Tìm hiểu về hình thức nhà nước và tổ chức bộ máy nhà nước Liên bang Nga? | Bài tập lớn kết thúc học phần Pháp luật đại cương

lOMoARcPSD|47880655
TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHENIKAA KHOA KINH TẾ VÀ KINH DOANH ⸎⸎⸎⸎⸎
BÀI TẬP LỚN KẾT THÚC HỌC PHẦN: PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG
Đề bài: “Tìm hiểu về hình thức nhà nước và tổ chức bộ máy nhà nước Liên bang Nga?” Mã số: 94 Sinh viên : LÊ NGỌC HUYỀN TRANG Lớp : 13-K15-QTKD1 Mã SV : 21010137
HÀ NỘI, THÁNG 10 / 2021 MỤC LỤC
PHẦN A: MỞ ĐẦU ................................................................................................... 2
PHẦN B: NỘI DUNG ............................................................................................... 3
CHƯƠNG I: HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC LIÊN BANG NGA ............................. 3
1. Khái niệm hình thức nhà nước ........................................................................... 3
2. Hình thức nhà nước Liên bang Nga ................................................................... 3
CHƯƠNG 2: TỔ CHỨC BỘ MÁY NHÀ NƯỚC LIÊN BANG NGA ................ 8
1. Khái niệm tổ chức bộ máy nhà nước ................................................................. 8
2. Tổ chức bộ máy nhà nước Liên bang Nga ......................................................... 8
PHẦN C: KẾT LUẬN ............................................................................................. 11 PHẦN A: MỞ ĐẦU
Cộng hòa Liên bang Nga là một quốc gia có lịch sử nhà nước lâu ời và có hiến
pháp khác. Hiến pháp ầu tiên là Hiến pháp năm 1993 của Liên bang Nga. Cộng hòa
Liên bang Nga có cơ cấu thực thể hợp thành và có sự phân công thẩm quyền giữa các chủ thể này.
Trong một nước cộng hòa liên bang, có sự phân chia quyền lực giữa chính
phủ "liên bang" quốc gia và chính quyền của các ơn vị hành chính cơ sở. Trong khi
tất cả các bang quy ịnh việc phân chia quyền lực khác nhau, các vấn ề chính về chính
sách tiền tệ, an ninh quốc gia và các vấn ề "quốc gia" khác ược giải quyết ở cấp "liên
bang", trong khi các vấn ề ịa phương như bảo trì ường bộ, cơ sở hạ tầng và chính
sách giáo dục ược giải quyết tại ịa phương. 2
Tổ chức chính quyền ở Liên bang Nga cho thấy sự kết hợp hài hòa trong lựa
chọn giải pháp giữa ý nghĩa, bản chất của việc phân chia ơn vị hành chính lãnh thổ
với phân cấp chính quyền, giữa hiệu quả quản lý lãnh thổ và ảm bảo các quyền chính
trị và các quyền khác của người dân ịa phương. Vì vậy, nước Nga có ược giải pháp
phân chia ơn vị hành chính với 03 cấp, nhưng lại có một hệ thống tổ chức chính
quyền a cấp và phong phú trong các cấp ơn vị hành chính lãnh thổ. Sự thừa nhận và
thực thi quyền tự quản ịa phương, trao quyền tổ chức tự quản ịa phương ã giúp cho
bộ máy nhà nước tinh giản, gọn nhẹ.
Từ những lí luận trên và ể nắm bắt tốt nhất về hình thức nhà nước và tổ chức
bộ máy nhà nước Liên bang Nga tôi chọn nghiên cứu ề tài “Tìm hiểu về hình thức
nhà nước và tổ chức bộ máy nhà nước Liên bang Nga’’ PHẦN B: NỘI DUNG
CHƯƠNG I: HÌNH THỨC NHÀ NƯỚC LIÊN BANG NGA
1. Khái niệm hình thức nhà nước
Hình thức nhà nước là vấn ề có ý nghĩa lý luận và thực tiễn rất quan trọng.
Kết quả của việc tiến hành sự thống trị về chính trị phục thuộc phần lớn vào việc
giai cấp thống trị tổ chức thực hiễn quyền lực nhà nước theo hình thức nào.
Hình thức nhà nước là cách tổ chức quyền lực nhà nước và những phương
pháp ể thực hiện quyền lực nhà nước. Hình thức nhà nước là một khái niệm chung
ược hình thành từ ba yếu tố cụ thể: Hình thức chính thể, hình thức cấu trúc nhà nước và chế ộ chính trị.
