Văn hóa học đường ở Việt Nam hiện nay | Tiểu luận Nhập môn Xã hội học Trường đại học sư phạm kĩ thuật TP. Hồ Chí Minh
Sự phát triển của xã hội học luôn gắn liền với sự phát triển của xã hội. Xã hội càng phát triển càng văn minh thì yêu cầu hiểu biết về xã hội học càng cần thiết, xã hội học chỉ ra những con đường, những biện pháp, những cách thức hoàn thiện, phát triển các mặt của đời sống xã hội cho phù hợp với quy luật vận động của xã hội. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Preview text:
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HCM ----------
TIỂU LUẬN KẾT THÚC HỌC PHẦN
Học kỳ 3/2020-2021
NHẬP MÔN XÃ HỘI HỌC
VĂN HÓA HỌC ĐƯỜNG Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
GVHD: GVC.TS NGUYỄN THỊ NHƯ THÚY
MÃ HP: INSO321005 – 03
NHÓM SINH VIÊN THỰC HIỆN: STT HỌ VÀ TÊN MSSV 1
Trương Thành Trung Hậu 18161217 2
Nguyễn Đức Sỹ 18161267 3
Nguyễn Hoàng Trung 18161296
TP. HỒ CHÍ MINH 07-2021 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
Điểm: …………………………….. KÝ TÊN 1
MỤC LỤC Mục lục trang
I. MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 3
1.1 lí do chọn đề tài ......................................................................................... 3
1.2 Mục đích nghiên cứu ................................................................................ 3
1.3 Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 4
II. NỘI DUNG ....................................................................................................... 5
2.1 Khái niệm văn hóa học đường là gì? ..................................................... 5
2.1.1 Văn hóa: .............................................................................................. 5
2.1.2 Văn hóa học đường: .......................................................................... 5
2.2 Biểu hiện của văn hóa học đường: ......................................................... 5
2.2.1 Văn hóa học đường là văn hóa môi trường: ................................. 6
2.2.2 Văn hóa học đường là văn hóa tổ chức: ......................................... 6
2.2.3 Văn hóa học đường là văn hóa ứng xử: ......................................... 7
2.3 Thực trạng của văn hóa học đường ở Việt Nam: ................................ 7
2.4 Nguyên nhân và giải pháp: ................................................................... 10
2.4.1 Nguyên nhân: ................................................................................... 10
2.4.2 Giải pháp: ......................................................................................... 11
KẾT LUẬN.......................................................................................................... 14
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 15 2
I. MỞ ĐẦU
1.1 lí do chọn đề tài
Sự phát triển của xã hội học luôn gắn liền với sự phát triển của xã hội. Xã
hội càng phát triển càng văn minh thì yêu cầu hiểu biết về xã hội học càng
cần thiết, xã hội học chỉ ra những con đường, những biện pháp, những cách
thức hoàn thiện, phát triển các mặt của đời sống xã hội cho phù hợp với quy
luật vận động của xã hội, và xã hội học áp dụng nghiên cứu trong nhiều vấn
đề xã hội và một trong những vấn đề khá là báo động của những năm gần
đây được nhiều người quan tâm không kém phần quan trọng đó chính là Văn
hóa học đường ở Việt Nam hiện nay, và đây là lý do chúng em chọn đề tài
này và để một lần nữa đưa ra những dẫn chứng thiết thực, những biểu hiện,
nguyên nhân sâu xa và đưa ra giải pháp khắc phục vấn đề này, góp phần làm
rõ vấn đề về văn hoá học đường hiện nay để mọi người có cái nhìn khách quan hơn.
1.2 Mục đích nghiên cứu
Tìm hiểu cụ thể về nền văn hoá học đường từ xưa tới nay để thấy được
những sự thay đổi tích cực và đặc biệt là tiêu cực trong văn hoá học đường
học sinh sinh viên Việt Nam, từ đó ta sẽ thấy rõ và hiểu hơn về thực trạng
văn hoá học đường hiện nay ở học sinh sinh viên nó biến chất trì trệ như thế
nào ở cả học sinh sinh viên và giáo viên. Qua đó, chúng ta sẽ đánh giá chính
xác tình hình văn hoá học đường hiện nay để phân tích tìm ra nguyên nhân
dẫn đến thực trạng văn hoá học đường hiện nay rồi suy luận đưa ra biện
pháp định hướng tương lai phù hợp nhất để khắc phục xoá bỏ những cái xấu
tiêu cực và đồng thời khôi phục giữ gìn những vẻ đẹp tích cực vốn đã có sẵn
trong văn hoá học đường Việt Nam, mà trong đó sự dạy bảo và quan tâm của
thầy cô, gia đình đến các em học sinh sinh viên là nồng cốt là chủ đạo.
