Quy luật về lượng chất | Trường Đại học Phenikaa

I. Quy luật chất lượng. Những quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật. Những vấn đề lý luận của quy luật lượng - chất.Quy luật lượng và chất là một trong ba quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật . Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đón xem.

lOMoARcPSD|47231818
PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................
1
PHẦN NỘI DUNG ...........................................................................................
2
I. QUY LUẬT LƯỢNG CHẤT .......................................................................
2
1. NHỮNG QUY LUẬT BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY
VẬT
......................................................................................................................
2
2. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA QUY LUẬT LƯỢNG – CHẤT .....
2
2. Từng bước tích luỹ kiến thức một cách chính xác, đầy
đủ . ................. 8
3. Sinh viên phải tự học tập và rèn luyện tính tích cực, tự chủ, nghiêm
lOMoARcPSD|47231818
Lời mở đầu
Trong tiến trình vận động phát triển, mọi sự vật (hiện tượng, quá trình) đều không
ngừng biến đổi. Sự biến đổi này tuân theo những quy luật nhất định trong đó
Quy luật chuyển hóa từ những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất và
ngược lại. Đây được coi là cách thức vận động, phát triển của mọi sự vật trong thế
giới. Nhận thức được quy luật này ý nghĩa rất quan trọng trong hoạt động thực
tiễn khi chúng ta xem xét các sự vật hiện tượng.
Đối với sinh viên Đại học - giai đoạn nhiều thay đổi về môi trường sống, sinh
hoạt và học tập, đòi hỏi sự thích nghi là cần thết. Việc nhận thức và vận dụng đúng
đắn Quy luật chuyển hóa từ những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về
chất ngược lại sẽ ý nghĩa rất lớn, thông qua đó xây dựng cho mình phương
pháp học tập rèn luyện phù hợp với bản thân điều kiện sống. Đó do,
nhóm em quyết định lựa chọn đề tài: “Vận dụng Quy luật chuyển hóa từ những thay
đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất và ngược lại vào quá trình học tập và
rèn luyện của sinh viên” làm tiểu luận
PHẦN NỘI DUNG
I. QUY LUẬT LƯỢNG CHẤT:
1. NHỮNG QUY LUẬT CƠ BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT:
- Quy luật là những mối liên hệ mang tính bản chất, tương đối ổn định và được lặp
đi lặp lại giữa các mặt, các yếu tố hay các thuộc tính bên trong của một sự vật
hoặcgiữa các sự vật, hiện tượng với nhau.
-Quy luật lượng chất một trong ba quy luật bản của phép biện chứng duy
vật :
+ Quy luật chuyển hoá từ những sự thay đổi về lượng dẫn đến những sự thay đổi về
chất và ngược lại (Quy luật lượng - chất).
lOMoARcPSD|47231818
+ Quy luật thống nhất và đấu tranh các mặt đối lập (Quy luật mâu thuẫn).
+ Quy luật phủ định của phủ định.
2. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA QUY LUẬT LƯỢNG – CHẤT:
2.1 CHẤT
a) Khái niệm:
Chất là phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật,
hiện tượng, sự thống nhất hữu cơ các thuộc tính làm cho sự vật là nó và phân biệt
nó với cái khác.
VD : Chất của đường là có vị ngọt; muối thì có vị mặn. Nhờ tính chất đó ta
có thể phân biệt đâu là đường đâu là muối
b) Đặc điểm:
+ Chất tính khách quan, cái vốn của sự vật, hiện tượng, do những thuộc
tính, những yếu tố cấu thành quy định. Thuộc tính ở đây có thể hiểu là “tính chất”,
trạng thái: như tính đàn hồi, tính dẫn điện, tính tan trong nước, tính chua, tính ngọt.
+ Là sự thống nhất hữu cơ của các thuộc tính.
Lưu ý : Vì mỗi sự vật có muôn vàn thuộc tính nên vô vàn chất. Nhưng không
phải thuộc tính nào ng biểu hiện chất của sự vật, chỉ thuộc tính bản mới cấu
thành chất của sự vật. Những thuộc tính bản quy định sự tồn tại, vận động
phát triển của sự vật.
+ Chất biểu hiện trạng thái tương đối ổn định của sự vật.
+ Chất còn được xác định bởi trật tự sắp xếp, phương thức liên kết giữa các yếu tố
tạo thành sự vật.
VD: học sinh được giáo dục như nhau nhưng tính cách từng người lại khác
nhau. Một tập thể mạnh hay yếu không chỉ phụ thuộc vào nhân còn sự liên
kết giữa các cá nhân.
2.2 Lượng
lOMoARcPSD|47231818
a) Khái niệm
Lượng một phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của
sự vật về các phương diện: số lượng các yếu tố cấu thành, quy mô của sự tồn tại,
tốc độ, nhịp điệu của các quá trình vận động, phát triển của sự vật.
VD: những lượng ta thể đo đếm được chính xác như trọng lượng cơ thể hay
chiều cao của một con người…
b) Đặc điểm
+ Lượng cũng mang tính khách quan như chất, là cái vốn có của sự vật.
+ Lượng biểu thị những đơn vị đo lượng cụ thể
VD: Số lượng người trong lớp Triết-N21 là 150 người
+ Lượng biểu thị dưới dạng khái quát, phải dùng tới khả năng trừu tượng hoá để nhận
thức.
VD: Trình độ nhận thức, phẩm chất đạo đức của một con người.
+ Một sự vật có thể có nhiều loại lượng khác nhau.
+ Có lượng biểu thị yếu tố bên ngoài (VD: chiều cao, chiều dài của một vật,…), có lượng
biểu thị yếu tố quy định kết cấu bên trong (VD: số lượng nguyên tử của một nguyên tố
hoá học,…).
+Lượng không nói lên sự vật đó là cái gì . Muốn biết thì ta phải dựa vào chất.
Chú ý: Sự phân biệt giữa chất và lượng chỉ ý nghĩa mang tính tương đối: có cái trong
mối quan hệ này đóng vai trò là chất nhưng trong mối quan hệ khác lại là lượng.
VD: Số lượng sinh viên học giỏi nhất định của một lớp sẽ nói lên chất lượng học
tập của lớp đó.
2.3 Mối quan hệ biện chứng giữa lượng và chất:
Mỗi sự vật, hiện tượng sự thống nhất giữa hai cặp đối lập chất lượng. Hai mặt
đối lập không tách rời nhau mà tác động qua lại biện chứng làm cho sự vận động,
lOMoARcPSD|47231818
biến đổi theo cách thức từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về
chất của sự vật và ngược lại.
a) Nội dung quy lu t giậ ữ ượa lng và chầất
Khi sự vật đang tồn tại, chất và lượng thống nhất với nhau ở một độ nhất định.
Độ là phạm trù triết học dùng để chỉ giới hạn, trong đó sự thay đổi về lượng của
sự vật chưa làm thay đổi căn bản chất của sự vật ấy.
VD: Độ tồn tại của nước nguyên chất ở trạng thái lỏng từ 0 C đến 100 C
Trong giới hạn của một độ nhất định, lượng thường xuyên biến đổi còn chất tương
đối ổn định. Sự thay đổi về lượng của sự vật có thể làm chất thay đổi ngay lập tức
nhưng cũng thể làm thay đổi dần dần chất cũ. Lượng biến đổi đến một giới hạn
nhất định có xu hướng tích luỹ đạt tới điểm nút.
