Văn hóa học đường ở Việt Nam hiện nay | Tiểu luận Nhập môn Xã hội học Trường đại học sư phạm kĩ thuật TP. Hồ Chí Minh

Sự phát triển của xã hội học luôn gắn liền với sự phát triển của xã hội. Xã hội càng phát triển càng văn minh thì yêu cầu hiểu biết về xã hội học càng cần thiết, xã hội học chỉ ra những con đường, những biện pháp, những cách thức hoàn thiện, phát triển các mặt của đời sống xã hội cho phù hợp với quy luật vận động của xã hội. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!

B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO
TNG Đ ỌC SƯ PHẠI H M K THUT TP. HCM
----------
TIU LU N K T THÚC H C PH N
Hc k 3/2020- 2021
NHP MÔN H I H C
VĂN HÓA HC ĐƯỜNG VIT NAM HIN NAY
GVHD: GVC.TS NGUY N TH N TY
MÃ HP: INSO321005 03
NHÓM SINH VIÊN TH C HI N:
STT
H TÊN
MSSV
1
Trương Thành Trung Hu
18161217
2
Nguyn Đức S
18161267
3
Nguyn Hng Trung
18161296
TP. H CHÍ MINH
07-2021
1
NHN XÉT C A GO VN
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
Đim: ………………..
KÝ TÊN
2
MC L C
Mc lc trang
I. M U Đ ............................................................................................................ 3
1.1 do ch in đ ......................................................................................... 3
1.2 M nghn cc đích u ................................................................................ 3
1.3 Phương pp nghn cu ......................................................................... 4
II. N I DUNG ....................................................................................................... 5
2.1 Khái ni ng là gì?m văn hóa học đư ..................................................... 5
2.1.1 Văn hóa: .............................................................................................. 5
2.1.2 Văn hóa hc đưng: .......................................................................... 5
2.2 Bi u hi n c a văn hóa hc đưng: ......................................................... 5
2.2.1 Văn hóa hc đưng là văn a i trưng: ................................. 6
2.2.2 Văn hóa hc đưng là văn a t chc: ......................................... 6
2.2.3 Văn hóa hc đưng là văn a ng x: ......................................... 7
2.3 Th c tr ng c ng t Nam: a n hóa hc đư Vi ................................ 7
2.4 Nguyên nn gi i pháp: ................................................................... 10
2.4.1 Ngun nhân: ...................................................................................10
2.4.2 i pháp:Gi ......................................................................................... 11
KT LUN.......................................................................................................... 14
TÀI LI U THAM KH O...................................................................................15
3
I. M ĐU
1.1 do ch i n đ
S phát tri n c xã h i h c luôn g n li n v i s pt tri n c a h i. Xã a
hi càng phát tri u hi u bi t v xã hn càng văn minh thì yêu c ế i hc ng
cn thiết, xã h i h c ch ra nh ng con đưng, nhng bin pháp, nhng cách
thc hoàn thi n, phát tri n các m t c i s ng xã h i cho p h p v i quy ủa đ
lut v ng c a xã h i, và xã h i h c áp d ng nghiên c u trong u vn đ nhi n
đ đ đ xã hi và mt trong nhng vn khá là báo ng ca nhng năm gn
đây được nhi i quan tâm kng kém phu n n quan trng đó cnh là Văn
hóa h t Nam hi n nay, và y là lý do chúng em ch tài c đường Vi đâ n đ
này và đ a đưa ra nh mt ln n ng dn chng thiết thc, nhng biu hin,
nguyên nhân u xa và đưa ra gi n đi pp khc phc v này, góp phn làm
rõ v v v n hoá h c n nay m i ng i có i nh ách n đ ă đưng hi đ ườ ìn kh
quan h . ơn
1.2 M u c đích nghiên c
Tìm hi u c v n ng t th ền văn hoá học đư a tới nay đ thấy được
nh bing s i tích c c và c thay đ đ t là tiêu c ng c trong văn hoá hc đư
hc sinh sinh viên Vit Nam, t đó ta s thy rõ và hiu hơn v thc trng
văn hoá h c đưng hi ến nay hc sinh sinh viên nó bi n ch t ì tr tr như thế
nào c h c sinh sinh vn và áo viên Qua , ch ta s á ính gi . đó úng đánh gi ch
xác tình hình v n hoá h c ă đưng hi n nay phân tích tìm ra nguyên nn đ
dẫn đến thc trng v n h hă c đưng hin nay r i suy lu n đưa ra bin
pp định hướng tương lai phù hp nht đ khc phc á bxo nhng cái xu
ti ìnêu c c ng th c g và đ i i khô ph gi nhng v p tích c c v n đ n đã có s
trong văn ọc đưhoá h ng Vit Nam, mà trong đó s dy bo và quan tâm ca
thy , gia n các em h c sinh sinh viên là n c t là đình đế ng ch đạo.
Ngoài ra, c n b i d ưng ph m t m t s cán b áo viên và nâng cao ch gi đu
ra s m. ư ph
4
1.3 Phương pp nghn cu
Tham kh o m t s n tài li u sách báo vi t và ph n ánh v ngu ế văn hoá hc
đưng Vit Nam ng vthi nay và xưa, ph n kh o sát mt s hc sinh sinh
vn t c p m t i h c v i m môi tr h c b n đến đ tr nghi ưng đưng như
bè, giáo viên và môi tr gia i c v n kh o m t s ưng đình, đng th ũng phng
n b áo viên, b o v à v tình hình chung c a các em h c sinh gi nh trường
sinh viên hi n nay trong vi c h c l n n n p (Tiên h c l - H u h c v ế ăn) đ
cp nht c th khách quan th c ti c tr n hơn v tình hình cũng như th ng
văn hoá hc đư n nay, đng hi ng thi hiu biết thêm mt s nguyên nhân
dẫn đến thc trng hin nay. Sau khi tìm hi u và thu th p thông tin thì ta s
tng h p sàng l c s p x p l i t t c ế thông tin và sau đó d a trên thông tin
tng h p h p đưc t lu n cá pn tích đưa ra kế nhân và kch quan v văn
h hoá h n nay. c đưng hi
5
II. NI DUNG
2.1 Khái ni m v ng ? ăn hóa hc đườ
2.1.1 : Văn a
Cùng v i giáo d ng riêng có c a xã h i c, văn hóa cũng là mt hiện tư
li n Văn hóa si. tn ti mãi mãi ng vi s tn ti ca hi loài
người.
Văn hóa là mộ ều định nga. Theo tht khái nim rt rng và có nhi i gian, s
ng các đ nghĩa v văn hóa ngày càng tăng lên. Nămnh 1950 trên thế gii
16 . đnh nghĩa v văn hóa, năm 1970 là 250
1
Cho đến nay chưa có mt đnh nghĩa th văn hóa. Tuy nhiên ng nht v
chúng ta có th nói r i s ng tinh th n và v t ch ằng văn hóa là toàn b đ t
ca con ni
2
. Rõ ràng hơn, ta có th hi u: Văn hóa là toàn b giá tr vt
cht và tinh th i ng t làm cho cu c sn do con ngư o ra đ ng ngày mt
đẹp n, tt hơn, đó ch n ng, ni ta suy nghĩ. Tuy nhn, văn i ta s
hóa không ph i là m t v t th , nhưng ng không có mt i do con ngưi
to ra mà kng có m a nó, t c là không m t cái gì cht văn a c là văn
hóa i m t cái gì khác. không đng th
Ngày nay, trong các ho ng c i khái niạt đ ủa con ngư ệm văn hóa đưc
vn d ng vào trong nhi c khác u lĩnh v nhau như văn hóa chính tr”, văn
hóa doanh nghi m th p”, văn hóa c”, văn hóa hc đường”…
2.1.2 ng: Văn a hc đườ
Thut ng này xu t hi n trong nh t s ng năm 1990 trong m nước nói
tiếng Anh như Anh, M, Úc…và dn dn tr nên ph biến trên thế gii vi ý
nghĩa tng quát: Văn hóa hc đưng là nhng giá tr, nhng kinh nghim
lch s c a xã h ng h ội loài ni đã tích lũy trong q trình y d thng
go d c và quá trình hình thành nhân ch.
Theo Giáo sư Vin sĩ Ph t: Văn hóa hc đưm Minh Hc
3
(2010) ng
là h các chu n m c, giá tr gp cán b ng, th y cô giáo, quản lý nhà t
c v huynh và c em h c sinh, sinh viên các cách th ph c suy ng,
tình c ng tm, hành đ t đẹp”.