Ngoài ra, cần bồi dưỡng phẩm chất một số cán bộ giáo viên và nâng cao đầu ra sư phạm. 3
1.3 Phương pháp nghiên cứu
Tham khảo một số nguồn tài liệu sách báo viết và phản ánh về văn hoá học
đường ở Việt Nam thời nay và xưa, phỏng vấn khảo sát một số học sinh sinh
viên từ cấp một đến đại học về trải nghiệm môi trường học đường như bạn
bè, giáo viên và môi trường gia đình, đồng thời cũng phỏng vấn khảo một số
cán bộ giáo viên, bảo vệ nhà trường về tình hình chung của các em học sinh
sinh viên hiện nay trong việc học lẫn nề nếp (Tiên học lễ - Hậu học văn) để
cập nhật cụ thể khách quan thực tiễn hơn về tình hình cũng như thực trạng
văn hoá học đường hiện nay, đồng thời hiểu biết thêm một số nguyên nhân
dẫn đến thực trạng hiện nay. Sau khi tìm hiểu và thu thập thông tin thì ta sẽ
tổng hợp sàng lọc sắp xếp lại tất cả thông tin và sau đó dựa trên thông tin
tổng hợp hợp được phân tích đưa ra kết luận cá nhân và khách quan về văn
hoá hoá học đường hiện nay. 4 II. NỘI DUNG
2.1 Khái niệm văn hóa học đường là gì?
2.1.1 Văn hóa:
Cùng với giáo dục, văn hóa cũng là một hiện tượng riêng có của xã hội
loài người. Văn hóa sẽ tồn tại mãi mãi cùng với sự tồn tại của xã hội loài người.
Văn hóa là một khái niệm rất rộng và có nhiều định nghĩa. Theo thời gian, số
lượng các định nghĩa về văn hóa ngày càng tăng lên. Năm 1950 trên thế giới
có 16 định nghĩa về văn hóa, năm 1970 là 2501.
Cho đến nay chưa có một định nghĩa thống nhất về văn hóa. Tuy nhiên
chúng ta có thể nói rằng văn hóa là toàn bộ đời sống tinh thần và vật chất
của con người2. Rõ ràng hơn, ta có thể hiểu: Văn hóa là toàn bộ giá trị vật
chất và tinh thần do con người sáng tạo ra để làm cho cuộc sống ngày một
đẹp hơn, tốt hơn, đó là cách người ta sống, người ta suy nghĩ. Tuy nhiên, văn
hóa không phải là một vật thể, nhưng cũng không có một cái gì do con người
tạo ra mà không có mặt văn hóa của nó, tức là không có một cái gì chỉ là văn
hóa mà không đồng thời là một cái gì khác.
Ngày nay, trong các hoạt động của con người khái niệm văn hóa được
vận dụng vào trong nhiều lĩnh vực khác nhau như “ văn hóa chính trị”, “ văn
hóa doanh nghiệp”, “ văn hóa ẩm thực”, “ văn hóa học đường”…
2.1.2 Văn hóa học đường:
Thuật ngữ này xuất hiện trong những năm 1990 trong một số nước nói
tiếng Anh như Anh, Mỹ, Úc…và dần dần trở nên phổ biến trên thế giới với ý
nghĩa tổng quát: Văn hóa học đường là những giá trị, những kinh nghiệm
lịch sử của xã hội loài người đã tích lũy trong quá trình xây dựng hệ thống
giáo dục và quá trình hình thành nhân cách.
Theo Giáo sư Viện sĩ Phạm Minh Hạc3 (2010) thì: “Văn hóa học đường
là hệ các chuẩn mực, giá trị giúp cán bộ quản lý nhà trường, thầy cô giáo,
các vị phụ huynh và các em học sinh, sinh viên có các cách thức suy nghĩ,
tình cảm, hành động tốt đẹp”.