Điểm nút là phạm trù triết học dùng để chỉ thời điểm mà tại đó, sự thay đổi về
lượng đã làm thay đổi chất của sự vật.
VD: 0 độ C và 100 độ C là điểm nút để nước chuyển sang trạng thái rắn hoặc trạng
thái khí (bay hơi).
Muốn chuyển từ chất cũ sang chất mới phải thông qua bước nhảy.
Bước nhảy là một phạm trù triết học dùng để chỉ sự chuyển hoá về chất của sự vật
do những sự thay đổi về lượng trước đó gây nên. VD: một cuộc cách mạng, một
kỳ thi, một đám cưới,…
Bước nhảy kết thúc một giai đoạn biến đổi về lượng và mở đầu cho một giai đoạn
phát triển mới. Đó là gián đoạn trong quá trình vận động liên tục của sự vật, đồng
thời là một tiền đề cho một quá trình tích luỹ liên tục về lượng tiếp theo. VD:
Trong xã hội: Sự phát triển của lực lượng sản xuất (lượng đổi) tới khi mâu thuẫn
với quan hệ sản xuất lỗi thời (chất cũ) sẽ dẫn đến đấu tranh giai cấp mà đỉnh cao
là cách mạng xã hội (bước nhảy) làm cho xã hội cũ mất đi, xã hội mới tiến bộ hơn
ra đời.
lOMoARcPSD|47231818
VD: 0 độ C 100 độ C điểm nút để nước chuyển sang trạng thái rắn hoặc trạng
thái khí (bay hơi).
Muốn chuyển từ chất cũ sang chất mới phải thông qua bước nhảy.
Bước nhảy là một phạm trù triết học dùng để chỉ sự chuyển hoá về chất của sự vật
do những sự thay đổi về lượng trước đó gây nên.
VD: một cuộc cách mạng, một kỳ thi, một đám cưới,…
Bước nhảy kết thúc một giai đoạn biến đổi về lượng mở đầu cho một giai đoạn phát
triển mới. Đó là gián đoạn trong quá trình vận động liên tục của sự vật, đồng thời là một
tiền đề cho một quá trình tích luỹ liên tục về lượng tiếp theo.
VD: Trong hội: Sự phát triển của lực lượng sản xuất (lượng đổi) tới khi mâu
thuẫn với quan hệ sản xuất lỗi thời (chất cũ) sẽ dẫn đến đấu tranh giai cấp đỉnh cao
cách mạng hội (bước nhảy) làm cho xã hội cũ mất đi, xã hội mới tiến bộ hơn ra đời.
-Các hình thức của bước nhảy:
+ Căn cứ vào nhịp điệu:
- Bước nhảy đột biến bước nhảy được thực hiện trong thời gian rất ngắn
làmthay đổi chất của toàn bộ kết cấu cơ bản của sự vật.
VD: Uranium 235 được tăng tới hạn (1kg) thì ngay lập tức sẽ xảy ra vụ nổ nguyên
tử.
- Bước nhảy dần dần bước nhảy được thực hiện từ từ, từng bước bằng cách
tích luỹ dần những nhân tố của chất mới, loại bỏ dần những nhân tố của chất cũ.
VD: Quá trình chuyển biến từ vượn người thành người; thời quá độ lên chủ nghĩa
xã hội ở Việt Nam.
+ Căn cứ vào quy mô:
lOMoARcPSD|47231818
- Bước nhảy toàn bộ bước nhảy m thay đổi chất của toàn bcác mặt, các
yếu tố cấu thành sự vật.
VD: Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa theo nghĩa rộng.
-Bước nhảy cục bộ bước nhảy làm thay đổi chất của những mặt, những yếu tố
riêng lẻ của sự vật.
VD : Những kỳ thi học phần.
b)Ví dụ thực tế:
Để học tại trường Đại học Phenikaa, bạn phải đáp ứng được các chỉ tiêu tuyển sinh của
trường sau kì thi THPT Quốc Gia hằng năm.. Có thể xem học tập là quá trình tích luỹ về
lượng mà kì thi là điểm nút, hoàn thành bài thi là bước nhảy có thể đạt được mức điểm
để dẫn đến sự biến đổi về chất hay chưa.
Trong quá trình rèn luyện trường học, tích luỹ kiến thức dạng tích luỹ về lượng, sự
tích luỹ phát triển dần qua từng năm học, từng học kì, từng bài giảng. Theo từng ngày,
kiến thức sẽ được bổ sung vào “bộ nhớ” của bạn, giúp bạn một lượng thông tin nhất
định để dẫn đến sự thay đổi về chất (đậu trở thành sinh viên trường Đại học Phenikaa).
Trong lượng được nêu ở trên (quá trình tích luỹ kiến thức trong 12 năm học) tồn tại nhiều
lượng, chất, điểm nút, bước nhảy nhỏ hơn. Việc tích luỹ kiến thức qua từng bài học, khi
đạt đến một lượng kiến thức nhất định, bạn sẽ chuyển sang mức độ mới cao hơn. Như vậy,
thời gian giữa các mức độ học tập gọi độ; bài kiểm tra, bài thi điểm nút; sự chuyển
từ cấp độ cũ sang cấp độ mới là bước nhảy. Trong 12 năm học, bạn phải thực hiện lượng
lớn bước nhảy, vượt qua số lượng điểm nút nhất định, có nhiều sự thay đổi về chất tương
ứng với mức tích luỹ về lượng. Khi vượt qua được thi đại học trở thành sinh viên
của Đại học Phenikaa, nhiều bước nhảy được thực hiện dẫn đến sự hình thành chất
mới. Đầu tiên là sự thay đổi từ học sinh (chất cũ) thành sinh viên (chất mới), chất mới tác
động trở lại lượng. Giờ đây, lượng sự tích luỹ kiến thức mới lẫn kỹ năng mềm, bên cạnh
đó cũng là sự phát triển về suy nghĩ, nhận thức, hành động, cách duy. Chất mới sự
khác nhau với chất cũ ở chỗ quá trình tích luỹ kiến thức thông qua quá trình tự học, tìm
tòi nghiên cứu, tự định hướng bậc Đại học thay được thầy cung cấp như bậc
lOMoARcPSD|47231818
Trung học. Từ đấy, khi tích luỹ đủ về lượng đạt mức đầy đủ tín chỉ hoàn thành việc
thực hiện kỹ năng mềm, sinh viên sẽ được cấp bằng Đại học. giai đoạn này, điểm nút
là lượng tín chỉ và kỹ năng cần đạt, bước nhảy là việc chuyển đổi từ sinh viên sang người
không còn thuộc quyền quản của trường học. Cứ như vậy, quy luật lượng chất phát
triển liên tục, tạo nên sự vận động không ngừng, chất mới liên tục được tạo ra, con người
dần tích luỹ thêm về lượng trong chất mới, tạo tiền đề cho sự phát triển đời sống xã hội.
2.5 Ý nghĩa phương pháp luận:
Bất sự vật, hiện tượng nào cũng phương diện chất và lượng tồn tại trong tính quy
định, tác động và làm chuyển hoá lẫn nhau do đó trong thực tiễn và nhận phải coi trọng
cả hai phương diện chất và lượng.