2.2 u hi n c ng: Bi ủa n hóa hc đư
6
T b n ch t c a v ng có th n đ như trên, ni dung văn hóa học đư
đưc nhìn nh n dưới ba góc đ sau đây:
2.2.1 : Văn a hc đường văn a môi trưng
Hc đường là nơi đ tiến hành d y và h c v i s tham gia c v a s t
chất trườ y, trò, cơng tnh, nng hc, cán b qun lý giáo dc, th i dung
go d c hi n m c tiêu, nhi m v giáo d o c a t ng c… đ th c đào tạ
trường hc. Do v c hy, nói đến văn hóa hc đường t ết ph n môi i nói đế
trường, c m, cây xanh, hoa ki i trí, nh quang sư ph ểng, nơi ch vui ci, gi
sinh ho t, h i h p, h c t p, th c hành t nghi m, v sinh an toànnhư thế
nào. T ng quan toàn c ng t c ng, hàng rào, b ng, nh nhà trư ng tên trư
bàn gh h c sinh, nhà làm vi c, nhà vế sinhđu toát lên nét văn hóa ca
trường h n là c ng to hay nhc. Nhưng điu đó kng h ổng trườ , hoa king
đp hay xu, cây xanh nhi ng là cách sều hay ítmà quan tr p xếp, b cc
c v t th nào? N u gì? y trong nhà trưng như thế ói lên đi Văn a hc
đưng tuy không ph i là v t th nhưng văn hóa hc đưng th hin qua c
vt th y.
Dĩ nhiên trong tình hình u trườ c còn khó khăn v hin nay nhi ng h
s v t ch ng c n ng i cho xây d t ng là nh ng văn hóa hc đường, nhưng
tc ng Vit Nam có câu Nghèo cho sch, rách cho thơm” cho thy rng
kng ph v t ch r i mi đi đến khi n tng có s t tươm tt, đầy đủ i
xây d ng n a i trường.
2.2.2 Văn hóa học đường là văn hóa tổ chc:
Trường hc là mt t chc, văn hóa hc đường là văn hóa t chc. Mt
t chc sau khi đưc hình tnh, tn ti và phát trin thì t khc s d n
dn nh thành nên nhng n n p, chu n m c, l nghi, ni m tin giá tr ế . Đó
là s i dây vô hình g n k t các thành viên trong t c l i v i nhau cùng ế ch
phấn đ c. Đó nghi l, đu cho nhng giá tr chung ca t ch ng phc,
kng k h c t p tr t t , sinh ho t n n , hi u bi t, tôn ếp, đi hc đúng gi ế
trng, đoàn kết nhau, ng nhau bo v không làm thit hi danh d uy tín
chung c a nhà trường
Có th c là y u t ng, nói, văn hóa t ch ế cơ bản trong văn hóa hc đư
nó hi n di n trong kh p c ho ng c ạt đ a n trưng.
7
2.2.3 Văn h c đường văn hóa óa h ng x:
Xét trên nhi u khía c ng x ng v nh, văn hóa tương đ i n hóa giao
tiếp, văn hóa hành vi (trong môi trư ọc đưng). Văn hóa hc đưng h ng là
hành vi ng x c a các ch tham gia ho ng giáo d o trong th t đ c đào t
n trư ống văn minh trong trư ện n:ng, là li s ng hc th hi
+ ng x c a th y, cô giáo v i h c th c sinh, sinh viên: Đư hin như
s quan tâm đế ng nn hc sinh, sinh viên, biết tôn tr i hc, biết pt hin
ra ưu đim, nhưc đim ngư c đi h ch bảo Thy, cô luôn gương mu
trước hc sinh, sinh viên.
+ ng x c a h c sinh, sinh viên v i th y, cô giáo th hin b ng s
kính tr ng, yêu quý c i h c v i th y, cô giáo. Hi c nh ng ch ủa n u đư
bo giáo d c c a th y, cô và th c hi giác, có trách n điều đó t nhim.
+ ng x o v i go vn, nhân viên th gia lãnh đ hiện ngưi lãnh
đo ph c ti ng l chc các ho ng giáo d o có t đ c. Ngưi nh đ
lòng v tha, ng, n tr ng giáo viên, nhân viên y d c b đ lư ng đư u
kng khí nh m nh trong t p th nhà trường.
+ ng x gia các đng nghip, hc sinh, sinh vn vi nhau phi th
hiện qua ch đ gp đi x mang tính tôn trng, tn thin, ln nhau.
Tt c các ng x ng là nh m xây d ng m trong nhà trư ột môi trưng
sng văn minh, lch s trong n trưng.
2.3 c tr ng c ng t Nam: Th a văn hóa học đư Vi
Phn l n th h n nay có ki n th c r t r ế tr trong n tng hi ế ng,
nhanh nh y trong n m b t thông tin có s c kho t t, tinh th n c u th trong
hc t p, kh ng d năng ng nh ng ki ến th c h c vào th c tin cao, quý
trng th y , t v i b n bè s ng k đn kế cương, không ngng phấn đu
vươn n trong ng. Nhưng cũng m hc tp trong cuc s t b phn
kng nh h ng x m n tâm lý thế tr đang ột cách vô văn hoá. Nhà tư v
Phm Th Th cho r ng: V ng x h ng Vi vào
4
ăn hoá c đư t Nam đã
cấp đ báo động đ ếu văn hoá c. Quá nhiu hành vi thi a c hc sinh và giáo
vn. ng c p nghiêm tr ng, là s ng cVăn hoá hc đưng đang xu xu p
đáng s u người đ nht ca mt nn giáo dc. Hin có rt nhi ng tình vi ý
kiến này khi cho r ng x h xem nh . N ằng văn hoá ọc đường đang b
trường ch tp trung vào vic dy kiến thc t nhn xã hi mà giáo quên đi
8
dc nhân cách s ng cho h c sinh. Th c t cho th ế ấy trong môi trưng hc
đư đưng, nơi văn hoá được coi trng, c xây dng và phát huy lại đang diễn
ra nh u thi ng giáo d c hai m i quan h ững đi ếu văn hoá. Trong i t
chính là quan h a th y và trò và quan h a các trò v gi gi i nhau. Trong đó
mi quan h gia th y và trò là m i quan h c t lõi nh xây d t đ ng i
trường go dc.
Theo th ng kê c a B giáo d o, t c 2009- c đào t đầu năm h 2010 đến
nay c nưc đã x c sinh đánh nhau y ra gn 1600 v h trong và ngi
trường h án nh sc, trong đó c v ngày càng gia tăng. Hc sinh đánh
nhau không ch chân tay hay c p sách n a mà là nh nh c dùng ng hình
hc em sinh m c tu i t n 18 c m dao, ph , ki m và c súng c đng ph 10 đế ế
t chế hay súng mua chui tn th trường đ X nhau chỉ vì nhng lí do rt
tr con n nhìn đu”, kng cho chép bài, nói xu, ghen tuông hoc ch
đơn giản là đánh cho b ghét.
.
Bo l c h - nh minh h a c đưng
Không dng l n l n nhau h c trò hi n nay yêu q s m, i việc đánh l
yêu nhi u và quan ni m yêu g n li n v i tình d l i nh ng h u qu c đã đ
k lư đng trước nguy vô sinh hoc đã bng. Có nhng bn tr vô sinh
do n o t thai i d y t, s c kho m t, tâm lý t tu gi n thương. Đã có
rt nhi u b c ph nh vi ng d huynh khi đưa con gái vào b n vì con đau b
di m i tá ho khi nh c tin d con gái h n đư đã mang thai. Không ít
nhng cô c u i làm cha, làm m đã ph đ tui ăn chưa no lo ca tido
quan ni m q thoáng v tình yêu.
9
Văn hoá ng x gia hc trò vi nhau ngày nay mang nhiu màu sc
bi ng.ến Tình tr ng k t bè, k t phái t ế ế o thành băng, hi cũng là vấn đ
nhc nh ng làm ng giáo d c mà còn i nó không nh nh hưởng đến môi t
làm cho xã h i quan tâm lo l ng. Hi ng l p, tr ện tượ p băng nhóm rồi đi cư n
lt, d n m t l n nhau, thanh toán ân oán cá nhân c a h c trò làm gng lên
hi chng c nh t i v i các n làm công tác giáo d c và qu n lí giáo nh đ
dc.