2.2 Biểu hiện của văn hóa học đường: 5
Từ bản chất của vấn đề như trên, nội dung văn hóa học đường có thể
được nhìn nhận dưới ba góc độ sau đây:
2.2.1 Văn hóa học đường là văn hóa môi trường:
Học đường là nơi để tiến hành dạy và học với sự tham gia của cơ sở vật
chất trường học, cán bộ quản lý giáo dục, thầy, trò, chương trình, nội dung
giáo dục… để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục đào tạo của từng
trường học. Do vậy, nói đến văn hóa học đường trước hết phải nói đến môi
trường, cảnh quang sư phạm, cây xanh, hoa kiểng, nơi chỗ vui chơi, giải trí,
sinh hoạt, hội họp, học tập, thực hành thí nghiệm, vệ sinh an toàn…như thế
nào. Tổng quan toàn cảnh nhà trường từ cổng, hàng rào, bảng tên trường,
bàn ghế học sinh, nhà làm việc, nhà vệ sinh… đều toát lên nét văn hóa của
trường học. Nhưng điều đó không hẳn là cổng trường to hay nhỏ, hoa kiểng
đẹp hay xấu, cây xanh nhiều hay ít…mà quan trọng là cách sắp xếp, bố cục
các vật thể ấy trong nhà trường như thế nào? Nói lên điều gì? Văn hóa học
đường tuy không phải là vật thể nhưng văn hóa học đường thể hiện qua các vật thể ấy.
Dĩ nhiên trong tình hình hiện nay nhiều trường học còn khó khăn về cơ
sở vật chất cũng là những cản ngại cho xây dựng văn hóa học đường, nhưng
tục ngữ Việt Nam có câu “Nghèo cho sạch, rách cho thơm” cho thấy rằng
không phải đợi đến khi nhà trường có cơ sở vật chất tươm tất, đầy đủ rồi mới
xây dựng văn hóa môi trường.
2.2.2 Văn hóa học đường là văn hóa tổ chức:
Trường học là một tổ chức, văn hóa học đường là văn hóa tổ chức. Một
tổ chức sau khi được hình thành, tồn tại và phát triển thì tự khắc nó sẽ dần
dần hình thành nên những nề nếp, chuẩn mực, lễ nghi, niềm tin và giá trị. Đó
là sợi dây vô hình gắn kết các thành viên trong tổ chức lại với nhau cùng
phấn đấu cho những giá trị chung của tổ chức. Đó là nghi lễ, đồng phục,
không khí học tập trật tự, sinh hoạt nề nếp, đi học đúng giờ, hiểu biết, tôn
trọng, đoàn kết nhau, cùng nhau bảo vệ không làm thiệt hại danh dự uy tín chung của nhà trường…
Có thể nói, văn hóa tổ chức là yếu tố cơ bản trong văn hóa học đường,
nó hiện diện trong khắp các hoạt động của nhà trường. 6
2.2.3 Văn hóa học đường là văn hóa ứng xử:
Xét trên nhiều khía cạnh, văn hóa ứng xử tương đồng với văn hóa giao
tiếp, văn hóa hành vi (trong môi trường học đường). Văn hóa học đường là
hành vi ứng xử của các chủ thể tham gia hoạt động giáo dục đào tạo trong
nhà trường, là lối sống văn minh trong trường học thể hiện như:
+ Ứng xử của thầy, cô giáo với học sinh, sinh viên: Được thể hiện như
sự quan tâm đến học sinh, sinh viên, biết tôn trọng người học, biết phát hiện
ra ưu điểm, nhược điểm người học để chỉ bảo… Thầy, cô luôn gương mẫu
trước học sinh, sinh viên.
+ Ứng xử của học sinh, sinh viên với thầy, cô giáo thể hiện bằng sự
kính trọng, yêu quý của người học với thầy, cô giáo. Hiểu được những chỉ
bảo giáo dục của thầy, cô và thực hiện điều đó tự giác, có trách nhiệm.
+ Ứng xử giữa lãnh đạo với giáo viên, nhân viên thể hiện người lãnh
đạo phải có năng lực tổ chức các hoạt động giáo dục. Người lãnh đạo có
lòng vị tha, độ lượng, tôn trọng giáo viên, nhân viên xây dựng được bầu
không khí lành mạnh trong tập thể nhà trường.
+ Ứng xử giữa các đồng nghiệp, học sinh, sinh viên với nhau phải thể
hiện qua cách đối xử mang tính tôn trọng, thân thiện, giúp đỡ lẫn nhau.
