Toán 9 Bài 2: Hàm số bậc nhất

Các bạn học sinh luyện tập và hiểu rõ hơn về phần Hàm số. Qua đó giúp các bạn học sinh ôn tập, củng cố và rèn luyện thêm kiến thức đã học trong chương trình Toán 9, Mời các bạn học sinh và quý thầy cô cùng tham khảo chi tiết.

Toán 9 Bài 2: Hàm s bc nht
I. Khái nim v hàm s bc nht
+ d 1: Mt hình ch nht các kích thước 15cm và 8cm. Người ta tăng kích
thước ca hình đó lên x (cm) được hình ch nht mi chu vi y (cm). Hãy lp
công thc tính y theo x.
Li gii:
Kích thước mi ca hình ch nht là 15 + x (cm) và 8 + x (cm)
Chu vi mi ca hình ch nht là: y = (15 + x + 8 + x).2 = (2x + 23).2 = 4x + 46
Vy công thc tính y theo x là: y = 4x + 46 (*)
Công thc (*) phía trên được gi là hàm s bc nht.
+ Định nghĩa: Hàm s bc nht là hàm s được cho bi công thc:
y = ax + b
trong đó a, b là các s cho trưc và a 0.
* Chú ý: Khi b = 0, hàm s đưa về dng y = ax.
II. Tính cht ca hàm s bc nht
+ Ví d 2: Cho hàm s bc nht y = f(x) = 2x + 5
Cho x hai g tr bt kì
12
;xx
sao cho
12
xx
. Hãy chng minh
12
f x f x
ri
rút ra kết lun hàm s đồng biến trên
Li gii:
Hàm s y = 2x + 5 luôn xác định vi mi giá tr x thuc
Khi cho biến x ly hai giá tr bt kì
12
;xx
sao cho
12
xx
hay
21
0xx
. Ta có:
2 1 2 1 2 1
2 5 2 5 2 0f x f x x x x x
hay
12
f x f x
Vy hàm s y = 2x + 5 là hàm s đồng biến trên
+ Ví d 3: Cho hàm s bc nht y = f(x) = - 2x + 5
Cho x hai g tr bt kì
12
;xx
sao cho
12
xx
. Hãy chng minh
12
f x f x
ri
rút ra kết lun hàm s nghch biến trên
Li gii:
Hàm s y = - 2x + 5 luôn xác định vi mi giá tr x thuc
Khi cho biến x ly hai giá tr bt kì
12
;xx
sao cho
12
xx
hay
21
0xx
. Ta có:
hay
12
f x f x
Vy hàm s y = -2x + 5 là hàm s nghch biến trên
T hai ví d trên, ta rút ra đưc tính cht ca hàm s bc nht như sau:
Hàm s bc nht y = ax + b xác định vi mi giá tr ca x thuc và có tính cht sau:
a) Đồng biến trên , khi a > 0
b) Nghch biến trên , khi a < 0
| 1/2

Preview text:

Toán 9 Bài 2: Hàm số bậc nhất
I. Khái niệm về hàm số bậc nhất
+ Ví dụ 1: Một hình chữ nhật có các kích thước là 15cm và 8cm. Người ta tăng kích
thước của hình đó lên x (cm) được hình chữ nhật mới có chu vi là y (cm). Hãy lập công thức tính y theo x. Lời giải:
Kích thước mới của hình chữ nhật là 15 + x (cm) và 8 + x (cm)
Chu vi mới của hình chữ nhật là: y = (15 + x + 8 + x).2 = (2x + 23).2 = 4x + 46
Vậy công thức tính y theo x là: y = 4x + 46 (*)
Công thức (*) phía trên được gọi là hàm số bậc nhất.
+ Định nghĩa: Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức: y = ax + b
trong đó a, b là các số cho trước và a ≠ 0.
* Chú ý: Khi b = 0, hàm số đưa về dạng y = ax.
II. Tính chất của hàm số bậc nhất
+ Ví dụ 2: Cho hàm số bậc nhất y = f(x) = 2x + 5
Cho x hai giá trị bất kì x ; x sao cho x x . Hãy chứng minh f x f x rồi 1   2 1 2 1 2
rút ra kết luận hàm số đồng biến trên ℝ Lời giải:
Hàm số y = 2x + 5 luôn xác định với mọi giá trị x thuộc ℝ
Khi cho biến x lấy hai giá trị bất kì x ; x sao cho x x hay x x  0 . Ta có: 1 2 1 2 2 1
f x f x  2x  5  2x  5  2 x x  0 hay f x f x 1   2 2   1 2  1   2 1
Vậy hàm số y = 2x + 5 là hàm số đồng biến trên ℝ
+ Ví dụ 3: Cho hàm số bậc nhất y = f(x) = - 2x + 5
Cho x hai giá trị bất kì x ; x sao cho x x . Hãy chứng minh f x f x rồi 1   2 1 2 1 2
rút ra kết luận hàm số nghịch biến trên ℝ Lời giải:
Hàm số y = - 2x + 5 luôn xác định với mọi giá trị x thuộc ℝ
Khi cho biến x lấy hai giá trị bất kì x ; x sao cho x x hay x x  0 . Ta có: 1 2 1 2 2 1
f x f x  2  x  5  2  x  5  2
x x  0 hay f x f x 1   2 2   1 2  1   2 1
Vậy hàm số y = -2x + 5 là hàm số nghịch biến trên ℝ
Từ hai ví dụ trên, ta rút ra được tính chất của hàm số bậc nhất như sau:
Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi giá trị của x thuộc ℝ và có tính chất sau:
a) Đồng biến trên ℝ, khi a > 0
b) Nghịch biến trên ℝ, khi a < 0