ thị hàm số .
    • a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
    • 1.5.Dạng 5.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3
    • a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
    • b. Các bài toán tự luận
    • 1.6.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 4
    • a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
    • 1.7.Dạng 7.Các bài toán cực trị hàm phân thức
    • a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
  • 2. CÁC DẠNG TOÁN NÂNG CAO
    • 2.2.Dạng 6.Các bài toán cực trị hàm số bậc 3 chứa tham số
    • a. Các bài toán cơ bản
    • Chú ý
    • b. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
    • c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự
    • 2.3.Dạng 3. Các bài toán cực trị hàm số bậc 4 chứa tham số
    • Chú ý
    • a. Các bài toán cơ bản
    • b. Các bài toán minh họa
    • c. Các bài toán trắc nghiệm tương tự
    • 2.4.Dạng 4. Các bài toán cực trị hàm số phân thức, lượng giác vô tỉ, hàm bậc cao.
    • a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản
    • b. Các bài toán tự luận minh họa
    • 2.5.Dạng 5. Các bài toán cực trị hàm chứa trị tuyện đối
    • a. Các bài toán trắc nghiệm cơ bản