T tc đến nay, chúng ta vn nghe nhiu v o th - o làm đ y trò (Đ
th thy và o làm trò). Quan hđ y trò xưa kia là m đáng kính và i quan h
đáng chân tr t tng. Ni xưa có câu Nh vi , bán t sư” nghĩa d vi y
mt ch y mình mà d y n a ch y và l y ông th y làm ng là th ng là th
trung tâm, h c trò nh t nh t ph i nghe theo, coi th y là t h m gương đ c
theo. Cách đây hơn hai nghìn năm Kh bàn đế Sư ng T n mi quan h Quân -
- (Vua - - cha) t c là h c trò kính thPh thy y như kính vua, kính cha.
Nhng quan ni m coi th i n i khi th y ch t h y là cha n ăn sâu t ế c trò đ
tang như đ c trao đ n đ tang cha m. Mi khi mun hi thy ho i v phi
ta g pp đàng hoàng. Đng ti l c mt thy phi chnh t, nhã nhn,
gp th y ph i cúi co t xa, c ng c khi nào th y tr l khoanh hai tay trướ i
mi đư Nhưng ngày nay h a chúng ta đã không thc ngng lên .
5
c trò c
làm đ ến tư l nghi vi thy cô h li còn xuyên tc, làm bi ng các nghi l,
thiếu s tôn tr ng v i th y , c h c. Ví d coi thưng vi như: ch chào
ca h c trò khi g p th y cô, h v m chí là ch a đi th y ù ù qua thy cô va
chào cô ”, th đ và nói cho nhanh hơn ny tiết kim t a hc trò chào
thy cô (n ! Quếu là cô giáo) Qu !, (n u là th ! Th i hô ế y) “Th !” rồi
h r t ph n c m làm cho go viên chng th hiu h c trò chào nh hay
chào cái gì? c trò g i th y cô mình là ông n , bà kia t h. Sau lưng h i hơn
là g i b i t m tra không t t b ng đ nhân xưng nó”. Khi làm bài ki thy
cho đi m tra ra xé trướm kém không va ý nh hc t sn sàng i bài ki c
mt th t ng h p trò vì u thu n nh t ý ầy cô đ thái đ. Có trư , xung đ
kiến ho c b giáo viên ph t mà quay ra thù th y cô, t t a-xít vào y cô, c th
k vic thuê ngưi gi t ch t th y cô mình. Nhìn l ng x ? ế ế i xem đây là li
Nhng năm gn đây hin tượng tiêu cc trong giáo dc kng phi là ít.
Nhng s vic như hc trò biếu phong bì cho thầy đi li thy cô cho hc
t đi t kém) đ trò đm cao (mc dù bài làm r hc tn công hc. Biếu xén
th luy cô tránh b kđ t…nó đã góp ph ến tướng và thương mn làm bi i
10
h quan h y t, làm cho th y không còn là th th y, không đưc tôn trng,
kng uy nghiêm, đư m gương đc hc trò coi là t noi theo hc tp, t
ng ầy và cm chch ng ph i t, chng l phép, kính trng th hc hành tu
dưng. đâu đó chúng ta còn th y go không đy nhng th tư cách làm
tấm gương, nhng cô giáo thiếu tinh thn trách nhim, nhng hc trò bàng
quan v i vi c h c v i, chúng ta có th y r i ơng lai, cuc đ th ng vic
go d c gi i tr c p thi c c xã h i quan tâm hiện nay đang là vn đ ết đư
6
.
Vic xây d ng go d c mà ng được môi trư đó thy đúng nghĩa là thy,
t đúng nghĩa t, trong môi trư c đó chỉ tình yêu thương giáo d ng,
s kính tr c c a t t c mng, bao dung biết ơn và hoà hiếu đó là mơ ư i
người. Nhưng đáng bu ạng văn hoá n thay thc tr ng x ca thế h tr trong
n trưng đang xu đo đng cp mt cách nghiêm trng c v c li sng và
ý th c s ng.
Đã đế y đư tư n lúc chúng ta phi th c s cn thiết ca vic giáo dc
ng đạo đ có văn h cho thếc và li ng x h tr. Xây dng mt thế h
tr có s c kho , có t l c, lòng nhi t huy t, ln trau d i v ế lý tưởng và đo
đc cách mng. Ngoài ra trong cuc sng luôn chp hành nghiêm chnh các
ch c, tơng chính sách ca Đ a nhà nưng và pháp lut c gương mẫu
trong c ng, làm tn b n ph n c i công n. ng đ a ngư
2.4 Nguyên nhân và gi i pháp:
2.4.1 Ngun nhân:
T bn thân hc sinh, sinh viên:
Do s phát tri n thi toàn di n, thi u kh ng x c a b n thân ếu ế năng và
s non n ng, sai l m s ng d ớt trong năng s ch trong quan đi ẫn đến thái đ
sai trong nh n th . ng s c và hành đng
7
Ca đnh hình đưc lí tư ng cho
bn thân nên r t d chn ng gii quy t sai lế m.
T gia đình:
Do s giáo d n t cha m . Cha m ng n ng l i quát c chưa đúng đ t
to con cái. h i phát tri n ph huynh ít quan tâm t i con cái ho c ph
huynh b stress và x stress b ng b o hành i là chuy gia đình không ph n
hi p.ếm g C p II và c p III là n h c sinh hình thành nhân ch ch giai đo
cn m t ng x tác đ u t i có th gây nên t gia đình và xã h n thương không
11
th cha lành, hình thành nh ng nhân cách méo mó v giá tr s ng, d ẫn đến
nhng h l y v sau.
T nhà trường:
Do s giáo d c c ng còn n ng v n th a nhà trườ kiế c văn hóa, đôi khi
lãng quên đi nhi ục con người tiên họ c vănm v giáo d c l, hu h . Mt
kc cu c s ng th c d ng ch ng ti n c a m t ph n xã h y theo đ ội đã đy
ngã nhng giá tr quan tr ng c c c a m t b n th a nhà trường, đạo đ ph y
giáo.
Bây gi c nh ng th y cô mà h c sinh luôn nh n thật khó mà tìm đư c đế
vi lòng kính yêu c h, ln đượ c sinh coi là mt hình m hẫu đ c tp. Đồng
tin làm m p c a giáo d c vi c thi u t ngay trong nhà đi v đ ế ấm gương
trường đã khiế t phương hưn nhiu hc sinh m ng không biết phi tr thành
người như thế nào.
T xã hi:
Do ng t i nh p sách báo, ảnh hư i trường văn hóa h n phim nh,
game, đ chơi mang tính b o lc (kiếm, ng . . Bên c ng m t tích ..) nh nh
cc thì nó cũng mang nhiu nh h ng x trên m ng Internet ư u. Các trò chơi
t , gii 77% là trò chơi là đánh nhau ết người. Tn các phương tin thông
tin đ u đua i chúng và truyn tng các hình nh bo lc xut hin quá nhi
nhau trình chi u trên tivi, internet, ho c pt tán quên các giá tr ế qua đĩa, đi
truyn th ng, b hòa tan b i văn a phương y.
2.4.2 Gii pháp:
Xây d ng là xây d ng h giá tr giáo d c trong m i ng n a hc đư
trường h n thc. Đó là nâng cao nh c ca hc sinh, sinh viên t đó mi phát
huy văn hóa hc đư Sau đây là mng ra rng rãi. t s gii pp cn thc
hi n:
ng cao nhn th c c a h c sinh, sinh viên v văn a hc đường:
Tng qua c ho ng, t c; các but đng ngoại a do nhà trư ch i
ta đàm, các bu t chi đoàn, phi sinh hot lp, sinh ho biến nh nâng cao m
nh ng.n th c cho h c sinh, sinh viên v n hóa hc đườ
12
Quan tâm xây d ng lành m m ng môi trư nh trong nhà trưng nh
tuyên truy n, giáo d c và t u ki n thu n l h c sinh sinh viên th o đi i đ c
hi ng.n tt n a hc đư
Đng viên, khuyến kch hc sinh, sinh vn t giác, tích cc thc
hin t t.
Pt huy vai t c a t p th l p trong vi c nh c tng xuyên nh ,
đng vn, khuyến khích t giác, tích c c th c hi n t t n hóa hc đưng.
Đội ngũ gi a nhà trường vn, c vn hc tp c ng quan tâm góp phn
go d ng cho h c sinh, sinh viên thông qua các gi d c văn hóa hc đư y,
c bu i sinh ho t l p.