Những sự thay đổi về lượng sẽ dẫn đến những sự thay đổi về chất trong điều kiện nhất
định ngược lại do đó cần coi trọng quá trình tích luỹ về lượng để làm thay đổi chất
của sự vật đồng thời phát huy tác động của chất mới để thúc đẩy sự thay đổi về lượng
của sự vật.
Sự thay đổi về lượng chỉ làm thay đổi chất khi lượng được tích luỹ đến giới hạn điểm nút
do đó trong thực tiễn cần khắc phục bệnh nôn nóng tả khuynh, bảo thủ trì trệ.
Bước nhảy của sự vật, hiện tượng hết sức đa dạng, phong phú, do vậy cần vận dụng
linh hoạt các hình thức của bước nhảy cho phù hợp với điều kiện cụ thể. Đặc biệt trong
đời sống xã hội, quá trình phát triển không chỉ phụ thuộc vào điều kiện khách quan, mà
còn phụ thuộc vào nhân tố chủ quan của con người.
Do đó, cần phải nâng cao tính tích cực chủ động của các chủ thể để thúc đẩy quá trình
chuyển hoá từ lượng đến chất một cách hiệu quả nhất.
VD: Khi nghiên cứu về các chất trong hoá hay hữu cơ, người ta không chỉ
nghiên cứu để xác định các tính chất hoá học cơ bản vốn của nó còn phải nghiên
cứu giải thích tính chất đó được tạo ra bởi số lượng các nguyên tố nào với cấu tạo liên
lOMoARcPSD|47231818
kết nào. Nhờ đó thể tạo ra sự biến đổi của các chất đó trên cơ sở làm thay đổi lượng
tương ứng.
II. SỰ Ậ Ụ V N D NG QUY LU ƯT L NG CHẤẤT VÀO
QUÁ TRÌNH HỌ Ậ ỦC T P C A SINH VIÊN HI NỆ NAY:
Từ việc nghiên cứu quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những
sự thay đổi về chất ngược lại, thể rút ra một vài kết luận có ý nghĩa phương pháp
luận với việc học tập và rèn luyện của sinh viên trong i trường Đại học Phenikaa như
sau:
1.Sự khác nhau cơ bản giữa việc học ở Trung học Phổ Thông (THPT) và Đại
học:
Kiến thức ngàn tận việc bước qua một quá trình học tập mới cũng
đồng nghĩa với việc tiếp thu kiến thức nhiều hơn khó khăn hơn. Để lên được
bậc Đại học đồng nghĩa với việc thu nạp đủ kiến thức của 12 năm học. Khác với
phương pháp học thụ động như THPT, sinh viên Đại học các môn học tại bậc Đại
học rất đa dạng mới mẻ. Chính sự thay đổi về khối lượng kiến thức, thời gian
phương pháp học sẽ khiến nhiều tân sinh viên gặp khó khăn trong quá trình
thích nghi với môi trường học tập, giáo dục mới. Đây chính sự thay đổi về lượng
dẫn tới sự thay đổi về chất. Do đó, nếu muốn thành công thì ngay khi ớc chân
vào giảng đường họ phải luôn nhắc nhở mình phải chuẩn bị kế hoạch và thực hiện
chúng thật nghiêm túc để mang lại những kết quả to lớn.
2.Từng bước tích luỹ kiến thức một cách chính xác, đầy đủ:
3. Sinh viên phải tự học tập và rèn luyện tính tích cực, tự chủ, nghiêm túc,
trung thực:
Cuộc sống luôn vận động phát triển không ngừng theo thời gian, cùng với đó, con
người cũng phải vận động chạy theo để không bị bỏ lại phía sau. một sinh viên
lOMoARcPSD|47231818
thời đại mới phát triển và tiên tiến hơn rất nhiều, chúng ta không thể không ngừng phấn
đấu trau dồi bản thân mình. Khi sinh viên biết tự giác học tập, tìm hiểu, nghiên cứu
họ trở nên tích cực, chủ động hơn trong công việc của mình. Cùng là một công việc học
tập, một người học với thái độ hời hợt, bị ép buộc một người học với thái độ hăng say,
tự học thì cũng sẽ cho ra 2 kết quả khác nhau. Đó cũng một kim chỉ nam giúp chúng
ta đi theo con đường đi mình đã chọn một cách đúng đắn, khi bị lệch khỏi đường ray, ta
có thể trở lại con đường của mình một cách chủ động mà không phải nhờ vào sự giúp đỡ
của người khác.
Khó khăn và thử thách sẽ tôi luyện chúng ta đến với thành công vững chắc hơn. Kết lại,
có một câu nói “ Một chú chim đậu trên càng cây không bao giờ sợ cành cây bị gãy, bởi
niềm tin được đặt vào đôi cánh của nó chứ không phải cành cây”.
4. Trong học tập và nghiên cứu cần tiến hành từ dễ đến khó, tránh nóng
vội đốt cháy giai đoạn:
Từ quy luật chuyển hoá từ những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất
ngược lại có thể rút ra một vài kết luận có ý nghĩa phương pháp luận trong việc học tập
rèn luyện của sinh viên như sau: để thể tốt nghiệp, chúng ta phải tích luỹ đủ số
lượng các tín chỉ môn học; để môn học kết quả tốt, sinh viên phải tích luỹ đủ số lượng
tiết của các môn học. Có thể coi thời gian học là độ, các bài kiểm tra là các điểm nút và
điểm số đạt yêu cầu là bước nhảy, bởi kết quả thi (bước nhảy) tốt là sự kết thúc môt giai
đoạn tích luỹ kiến thức trong quá trình học tập rèn luyện của sinh viên. Vì vậy, trong việc
học tập các hoạt động học thuật khác, sinh viên phải từng bước tích luỹ kiến thức
(lượng) để làm thay đổi kết quả học tập (chất) theo quy luật.
Trong quá trình học tập và rèn luyện, sinh viên cần tranh tư tưởng nhảy cấp. Sau khi
học những kiến thức bản, tức khi sự biến đổi về chất thì sinh viên mới thể
tiếp tục nghiên cứu những kiến thức khó hơn. Ví dụ như trước khi lên Đại học thì phi
hoàn thành việc học ở 3 cấp bậc trước, nếu không, tình trạng mất gốc sẽ xảy ra. Việc tiếp
thu kiến thức từ bản đến nâng cao phương pháp học tập khoa học mọi người đều
biết nhưng không phải ai cũng thực hiện đúng quy trình. Một số trường hợp sinh viên
lOMoARcPSD|47231818
không tập trung học, bị xao nhãng bởi những chuyện ngoài lề, làm ảnh hưởng đến tốc độ
học. Nhiều sinh viên khi đến gần giai đoạn thi mới bắt đầu học lại từ đầu, nhưng thời
gian ôn thi để sinh viên ôn lại kiến thức họ đã học chứ không phải tiếp thu thêm cái
mới, vậy cho sinh viên chăm học trong thời gian đó thì cũngkhông thể đảm bảo
được lượng kiến thức để vượt qua được thi. Ngoài ra, nhiều sinh viên sức học
trung bình nhưng lại muốn đăng kí nhiều môn học trong cùng một năm hay một học kỳ
để được ra trường sớm hơn những người khác, dẫn đến không môn học nào được hoàn
thiện, mất thêm thời gian tiền bạc để học lại, thi lại. Tóm lại, muốn tiếp thu được nhiều
kiến thức kết quả cao trong các thi, sinh viên phải học dần mỗi ngày, tkiến
thức bản đến nâng cao. Từ đó, sự biến đổi về lượng sẽ dẫn đến sự biến đổi về chất
theo hướng tích cực.