Tất cả các ứng xử trong nhà trường là nhằm xây dựng một môi trường
sống văn minh, lịch sự trong nhà trường.
2.3 Thực trạng của văn hóa học đường ở Việt Nam:
Phần lớn thế hệ trẻ trong nhà trường hiện nay có kiến thức rất rộng,
nhanh nhạy trong nắm bắt thông tin có sức khoẻ tốt, tinh thần cầu thị trong
học tập, khả năng ứng dụng những kiến thức học vào thực tiễn cao, quý
trọng thầy cô, đoàn kết với bạn bè sống có kỷ cương, không ngừng phấn đấu
vươn nên trong học tập và trong cuộc sống. Nhưng cũng có một bộ phận
không nhỏ thế hệ trẻ đang ứng xử một cách vô văn hoá. Nhà tư vấn tâm lý
Phạm Thị Thuý4 cho rằng: Văn hoá ứng xử học đường Việt Nam đã ở vào
cấp độ báo động đỏ. Quá nhiều hành vi thiếu văn hoá của cả học sinh và giáo
viên. Văn hoá học đường đang xuống cấp nghiêm trọng, là sự xuống cấp
đáng sợ nhất của một nền giáo dục. Hiện có rất nhiều người đồng tình với ý
kiến này khi cho rằng văn hoá ứng xử học đường đang bị xem nhẹ. Nhà
trường chỉ tập trung vào việc dạy kiến thức tự nhiên xã hội mà quên đi giáo 7
dục nhân cách sống cho học sinh. Thực tế cho thấy trong môi trường học
đường, nơi văn hoá được coi trọng, được xây dựng và phát huy lại đang diễn
ra những điều thiếu văn hoá. Trong môi trường giáo dục hai mối quan hệ
chính là quan hệ giữa thầy và trò và quan hệ giữa các trò với nhau. Trong đó
mối quan hệ giữa thầy và trò là mối quan hệ cốt lõi nhất để xây dựng môi trường giáo dục.
Theo thống kê của Bộ giáo dục đào tạo, từ đầu năm học 2009-2010 đến
nay cả nước đã xảy ra gần 1600 vụ học sinh đánh nhau ở trong và ngoài
trường học, trong đó có các vụ án hình sự ngày càng gia tăng. Học sinh đánh
nhau không chỉ dùng chân tay hay cặp sách nữa mà là những hình ảnh các
học em sinh mặc đồng phục tuổi từ 10 đến 18 cầm dao, phớ, kiếm và cả súng
tự chế hay súng mua chui trên thị trường để “Xử nhau” chỉ vì những lí do rất
trẻ con như “nhìn đểu”, không cho chép bài, nói xấu, ghen tuông hoặc chỉ
đơn giản là đánh cho bỏ ghét. .
Bạo lực học đường - ảnh minh họa
Không dừng lại ở việc đánh lộn lẫn nhau học trò hiện nay yêu quá sớm,
yêu nhiều và quan niệm yêu gắn liền với tình dục đã để lại những hậu quả
khó lường. Có những bạn trẻ đứng trước nguy cơ vô sinh hoặc đã bị vô sinh
do nạo hút thai ở tuổi dậy thì, sức khoẻ giảm sút, tâm lý tổn thương…. Đã có
rất nhiều bậc phụ huynh khi đưa con gái vào bệnh viện vì con đau bụng dữ
dội mới tá hoả khi nhận được tin dữ con gái họ đã mang thai. Không ít
những cô cậu đã phải làm cha, làm mẹ ở độ tuổi “ăn chưa no lo chưa tới” do
quan niệm quá thoáng về tình yêu. 8
Văn hoá ứng xử giữa học trò với nhau ngày nay mang nhiều màu sắc
biến tướng. Tình trạng kết bè, kết phái tạo thành băng, hội cũng là vấn đề
nhức nhối nó không những làm ảnh hưởng đến môi trường giáo dục mà còn
làm cho xã hội quan tâm lo lắng. Hiện tượng lập băng nhóm rồi đi cướp, trấn
lột, dằn mặt lẫn nhau, thanh toán ân oán cá nhân của học trò làm gióng lên
hồi chuông cảnh tỉnh đối với các nhà làm công tác giáo dục và quản lí giáo dục.