Đầu tư cơ s vt cht và các trang thiết phc v vic t chc các hot
đng ngoi khóa t chc, thiết thc cho hc sinh, sinh viên.
Đa dạ n hóa hc đường a các hình thc tun truyn v ng :
Văn bn hóa các quy đ văn hóa hc đư ủa nhà trường, đnh v ng c ng
thi thông o r h c sinh, sinh vn t và th c hi ộng rãi đ nhà trường biế n.
Đưa nội dung văn a hc đưng vào ni dung sinh hot lp, sinh hot
chi đoàn.
Tng qua các ho , d c th thao t đng ngoại hóa văn hóa văn ngh th
lng ghép ni dung giáo d ng cho h c sinh, sinh viên. c văn hóa hc đư
Xây d n, c p nh t các thông báo m i ng diễn đàn, website tun truy
v văn hóa học đưng.
Phát đ phong trào thi đua th t văn hóa hc đưng các c hin t ng
trong h c sinh, sinh viên:
Trin khai kí cam k t th c hi n t t i v i các l p ế văn hóa hc đưng đ
trong nhà trưng.
Pt đng các phong trào thi đua th văn a hc đưc hin tt ng
trong h c sinh, sinh viên chú tr ng o c ch t và nhà trường trong đó th
hiu qu.
T chc các bu i t i v c tr ng a đàm, trao đ văn hóa hc đưng, th
và gii pp th c hi n t ng h c sinh, sinh vn. t văn hóa hc đư
ng cườ ểm tra, đánh gng ki vic thc hin ca sinh vn:
Thường xuyên ti n hành ế kho sát th c tr n thông tin ạng đ m bt thc
tế v vic thc hi a hn n hóa hc đường c c sinh, sinh viên nhà trưng.
13
Tnh l i xung kích ki m tra th c hi ng c a p các đ n văn hóa hc đư
c l p và cá nhân.
Áp d ng c nh th ng, trách ph khen thư t h p lý, kp th i:
Đnh k h ng tằng năm n t chc tng kết vic thc hi n văn hóa
học đư c sinh, sinh viên đ i khen thưng ca h ng th ng các lp, cá nn
thc hi n t h t văn hóa ọc đưng.
Áp d ng c ch i v i các l p, cá nhân không th c hi n ế tài đ văn hóa
học đường.
Tăng cường áp dng chế đ khuyến kch, đng vn các tp th và cá
nn thc hin tt văn hóa hc đưng.
Ci ti t qu rèn luy m s c a ến cách đánh giá kế n trong đó cn tăng đi
c tiêu c v văn hóa hc đưng.
ng cư ữa gia đình n tng phi hp gi - ng - xã hi trong vic
go d c h c sinh, sinh viên th c hi n văn hóa học đưng:
Xây d ng m i liên h - nhà - xã h i trong c gia gia đình trưng vi
go d cho sinh viên. c văn hóa hc đưng
Tng xuyên tng báo tình hình hc tp và rèn luyn ca hc sinh,
sinh viên v gia đình.
Đ đnh k t chc các bu i vi giao ban đ i chính quyn a phương
nhm h ng trong ng tác giáo d ng cho h tr nhà t c văn hóa hc đư c
sinh, sinh viên.
14
KT LUN
Tóm l i, xã h i phát tri i s c nâng cao mang l i cho n đ ng ngày đư
con ngư nng ng i nhiu s thun li, tin nghi kéo theo nhiu hin
ng đáng bu c đư n đn, mà trong gii h ng chc chn vn là v người ta
quan tâm nh n truy n tai c lt. a nay chúng ta v nhau câu nói: Tiên h ,
hu hc văn thế nhưng trướ ấn đc nhng v đáng bun đang xy ra, đi vi
mt nn go d c h i v i là trò n là điều đáng báo đng. Đ ới ngư thế h
tr là tương lai ca đt nưc, vic giáo dc nhân ch ca ngày hôm nay ý
nghĩa to l n cho s phát tri n c a ngày mai. i làm th N y ng nên nhìn
lại nh đ ng x c, đ nh chun m không đ l i ng x i v ấn tư ấu đố i
xã h i. Vi c giáo d c gi i tr , y d ng h c t p lành m ng, trong ng môi t
sáng, th y, t s là vi c làm cy đúng nghĩa là th trò đúng nghĩa là trò th n
thiết hơn bao gi hết.
V quan đim cá nhân thì sau thi gian tìm hiu v các khía cnh
ca Văn hóa hc đưng, nhóm chúng em nh n ra r ng trong văn hóa
hc đư ng đing n tn ti khá nhiu nh m tiêu cc, thm chí nhng
mt tiêu c y còn l n át h n cái t t, c i tích c c v n t i lâu dài c n đã t
trong văn hóa hc đư t Nam. Thông qua đng Vi tài tiu lun, chúng em
hi v ng nh n th c chúng em cung c p có th giúp m i có cái ng kiế i ngư
nhìn đúng đ văn hóa c đưn v h ng hin nay và có trách nhim chung
tay xây d ng nó tr nên ngày càng t t đp hơn. Vai trò ca văn hóa hc
đưng hi n nay vô cùng quan trng.Vì v y ngay bây gi cng ta c n chú
trng vào vic b o t n và pt huy các n t bi h n n hóa, đ t văn hóa c
đưng hin nay. Chúng ta c i thần quan tâm hơn t ế h tr vì đó là tương lai
ca đt nưc, đ văn hóa học đường nói riêng và văn hóa nói chung ngày
mt văn minh, đẹp đ phát trin.
15
TÀI LIU THAM KHẢO
1
Giáo sư, Viện sĩ, NGND Phm Minh Hc, Giáo d c g tr y d ựng văn
h hc đưng, http://sgddt.tiengiang.gov.vn/75-nam-thanh-lap- -tntp-oi
hcm/-/asset_publisher/pnNeqFOSeyQY/content/giao-duc-gia-tri-xay- -dung
van-hoa-hoc-uong, truy c p 8 gi ngày 20/07/2021, tr.
2
Hoàng Đỗ, Văn hoá là ? Khái niệm, đặc tng, vai trò và tất tần tật những điu cn
biết v khái niệm văn a, https://lafactoriaweb.com/van-hoa-la-gi, truy cập 10 gi
ny 20/07/2021, tr.
3
NGƯT.TS Phạm Văn Khanh, Xây dựng văn hóa học đường - M t bi n pháp h u
hiu xóa b b o l c h ọc đường, http://sgddt.tiengiang.gov.vn/75-nam-thanh-lap-oi-
tntp-hcm/-/asset_publisher/pnNeqFOSeyQY/content/xay-dung-van-hoa-hoc-uong-
mot-bien-phap-huu-hieu-xoa-bo-bao-luc-hoc-uong, truy cp 15 gi ngày
20/07/2021, tr.
4
Đinh Th ng văn hoá hc đư Minh Thanh, Thc tr ng,
https://www.vanlanguni.edu.vn/giao-duc-dai- -2/174-thuc-trang-van-hoc hoa-
?fbclid=IwAR28zpmWmDxWNez2wmK6pKpWHse2T4VHsrHmg18mS3nlm
UCHzRp9Onreb0o, truy c ngày 20/07/2021, tr. p 17 gi
5
Đinh Th ng văn hoá hc đư Minh Thanh, Thc tr ng,
https://www.vanlanguni.edu.vn/giao-duc-dai- -2/174-thuc-trang-van-hoc hoa-
?fbclid=IwAR28zpmWmDxWNez2wmK6pKpWHse2T4VHsrHmg18mS3nlm
UCHzRp9Onreb0o, truy c ngày 20/07/2021, tr. p 17 gi
6
Đinh Th ng văn hoá hc đư Minh Thanh, Thc tr ng,
https://www.vanlanguni.edu.vn/giao-duc-dai- -2/174-thuc-trang-van-hoc hoa-
16
?fbclid=IwAR28zpmWmDxWNez2wmK6pKpWHse2T4VHsrHmg18mS3nlm
UCHzRp9Onreb0o, truy c ngày 20/07/2021, tr. p 17 gi
7
Kim Chiến, Vấn đề bạo lực học đường: Hãy bắt đầu bằng sự gương mẫu của
người lớn!,
https://dangcongsan.vn/y-te/van-de-bao-luc-hoc-duong-hay-bat-dau-bang- -su
guong-mau-cua-nguoi-lon-481884.html, truy cp 20 gi ngày 20/07/2021, tr.