5.Liên tục phầấn đầấu họ ậc t p và rèn luyn, tránh tư ưở t ng chủ
quan:
Để có thể bước ra ngoài xã hội khắc nghiệt, những sinh viên cần trang bị cho mình t
những điều đơn giản nhất như năng giao tiếp, ngôn ngữ….Việc trải qua hơn 12 năm
học tập khoảng thời gian bước đệm cho hành trình tích luỹ ấy. Không những thế, chúng
ta vẫn phải tiếp thu những kỹ năng mềm cho cuộc sống mai sau. Trong quá trình liên tục
phấn đấu học tập ấy,quá trình chuyển hoá từ sự thay đổi về lượng dẫn đến sự thay đổi về
chất ngược lại được thể hiện việc sinh viên tích luỹ kiến thức. Áp dụng quy luật
lượng chất, sinh viên liên tục phấn đấu học tập, tìm kiếm những thông tin, mang về những
“lượng” tốt, sở đầy đủ. Từ đó, làm biến đổi “chất” tốt hơn, tạo nên các thành
tích, thành tựu tương ứng cho sự nỗ lực ấy. Trên quan niệm triết học, chất thay đổi sẽ
thay đổi cả sự vật. Điều đó được minh chứng khi sinh viên nỗ lực phấn đấu và trở thành
các thầy giáo, giảng viên, lượng sẽ được đổi mới theo nhịp điệu của chất đã được tạo ra
bởi thế hệ trước và truyền lại cho thế hệ sau.
Ở trường Đại học Phenikaa, ngoài các bài giảng trên lớp, sinh viên còn tự tìm tòi,
nghiên cứu ở thư viện, tích luỹ và học hỏi những kĩ năng mềm thiết yếu cho mai sau.
lOMoARcPSD|47231818
Được tự do sáng tạo và trau dồi những “lượng” ở mức tối ưu nhất, sinh viên luôn đạt
được những thứ “chất” lượng nhất: tấm bằng cử nhân, những học bổng,… và tự tin bước
ra đời. Cứ như vậy, quá trình chuyển đổi giữa chất-lượng liên tục diễn ra không ngừng
nghỉ trong sự phát triển, liên tục phấn đấu không ngừng ở mỗi sinh viên, giúp họ tự tin
vững bước trong hành trang cuộc đời mình. Khi ấy, nhiệm vụ của sinh viên là khai phá
hết tiềm năng tri thức, kho dữ liệu và ứng dụng vào thực tiễn và tiếp tục mở rộng con
đường khoa học – nghệ thuật, tránh bị tư tưởng bảo thủ và chủ quan nghĩ rằng mình đã
làm hết sức có thể.
6. Rèn luyện ý thức học tập của sinh viên:
Đầu tiên, trong sự vận động và phát triển phải biết tích luỹ về lượng dẫn đến sự thay
đổi về chất; không được nôn nóng cũng như không được bảo thủ. Quá trình học tập phải
được tích luỹ từ từ, đầy đủ kiến thức, hoàn thiện kỹ năng; không được bỏ qua kiến thức
bản. Việc bỏ bước trong tích luỹ sẽ dẫn đến sự không hoàn thiện về độ, việc thực hiện
bước nhảy sẽ không thành công và không thể hình thành chất mới. Ví dụ, nếu bạn hỏng
kiến thức bản bậc tiểu học, bạn sẽ không thể thực hiện bước nhảy để được học
cấp trung học. Nếu bạn cố thực hiện bước nhảy, tức bạn vượt qua điểm nút một cách
ép buộc, chất mới được hình thành nhưng không vận dụng theo quy luật lượng
chất. Những sự thay đổi về chất do thực hiện bước nhảy gây nên chỉ xảy ra khi lượng đã
thay đổi đến nút, độ được hoàn thiện từ sự tích luỹ đầy đủ về chất.
Bên cạnh, rằng sự phát triển vận động của sự vật, hiện tượng việc liên tục
thực hiện các bước nhảy, bạn phải chú ý đến độ trong quá trình thay đổi của lượng, không
vội vàng mà bỏ bước. Tư tưởng bảo thủ ngăn bạn không dám vượt qua điểm nút. Như
một kỳ thi học sinh giỏi, mặc bạn đủ kiến thức được tích luỹ để tham gia kỳ thi,
nhưng lại không đủ tự tin để thực hiện bước nhảy, thì quá trình tích luỹ đó chỉ được xem
là tích luỹ về lượng mà không có sự thay đổi về chất.
Bạn phải nhận thức được mối liên kết giữa các yếu tố tạo nên sự vật, hiện tượng để
lựa chọn phương pháp tích luỹ phù hợp, đẩy nhanh tiến độ tích luỹ, kèm theo chất lượng
lOMoARcPSD|47231818
của độ. Vận dụng được mối liên kết đó sẽ giúp bạn hiểu bản chất, quy luật của chất,
nâng cao chất lượng của độ.
PHẦN KẾT LUẬN
Chung quy lại, việc hiểu rõ vận dụng các quy luật lượng chất vào quá trình học
tập, nghiên cứu phát triển của học sinh sinh viên rất cần thiết quan trọng. Chúng
không chỉ giúp chúng ta hiểu hơn về mối quan hệ tác động qua lại của hai phạm trù
“chất” “lượng”, từ đó ta thể vận dụng mối quan hệ giữa sự thay đổi về lượng
sự thay đổi về chất để áp dụng vào thực tiên như các dụ đã nói trên. Vậy một sinh
viên cần phải làm làm như thế nào để áp dụng một cách hiệu quả nhất? Sinh viên
cần xác định rõ mục tiêu, định hướng đúng đắn trong học tập và làm việc, hiểu rõ và vận
dụng tốt các quy luật “khi lượng đổi dẫn đến chất đổi ngược lại”. Ngoài ra việc thay
đổi môi trường từ THPT lên Đại học cũng nhiều sự khác nhau, để không bị mất phương
hướng trong việc học, sinh viên cũng cần phải tính tự chủ, chủ động thích nghi với
môi trường, liên tục phấn đấu rèn luyện tích cực trong học tập công việc, không
ngừng tích luỹ kinh nghiệm để có thể thành công hơn trong tương lai. Ngoài ra, “lượng”
không chỉ là những kiến thức mà sinh viên học trên ghế nhà trường, mà đó còn là những
kỹ năng cần thiết như “kỹ năng làm việc nhóm, thuyết trình, đàm phán,…” và khả năng
linh hoạt hoà nhập với môi trường khác nhau. Vì thế, trong quá trình học tập, sinh viên
cũng cần phải hài hoà, phối hợp giữa kiến thức và kĩ năng để có thể tăng những tích luỹ
về “lượng” mà các nhà tuyển dụng đang tìm kiếm. Bởi vậy, ta lại càng thấy rõ hơn được
tầm quan trọng sự tác động qua lại của quy luật “lượng” “chất”, từ đó sinh viên sẽ
chủ động hơn trong việc trang bị cho mình những chuyên môn kiến thức và kĩ năng cần
thiết và đó cũng là tiền đề, bước chân đầu tiên để phát triển sự nghiệp sau này.
