Khi tỷ lệ phân chia giữa tích lũy và tiêu dùng đã được xác định, thì quy mô tích lũy phụ thuộc vào khối lượng giá trị thặng dư.Muốn tăng khối lượng giá trị thặng dư thì nhân tố nào là quyết định?

Cạnh tranh trong nội bộ từng ngành

Cạnh tranh giữa các nước và khu vực

Do mọi nhà tư bản đều có xu hướng cải tiến kỹ thuật nhằm chiếm lợi nhuận siêu ngạch

Cung lớn hơn cầu về tư bản cố định.

Tăng năng suất lao động trong ngành chế tạo máy.

Ứng dụng tiến bộ KHKT mới.

Được bảo tồn nguyên vẹn

Chuyển dần giá trị vào sn phẩm

Không tăng lên về lượng

Cải tiến phương pháp phát hành tiền giấy

Cải tiến quản lí để tăng chu chuyển tư bản tiền tệ

Cải tiến nghiệp vụ ngân hàng để tăng thời gian quay vòng của đồng tiền

Sự tiến bộ của kỹ thuật và công nghệ

Sự cạnh tranh trong nội bộ ngành

Sự thay đổi trong cấu tạo hữu cơ

Đầu thế kỷ 21.

Thế kỷ 19.

Cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20.Cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20.

Quy luật giá trị không phát huy tác dụng.

Lòng tham vô đáy của giai cấp tư sản mong muốn bóc lột.

Giá cả tư liệu sinh hoạt tăng nhanh

Tô tư bản dù chỉ là 1 phần lao động thặng dư nhưng kỹ thuật cao hơn, năng suất cao hơn nên địa tô TBCN lớn hơn địa tôphong kiến

Dựa trên chế độ sở hữu ruộng đất khác nhau

Tô PK gồm toàn bộ lao động thặng dư, tô tư bản chỉ là 1 phần thôi vì vậy địa tô TBCN nhỏ hơn địa tô PK

C. Mác và Ph.Ăngghen.

C. Mác.

Ph.Ăngghen.

Khác với địa tô về ruộng đất canh tác

Không có địa tô chênh lệch II vì nhà tư bản không thể cải tạo đối tượng khai thác như trong nông nghiệp

Không có địa tô độc quyền

Thúc đẩy sự phát triển sản xuất theo hướng tái sản xuất mở rộng và không ngừng tăng năng suất lao động.

Đảm bảo sự sòng phẳng trong xã hội. Người bỏ vốn và kẻ bỏ sức đều có thu nhập

Quyết định nguyên tắc phân phối trong xã hội tư bản là phân phối theo sức lao động

Đầu tư gián tiếp.

Đầu tư trực tiếp kết hợp với đầu tư gián tiếp.

Đầu tư trực tiếp

Trình độ phát triển của kỹ thuật.

Trình độ bóc lột của tư bản đối với lao động.

Trình độ bóc lột giá trị thặng dư.

Các tổ chức độc quyền sẽ thôn tính nhau.

Đấu tranh không khoan nhượng.

Sẽ có tổ chức độc quyền bị phá sản, còn lại những tổ chức độc quyền mạnh

Một phần của giá trị thặng dư trong nông nghiệp

Sản phẩm thặng dư và cả một phần sản phẩm tất yếu do công nhân nông nghiệp tạo ra bị chủ nợ chiếm đoạt

Toàn bộ giá trị thặng dư do công nhân nông nghiệp tạo ra