| 1/17

Preview text:

B GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM K THUT TP. HCM ----------
TIU LUN KT THÚC HC PHN
Hc k 3/2020-2021
NHP MÔN XÃ HI HC
VĂN HÓA HỌC ĐƯỜNG VIT NAM HIN NAY
GVHD: GVC.TS NGUYN TH NHƯ THÚY
MÃ HP: INSO321005 03
NHÓM SINH VIÊN THC HIN: STT H VÀ TÊN MSSV 1
Trương Thành Trung Hậu 18161217 2
Nguyễn Đức S 18161267 3
Nguyn Hoàng Trung 18161296
TP. H CHÍ MINH 07-2021 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
Điểm: …………………………….. KÝ TÊN 1
MC LC Mục lục trang
I. MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 3
1.1 lí do chọn đề tài ......................................................................................... 3
1.2 Mục đích nghiên cu ................................................................................ 3
1.3 Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 4
II. NỘI DUNG ....................................................................................................... 5
2.1 Khái niệm văn hóa học đường là gì? ..................................................... 5
2.1.1 Văn hóa: .............................................................................................. 5
2.1.2 Văn hóa học đường: .......................................................................... 5
2.2 Biu hin của văn hóa học đường: ......................................................... 5
2.2.1 Văn hóa học đường là văn hóa môi trường: ................................. 6
2.2.2 Văn hóa học đường là văn hóa tổ chc: ......................................... 6
2.2.3 Văn hóa học đường là văn hóa ứng x: ......................................... 7
2.3 Thc trng của văn hóa học đường Vit Nam: ................................ 7
2.4 Nguyên nhân và gii pháp: ................................................................... 10
2.4.1 Nguyên nhân: ................................................................................... 10
2.4.2 Gii pháp: ......................................................................................... 11
KẾT LUẬN.......................................................................................................... 14
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 15 2
I. M ĐẦU
1.1 lí do chọn đề tài
Sự phát triển của xã hội học luôn gắn liền với sự phát triển của xã hội. Xã
hội càng phát triển càng văn minh thì yêu cầu hiểu biết về xã hội học càng
cần thiết, xã hội học chỉ ra những con đường, những biện pháp, những cách
thức hoàn thiện, phát triển các mặt của đời sống xã hội cho phù hợp với quy
luật vận động của xã hội, và xã hội học áp dụng nghiên cứu trong nhiều vấn
đề xã hội và một trong những vấn đề khá là báo động của những năm gần
đây được nhiều người quan tâm không kém phần quan trọng đó chính là Văn
hóa học đường ở Việt Nam hiện nay, và đây là lý do chúng em chọn đề tài
này và để một lần nữa đưa ra những dẫn chứng thiết thực, những biểu hiện,
nguyên nhân sâu xa và đưa ra giải pháp khắc phục vấn đề này, góp phần làm
rõ vấn đề về văn hoá học đường hiện nay để mọi người có cái nhìn khách quan hơn.
1.2 Mục đích nghiên cứu
Tìm hiểu cụ thể về nền văn hoá học đường từ xưa tới nay để thấy được
những sự thay đổi tích cực và đặc biệt là tiêu cực trong văn hoá học đường
học sinh sinh viên Việt Nam, từ đó ta sẽ thấy rõ và hiểu hơn về thực trạng
văn hoá học đường hiện nay ở học sinh sinh viên nó biến chất trì trệ như thế
nào ở cả học sinh sinh viên và giáo viên. Qua đó, chúng ta sẽ đánh giá chính
xác tình hình văn hoá học đường hiện nay để phân tích tìm ra nguyên nhân
dẫn đến thực trạng văn hoá học đường hiện nay rồi suy luận đưa ra biện
pháp định hướng tương lai phù hợp nhất để khắc phục xoá bỏ những cái xấu
tiêu cực và đồng thời khôi phục giữ gìn những vẻ đẹp tích cực vốn đã có sẵn
trong văn hoá học đường Việt Nam, mà trong đó sự dạy bảo và quan tâm của
thầy cô, gia đình đến các em học sinh sinh viên là nồng cốt là chủ đạo.
Ngoài ra, cần bồi dưỡng phẩm chất một số cán bộ giáo viên và nâng cao đầu ra sư phạm. 3
1.3 Phương pháp nghiên cứu
Tham khảo một số nguồn tài liệu sách báo viết và phản ánh về văn hoá học
đường ở Việt Nam thời nay và xưa, phỏng vấn khảo sát một số học sinh sinh
viên từ cấp một đến đại học về trải nghiệm môi trường học đường như bạn
bè, giáo viên và môi trường gia đình, đồng thời cũng phỏng vấn khảo một số
cán bộ giáo viên, bảo vệ nhà trường về tình hình chung của các em học sinh
sinh viên hiện nay trong việc học lẫn nề nếp (Tiên học lễ - Hậu học văn) để
cập nhật cụ thể khách quan thực tiễn hơn về tình hình cũng như thực trạng
văn hoá học đường hiện nay, đồng thời hiểu biết thêm một số nguyên nhân
dẫn đến thực trạng hiện nay. Sau khi tìm hiểu và thu thập thông tin thì ta sẽ
tổng hợp sàng lọc sắp xếp lại tất cả thông tin và sau đó dựa trên thông tin
tổng hợp hợp được phân tích đưa ra kết luận cá nhân và khách quan về văn
hoá hoá học đường hiện nay. 4 II. NỘI DUNG
2.1 Khái nim văn hóa học đường là gì?
2.1.1 Văn hóa:
Cùng với giáo dục, văn hóa cũng là một hiện tượng riêng có của xã hội
loài người. Văn hóa sẽ tồn tại mãi mãi cùng với sự tồn tại của xã hội loài người.
Văn hóa là một khái niệm rất rộng và có nhiều định nghĩa. Theo thời gian, số
lượng các định nghĩa về văn hóa ngày càng tăng lên. Năm 1950 trên thế giới
có 16 định nghĩa về văn hóa, năm 1970 là 2501.
Cho đến nay chưa có một định nghĩa thống nhất về văn hóa. Tuy nhiên
chúng ta có thể nói rằng văn hóa là toàn bộ đời sống tinh thần và vật chất
của con người2. Rõ ràng hơn, ta có thể hiểu: Văn hóa là toàn bộ giá trị vật
chất và tinh thần do con người sáng tạo ra để làm cho cuộc sống ngày một
đẹp hơn, tốt hơn, đó là cách người ta sống, người ta suy nghĩ. Tuy nhiên, văn
hóa không phải là một vật thể, nhưng cũng không có một cái gì do con người
tạo ra mà không có mặt văn hóa của nó, tức là không có một cái gì chỉ là văn
hóa mà không đồng thời là một cái gì khác.
Ngày nay, trong các hoạt động của con người khái niệm văn hóa được
vận dụng vào trong nhiều lĩnh vực khác nhau như “ văn hóa chính trị”, “ văn
hóa doanh nghiệp”, “ văn hóa ẩm thực”, “ văn hóa học đường”…
2.1.2 Văn hóa học đường:
Thuật ngữ này xuất hiện trong những năm 1990 trong một số nước nói
tiếng Anh như Anh, Mỹ, Úc…và dần dần trở nên phổ biến trên thế giới với ý
nghĩa tổng quát: Văn hóa học đường là những giá trị, những kinh nghiệm
lịch sử của xã hội loài người đã tích lũy trong quá trình xây dựng hệ thống
giáo dục và quá trình hình thành nhân cách.
Theo Giáo sư Viện sĩ Phạm Minh Hạc3 (2010) thì: “Văn hóa học đường
là hệ các chuẩn mực, giá trị giúp cán bộ quản lý nhà trường, thầy cô giáo,
các vị phụ huynh và các em học sinh, sinh viên có các cách thức suy nghĩ,
tình cảm, hành động tốt đẹp”.