| 1/13

Preview text:

lOMoARcPSD|47231818
PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1
PHẦN NỘI DUNG ........................................................................................... 2
I. QUY LUẬT LƯỢNG CHẤT ....................................................................... 2
1. NHỮNG QUY LUẬT CƠ BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT
...................................................................................................................... 2
2. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA QUY LUẬT LƯỢNG – CHẤT ..... 2
2. Từng bước tích luỹ kiến thức một cách chính xác, đầy
đủ . ................. 8
3. Sinh viên phải tự học tập và rèn luyện tính tích cực, tự chủ, nghiêm lOMoARcPSD|47231818 Lời mở đầu
Trong tiến trình vận động và phát triển, mọi sự vật (hiện tượng, quá trình) đều không
ngừng biến đổi. Sự biến đổi này tuân theo những quy luật nhất định trong đó có
Quy luật chuyển hóa từ những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất và
ngược lại. Đây được coi là cách thức vận động, phát triển của mọi sự vật trong thế
giới. Nhận thức được quy luật này có ý nghĩa rất quan trọng trong hoạt động thực
tiễn khi chúng ta xem xét các sự vật hiện tượng.
Đối với sinh viên Đại học - giai đoạn có nhiều thay đổi về môi trường sống, sinh
hoạt và học tập, đòi hỏi sự thích nghi là cần thết. Việc nhận thức và vận dụng đúng
đắn Quy luật chuyển hóa từ những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về
chất và ngược lại sẽ có ý nghĩa rất lớn, thông qua đó xây dựng cho mình phương
pháp học tập và rèn luyện phù hợp với bản thân và điều kiện sống. Đó là lý do,
nhóm em quyết định lựa chọn đề tài: “Vận dụng Quy luật chuyển hóa từ những thay
đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất và ngược lại vào quá trình học tập và
rèn luyện của sinh viên” làm tiểu luận PHẦN NỘI DUNG
I. QUY LUẬT LƯỢNG CHẤT:
1. NHỮNG QUY LUẬT CƠ BẢN CỦA PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT:
- Quy luật là những mối liên hệ mang tính bản chất, tương đối ổn định và được lặp
đi lặp lại giữa các mặt, các yếu tố hay các thuộc tính bên trong của một sự vật
hoặcgiữa các sự vật, hiện tượng với nhau.
-Quy luật lượng và chất là một trong ba quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật :
+ Quy luật chuyển hoá từ những sự thay đổi về lượng dẫn đến những sự thay đổi về
chất và ngược lại (Quy luật lượng - chất). lOMoARcPSD|47231818
+ Quy luật thống nhất và đấu tranh các mặt đối lập (Quy luật mâu thuẫn).
+ Quy luật phủ định của phủ định.
2. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA QUY LUẬT LƯỢNG – CHẤT: 2.1 CHẤT a) Khái niệm:
Chất là phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật,
hiện tượng, là sự thống nhất hữu cơ các thuộc tính làm cho sự vật là nó và phân biệt nó với cái khác.
VD : Chất của đường là có vị ngọt; muối thì có vị mặn. Nhờ tính chất đó ta
có thể phân biệt đâu là đường đâu là muối b) Đặc điểm:
+ Chất có tính khách quan, là cái vốn có của sự vật, hiện tượng, do những thuộc
tính, những yếu tố cấu thành quy định. Thuộc tính ở đây có thể hiểu là “tính chất”,
trạng thái: như tính đàn hồi, tính dẫn điện, tính tan trong nước, tính chua, tính ngọt.
+ Là sự thống nhất hữu cơ của các thuộc tính.
Lưu ý : Vì mỗi sự vật có muôn vàn thuộc tính nên có vô vàn chất. Nhưng không
phải thuộc tính nào cũng biểu hiện chất của sự vật, chỉ thuộc tính cơ bản mới cấu
thành chất của sự vật. Những thuộc tính cơ bản quy định sự tồn tại, vận động và
phát triển của sự vật.
+ Chất biểu hiện trạng thái tương đối ổn định của sự vật.
+ Chất còn được xác định bởi trật tự sắp xếp, phương thức liên kết giữa các yếu tố tạo thành sự vật.
VD: học sinh được giáo dục như nhau nhưng tính cách từng người lại khác
nhau. Một tập thể mạnh hay yếu không chỉ phụ thuộc vào cá nhân mà còn sự liên kết giữa các cá nhân. 2.2 Lượng lOMoARcPSD|47231818 a) Khái niệm
Lượng là một phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của
sự vật về các phương diện: số lượng các yếu tố cấu thành, quy mô của sự tồn tại,
tốc độ, nhịp điệu của các quá trình vận động, phát triển của sự vật.
VD: Có những lượng ta có thể đo đếm được chính xác như trọng lượng cơ thể hay
chiều cao của một con người… b) Đặc điểm
+ Lượng cũng mang tính khách quan như chất, là cái vốn có của sự vật.
+ Lượng biểu thị những đơn vị đo lượng cụ thể
VD: Số lượng người trong lớp Triết-N21 là 150 người
+ Lượng biểu thị dưới dạng khái quát, phải dùng tới khả năng trừu tượng hoá để nhận thức.
VD: Trình độ nhận thức, phẩm chất đạo đức của một con người.
+ Một sự vật có thể có nhiều loại lượng khác nhau.
+ Có lượng biểu thị yếu tố bên ngoài (VD: chiều cao, chiều dài của một vật,…), có lượng
biểu thị yếu tố quy định kết cấu bên trong (VD: số lượng nguyên tử của một nguyên tố hoá học,…).
+Lượng không nói lên sự vật đó là cái gì . Muốn biết thì ta phải dựa vào chất.
Chú ý: Sự phân biệt giữa chất và lượng chỉ có ý nghĩa mang tính tương đối: có cái trong
mối quan hệ này đóng vai trò là chất nhưng trong mối quan hệ khác lại là lượng.
VD: Số lượng sinh viên học giỏi nhất định của một lớp sẽ nói lên chất lượng học tập của lớp đó.
2.3 Mối quan hệ biện chứng giữa lượng và chất:
Mỗi sự vật, hiện tượng là sự thống nhất giữa hai cặp đối lập chất và lượng. Hai mặt
đối lập không tách rời nhau mà tác động qua lại biện chứng làm cho sự vận động, lOMoARcPSD|47231818
biến đổi theo cách thức từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về
chất của sự vật và ngược lại.
a) Nội dung quy lu t giậ ữ ượa lng và chầất
Khi sự vật đang tồn tại, chất và lượng thống nhất với nhau ở một độ nhất định.
Độ là phạm trù triết học dùng để chỉ giới hạn, trong đó sự thay đổi về lượng của
sự vật chưa làm thay đổi căn bản chất của sự vật ấy.
VD: Độ tồn tại của nước nguyên chất ở trạng thái lỏng từ 0 C đến 100 C
Trong giới hạn của một độ nhất định, lượng thường xuyên biến đổi còn chất tương
đối ổn định. Sự thay đổi về lượng của sự vật có thể làm chất thay đổi ngay lập tức
nhưng cũng có thể làm thay đổi dần dần chất cũ. Lượng biến đổi đến một giới hạn
nhất định có xu hướng tích luỹ đạt tới điểm nút.
Điểm nút là phạm trù triết học dùng để chỉ thời điểm mà tại đó, sự thay đổi về
lượng đã làm thay đổi chất của sự vật.