2. Hình thức nhà nước Liên bang Nga
2.1. Các chủ thể của Liên bang Nga a) 21 nước cộng hòa
b) 6 vùng lãnh ịa (Territory) 3 c) 49 vùng (Region)
d) 2 thành phố Liên bang (Federal city)
e) 1 vùng tự trị (Autonomous Region)
f) 10 khu vực tự trị (Autonomous Area)
2.2. Sự phân ịnh thẩm quyền giữa liên bang và các chủ thể Liên bang
Điều 71 Hiến pháp năm 1993 xác ịnh thẩm quyền của Liên bang là quyết ịnh
các vấn ề liên quan ến:
Xây dựng và sửa ổi Hiến pháp, luật liên bang và giám sát việc áp dụng Hiến pháp và luật liên bang.
Cơ cấu liên bang và lãnh thổ của Liên minh; Quy ịnh và bảo vệ các quyền con
người, quyền tự do và quyền công dân.
Câu hỏi về quốc tịch của Liên bang Nga.
Vấn ề thích ứng và bảo vệ quyền của các dân tộc thiểu số.
Thành lập hệ thống các cơ quan nhà nước liên bang gồm các nhánh lập pháp, hành pháp và tư pháp.
Các thủ tục về tổ chức và hoạt ộng của các cơ quan này; cách thành lập cơ
quan năng lượng nhà nước.
Tài sản nhà nước và quản lý tài sản liên bang.
Quyết ịnh những nguyên tắc cơ bản của ường lối chính trị của công oàn. 4
Các chương trình liên bang trong các lĩnh vực tổ chức khu vực, kinh tế, môi
trường, xã hội, phát triển liên bang.
Xây dựng khuôn khổ pháp lý cho thị trường bán lẻ, tài chính, tiền tệ, tín dụng,
thuế, chi tiêu, hướng dẫn về chính sách giá cả, các dịch vụ kinh tế liên bang, bao
gồm cả các ngân hàng liên bang.
Ngân sách liên bang, thuế và thu nhập, ngân sách liên bang cho sự phát triển
của các khu vực; lưới iện liên bang; Năng lượng nguyên tử; vật liệu bền; Giao thông
liên bang; Đường sắt, thông tin và liên lạc; Các hoạt ộng không gian.
Chính sách Đối ngoại và Quan hệ Quốc tế của Liên bang Nga.
Các Hiệp ước Quốc tế về Chiến tranh và Hòa bình.
Quan hệ thương mại với nước ngoài của Liên bang Nga.
Vấn ề quốc phòng, an ninh. Bảo hộ sản xuất.
Các quy ịnh quản lý việc mua bán vũ khí và ạn dược, quân trang và các thiết bị khác.
Sản xuất vật liệu bền, có ộc.
Chất và quy ịnh về việc sử dụng chất kích thích và gây nghiện.
Quy chế biên giới và các vấn ề bảo vệ biên giới, bảo vệ nguồn nước; Bảo vệ
vùng trời, các vấn ề liên quan ến ặc khu kinh tế và thềm lục ịa của Liên bang Nga. 5
Tổ chức toà án và cơ quan công tố, luật hình sự và tố tụng hình sự, ại xá và ại
xá, luật dân sự và luật tố tụng dân sự, trọng tài tư pháp, bài chi tiết của luật sở hữu trí tuệ.
Luật liên bang các vấn ề xung ột pháp luật,
Dự báo thời tiết, vấn ề với các tiêu chuẩn o lường, o ạc và bản ồ, ịa lý.
Hoạt ộng thống kê và kế toán.
Sự công nhận của nhà nước và danh hiệu quý tộc của chính phủ liên bang. Dịch vụ công liên bang.
Điều 72 Hiến pháp Liên bang Nga năm 1993 xác ịnh những lĩnh vực có sự
phối kết hợp thẩm quyền giữa Liên bang và chủ thể của Liên bang Nga:
Đảm bảo sự phù hợp của hiến pháp và luật pháp của Liên bang Nga. Các nước
Cộng hòa Liên bang Nga, văn thư, luật và các văn bản pháp luật khác của các vùng
lãnh thổ, khu vực, thành phố thuộc Liên bang, khu tự trị, khu tự trị có Hiến pháp và
pháp luật của Liên bang.
Bảo vệ các quyền và tự do của con người và công dân.
Bảo vệ các quyền và tự do của các dân tộc thiểu số.
Bảo vệ luật, quy chế và các văn bản dưới luật, bảo vệ an ninh xã hội.
Bảo vệ biên giới quốc gia.
Quyền sở hữu, sử dụng, quản lý ất ai, tài nguyên khoáng sản, tài nguyên nước
và tài nguyên thiên nhiên khác. 6
Vấn ề hạn chế tài sản nhà nước.
Quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và an toàn sinh thái; bảo vệ ặc biệt các
nguồn tài nguyên dự trữ,
Bảo vệ các di tích lịch sử, văn hóa.
Các chủ ề tổng hợp từ giáo dục, khoa học, văn hóa, thể dục, thể thao, bảo vệ
gia ình, làm mẹ, làm cha và trẻ em, chính sách xã hội bao gồm bảo hiểm xã hội.