2.2 Biu hin của văn hóa học đường: 5
Từ bản chất của vấn đề như trên, nội dung văn hóa học đường có thể
được nhìn nhận dưới ba góc độ sau đây:
2.2.1 Văn hóa học đường là văn hóa môi trường:
Học đường là nơi để tiến hành dạy và học với sự tham gia của cơ sở vật
chất trường học, cán bộ quản lý giáo dục, thầy, trò, chương trình, nội dung
giáo dục… để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục đào tạo của từng
trường học. Do vậy, nói đến văn hóa học đường trước hết phải nói đến môi
trường, cảnh quang sư phạm, cây xanh, hoa kiểng, nơi chỗ vui chơi, giải trí,
sinh hoạt, hội họp, học tập, thực hành thí nghiệm, vệ sinh an toàn…như thế
nào. Tổng quan toàn cảnh nhà trường từ cổng, hàng rào, bảng tên trường,
bàn ghế học sinh, nhà làm việc, nhà vệ sinh… đều toát lên nét văn hóa của
trường học. Nhưng điều đó không hẳn là cổng trường to hay nhỏ, hoa kiểng
đẹp hay xấu, cây xanh nhiều hay ít…mà quan trọng là cách sắp xếp, bố cục
các vật thể ấy trong nhà trường như thế nào? Nói lên điều gì? Văn hóa học
đường tuy không phải là vật thể nhưng văn hóa học đường thể hiện qua các vật thể ấy.
Dĩ nhiên trong tình hình hiện nay nhiều trường học còn khó khăn về cơ
sở vật chất cũng là những cản ngại cho xây dựng văn hóa học đường, nhưng
tục ngữ Việt Nam có câu “Nghèo cho sạch, rách cho thơm” cho thấy rằng
không phải đợi đến khi nhà trường có cơ sở vật chất tươm tất, đầy đủ rồi mới
xây dựng văn hóa môi trường.
2.2.2 Văn hóa học đường là văn hóa tổ chc:
Trường học là một tổ chức, văn hóa học đường là văn hóa tổ chức. Một
tổ chức sau khi được hình thành, tồn tại và phát triển thì tự khắc nó sẽ dần
dần hình thành nên những nề nếp, chuẩn mực, lễ nghi, niềm tin và giá trị. Đó
là sợi dây vô hình gắn kết các thành viên trong tổ chức lại với nhau cùng
phấn đấu cho những giá trị chung của tổ chức. Đó là nghi lễ, đồng phục,
không khí học tập trật tự, sinh hoạt nề nếp, đi học đúng giờ, hiểu biết, tôn
trọng, đoàn kết nhau, cùng nhau bảo vệ không làm thiệt hại danh dự uy tín chung của nhà trường…
Có thể nói, văn hóa tổ chức là yếu tố cơ bản trong văn hóa học đường,
nó hiện diện trong khắp các hoạt động của nhà trường. 6
2.2.3 Văn hóa học đường là văn hóa ứng x:
Xét trên nhiều khía cạnh, văn hóa ứng xử tương đồng với văn hóa giao
tiếp, văn hóa hành vi (trong môi trường học đường). Văn hóa học đường là
hành vi ứng xử của các chủ thể tham gia hoạt động giáo dục đào tạo trong
nhà trường, là lối sống văn minh trong trường học thể hiện như:
+ Ứng xử của thầy, cô giáo với học sinh, sinh viên: Được thể hiện như
sự quan tâm đến học sinh, sinh viên, biết tôn trọng người học, biết phát hiện
ra ưu điểm, nhược điểm người học để chỉ bảo… Thầy, cô luôn gương mẫu
trước học sinh, sinh viên.
+ Ứng xử của học sinh, sinh viên với thầy, cô giáo thể hiện bằng sự
kính trọng, yêu quý của người học với thầy, cô giáo. Hiểu được những chỉ
bảo giáo dục của thầy, cô và thực hiện điều đó tự giác, có trách nhiệm.
+ Ứng xử giữa lãnh đạo với giáo viên, nhân viên thể hiện người lãnh
đạo phải có năng lực tổ chức các hoạt động giáo dục. Người lãnh đạo có
lòng vị tha, độ lượng, tôn trọng giáo viên, nhân viên xây dựng được bầu
không khí lành mạnh trong tập thể nhà trường.
+ Ứng xử giữa các đồng nghiệp, học sinh, sinh viên với nhau phải thể
hiện qua cách đối xử mang tính tôn trọng, thân thiện, giúp đỡ lẫn nhau.
Tất cả các ứng xử trong nhà trường là nhằm xây dựng một môi trường
sống văn minh, lịch sự trong nhà trường.
2.3 Thc trng của văn hóa học đường Vit Nam:
Phần lớn thế hệ trẻ trong nhà trường hiện nay có kiến thức rất rộng,
nhanh nhạy trong nắm bắt thông tin có sức khoẻ tốt, tinh thần cầu thị trong
học tập, khả năng ứng dụng những kiến thức học vào thực tiễn cao, quý
trọng thầy cô, đoàn kết với bạn bè sống có kỷ cương, không ngừng phấn đấu
vươn nên trong học tập và trong cuộc sống. Nhưng cũng có một bộ phận
không nhỏ thế hệ trẻ đang ứng xử một cách vô văn hoá. Nhà tư vấn tâm lý
Phạm Thị Thuý4 cho rằng: Văn hoá ứng xử học đường Việt Nam đã ở vào
cấp độ báo động đỏ. Quá nhiều hành vi thiếu văn hoá của cả học sinh và giáo
viên. Văn hoá học đường đang xuống cấp nghiêm trọng, là sự xuống cấp
đáng sợ nhất của một nền giáo dục. Hiện có rất nhiều người đồng tình với ý
kiến này khi cho rằng văn hoá ứng xử học đường đang bị xem nhẹ. Nhà
trường chỉ tập trung vào việc dạy kiến thức tự nhiên xã hội mà quên đi giáo 7
dục nhân cách sống cho học sinh. Thực tế cho thấy trong môi trường học
đường, nơi văn hoá được coi trọng, được xây dựng và phát huy lại đang diễn
ra những điều thiếu văn hoá. Trong môi trường giáo dục hai mối quan hệ
chính là quan hệ giữa thầy và trò và quan hệ giữa các trò với nhau. Trong đó
mối quan hệ giữa thầy và trò là mối quan hệ cốt lõi nhất để xây dựng môi trường giáo dục.
Theo thống kê của Bộ giáo dục đào tạo, từ đầu năm học 2009-2010 đến
nay cả nước đã xảy ra gần 1600 vụ học sinh đánh nhau ở trong và ngoài
trường học, trong đó có các vụ án hình sự ngày càng gia tăng. Học sinh đánh
nhau không chỉ dùng chân tay hay cặp sách nữa mà là những hình ảnh các
học em sinh mặc đồng phục tuổi từ 10 đến 18 cầm dao, phớ, kiếm và cả súng
tự chế hay súng mua chui trên thị trường để “Xử nhau” chỉ vì những lí do rất
trẻ con như “nhìn đểu”, không cho chép bài, nói xấu, ghen tuông hoặc chỉ
đơn giản là đánh cho bỏ ghét. .
Bạo lực học đường - ảnh minh họa
Không dừng lại ở việc đánh lộn lẫn nhau học trò hiện nay yêu quá sớm,
yêu nhiều và quan niệm yêu gắn liền với tình dục đã để lại những hậu quả
khó lường. Có những bạn trẻ đứng trước nguy cơ vô sinh hoặc đã bị vô sinh
do nạo hút thai ở tuổi dậy thì, sức khoẻ giảm sút, tâm lý tổn thương…. Đã có
rất nhiều bậc phụ huynh khi đưa con gái vào bệnh viện vì con đau bụng dữ
dội mới tá hoả khi nhận được tin dữ con gái họ đã mang thai. Không ít
những cô cậu đã phải làm cha, làm mẹ ở độ tuổi “ăn chưa no lo chưa tới” do
quan niệm quá thoáng về tình yêu. 8
Văn hoá ứng xử giữa học trò với nhau ngày nay mang nhiều màu sắc
biến tướng. Tình trạng kết bè, kết phái tạo thành băng, hội cũng là vấn đề
nhức nhối nó không những làm ảnh hưởng đến môi trường giáo dục mà còn
làm cho xã hội quan tâm lo lắng. Hiện tượng lập băng nhóm rồi đi cướp, trấn
lột, dằn mặt lẫn nhau, thanh toán ân oán cá nhân của học trò làm gióng lên
hồi chuông cảnh tỉnh đối với các nhà làm công tác giáo dục và quản lí giáo dục.
Từ trước đến nay, chúng ta vẫn nghe nhiều về đạo thầy - trò (Đạo làm
thầy và đạo làm trò). Quan hệ thầy trò xưa kia là mối quan hệ đáng kính và
đáng chân trọng. Người xưa có câu “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư” nghĩa là dạy
một chữ cũng là thầy mình mà dạy nửa chữ cũng là thầy và lấy ông thầy làm
trung tâm, học trò nhất nhất phải nghe theo, coi thầy là tấm gương để học
theo. Cách đây hơn hai nghìn năm Khổng Tử bàn đến mối quan hệ Quân - Sư
- Phụ (Vua - thầy - cha) tức là học trò kính thầy như kính vua, kính cha.