VD: 0 độ C và 100 độ C là điểm nút để nước chuyển sang trạng thái rắn hoặc trạng thái khí (bay hơi).
Muốn chuyển từ chất cũ sang chất mới phải thông qua bước nhảy.
Bước nhảy là một phạm trù triết học dùng để chỉ sự chuyển hoá về chất của sự vật
do những sự thay đổi về lượng trước đó gây nên. VD: một cuộc cách mạng, một
kỳ thi, một đám cưới,…
Bước nhảy kết thúc một giai đoạn biến đổi về lượng và mở đầu cho một giai đoạn
phát triển mới. Đó là gián đoạn trong quá trình vận động liên tục của sự vật, đồng
thời là một tiền đề cho một quá trình tích luỹ liên tục về lượng tiếp theo. VD:
Trong xã hội: Sự phát triển của lực lượng sản xuất (lượng đổi) tới khi mâu thuẫn
với quan hệ sản xuất lỗi thời (chất cũ) sẽ dẫn đến đấu tranh giai cấp mà đỉnh cao
là cách mạng xã hội (bước nhảy) làm cho xã hội cũ mất đi, xã hội mới tiến bộ hơn ra đời. lOMoARcPSD|47231818
VD: 0 độ C và 100 độ C là điểm nút để nước chuyển sang trạng thái rắn hoặc trạng thái khí (bay hơi).
Muốn chuyển từ chất cũ sang chất mới phải thông qua bước nhảy.
Bước nhảy là một phạm trù triết học dùng để chỉ sự chuyển hoá về chất của sự vật
do những sự thay đổi về lượng trước đó gây nên.
VD: một cuộc cách mạng, một kỳ thi, một đám cưới,…
Bước nhảy kết thúc một giai đoạn biến đổi về lượng và mở đầu cho một giai đoạn phát
triển mới. Đó là gián đoạn trong quá trình vận động liên tục của sự vật, đồng thời là một
tiền đề cho một quá trình tích luỹ liên tục về lượng tiếp theo.
VD: Trong xã hội: Sự phát triển của lực lượng sản xuất (lượng đổi) tới khi mâu
thuẫn với quan hệ sản xuất lỗi thời (chất cũ) sẽ dẫn đến đấu tranh giai cấp mà đỉnh cao
là cách mạng xã hội (bước nhảy) làm cho xã hội cũ mất đi, xã hội mới tiến bộ hơn ra đời.
-Các hình thức của bước nhảy:
+ Căn cứ vào nhịp điệu: -
Bước nhảy đột biến là bước nhảy được thực hiện trong thời gian rất ngắn
làmthay đổi chất của toàn bộ kết cấu cơ bản của sự vật.
VD: Uranium 235 được tăng tới hạn (1kg) thì ngay lập tức sẽ xảy ra vụ nổ nguyên tử. -
Bước nhảy dần dần là bước nhảy được thực hiện từ từ, từng bước bằng cách
tích luỹ dần những nhân tố của chất mới, loại bỏ dần những nhân tố của chất cũ.
VD: Quá trình chuyển biến từ vượn người thành người; thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. + Căn cứ vào quy mô: lOMoARcPSD|47231818 -
Bước nhảy toàn bộ là bước nhảy làm thay đổi chất của toàn bộ các mặt, các
yếu tố cấu thành sự vật.
VD: Cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa theo nghĩa rộng.
-Bước nhảy cục bộ là bước nhảy làm thay đổi chất của những mặt, những yếu tố riêng lẻ của sự vật.
VD : Những kỳ thi học phần.
b)Ví dụ thực tế:
Để học tại trường Đại học Phenikaa, bạn phải đáp ứng được các chỉ tiêu tuyển sinh của
trường sau kì thi THPT Quốc Gia hằng năm.. Có thể xem học tập là quá trình tích luỹ về
lượng mà kì thi là điểm nút, hoàn thành bài thi là bước nhảy và có thể đạt được mức điểm
để dẫn đến sự biến đổi về chất hay chưa.
Trong quá trình rèn luyện ở trường học, tích luỹ kiến thức là dạng tích luỹ về lượng, sự
tích luỹ phát triển dần qua từng năm học, từng học kì, từng bài giảng. Theo từng ngày,
kiến thức sẽ được bổ sung vào “bộ nhớ” của bạn, giúp bạn có một lượng thông tin nhất
định để dẫn đến sự thay đổi về chất (đậu và trở thành sinh viên trường Đại học Phenikaa).
Trong lượng được nêu ở trên (quá trình tích luỹ kiến thức trong 12 năm học) tồn tại nhiều
lượng, chất, điểm nút, bước nhảy nhỏ hơn. Việc tích luỹ kiến thức qua từng bài học, khi
đạt đến một lượng kiến thức nhất định, bạn sẽ chuyển sang mức độ mới cao hơn. Như vậy,
thời gian giữa các mức độ học tập gọi là độ; bài kiểm tra, bài thi là điểm nút; và sự chuyển
từ cấp độ cũ sang cấp độ mới là bước nhảy. Trong 12 năm học, bạn phải thực hiện lượng
lớn bước nhảy, vượt qua số lượng điểm nút nhất định, có nhiều sự thay đổi về chất tương
ứng với mức tích luỹ về lượng. Khi vượt qua được kì thi đại học và trở thành sinh viên
của Đại học Phenikaa, có nhiều bước nhảy được thực hiện dẫn đến sự hình thành chất
mới. Đầu tiên là sự thay đổi từ học sinh (chất cũ) thành sinh viên (chất mới), chất mới tác
động trở lại lượng. Giờ đây, lượng là sự tích luỹ kiến thức mới lẫn kỹ năng mềm, bên cạnh
đó cũng là sự phát triển về suy nghĩ, nhận thức, hành động, cách tư duy. Chất mới có sự
khác nhau với chất cũ ở chỗ quá trình tích luỹ kiến thức thông qua quá trình tự học, tìm
tòi nghiên cứu, tự định hướng ở bậc Đại học thay vì là được thầy cô cung cấp như bậc lOMoARcPSD|47231818
Trung học. Từ đấy, khi tích luỹ đủ về lượng đạt mức đầy đủ tín chỉ và hoàn thành việc
thực hiện kỹ năng mềm, sinh viên sẽ được cấp bằng Đại học. Ở giai đoạn này, điểm nút
là lượng tín chỉ và kỹ năng cần đạt, bước nhảy là việc chuyển đổi từ sinh viên sang người
không còn thuộc quyền quản lý của trường học. Cứ như vậy, quy luật lượng – chất phát
triển liên tục, tạo nên sự vận động không ngừng, chất mới liên tục được tạo ra, con người
dần tích luỹ thêm về lượng trong chất mới, tạo tiền đề cho sự phát triển đời sống xã hội.
2.5 Ý nghĩa phương pháp luận:
Bất kì sự vật, hiện tượng nào cũng có phương diện chất và lượng tồn tại trong tính quy
định, tác động và làm chuyển hoá lẫn nhau do đó trong thực tiễn và nhận phải coi trọng
cả hai phương diện chất và lượng.
Những sự thay đổi về lượng sẽ dẫn đến những sự thay đổi về chất trong điều kiện nhất
định và ngược lại do đó cần coi trọng quá trình tích luỹ về lượng để làm thay đổi chất
của sự vật đồng thời phát huy tác động của chất mới để thúc đẩy sự thay đổi về lượng của sự vật.