Thực hiện các biện pháp ứng phó với thiên tai, dịch bệnh và khắc phục hậu quả có thể xảy ra.
Thiết lập chính sách tài khóa chung.
2.3. Hình thức chính thể Cộng hòa lưỡng tính và ặc iểm cơ bản trong tổ
chức Bộ máy nhà nước
Sau khi chế ộ Xô Viết sụp ổ, Nga ã xây dựng bộ máy nhà nước theo mô hình
chính trị mới của một nước cộng hòa lưỡng tính, trộn lẫn chính thể cộng hòa tổng
thống của Hoa Kỳ với cộng hòa nghị viện của Hoa Kỳ theo mô hình của Pháp nhưng
sử dụng thêm các yếu tố của nền cộng hòa tổng thống.
Đây là mô hình ề cao vai trò của nguyên thủ quốc gia nhằm xây dựng chính
phủ hành pháp mạnh, vì có cách ể người dân trực tiếp bầu vào chức vụ chủ tịch nước,
tuy nhiên tổng thống chỉ là nguyên thủ quốc gia, người ứng ầu. của chính phủ là thủ
tướng. Tổng thống có quyền bổ nhiệm và cách chức Thủ tướng và có quyền giải tán
Hạ viện. Chính phủ chịu trách nhiệm trước Tổng thống và Nghị viện. Quyền hành
pháp ược chia sẻ giữa Tổng thống và Thủ tướng. Chính phủ ược hình thành trên cơ
sở chiếm a số ghế của Đảng trong Nghị viện. Nguyên tắc phân chia quyền lực, dân
chủ a nguyên, quyền lực của Nhà nước là của nhân dân, chủ quyền tối cao của Nhà 7
nước thuộc về nhân dân, xây dựng nhà nước pháp quyền, bảo ảm tính thượng tôn
của Hiến pháp. thành lập Tòa án Hiến pháp, các nguyên tắc cơ bản của Hiến pháp
mới năm 1993 của Liên bang Nga ược xem xét.
CHƯƠNG 2: TỔ CHỨC BỘ MÁY NHÀ NƯỚC LIÊN BANG NGA
1. Khái niệm tổ chức bộ máy nhà nước
Tổ chức bộ máy nhà nước là hoạt ộng thiết lập các cơ quan theo một trình tự
nhất ịnh, quy ịnh cách thực thành lập, xác lập nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể ối với mỗi cơ quan nhà nước.
2. Tổ chức bộ máy nhà nước Liên bang Nga
2.1. Cơ sở pháp lý, thẩm quyền phân chia ơn vị hành chính lãnh thổ
Hiện nay, nước Nga tồn tại song song a hệ thống pháp luật. Ở cấp cao nhất là
hệ thống pháp luật toàn Liên bang Nga, cấp thứ hai là hệ thống pháp luật của các
chủ thể Liên bang với các quy chế, hình thức khác nhau, tiếp ến là “hệ thống pháp
luật” của các chủ thể chính trị ặc biệt - các ơn vị tự quản ịa phương.
Ở cấp Liên bang, Hiến pháp và Thỏa thuận Liên bang là các văn bản quy ịnh
bản chất nhà nước, các nguyên tắc tổ chức, hoạt ộng của bộ máy chính quyền, các
nguyên tắc phân ịnh quyền lực, quyền của các chủ thể Liên bang. Luật về các nguyên
tắc cơ bản của tự quản ịa phương làm rõ thêm việc phân ịnh thẩm quyền giữa chính
quyền nhà nước và tự quản ịa phương, giữa tổ chức tự quản ịa phương, bộ máy tự
quản ịa phương và phân ịnh ơn vị hành chính, tổ chức bộ máy hành chính… 8
Như vậy, thẩm quyền phân chia ơn vị hành chính lãnh thổ không thuộc về
Liên bang mà là thẩm quyền của chính quyền cấp chủ thể Liên bang. Cơ quan lập
pháp của mỗi chủ thể liên bang sẽ tự quyết ịnh hình thức và phương pháp phân chia
ơn vị hành chính lãnh thổ trong phạm vi lãnh thổ chủ thể của mình, với iều kiện
không vi phạm các nguyên tắc cơ bản do chính phủ liên bang quy ịnh trong luật liên bang.
2.2. Đặc iểm tổ chức ơn vị hành chính lãnh thổ Liên bang Nga
Mô hình phân chia ơn vị hành chính lãnh thổ ở Nga ược chia làm các cấp sau ây: a.
Đơn vị hành chính lãnh thổ cấp 1 (cấp cao nhất - chủ thể Liên bang)
bao gồm: các nước cộng hòa, các vùng, các tỉnh, các thành phố trực thuộc liên
bang, tỉnh tự trị, khu tự trị trực thuộc Liên bang. b.