Những quan niệm coi thầy là cha còn ăn sâu tới nỗi khi thầy chết học trò để
tang như để tang cha mẹ. Mỗi khi muốn hỏi thầy hoặc trao đổi vấn đề gì phải
thưa gửi lễ phép đàng hoàng. Đứng trước mặt thầy phải chỉnh tề, nhã nhặn,
gặp thầy phải cúi chào từ xa, khoanh hai tay trước ngực khi nào thầy trả lời
mới được ngửng lên5. Nhưng ngày nay học trò của chúng ta đã không thể
làm đủ lễ nghi với thầy cô họ lại còn xuyên tạc, làm biến tướng các nghi lễ,
thiếu sự tôn trọng với thầy cô, coi thường việc học. Ví dụ như: Cách chào
của học trò khi gặp thầy cô, họ vừa đi thậm chí là chạy ù ù qua thầy cô vừa
chào “cô ạ”, “thầy ạ” để tiết kiệm từ và nói cho nhanh hơn nữa học trò chào
thầy cô (nếu là cô giáo) “Quạ! Quạ!”, (nếu là thầy) “Thạ! Thạ!” rồi cười hô
hố rất phản cảm làm cho giáo viên chẳng thể hiểu học trò chào mình hay
chào cái gì? . Sau lưng học trò gọi thầy cô mình là ông nọ, bà kia tệ hại hơn
là gọi bằng đại từ nhân xưng “nó”. Khi làm bài kiểm tra không tốt bị thầy
cho điểm kém không vừa ý mình học trò sẵn sàng lôi bài kiểm tra ra xé trước
mặt thầy cô để tỏ thái độ. Có trường hợp trò vì mâu thuẫn nhỏ, xung đột ý
kiến hoặc bị giáo viên phạt mà quay ra thù thầy cô, tạt a-xít vào thầy cô, cả
kể việc thuê người giết chết thầy cô mình. Nhìn lại xem đây là lối ứng xử gì?
Những năm gần đây hiện tượng tiêu cực trong giáo dục không phải là ít.
Những sự việc như học trò biếu phong bì cho thầy cô đổi lại thầy cô cho học
trò điểm cao (mặc dù bài làm rất kém) để học trò đỡ tốn công học. Biếu xén
thầy cô để tránh bị kỷ luật…nó đã góp phần làm biến tướng và thương mại 9
hoá quan hệ thầy trò, làm cho thầy không còn là thầy, không được tôn trọng,
không uy nghiêm, được học trò coi là tấm gương để noi theo học tập, trò
cũng chẳng phải trò, chẳng lễ phép, kính trọng thầy và chăm chỉ học hành tu
dưỡng. Ở đâu đó chúng ta còn thấy những thầy giáo không đủ tư cách làm
tấm gương, những cô giáo thiếu tinh thần trách nhiệm, những học trò bàng
quan với việc học với tương lai, cuộc đời, chúng ta có thể thấy rằng việc
giáo dục giới trẻ hiện nay đang là vấn đề cấp thiết được cả xã hội quan tâm6.
Việc xây dựng được môi trường giáo dục mà ở đó thầy đúng nghĩa là thầy,
trò đúng nghĩa là trò, trong môi trường giáo dục đó chỉ có tình yêu thương,
sự kính trọng, bao dung biết ơn và hoà hiếu đó là mơ ước của tất cả mọi
người. Nhưng đáng buồn thay thực trạng văn hoá ứng xử của thế hệ trẻ trong
nhà trường đang xuống cấp một cách nghiêm trọng cả về đạo đức lối sống và ý thức sống.
Đã đến lúc chúng ta phải thấy được sự cần thiết của việc giáo dục tư
tưởng đạo đức và lối ứng xử có văn hoá cho thế hệ trẻ. Xây dựng một thế hệ
trẻ có sức khoẻ, có trí lực, lòng nhiệt huyết, luôn trau dồi về lý tưởng và đạo
đức cách mạng. Ngoài ra trong cuộc sống luôn chấp hành nghiêm chỉnh các
chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước, gương mẫu
trong cộng đồng, làm tròn bổn phận của người công dân.
2.4 Nguyên nhân và gii pháp: 2.4.1 Nguyên nhân:
– Từ bản thân học sinh, sinh viên:
Do sự phát triển thiếu toàn diện, thiếu khả năng ứng xử của bản thân và
sự non nớt trong kĩ năng sống, sai lệch trong quan điểm sống dẫn đến thái độ
sai trong nhận thức và hành động7. Chưa định hình được lí tưởng sống cho
bản thân nên rất dễ chọn hướng giải quyết sai lầm. – Từ gia đình:
Do sự giáo dục chưa đúng đắn từ cha mẹ. Cha mẹ thường nặng lời quát
tháo con cái. Xã hội phát triển phụ huynh ít quan tâm tới con cái hoặc phụ
huynh bị stress và xả stress bằng bạo hành gia đình không phải là chuyện
hiếm gặp. Cấp II và cấp III là giai đoạn học sinh hình thành nhân cách chỉ
cần một tác động xấu từ gia đình và xã hội có thể gây nên tổn thương không 10
thể chữa lành, hình thành những nhân cách méo mó về giá trị sống, dẫn đến
những hệ lụy về sau. – Từ nhà trường:
Do sự giáo dục của nhà trường còn nặng về kiến thức văn hóa, đôi khi
lãng quên đi nhiệm vụ giáo dục con người “tiên học lễ, hậu học văn”. Mặt
khác cuộc sống thực dụng chạy theo đồng tiền của một phần xã hội đã đẩy
ngã những giá trị quan trọng của nhà trường, đạo đức của một bộ phận thầy cô giáo.
Bây giờ thật khó mà tìm được những thầy cô mà học sinh luôn nhắc đến
với lòng kính yêu, luôn được học sinh coi là một hình mẫu để học tập. Đồng
tiền làm mờ đi vẻ đẹp của giáo dục việc thiếu tấm gương ngay trong nhà
trường đã khiến nhiều học sinh mất phương hướng không biết phải trở thành người như thế nào. – Từ xã hội:
Do ảnh hưởng từ môi trường văn hóa hội nhập như phim ảnh, sách báo,
game, đồ chơi mang tính bạo lực (kiếm, súng ...). Bên cạnh những mặt tích
cức thì nó cũng mang nhiều ảnh hưởng xấu. Các trò chơi trên mạng Internet
có tới 77% là trò chơi là đánh nhau, giết người. Trên các phương tiện thông
tin đại chúng và truyền thông các hình ảnh bạo lực xuất hiện quá nhiều đua
nhau trình chiếu trên tivi, internet, hoặc phát tán qua đĩa, quên đi các giá trị
truyền thống, bị hòa tan bởi văn hóa phương tây. 2.4.2 Gii pháp:
Xây dựng văn hóa học đường là xây dựng hệ giá trị giáo dục trong mỗi
trường học. Đó là nâng cao nhận thức của học sinh, sinh viên từ đó mới phát
huy văn hóa học đường ra rộng rãi. Sau đây là một số giải pháp cần thực hiện:
Nâng cao nhn thc ca hc sinh, sinh viên v văn hóa học đường:
• Thông qua các hoạt động ngoại hóa do nhà trường, tổ chức; các buổi
tọa đàm, các buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt chi đoàn, phổ biến nhằm nâng cao
nhận thức cho học sinh, sinh viên về văn hóa học đường. 11
• Quan tâm xây dựng môi trường lành mạnh trong nhà trường nhằm
tuyên truyền, giáo dục và tạo điều kiện thuận lợi để học sinh sinh viên thực
hiện tốt văn hóa học đường.
• Động viên, khuyến khích học sinh, sinh viên tự giác, tích cực thực hiện tốt.
• Phát huy vai trò của tập thể lớp trong việc thường xuyên nhắc nhở,
động viên, khuyến khích tự giác, tích cực thực hiện tốt văn hóa học đường.
• Đội ngũ giảng viên, cố vấn học tập của nhà trường quan tâm góp phần
giáo dục văn hóa học đường cho học sinh, sinh viên thông qua các giờ dạy,
các buổi sinh hoạt lớp.