Sự thay đổi về lượng chỉ làm thay đổi chất khi lượng được tích luỹ đến giới hạn điểm nút
do đó trong thực tiễn cần khắc phục bệnh nôn nóng tả khuynh, bảo thủ trì trệ.
Bước nhảy của sự vật, hiện tượng là hết sức đa dạng, phong phú, do vậy cần vận dụng
linh hoạt các hình thức của bước nhảy cho phù hợp với điều kiện cụ thể. Đặc biệt trong
đời sống xã hội, quá trình phát triển không chỉ phụ thuộc vào điều kiện khách quan, mà
còn phụ thuộc vào nhân tố chủ quan của con người.
Do đó, cần phải nâng cao tính tích cực chủ động của các chủ thể để thúc đẩy quá trình
chuyển hoá từ lượng đến chất một cách hiệu quả nhất.
VD: Khi nghiên cứu về các chất trong hoá vô cơ hay hữu cơ, người ta không chỉ
nghiên cứu để xác định các tính chất hoá học cơ bản vốn có của nó mà còn phải nghiên
cứu giải thích tính chất đó được tạo ra bởi số lượng các nguyên tố nào với cấu tạo liên lOMoARcPSD|47231818
kết nào. Nhờ đó có thể tạo ra sự biến đổi của các chất đó trên cơ sở làm thay đổi lượng tương ứng.
II. SỰ Ậ Ụ V N D NG QUY LUẬ ƯỢT L NG CHẤẤT VÀO
QUÁ TRÌNH HỌ Ậ ỦC T P C A SINH VIÊN HI NỆ NAY:
Từ việc nghiên cứu quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những
sự thay đổi về chất và ngược lại, có thể rút ra một vài kết luận có ý nghĩa phương pháp
luận với việc học tập và rèn luyện của sinh viên trong môi trường Đại học Phenikaa như sau:
1.Sự khác nhau cơ bản giữa việc học ở Trung học Phổ Thông (THPT) và Đại học:
Kiến thức là vô ngàn vô tận và việc bước qua một quá trình học tập mới cũng
đồng nghĩa với việc tiếp thu kiến thức nhiều hơn và khó khăn hơn. Để lên được
bậc Đại học đồng nghĩa với việc thu nạp đủ kiến thức của 12 năm học. Khác với
phương pháp học thụ động như THPT, sinh viên Đại học các môn học tại bậc Đại
học rất đa dạng và mới mẻ. Chính sự thay đổi về khối lượng kiến thức, thời gian
và phương pháp học sẽ khiến nhiều tân sinh viên gặp khó khăn trong quá trình
thích nghi với môi trường học tập, giáo dục mới. Đây chính là sự thay đổi về lượng
dẫn tới sự thay đổi về chất. Do đó, nếu muốn thành công thì ngay khi bước chân
vào giảng đường họ phải luôn nhắc nhở mình phải chuẩn bị kế hoạch và thực hiện
chúng thật nghiêm túc để mang lại những kết quả to lớn.
2.Từng bước tích luỹ kiến thức một cách chính xác, đầy đủ: 3.
Sinh viên phải tự học tập và rèn luyện tính tích cực, tự chủ, nghiêm túc, trung thực:
Cuộc sống luôn vận động và phát triển không ngừng theo thời gian, cùng với đó, con
người cũng phải vận động chạy theo nó để không bị bỏ lại phía sau. Là một sinh viên lOMoARcPSD|47231818
thời đại mới phát triển và tiên tiến hơn rất nhiều, chúng ta không thể không ngừng phấn
đấu trau dồi bản thân mình. Khi sinh viên biết tự giác học tập, tìm hiểu, nghiên cứu và
họ trở nên tích cực, chủ động hơn trong công việc của mình. Cùng là một công việc học
tập, một người học với thái độ hời hợt, bị ép buộc và một người học với thái độ hăng say,
tự học thì cũng sẽ cho ra 2 kết quả khác nhau. Đó cũng là một kim chỉ nam giúp chúng
ta đi theo con đường đi mình đã chọn một cách đúng đắn, khi bị lệch khỏi đường ray, ta
có thể trở lại con đường của mình một cách chủ động mà không phải nhờ vào sự giúp đỡ của người khác.
Khó khăn và thử thách sẽ tôi luyện chúng ta đến với thành công vững chắc hơn. Kết lại,
có một câu nói “ Một chú chim đậu trên càng cây không bao giờ sợ cành cây bị gãy, bởi
niềm tin được đặt vào đôi cánh của nó chứ không phải cành cây”. 4.
Trong học tập và nghiên cứu cần tiến hành từ dễ đến khó, tránh nóng
vội đốt cháy giai đoạn:
Từ quy luật chuyển hoá từ những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất và
ngược lại có thể rút ra một vài kết luận có ý nghĩa phương pháp luận trong việc học tập
và rèn luyện của sinh viên như sau: để có thể tốt nghiệp, chúng ta phải tích luỹ đủ số
lượng các tín chỉ môn học; để môn học có kết quả tốt, sinh viên phải tích luỹ đủ số lượng
tiết của các môn học. Có thể coi thời gian học là độ, các bài kiểm tra là các điểm nút và
điểm số đạt yêu cầu là bước nhảy, bởi kết quả thi (bước nhảy) tốt là sự kết thúc môt giai
đoạn tích luỹ kiến thức trong quá trình học tập rèn luyện của sinh viên. Vì vậy, trong việc
học tập và các hoạt động học thuật khác, sinh viên phải từng bước tích luỹ kiến thức
(lượng) để làm thay đổi kết quả học tập (chất) theo quy luật.
Trong quá trình học tập và rèn luyện, sinh viên cần tranh tư tưởng nhảy cấp. Sau khi
học những kiến thức cơ bản, tức là khi có sự biến đổi về chất thì sinh viên mới có thể
tiếp tục nghiên cứu những kiến thức khó hơn. Ví dụ như trước khi lên Đại học thì phải
hoàn thành việc học ở 3 cấp bậc trước, nếu không, tình trạng mất gốc sẽ xảy ra. Việc tiếp
thu kiến thức từ cơ bản đến nâng cao là phương pháp học tập khoa học mọi người đều
biết nhưng không phải ai cũng thực hiện đúng quy trình. Một số trường hợp sinh viên lOMoARcPSD|47231818
không tập trung học, bị xao nhãng bởi những chuyện ngoài lề, làm ảnh hưởng đến tốc độ
học. Nhiều sinh viên khi đến gần giai đoạn thi mới bắt đầu học lại từ đầu, nhưng thời
gian ôn thi là để sinh viên ôn lại kiến thức họ đã học chứ không phải tiếp thu thêm cái
mới, vì vậy cho dù sinh viên chăm học trong thời gian đó thì cũngkhông thể đảm bảo
được lượng kiến thức để vượt qua được kì thi. Ngoài ra, có nhiều sinh viên có sức học
trung bình nhưng lại muốn đăng kí nhiều môn học trong cùng một năm hay một học kỳ
để được ra trường sớm hơn những người khác, dẫn đến không có môn học nào được hoàn
thiện, mất thêm thời gian và tiền bạc để học lại, thi lại. Tóm lại, muốn tiếp thu được nhiều
kiến thức và có kết quả cao trong các kì thi, sinh viên phải học dần mỗi ngày, từ kiến
thức cơ bản đến nâng cao. Từ đó, sự biến đổi về lượng sẽ dẫn đến sự biến đổi về chất theo hướng tích cực.
