Do có địa vị độc quyền, các tổ chức độc quyền áp đặt:

Thế kỷ 19

Cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20

Đầu thế kỷ 21

Các tổ chức độc quyền sẽ thôn tính nhau

Vì có lao động quá khứ và lao động sống

Vì có lao động giản đơn và lao động phức tạp

Vì hàng hoá do lao động tạo ra

Kết hợp độc quyền công nghiệp và độc quyền ngân hàng

Khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng.

Khắc phục các khuyết tật của kinh tế thị trường.

Quy luật giá cả sản xuất.

Quy luật giá cả độc quyền cao.

Quy luật tỷ suất lợi nhuận bình quân.

Do đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động

Do sự phát triển của lực lượng sản xuất

Do sự can thiệp, điều chỉnh của nhà nước tư sản

Độc quyền sinh ra từ cạnh tranh, nó đối lập với cạnh tranh và thủ tiêu cạnh tranh.

Độc quyền sinh ra từ cạnh tranh, nó không đối lập với cạnh tranh và làm cạnh tranh đa dạng vàgay gắt hơn.

Độc quyền đối lập với cạnh tranh, không thủ tiêu cạnh tranh và làm cạnh tranh đa dạng và gay gắt hơn

Độc quyền ngân hàng

Độc quyền công nghiệp

Công xoóc xi om

Concern

Conglomerate

Tăng sức mạnh của tổ chức độc quyền tư nhân

Tăng vai trò can thiệp của Nhà nước tư sản

Độc quyền ngân hàng và độc quyền công nghiệp.

Đầu tư trực tiếp

Đầu tư gián tiếp

Đầu tư trực tiếp kết hợp với đầu tư gián tiếp

Chủ nghĩa tư bản tự do cạnh tranh

Chủ nghĩa tư bản độc quyền

Chủ nghĩa tư bản độc quyền tư nhân

Để nắm công ty mẹ, con, cháu

Tìm kiếm lợi nhuận độc quyền cao.

Sự kết hợp giữa các tổ chức độc quyền xuyên quốc gia.

Sự kết hợp giữa các nước đế quốc.

Sự đấu tranh giữa các tổ chức độc quyền tư nhân.