• Đầu tư cơ sở vật chất và các trang thiết phục vụ việc tổ chức các hoạt
động ngoại khóa tổ chức, thiết thực cho học sinh, sinh viên.
– Đa dạng hóa các hình thc tuyên truyn v văn hóa học đường :
• Văn bản hóa các quy định về văn hóa học đường của nhà trường, đồng
thời thông báo rộng rãi để học sinh, sinh viên nhà trường biết và thực hiện.
• Đưa nội dung văn hóa học đường vào nội dung sinh hoạt lớp, sinh hoạt chi đoàn.
• Thông qua các hoạt động ngoại hóa văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao
lồng ghép nội dung giáo dục văn hóa học đường cho học sinh, sinh viên.
• Xây dựng diễn đàn, website tuyên truyền, cập nhật các thông báo mới
về văn hóa học đường.
– Phát động các phong trào thi đua thực hin tốt văn hóa học đường
trong hc sinh, sinh viên:
• Triển khai kí cam kết thực hiện tốt văn hóa học đường đối với các lớp trong nhà trường.
• Phát động các phong trào thi đua thực hiện tốt văn hóa học đường
trong học sinh, sinh viên nhà trường trong đó chú trọng vào thực chất và hiệu quả.
• Tổ chức các buổi tọa đàm, trao đổi về văn hóa học đường, thực trạng
và giải pháp thực hiện tốt văn hóa học đường học sinh, sinh viên.
– Tăng cường kiểm tra, đánh giá vic thc hin ca sinh viên:
• Thường xuyên tiến hành khảo sát thực trạng để nắm bắt thông tin thực
tế về việc thực hiện văn hóa học đường của học sinh, sinh viên nhà trường. 12
• Thành lập các đội xung kích kiểm tra thực hiện văn hóa học đường của các lớp và cá nhân.
Áp dng các hình th khen thưởng, trách pht hp lý, kp thi:
• Định kỳ hằng năm nhà trường tổ chức tổng kết việc thực hiện văn hóa
học đường của học sinh, sinh viên đồng thời khen thưởng các lớp, cá nhân
thực hiện tốt văn hóa học đường.
• Áp dụng các chế tài đối với các lớp, cá nhân không thực hiện văn hóa học đường.
• Tăng cường áp dụng chế độ khuyến khích, động viên các tập thể và cá
nhân thực hiện tốt văn hóa học đường.
• Cải tiến cách đánh giá kết quả rèn luyện trong đó cần tăng điểm số của
các tiêu chí về văn hóa học đường.
– Tăng cường phi hp giữa gia đình - nhà trường - xã hi trong vic
giáo dc hc sinh, sinh viên thc hin văn hóa học đường:
• Xây dựng mối liên hệ giữa gia đình - nhà trường - xã hội trong việc
giáo dục văn hóa học đường cho sinh viên.
• Thường xuyên thông báo tình hình học tập và rèn luyện của học sinh, sinh viên về gia đình.
• Định kỳ tổ chức các buổi giao ban đối với chính quyền địa phương
nhằm hỗ trợ nhà trường trong công tác giáo dục văn hóa học đường cho học sinh, sinh viên. 13 KẾT LUẬN
Tóm lại, xã hội phát triển đời sống ngày được nâng cao mang lại cho
con người nhiều sự thuận lợi, tiện nghi nhưng cũng kéo theo nhiều hiện
tượng đáng buồn, mà trong giới học đường chắc chắn vẫn là vấn đề người ta
quan tâm nhất. Xưa nay chúng ta vẫn truyền tai nhau câu nói: “Tiên học lễ,
hậu học văn” thế nhưng trước những vấn đề đáng buồn đang xảy ra, đối với
một nền giáo dục hẳn là điều đáng báo động. Đối với người là trò – thế hệ
trẻ là tương lai của đất nước, việc giáo dục nhân cách của ngày hôm nay có ý
nghĩa to lớn cho sự phát triển của ngày mai. Người làm thầy cũng nên nhìn
lại mình để có những cư xử chuẩn mực, để không để lại ấn tượng xấu đối với
xã hội. Việc giáo dục giới trẻ, xây dựng môi trường học tập lành mạng, trong
sáng, thầy đúng nghĩa là thầy, trò đúng nghĩa là trò thật sự là việc làm cần thiết hơn bao giờ hết.
Về quan điểm cá nhân thì sau thời gian tìm hiểu về các khía cạnh
của “Văn hóa học đường”, nhóm chúng em nhận ra rằng trong văn hóa
học đường còn tồn tại khá nhiều những điểm tiêu cực, thậm chí những
mặt tiêu cực ấy còn lấn át hẳn cái tốt, cải tích cực vốn đã tồn tại lâu dài
trong văn hóa học đường Việt Nam. Thông qua đề tài tiểu luận, chúng em
hi vọng những kiến thức chúng em cung cấp có thể giúp mọi người có cái
nhìn đúng đắn về văn hóa học đường hiện nay và có trách nhiệm chung
tay xây dựng nó trở nên ngày càng tốt đẹp hơn. Vai trò của văn hóa học
đường hiện nay vô cùng quan trọng.Vì vậy ngay bây giờ chúng ta cần chú
trọng vào việc bảo tồn và phát huy các nền văn hóa, đặt biệt văn hóa học
đường hiện nay. Chúng ta cần quan tâm hơn tới thế hệ trẻ vì đó là tương lai
của đất nước, để văn hóa học đường nói riêng và văn hóa nói chung ngày
một văn minh, đẹp đẽ và phát triển. 14
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1 Giáo sư, Viện sĩ, NGND Phạm Minh Hạc, Giáo dc giá tr xây dựng văn
hoá học đường, http://sgddt.tiengiang.gov.vn/75-nam-thanh-lap-oi-tntp-
hcm/-/asset_publisher/pnNeqFOSeyQY/content/giao-duc-gia-tri-xay-dung-
van-hoa-hoc-uong, truy cập 8 giờ ngày 20/07/2021, tr.
2 Hoàng Đỗ, Văn hoá là gì? Khái niệm, đặc trưng, vai trò và tất tần tật những điều cần
biết về khái niệm văn hóa, ht ps://lafactoriaweb.com/van-hoa-la-gi, truy cập 10 giờ ngày 20/07/2021, tr.
3 NGƯT.TS Phạm Văn Khanh, Xây dựng văn hóa học đường - Mt bin pháp hu
hiu xóa b bo lc học đường, http://sgddt.tiengiang.gov.vn/75-nam-thanh-lap-oi-
tntp-hcm/-/asset_publisher/pnNeqFOSeyQY/content/xay-dung-van-hoa-hoc-uong-
mot-bien-phap-huu-hieu-xoa-bo-bao-luc-hoc-uong, truy cập 15 giờ ngày 20/07/2021, tr.
4 Đinh Thị Minh Thanh, Thực trạng văn hoá học đường,
https://www.vanlanguni.edu.vn/giao-duc-dai-hoc-2/174-thuc-trang-van-hoa-
?fbclid=IwAR28zpmWmDxWNez2wmK6pKpWHse2T4VHsrHmg18mS3nlm
UCHzRp9Onreb0o, truy cập 17 giờ ngày 20/07/2021, tr.
5 Đinh Thị Minh Thanh, Thực trạng văn hoá học đường,
https://www.vanlanguni.edu.vn/giao-duc-dai-hoc-2/174-thuc-trang-van-hoa-
?fbclid=IwAR28zpmWmDxWNez2wmK6pKpWHse2T4VHsrHmg18mS3nlm
UCHzRp9Onreb0o, truy cập 17 giờ ngày 20/07/2021, tr.
6 Đinh Thị Minh Thanh, Thực trạng văn hoá học đường,
https://www.vanlanguni.edu.vn/giao-duc-dai-hoc-2/174-thuc-trang-van-hoa- 15
?fbclid=IwAR28zpmWmDxWNez2wmK6pKpWHse2T4VHsrHmg18mS3nlm
UCHzRp9Onreb0o, truy cập 17 giờ ngày 20/07/2021, tr.
7 Kim Chiến, Vấn đề bạo lực học đường: Hãy bắt đầu bằng sự gương mẫu của người lớn!,
https://dangcongsan.vn/y-te/van-de-bao-luc-hoc-duong-hay-bat-dau-bang-s - u
guong-mau-cua-nguoi-lon-481884.html, truy cập 20 giờ ngày 20/07/2021, tr. 16