Từ trước đến nay, chúng ta vẫn nghe nhiều về đạo thầy - trò (Đạo làm
thầy và đạo làm trò). Quan hệ thầy trò xưa kia là mối quan hệ đáng kính và
đáng chân trọng. Người xưa có câu “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư” nghĩa là dạy
một chữ cũng là thầy mình mà dạy nửa chữ cũng là thầy và lấy ông thầy làm
trung tâm, học trò nhất nhất phải nghe theo, coi thầy là tấm gương để học
theo. Cách đây hơn hai nghìn năm Khổng Tử bàn đến mối quan hệ Quân - Sư
- Phụ (Vua - thầy - cha) tức là học trò kính thầy như kính vua, kính cha.
Những quan niệm coi thầy là cha còn ăn sâu tới nỗi khi thầy chết học trò để
tang như để tang cha mẹ. Mỗi khi muốn hỏi thầy hoặc trao đổi vấn đề gì phải
thưa gửi lễ phép đàng hoàng. Đứng trước mặt thầy phải chỉnh tề, nhã nhặn,
gặp thầy phải cúi chào từ xa, khoanh hai tay trước ngực khi nào thầy trả lời
mới được ngửng lên5. Nhưng ngày nay học trò của chúng ta đã không thể
làm đủ lễ nghi với thầy cô họ lại còn xuyên tạc, làm biến tướng các nghi lễ,
thiếu sự tôn trọng với thầy cô, coi thường việc học. Ví dụ như: Cách chào
của học trò khi gặp thầy cô, họ vừa đi thậm chí là chạy ù ù qua thầy cô vừa
chào “cô ạ”, “thầy ạ” để tiết kiệm từ và nói cho nhanh hơn nữa học trò chào
thầy cô (nếu là cô giáo) “Quạ! Quạ!”, (nếu là thầy) “Thạ! Thạ!” rồi cười hô
hố rất phản cảm làm cho giáo viên chẳng thể hiểu học trò chào mình hay
chào cái gì? . Sau lưng học trò gọi thầy cô mình là ông nọ, bà kia tệ hại hơn
là gọi bằng đại từ nhân xưng “nó”. Khi làm bài kiểm tra không tốt bị thầy
cho điểm kém không vừa ý mình học trò sẵn sàng lôi bài kiểm tra ra xé trước
mặt thầy cô để tỏ thái độ. Có trường hợp trò vì mâu thuẫn nhỏ, xung đột ý
kiến hoặc bị giáo viên phạt mà quay ra thù thầy cô, tạt a-xít vào thầy cô, cả
kể việc thuê người giết chết thầy cô mình. Nhìn lại xem đây là lối ứng xử gì?
Những năm gần đây hiện tượng tiêu cực trong giáo dục không phải là ít.
Những sự việc như học trò biếu phong bì cho thầy cô đổi lại thầy cô cho học
trò điểm cao (mặc dù bài làm rất kém) để học trò đỡ tốn công học. Biếu xén
thầy cô để tránh bị kỷ luật…nó đã góp phần làm biến tướng và thương mại 9
hoá quan hệ thầy trò, làm cho thầy không còn là thầy, không được tôn trọng,
không uy nghiêm, được học trò coi là tấm gương để noi theo học tập, trò
cũng chẳng phải trò, chẳng lễ phép, kính trọng thầy và chăm chỉ học hành tu
dưỡng. Ở đâu đó chúng ta còn thấy những thầy giáo không đủ tư cách làm
tấm gương, những cô giáo thiếu tinh thần trách nhiệm, những học trò bàng
quan với việc học với tương lai, cuộc đời, chúng ta có thể thấy rằng việc
giáo dục giới trẻ hiện nay đang là vấn đề cấp thiết được cả xã hội quan tâm6.
Việc xây dựng được môi trường giáo dục mà ở đó thầy đúng nghĩa là thầy,
trò đúng nghĩa là trò, trong môi trường giáo dục đó chỉ có tình yêu thương,
sự kính trọng, bao dung biết ơn và hoà hiếu đó là mơ ước của tất cả mọi
người. Nhưng đáng buồn thay thực trạng văn hoá ứng xử của thế hệ trẻ trong
nhà trường đang xuống cấp một cách nghiêm trọng cả về đạo đức lối sống và ý thức sống.