5.Liên tục phầấn đầấu họ ậc t p và rèn luyện, tránh tư ưở t ng chủ quan:
Để có thể bước ra ngoài xã hội khắc nghiệt, những sinh viên cần trang bị cho mình từ
những điều đơn giản nhất như kĩ năng giao tiếp, ngôn ngữ….Việc trải qua hơn 12 năm
học tập là khoảng thời gian bước đệm cho hành trình tích luỹ ấy. Không những thế, chúng
ta vẫn phải tiếp thu những kỹ năng mềm cho cuộc sống mai sau. Trong quá trình liên tục
phấn đấu học tập ấy,quá trình chuyển hoá từ sự thay đổi về lượng dẫn đến sự thay đổi về
chất và ngược lại được thể hiện ở việc sinh viên tích luỹ kiến thức. Áp dụng quy luật
lượng chất, sinh viên liên tục phấn đấu học tập, tìm kiếm những thông tin, mang về những
“lượng” tốt, có cơ sở và đầy đủ. Từ đó, làm biến đổi “chất” tốt hơn, tạo nên các thành
tích, thành tựu tương ứng cho sự nỗ lực ấy. Trên quan niệm triết học, chất thay đổi sẽ
thay đổi cả sự vật. Điều đó được minh chứng khi sinh viên nỗ lực phấn đấu và trở thành
các thầy giáo, giảng viên, lượng sẽ được đổi mới theo nhịp điệu của chất đã được tạo ra
bởi thế hệ trước và truyền lại cho thế hệ sau.
Ở trường Đại học Phenikaa, ngoài các bài giảng trên lớp, sinh viên còn tự tìm tòi,
nghiên cứu ở thư viện, tích luỹ và học hỏi những kĩ năng mềm thiết yếu cho mai sau. lOMoARcPSD|47231818
Được tự do sáng tạo và trau dồi những “lượng” ở mức tối ưu nhất, sinh viên luôn đạt
được những thứ “chất” lượng nhất: tấm bằng cử nhân, những học bổng,… và tự tin bước
ra đời. Cứ như vậy, quá trình chuyển đổi giữa chất-lượng liên tục diễn ra không ngừng
nghỉ trong sự phát triển, liên tục phấn đấu không ngừng ở mỗi sinh viên, giúp họ tự tin
vững bước trong hành trang cuộc đời mình. Khi ấy, nhiệm vụ của sinh viên là khai phá
hết tiềm năng tri thức, kho dữ liệu và ứng dụng vào thực tiễn và tiếp tục mở rộng con
đường khoa học – nghệ thuật, tránh bị tư tưởng bảo thủ và chủ quan nghĩ rằng mình đã làm hết sức có thể.
6. Rèn luyện ý thức học tập của sinh viên:
Đầu tiên, trong sự vận động và phát triển phải biết tích luỹ về lượng dẫn đến sự thay
đổi về chất; không được nôn nóng cũng như không được bảo thủ. Quá trình học tập phải
được tích luỹ từ từ, đầy đủ kiến thức, hoàn thiện kỹ năng; không được bỏ qua kiến thức
cơ bản. Việc bỏ bước trong tích luỹ sẽ dẫn đến sự không hoàn thiện về độ, việc thực hiện
bước nhảy sẽ không thành công và không thể hình thành chất mới. Ví dụ, nếu bạn hỏng
kiến thức cơ bản ở bậc tiểu học, bạn sẽ không thể thực hiện bước nhảy để được học ở
cấp trung học. Nếu bạn cố thực hiện bước nhảy, tức là bạn vượt qua điểm nút một cách
ép buộc, chất mới được hình thành nhưng nó không là vận dụng theo quy luật lượng –
chất. Những sự thay đổi về chất do thực hiện bước nhảy gây nên chỉ xảy ra khi lượng đã
thay đổi đến nút, độ được hoàn thiện từ sự tích luỹ đầy đủ về chất.
Bên cạnh, dù rằng sự phát triển và vận động của sự vật, hiện tượng là việc liên tục
thực hiện các bước nhảy, bạn phải chú ý đến độ trong quá trình thay đổi của lượng, không
vội vàng mà bỏ bước. Tư tưởng bảo thủ ngăn bạn không dám vượt qua điểm nút. Như là
một kỳ thi học sinh giỏi, mặc dù bạn có đủ kiến thức được tích luỹ để tham gia kỳ thi,
nhưng lại không đủ tự tin để thực hiện bước nhảy, thì quá trình tích luỹ đó chỉ được xem
là tích luỹ về lượng mà không có sự thay đổi về chất.
Bạn phải nhận thức được mối liên kết giữa các yếu tố tạo nên sự vật, hiện tượng để
lựa chọn phương pháp tích luỹ phù hợp, đẩy nhanh tiến độ tích luỹ, kèm theo chất lượng lOMoARcPSD|47231818
của độ. Vận dụng được mối liên kết đó sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất, quy luật của chất,
nâng cao chất lượng của độ. PHẦN KẾT LUẬN
Chung quy lại, việc hiểu rõ và vận dụng các quy luật lượng chất vào quá trình học
tập, nghiên cứu và phát triển của học sinh – sinh viên là rất cần thiết và quan trọng. Chúng
không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về mối quan hệ tác động qua lại của hai phạm trù
“chất” và “lượng”, mà từ đó ta có thể vận dụng mối quan hệ giữa sự thay đổi về lượng
và sự thay đổi về chất để áp dụng vào thực tiên như các ví dụ đã nói trên. Vậy là một sinh
viên cần phải làm gì và làm như thế nào để áp dụng một cách hiệu quả nhất? Sinh viên
cần xác định rõ mục tiêu, định hướng đúng đắn trong học tập và làm việc, hiểu rõ và vận
dụng tốt các quy luật “khi lượng đổi dẫn đến chất đổi và ngược lại”. Ngoài ra việc thay
đổi môi trường từ THPT lên Đại học cũng có nhiều sự khác nhau, để không bị mất phương
hướng trong việc học, sinh viên cũng cần phải có tính tự chủ, chủ động thích nghi với
môi trường, liên tục phấn đấu và rèn luyện tích cực trong học tập và công việc, không
ngừng tích luỹ kinh nghiệm để có thể thành công hơn trong tương lai. Ngoài ra, “lượng”
không chỉ là những kiến thức mà sinh viên học trên ghế nhà trường, mà đó còn là những
kỹ năng cần thiết như “kỹ năng làm việc nhóm, thuyết trình, đàm phán,…” và khả năng
linh hoạt hoà nhập với môi trường khác nhau. Vì thế, trong quá trình học tập, sinh viên
cũng cần phải hài hoà, phối hợp giữa kiến thức và kĩ năng để có thể tăng những tích luỹ
về “lượng” mà các nhà tuyển dụng đang tìm kiếm. Bởi vậy, ta lại càng thấy rõ hơn được
tầm quan trọng và sự tác động qua lại của quy luật “lượng” – “chất”, từ đó sinh viên sẽ
chủ động hơn trong việc trang bị cho mình những chuyên môn kiến thức và kĩ năng cần
thiết và đó cũng là tiền đề, bước chân đầu tiên để phát triển sự nghiệp sau này.