Đơn vị hành chính lãnh thổ cấp 2 (cấp quận, huyện, thành phố,…) bao gồm:
các quận nội thành, các huyện, các khu tự trị thuộc chủ thể Liên bang, vùng thành
phố, các thành phố trực thuộc trung ương… c.
Đơn vị hành chính lãnh thổ cấp 3 bao gồm: các thành phố thuộc huyện, các
khu phố thuộc thành phố cấp huyện…
Như vậy, ở Liên bang Nga, việc phân chia lãnh thổ thành các ơn vị hành chính
các cấp không có nghĩa là tổ chức chính quyền nhà nước ở cấp ịa phương. Việc chia
nhỏ thành các ơn vị hành chính có ý nghĩa ối với việc quản trị theo khu vực, trong
tổ chức hành chính nhà nước… Chính phủ này là một chính quyền ịa phương tự trị
và không thuộc hệ thống chính quyền tiểu bang, nhưng ược tổ chức, iều hành và 9
giám sát trên cơ sở luật liên bang, các chủ thể liên bang và pháp lệnh, quy chế của
các ơn vị chính phủ này nhằm áp ứng các yêu cầu của chính phủ, dân chủ, tự chủ và
sở hữu ịa phương bảo ảm sự thống nhất và pháp quyền của nhà nước.
2.3. Tiêu chuẩn, tiêu chí phân chia ơn vị hành chính lãnh thổ ở Nga
Hiện nay, do ặc thù về mô hình tổ chức chính quyền, tính chất nhà nước Liên
bang, sự a dạng về truyền thống, văn hóa, lịch sử, ịa lý… mà Liên bang Nga có
những tiêu chuẩn, tiếu chí phân chia ơn vị hành chính lãnh thổ cấp 1 như sau:
Yêu cầu ảm bảo sự ổn ịnh chính trị, cơ sở hiến ịnh của chính phủ liên bang.
Bảo ảm hiệu quả iều hành quốc gia, quản lý nền kinh tế, tài nguyên, tình hình kinh tế - xã hội.
Xem xét các yếu tố cụ thể và a dạng liên quan ến nguồn gốc dân tộc, văn hóa,
ngôn ngữ và truyền thống của các dân tộc.
Xem xét các yếu tố ịa lý, ịa chính trị và sự phức tạp của tình hình chính trị, an
ninh và quy ịnh trong khu vực.
Đảm bảo sự thể hiện ý chí của nhân dân và chính phủ của các chủ thể liên
bang (thông qua kết quả trưng cầu dân ý).
Đối với chính quyền khu vực cấp 2 và cấp 3, ngoài các tiêu chí do chính phủ
ưa ra ối với chủ thể liên bang, việc phân ịnh phải nhận ược sự ồng tình của người
dân ịa phương thông qua kết quả trưng cầu dân ý. 10
PHẦN C: KẾT LUẬN
Thực tế cho thấy việc tổ chức chính quyền và hình thức nhà nước ở Nga là sự
kết hợp hài hòa, ưa ra giải pháp giữa ý thức và cách thức phân chia các ơn vị hành
chính lãnh thổ với sự phân cấp của chính quyền, giữa quản lý lãnh thổ hiệu quả với
việc bảo ảm các quyền chính trị và các quyền khác của dân cư ịa phương. Do ó, Nga
ưa ra giải pháp chia các ơn vị hành chính thành 03 cấp nhưng có hệ thống tổ chức
chính quyền a cấp, phong phú. Ở tất cả các cấp của các ơn vị hành chính lãnh thổ.
Việc thừa nhận và áp dụng quyền tự quản ở ịa phương và trao quyền cho các cơ quan
tự tổ chức ở ịa phương ã góp phần hợp lý hóa bộ máy nhà nước, ồng thời chuyển
giao quyền. Tổ chức ời sống ịa phương cho các chính quyền tự trị ở các ơn vị tự trị
có Bộ máy của các chính quyền này linh hoạt hơn, chủ ộng hơn và có trách nhiệm
hơn với người dân ịa phương, do ó quản trị ịa phương hiệu quả hơn. Tôi cũng cho
rằng ây là một kinh nghiệm hay cần ược nghiên cứu, tham khảo ể tìm ra những giải
pháp tốt hơn cho Việt Nam. liên quan ến yêu cầu ẩy mạnh cải cách mô hình phân
chia ơn vị hành chính theo lãnh thổ và cải cách quản trị ịa phương. 11
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
https://tcnn.vn/news/detail/40102/To_chuc_don_vi_hanh_chinh_lanh_tho_o_Lien_ bang_Nga_hien_nayall.html
https://luatminhkhue.vn/hinh-thuc-cau-truc-nha-nuoc-lien-bang-nga-va-hinh-
thucchinh-the-cong-hoa-luong-tinh.aspx 12