Đã đến lúc chúng ta phải thấy được sự cần thiết của việc giáo dục tư
tưởng đạo đức và lối ứng xử có văn hoá cho thế hệ trẻ. Xây dựng một thế hệ
trẻ có sức khoẻ, có trí lực, lòng nhiệt huyết, luôn trau dồi về lý tưởng và đạo
đức cách mạng. Ngoài ra trong cuộc sống luôn chấp hành nghiêm chỉnh các
chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước, gương mẫu
trong cộng đồng, làm tròn bổn phận của người công dân.
2.4 Nguyên nhân và giải pháp: 2.4.1 Nguyên nhân:
– Từ bản thân học sinh, sinh viên:
Do sự phát triển thiếu toàn diện, thiếu khả năng ứng xử của bản thân và
sự non nớt trong kĩ năng sống, sai lệch trong quan điểm sống dẫn đến thái độ
sai trong nhận thức và hành động7. Chưa định hình được lí tưởng sống cho
bản thân nên rất dễ chọn hướng giải quyết sai lầm. – Từ gia đình:
Do sự giáo dục chưa đúng đắn từ cha mẹ. Cha mẹ thường nặng lời quát
tháo con cái. Xã hội phát triển phụ huynh ít quan tâm tới con cái hoặc phụ
huynh bị stress và xả stress bằng bạo hành gia đình không phải là chuyện
hiếm gặp. Cấp II và cấp III là giai đoạn học sinh hình thành nhân cách chỉ
cần một tác động xấu từ gia đình và xã hội có thể gây nên tổn thương không 10
thể chữa lành, hình thành những nhân cách méo mó về giá trị sống, dẫn đến
những hệ lụy về sau. – Từ nhà trường:
Do sự giáo dục của nhà trường còn nặng về kiến thức văn hóa, đôi khi
lãng quên đi nhiệm vụ giáo dục con người “tiên học lễ, hậu học văn”. Mặt
khác cuộc sống thực dụng chạy theo đồng tiền của một phần xã hội đã đẩy
ngã những giá trị quan trọng của nhà trường, đạo đức của một bộ phận thầy cô giáo.
Bây giờ thật khó mà tìm được những thầy cô mà học sinh luôn nhắc đến
với lòng kính yêu, luôn được học sinh coi là một hình mẫu để học tập. Đồng
tiền làm mờ đi vẻ đẹp của giáo dục việc thiếu tấm gương ngay trong nhà
trường đã khiến nhiều học sinh mất phương hướng không biết phải trở thành người như thế nào. – Từ xã hội:
Do ảnh hưởng từ môi trường văn hóa hội nhập như phim ảnh, sách báo,
game, đồ chơi mang tính bạo lực (kiếm, súng ...). Bên cạnh những mặt tích
cức thì nó cũng mang nhiều ảnh hưởng xấu. Các trò chơi trên mạng Internet
có tới 77% là trò chơi là đánh nhau, giết người. Trên các phương tiện thông
tin đại chúng và truyền thông các hình ảnh bạo lực xuất hiện quá nhiều đua
nhau trình chiếu trên tivi, internet, hoặc phát tán qua đĩa, quên đi các giá trị
truyền thống, bị hòa tan bởi văn hóa phương tây. 2.4.2 Giải pháp:
Xây dựng văn hóa học đường là xây dựng hệ giá trị giáo dục trong mỗi
trường học. Đó là nâng cao nhận thức của học sinh, sinh viên từ đó mới phát
huy văn hóa học đường ra rộng rãi. Sau đây là một số giải pháp cần thực hiện:
– Nâng cao nhận thức của học sinh, sinh viên về văn hóa học đường:
• Thông qua các hoạt động ngoại hóa do nhà trường, tổ chức; các buổi
tọa đàm, các buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt chi đoàn, phổ biến nhằm nâng cao
nhận thức cho học sinh, sinh viên về văn hóa học đường. 11
• Quan tâm xây dựng môi trường lành mạnh trong nhà trường nhằm
tuyên truyền, giáo dục và tạo điều kiện thuận lợi để học sinh sinh viên thực
hiện tốt văn hóa học đường.
• Động viên, khuyến khích học sinh, sinh viên tự giác, tích cực thực hiện tốt.
• Phát huy vai trò của tập thể lớp trong việc thường xuyên nhắc nhở,
động viên, khuyến khích tự giác, tích cực thực hiện tốt văn hóa học đường.
• Đội ngũ giảng viên, cố vấn học tập của nhà trường quan tâm góp phần
giáo dục văn hóa học đường cho học sinh, sinh viên thông qua các giờ dạy,
các buổi sinh hoạt lớp.
• Đầu tư cơ sở vật chất và các trang thiết phục vụ việc tổ chức các hoạt
động ngoại khóa tổ chức, thiết thực cho học sinh, sinh viên.
– Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền về văn hóa học đường :
• Văn bản hóa các quy định về văn hóa học đường của nhà trường, đồng
thời thông báo rộng rãi để học sinh, sinh viên nhà trường biết và thực hiện.
• Đưa nội dung văn hóa học đường vào nội dung sinh hoạt lớp, sinh hoạt chi đoàn.
• Thông qua các hoạt động ngoại hóa văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao
lồng ghép nội dung giáo dục văn hóa học đường cho học sinh, sinh viên.
• Xây dựng diễn đàn, website tuyên truyền, cập nhật các thông báo mới
về văn hóa học đường.
– Phát động các phong trào thi đua thực hiện tốt văn hóa học đường
trong học sinh, sinh viên:
• Triển khai kí cam kết thực hiện tốt văn hóa học đường đối với các lớp trong nhà trường.
• Phát động các phong trào thi đua thực hiện tốt văn hóa học đường
trong học sinh, sinh viên nhà trường trong đó chú trọng vào thực chất và hiệu quả.
• Tổ chức các buổi tọa đàm, trao đổi về văn hóa học đường, thực trạng
và giải pháp thực hiện tốt văn hóa học đường học sinh, sinh viên.
– Tăng cường kiểm tra, đánh giá việc thực hiện của sinh viên:
• Thường xuyên tiến hành khảo sát thực trạng để nắm bắt thông tin thực
tế về việc thực hiện văn hóa học đường của học sinh, sinh viên nhà trường. 12
• Thành lập các đội xung kích kiểm tra thực hiện văn hóa học đường của các lớp và cá nhân.
– Áp dụng các hình thứ khen thưởng, trách phạt hợp lý, kịp thời:
• Định kỳ hằng năm nhà trường tổ chức tổng kết việc thực hiện văn hóa
học đường của học sinh, sinh viên đồng thời khen thưởng các lớp, cá nhân
thực hiện tốt văn hóa học đường.
• Áp dụng các chế tài đối với các lớp, cá nhân không thực hiện văn hóa học đường.
• Tăng cường áp dụng chế độ khuyến khích, động viên các tập thể và cá
nhân thực hiện tốt văn hóa học đường.
• Cải tiến cách đánh giá kết quả rèn luyện trong đó cần tăng điểm số của
các tiêu chí về văn hóa học đường.
– Tăng cường phối hợp giữa gia đình - nhà trường - xã hội trong việc
giáo dục học sinh, sinh viên thực hiện văn hóa học đường:
• Xây dựng mối liên hệ giữa gia đình - nhà trường - xã hội trong việc
giáo dục văn hóa học đường cho sinh viên.
• Thường xuyên thông báo tình hình học tập và rèn luyện của học sinh, sinh viên về gia đình.
• Định kỳ tổ chức các buổi giao ban đối với chính quyền địa phương
nhằm hỗ trợ nhà trường trong công tác giáo dục văn hóa học đường cho học sinh, sinh viên. 13 KẾT LUẬN
Tóm lại, xã hội phát triển đời sống ngày được nâng cao mang lại cho
con người nhiều sự thuận lợi, tiện nghi nhưng cũng kéo theo nhiều hiện
tượng đáng buồn, mà trong giới học đường chắc chắn vẫn là vấn đề người ta
quan tâm nhất. Xưa nay chúng ta vẫn truyền tai nhau câu nói: “Tiên học lễ,
hậu học văn” thế nhưng trước những vấn đề đáng buồn đang xảy ra, đối với
một nền giáo dục hẳn là điều đáng báo động. Đối với người là trò – thế hệ
trẻ là tương lai của đất nước, việc giáo dục nhân cách của ngày hôm nay có ý
nghĩa to lớn cho sự phát triển của ngày mai. Người làm thầy cũng nên nhìn
lại mình để có những cư xử chuẩn mực, để không để lại ấn tượng xấu đối với
xã hội. Việc giáo dục giới trẻ, xây dựng môi trường học tập lành mạng, trong
sáng, thầy đúng nghĩa là thầy, trò đúng nghĩa là trò thật sự là việc làm cần thiết hơn bao giờ hết.
Về quan điểm cá nhân thì sau thời gian tìm hiểu về các khía cạnh
của “Văn hóa học đường”, nhóm chúng em nhận ra rằng trong văn hóa
học đường còn tồn tại khá nhiều những điểm tiêu cực, thậm chí những
mặt tiêu cực ấy còn lấn át hẳn cái tốt, cải tích cực vốn đã tồn tại lâu dài
trong văn hóa học đường Việt Nam. Thông qua đề tài tiểu luận, chúng em
hi vọng những kiến thức chúng em cung cấp có thể giúp mọi người có cái
nhìn đúng đắn về văn hóa học đường hiện nay và có trách nhiệm chung
tay xây dựng nó trở nên ngày càng tốt đẹp hơn. Vai trò của văn hóa học
đường hiện nay vô cùng quan trọng.Vì vậy ngay bây giờ chúng ta cần chú
trọng vào việc bảo tồn và phát huy các nền văn hóa, đặt biệt văn hóa học
đường hiện nay. Chúng ta cần quan tâm hơn tới thế hệ trẻ vì đó là tương lai
của đất nước, để văn hóa học đường nói riêng và văn hóa nói chung ngày
một văn minh, đẹp đẽ và phát triển. 14
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1 Giáo sư, Viện sĩ, NGND Phạm Minh Hạc, Giáo dục giá trị xây dựng văn
hoá học đường, http://sgddt.tiengiang.gov.vn/75-nam-thanh-lap-oi-tntp-
hcm/-/asset_publisher/pnNeqFOSeyQY/content/giao-duc-gia-tri-xay-dung-
van-hoa-hoc-uong, truy cập 8 giờ ngày 20/07/2021, tr.
2 Hoàng Đỗ, Văn hoá là gì? Khái niệm, đặc trưng, vai trò và tất tần tật những điều cần
biết về khái niệm văn hóa, ht ps://lafactoriaweb.com/van-hoa-la-gi, truy cập 10 giờ ngày 20/07/2021, tr.
3 NGƯT.TS Phạm Văn Khanh, Xây dựng văn hóa học đường - Một biện pháp hữu
hiệu xóa bỏ bạo lực học đường, http://sgddt.tiengiang.gov.vn/75-nam-thanh-lap-oi-
tntp-hcm/-/asset_publisher/pnNeqFOSeyQY/content/xay-dung-van-hoa-hoc-uong-
mot-bien-phap-huu-hieu-xoa-bo-bao-luc-hoc-uong, truy cập 15 giờ ngày 20/07/2021, tr.
4 Đinh Thị Minh Thanh, Thực trạng văn hoá học đường,
https://www.vanlanguni.edu.vn/giao-duc-dai-hoc-2/174-thuc-trang-van-hoa-
?fbclid=IwAR28zpmWmDxWNez2wmK6pKpWHse2T4VHsrHmg18mS3nlm
UCHzRp9Onreb0o, truy cập 17 giờ ngày 20/07/2021, tr.
5 Đinh Thị Minh Thanh, Thực trạng văn hoá học đường,
https://www.vanlanguni.edu.vn/giao-duc-dai-hoc-2/174-thuc-trang-van-hoa-
?fbclid=IwAR28zpmWmDxWNez2wmK6pKpWHse2T4VHsrHmg18mS3nlm
UCHzRp9Onreb0o, truy cập 17 giờ ngày 20/07/2021, tr.
6 Đinh Thị Minh Thanh, Thực trạng văn hoá học đường,
https://www.vanlanguni.edu.vn/giao-duc-dai-hoc-2/174-thuc-trang-van-hoa- 15
?fbclid=IwAR28zpmWmDxWNez2wmK6pKpWHse2T4VHsrHmg18mS3nlm
UCHzRp9Onreb0o, truy cập 17 giờ ngày 20/07/2021, tr.
7 Kim Chiến, Vấn đề bạo lực học đường: Hãy bắt đầu bằng sự gương mẫu của người lớn!,
https://dangcongsan.vn/y-te/van-de-bao-luc-hoc-duong-hay-bat-dau-bang-s - u
guong-mau-cua-nguoi-lon-481884.html, truy cập 20 giờ ngày 20/07/2021, tr. 16